TAKANKA KOSTNA: unerwiona (okostna) i unaczyniona. Skł się z kom kostnych (osteocytów), subst podstawowej, włókien kolagenowych, subst łączącej i różnych sól. OSTEOID – subst międzykom stworzona z subst podstawnej i wł kolagenowych. SUBST PODST zawiera duże ilości soli mineralnych (fosforan wapnia, fosf magnezu, węglan wapnia) – cz nieorganiczna. Sole zapewniają twardość i wytrzymałość kości. Kość pozbawiona soli jest odwapniona jest elastyczna. WŁ KOLAGENOWE najtwardsze, odporne na zerwanie – cz organiczna. Przy niedostatecznej ilości cz organicznej kość traci elastyczność. KOM TK KOS: OSTEOBLASTY kom kościotwórcze (wzrost, przebudowa). Wytwarzają cz organiczną macierzy kostnej, czyli osteoid, w którym odkładają się kryształy fosforanów wapnia. Przekształcają się w osteocyty. OSTEOCYTY budują osseinę kostną. Dojrzałe kom powstałe z osteoblastów w wyniku ich mineralizacji są otoczone zminimalizowaną cz kości, zachodzą funkcje życiowe. Funkcja: wymiana metabolitów i skł odżywczych. OSTEOKLASTY usuwają zniszczone kom lub ich nadmiar. RODZAJE TK KOSTNYCH: TK KOS ZBITA zwarty ukl blaszek, który jest ściśle uzależniony od przebiegu naczyń krwionośnych. Naczynia te biegną w wąskich kanalikach ułożonych równolegle do długiej osi kości. Dookoła każdego kanału rozmieszczone są koncentryczne blaszki kostne. Ten ukl tworzy jednostką strukturalną k zbitej – osteon (system Haversa) który skl się: *kanał naczyniowy w środku (kanał osteonu) *blaszka kostna – cienkościenne rury nałożone jedna na drugą. TK KOS GĄBCZASTA zbudowana z blaszek które są położone ciasno obok siebie tworząc beleczki kostne. Beleczki tworzą lużną nieregularną sieć przypominającą kształtem gąbkę. Pomiędzy beleczkami zgromadzony jest szpik. Układ beleczek zależy od sił działających na kość. Odżywianie kości umożliwia okostna. Szpik jest odżywiany przez tętnice odżywcze. OKOSTNA mocna błona pokrywająca kości, oprócz cz pow stawowych pokrytych chrząstka. Zbudowana z tk łącznej włóknistej, unerwiona i unaczyniona. Skł się z warstw: *zewn włóknistej *wewn rozrodczej (kościotwórczej). POŁĄCZENIE KOŚĆI ŚCISŁE: WIĘZOZROSTY *włóknisty (błony międzykostne) połączenie za pomocą tk łącznej kolagenowej. Miedzy k łokciową a promieniową. *sprężysty (więzadło żółte) połączone tk łączną sprężystą, bardzo elastyczne. *szwy czaszki (szew piłowy – sklepienie czaszki; szew łuskowaty – skroniowa i ciemieniowa; szew gładki – między kośćmi nosowymi; wklinowanie – żeby) CHRZĄSTKOZROST dwie kości połączone chrząstką szklistą. SPOJENIA dwie kości łączą ze sobą chrzątke włóknistą i tk łączną, wyst miedzy k łonowymi (spojenie łonowe). KOŚCIOZROST najmocniejsze, kostnienie chrząstek, szwów czaszki, stawów kości krzyżowej. POŁĄCZENIA KOŚĆI WOLNE 1 elementy stałe stawu: *pow stawowe (szkliste, włókniste) *torebka stawowa (błona włóknista, maziowa) –błona maziowa (wółkna sprężyste, naczynia i nerwy) –bł włóknista (mało sprężystych, dużo kolagenowych) –jama stawowa. 2 elem dodatkowe stawu: *obrąbki stawowe (ch włóknista) pogłębianie stawu, *krązki stawowe (dzielą jamę na dwie części, łąkotki) *więzadła wewnątrzstawowe *kaletki maziowe. STAW ZAWIASOWY jednoosiowy, ma pow stawowe zróżnicowane, jedna ma kształt bloczka, druga odpowiadającą jej wkląsła panewki. Prostowanie i zginanie. Miedzypaliczkowe ręki, łokciowy. STAW OBROTOWY jednoosiowy, ruch wieloobrotowy czyli nawracanie i odwracanie, promieniowo łokciowy bliższy. S ŚRUBOWY jednoosiowy, wyrostek zębowego kręgu obrotowego S ELIPTYCZNY dwuosiowy, główka jest w przekroju eliptyczna a panewka odpowiednio wklęsła, ruch zginanie prostowanie, odwodzenie i przywodzenie, promieniowo nadgarstkowy. S SIODEŁKOWATY dwuosiowy, obie pow kształt tureckiego siodła, przywodzenie i odwodzenie, przeciwstawianie i odprowadzenie, nadgarstkowo śródręczny kciuka. S PŁASKI ruchomość silnie ograniczona, stawy kręgów. S KULISTY wieloosiowy *wolny (zginanie i prostowanie, odwodzenie i przywodzenie, nawracanie i odwracanie, st ramienny). *panewkowy (st biodrowy, panewka b głęboka). S NIEREGULARNE mostkowo obojczykowy.