1. Hierarchia działań w przestrzeni 9. Kraj 8. Region (regionalistyka) 7. Miasto i gmina (urbanistyka) 7a. Wieś (ruralistyka) 6. Budynek/Budowla (zagosp. przestrzeni w formie budynku, wnętrze i otoczenie) 6a. Mała architektura (nie posiada wnętrza) 5. Architektura wnętrz (zagosp. przestrzeni w formie wnętrza) 4. Rzeźba 3. Płaskorzeźba 2. Malarstwo 1. Rysunek 2. Potrzeby społeczne Klasyfikacja: wg źródła występowania indywidualne zbiorowe (pionowe i poziome) wg częstotliwości występowania podstawowe ponadpodstawowe wg dostępności bezpośrednie pośrednie Związki z zagosp. przestrzeni: ułatwienie życia (bliskość danych obiektów, np. szkoła) 3. Rodzaje i zakresy usług administracji, handlu, gastronomii, informatyczne, kultury, nauki, oświaty, rzemiosła, zdrowia 4. Konflikty w przestrzeni SO – Strefa Ochronna, obiekt wymagający ochrony. np. budynek zabytkowy musi być chroniony przed drganiami (ograniczony zakres robót budowlanych w otoczeniu takiego budynku), park narodowy SR – Obszar Ograniczonego Użytkowania, emiter ujemnych oddziaływań, np. hałas technologiczny, zanieczyszczenie (lokalizuje się tu tylko takie obiekty, którym takie sąsiedztwo nie przeszkadza) 5. Etapy planowego działania 1.programowanie - wytyczne i założenia, potrzeby, wynikiem jest program architektoniczny, 2.projektowanie - wpisanie programu w konkretne uwarunkowania 3.realizacja, 4.użytkowanie (+ ocena rozwiązań) 6. Główne czynniki architektoniczne funkcja (forma przestrzenna, jako wynik przeznaczenia obiektu) lokalizacja obiektu (wpływ klimatu na formę, dostosowanie do obiektów sąsiednich) konstrukcja prawo i ekonomia epoka inwencje twórcze 7. Styl architektoniczny zespół cech charakterystycznych dla ukształtowania budowli w danym okresie rozwoju architektury,w danym kręgu kulturowym 8. Zespół architektoniczny Architekt: twórca koncepcji i koordynator pracy zespołu. Instalatorzy, konstruktorzy 9.Prawo zagospodarowania przestrzeni Planowanie przestrzenne- całokształt czynności w zakresie przestrzennego zagospodarowanie i użytkowania terenu. 1.regulacje pełnione przez administrację rządową i samorządową 2.inwestycje prowadzone przez podmioty gosp. 3.kontrole(nadzór) Planowanie przestrzenne w gminie: 1 .Studium uwarunkowań i kierunków. Ustalenie studium są wiążące dla organów gminy przy sporządzaniu planu miejscowego. Nie jest to akt prawny-nie można wydać pozwolenia na tej podstawie. 2.Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego (plan urbanistyczny). Ustala przeznaczenie terenu, rozmieszczenie inwestycji celu publicznego oraz określenie sposobów zagospodarowania i war. Zabudowy terenu. JEST AKTEM PRAWA MIEJSCOWEGO- w oparciu o niego wydaje się pozwolenie na budowę. 10. Prawo budowlane - obiekty budowlane i rodzaje Obiekt budowlany – stała lub tymczasowa konstrukcja. Obiekty budowlane stanowią całość pod względem techniczno-użytkowym. Wyposażone są w instalacje i inne urządzenia niezbędne do spełniania funkcji, dla której zostały zbudowane oraz charakteryzuje je ściśle określony cykl życia obiektu budowlanego. Wyróżnia się 3 podstawowe typy obiektów budowlanych: 1. budynek wraz z instalacjami i urządzeniami technicznymi, 2. budowlę stanowiącą całość techniczno-użytkową wraz z instalacjami i urządzeniami, 3.obiekt małej architektury

11. Projekt architektoniczno – budowlany, części składowe 1.Projekt zagospodarowania terenu lub działki 2.Opis architektoniczno – budowlany (funkcja, forma konstrukcji, charakterystyka energ. i ekol.) 3.Rysunki budowlane 4.Stosowne do potrzeb oświadczenie właściwych jednostek organizacyjnych – ścieki, woda, OC, energia, itp. 5.Wyniki badań geologicznych 12. Obszary i obiekty przestrzeni publicznej Obszar przestrzeni publicznej – obszar o szczególnym znaczeniu dla zaspokojenia potrzeb mieszkańców, poprawy jakości ich życia i sprzyjający nawiązywaniu kontaktów społecznych ze względu na jego położenie oraz cechy funkcjonalno-przestrzenne, określony w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy. Inwestycja celu publicznego to działanie o znaczeniu lokalnym (gminnym) i ponadlokalnym (powiatowym, wojewódzkim i krajowym), stanowiące realizację celów, o których mowa w art. 6 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami. Celami publicznymi w rozumieniu tej ustawy są: wydzielanie gruntów pod drogi, linie kolejowe, lotniska, ciągi drenażowe, infrastruktura ochrony środowiska, ochrona zabytków, budynki administracji publicznej, cmentarze itp. Lokalizację inwestycji celu publ. Ustala się wg decyzji o lokalizacji inwestycji celu publ. -> wniosek inwestora o ustalenie lokalizacji inw. Celu publ. -> decyzja o lokalizacji inwestycji celu publ. -> wniosek po Zwolenie na budowę (4 egz. Proj. Bud., oświadczenie o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością) 13. Zabytek Zabytek- nieruchomość lub rzecz ruchoma, lub ich części lub ich zespoły, wytworzone przez człowieka lub związane z jego działalnością i stanowiące świadectwo minionej epoki bądź zdarzeniach, których zachowanie leży w interesie społecznym ze względu na posiadaną wartość historyczną, artystyczną, naukową. Zabytek archeologiczny- zabytek nieruchomy, będący pozostałością egzystencji i działalności człowieka. Otoczenie – teren wokół lub przy zabytku wyznaczony w decyzji o wpisie tego terenu do rejestru zabytków w celu ochrony wartości widokowych zabytku oraz jego ochrony przed szkodliwym działaniem czynników zewnętrznych. Formy ochrony zabytków: 1.Wpis do rejestru zabytków 2.Uznanie za pomnik historii 3.Utworzenie parku kulturowego 4.Ustalenie ochrony w miejscowym planie zagosp. przestrzennego Zabytek architektury – konkretny obiekt, np. zamek Zabytek urbanistyczny – układ urbanistyczny, np. cała dzielnica, rynek miasta 14. Typy ciągów funkcjonalnych obiektów budowlanych: 1.Ciąg przelotowy: surowiec -> obróbka -> produkt 2.Ciąg frontowo – powrotny i zapleczowo – pierwotny: droga klienta nie krzyżuje się z drogą towaru (klient ↔ „front”, towar ↔ „zaplecze”) 3. To samo, ale do mieszkaniówki (ale oba ciągi się krzyżują) 15. Budynki - rodzaje budynków Ze względu na podstawową funkcję użytkową budynku ustala się następujące rodzaje budynków: 1) przemysłowe, produkcyjne i energetyczne, 2) transportu i łączności, 3) handlowe i usługowe, 4) składowe, 5) biurowe, 6) ochrony zdrowia i opieki społecznej, 7) mieszkalne(zabudowa jednorodzinna, zamieszkania zbiorowego), 8) oświaty, nauki, kultury i kultu religijnego, 9) produkcyjne i usługowe rolnictwa oraz gospodarcze, 10) inne. Budowla to każdy obiekt budowlany, który nie jest budynkiem lub obiektem małej architektury. 16. Cechy sposobów budowania ważne w procesie rozwoju budownictwa: 1.Wykorzystanie możliwości lokalnych materiałów budowlanych 2.Protokątność materiałów budowlanych 3.Precyzja produkcji materiałów i elementów budowlanych 4.Podział zadań przegród bud.: pionowych i poziomych 5.Rozpoznanie rozkładu sił w budynkach 6.Poszerzone gamy materiałów budowlanych, prefabrykacja, inne. 7.Zdobienie elementów budowlanych – w formie rysunków/modeli/płaskorzeźby 8.Wytworzenie okresów i stylów architektonicznych