Ogłoszenie aktu normatywnego

Wymaganie publikacji aktów normatywnych jest uzasadnione względami na skuteczność porozumiewania się twórcy norm z ich adresatami. Wymaganie uzasadniania aktów normatywnych jest uzasadnione też względami etycznymi. Uważa się, że zachowania pracodawcy, który stanowi normy, żądając ich realizowania i zazwyczaj grożąc sankcją za ich przekroczenie, a który nie udostępnia zainteresowanym treści tych norm, nie da się moralnie usprawiedliwić. Formułuje się więc pod adresem prawodawcy określone oczekiwania: że wydając akt normatywny, poda się go do wiadomości publicznej, a nawet- że uczyni to w sposób pozwalający dotrzeć do miejsca publikacji i tak sformułuje akt, aby osoby zainteresowane mogły go stosunkowo łatwo zrozumieć. Podawanie przez prawodawcę do wiadomości publicznej treści stanowionych aktów normatywnych jest tak doniosłe, że filozofowie prawa skłonni są uważać, iż nieogłoszone normy nie są w ogóle wiążące, nie są prawem.

Przekazanie informacji o fakcie ustanowienia aktu normatywnego oraz o jego treści może się odbywać w różny sposób: przez ogłoszenie aktu normatywnego w dzienniku urzędowym, przez opublikowanie go w formie książkowej, przez opublikowanie w czasopiśmie czy w gazecie, rozplakatowanie czy odczytanie w radiu i telewizji.

Ogłoszeniem aktu normatywnego nazywa się urzędowe podanie treści aktu normatywnego do wiadomości publicznej, dokonane przez upoważniony do tego podmiot oraz w formie przewidzianej przez obowiązujące przepisy prawne. Reguły tej czynności są współcześnie formułowane w konstytucjach czy ustawach.

Norma nie może stać się elementem systemu prawnego, jeżeli nie zostanie ogłoszona.

Ogłoszenie aktu normatywnego jest pierwszym oficjalnym urzędowym podaniem tego aktu do wiadomości publicznej. Ponadto tekst ogłoszony (oficjalnie opublikowany) jest traktowany jako autentyczny, a to znaczy, że wszelkie informacje o prawie uzyskane przez zainteresowane podmioty w jakikolwiek inny sposób muszą być, w razie wątpliwości, porównywane z tekstem ogłoszonego aktu normatywnego.

Tekst ogłoszony może zawierać błąd. Błędy takie wymagają sprostowania urzędowego, dokonywanego przez upoważnione podmioty i w formie przewidzianej przez obowiązujące przepisy.

Przepisy prawne obowiązujące w poszczególnych krajach wskazują, kto jest upoważniony do ogłaszania aktów normatywnych, i określają formy, w jakich akt normatywny ma zostać ogłoszony. Współcześnie podstawową formą ogłaszania aktów normatywnych jest ich zamieszczenie w specjalnych wydawnictwach, zwanych dziennikami urzędowymi. Obok niej polskie przepisy prawne przewidują jeszcze ogłoszenie w formie obwieszenia i zarazem w sposób zwyczajowo przyjęty na danym terenie albo w formie obwieszenia i zarazem w środkach masowego przekazu.

Publikowanie prawa w Polsce

publikacja aktów normatywnych

urzędowa (oficjalna) zwana ogłoszeniem		nieurzędowa (nieoficjalna) w formie dowolnej (np. wydawnictwa prawnicze, zamieszczenie tekstu aktu w gazecie, wydanie go w formie broszury)

w dzienniku urzędowym		w formie obwieszenia oraz nadto w sposób zwyczajowo przyjęty ma danym terenie albo w środkach masowego przekazu