Przybory sanitarne
1) Mieszkania:
- mieszkanie z pomieszczeniem WC:
a) Łazienka: umywalka, wanna/prysznic, pralka
b) Kuchnia: zlewozmywak, zmywarka do naczyń
c) Pomieszczenie WC: umywalka, miska ustępowa
- mieszkanie bez pomieszczenia WC
a) Łazienka: umywalka, wanna/prysznic, pralka, miska ustępową, bidet
b) Kuchnia: zlewozmywak, zmywarka do naczyń
2) Pomieszczenia piwniczne:
a) Suszarnia: zlewozmywak, wpust podłogowy
b) Pralnia: pralka, zlewozmywak, wpust podłogowy
c) Pomieszczenie wodomierza : wpust podłogowy
d) Węzeł cieplny: zlew, wpust podłogowy
Pomieszczenia w piwnicy
Pomieszczenie suszarni, wezła cieplnego, wodomierza
Suszarnia - W pomieszczeniu powinny znajdować sie następujące przybory i
armatura: 1. Zawór czerpalny ze złączka do węża (połączyć przewodem o średnicy 15mm z instalacja wodociągową. 2. Wpust podłogowy
Pomieszczenie węzła cieplnego - małe pomieszczenie, nie koniecznie blisko pomieszczenia wodomierza, może być z drugiej strony budynku, położone przy ścianie zewnętrznej budynku. W pomieszczeniu powinny znajdować sie następujące przybory i armatura:
1. Zlew żeliwny prostokątny (nad zlewem zawór czerpalny ze złączka do węza (połączyć
przewodem o średnicy 15 mm z instalacja wodociągową)
2. Wpust podłogowy
Pomieszczenie wodomierza - za ścianą przy wejściu przyłącza do budynku.
W pomieszczeniu powinny znajdować sie następujące przybory: 1. wpust podłogowy
Instalacja wodociągowa
Przyłącze wodociągowe - zapewnia dostawę wody z przewodu rozdzielczego sieci miejskiej (osiedlowej) do budynku. W skład polaczenia wodociągowego wchodzi zawór lub zasuwa domowa, przewód połączenia i zestaw wodomierza z zaworem głównym.
Instalacja wodociągowa (Uzbrojenie przyłącza wodociągowego)
Przyłącza wodociągowe mogą być wykonane na przewodzie wodociągowym pod ciśnieniem przy użyciu tzw. opaski z urządzeniem nawiertnym "nawiertki" lub za pomocą trójnika.
Nawiertki (opaski) stosowane są dla przyłączy o średnicy d=50 mm lub w przypadku, gdy średnica
przewodu ulicznego jest co najmniej dwukrotnie większa od średnicy przyłącza.
Połączenia z trójnika stosuje sie w pozostałych przypadkach lub dla nowobudowanych sieci
wodociągowych.
Trójnik – umożliwia łączenie przewodu doprowadzającego i rozdzielczego w każdej sytuacji.
Uwaga! Wstawienie trójnika w pracujący przewód wodociągowy wymaga opróżnienia przewodu z wody na znacznej długości od zasuwy do zasuwy.
Opaska – polaczenie takie polega na umocowaniu na przewodzie wodociągowym specjalnej kształtki za pomocą opaski z końcówkami gwintowanymi. Do przytwierdzonej kształtki mocuje sie zasuwę, a dalej narzędzie ręczne z wiertłem przeznaczonym do przewiercenia otworu w ścianie przewodu wodociągowego. Na przewodzie przyłącza instaluje sie zasuwę odcinająca z trzpieniem wyprowadzonym do poziomu terenu, zabezpieczonym skrzynka uliczna z litera "W". Miejsce umieszczenia skrzynki oznakowane jest tabliczka umieszczana na najbliższej ścianie budynku, a w przypadku jej braku na słupku betonowym.
Instalacja wodociagowa
Zestaw wodomierzowy
-Zestaw wodomierzowy wbudowany w połaczenie wodociagowe powinien byc umieszczony w budynku (w piwnicy lub na parterze) w miejscu wydzielonym, przy czym zestaw wodomierzowy powinien zaczynac sie nie dalej niz 1 m od sciany zewnetrznej budynku.
-Dopuszcza sie jedno załamanie łacza.
-W budynku nie podpiwniczonym dopuszcza sie mozliwosc umieszczenia wodomierza w studzience podłogowej lub zlokalizowanej na zewnatrz budynku.
- Temperatura w miejscu wbudowania wodomierza powinna wynosicco najmniej 4 st. C.
-Wysokosc pomieszczenia nie mniejsza niz 1,8 m.
- Wodomierze skrzydełkowe powinny byc zawieszone na scianie lubw szlachcie instalacyjnej w sposób trwały, ale jednoczesnie pozwalajacy na jego łatwy montaz i demontaz. W tym celu uzywa
sie odpowiednich uchwytów, których wymiary zaleza od wielkosci wodomierza.
-Wysokosc montazu wodomierza nad podłoga optymalnie 60 cm, dopuszcza sie miedzy 30 -100 cm.
Pamietaj:
- Zasuwa domowa moze byc połozona przy przewodzie, lub w poblizu budynku, jednak nie blizej niz 1 m od sciany zewnetrznej.
- Połaczenie wodociagowe powinno byc ułozone ze spadkiem min 3%, optymalnie 1-2%.
- Połaczenie wodociagowe powinno byc ułozone w odległosci nie mniejszej niz 1,5 metra od przykanalika i przewodu gazowego.
Instalacja wodociagowa
Rodzaje materiałów
Do niedawna materiałem najczesciej stosowanym do budowy instalacji wodnych w budynkach była stal ocynkowana oraz miedz. Obecnie coraz czesciej stosowane sa materiały wykonane z tworzyw sztucznych takich jak np. PE, PEX czy PEX/Al. Z punktu widzenia eksploatacyjnego zasadnicza róznica pomiedzy stosowanymi materiałami dotyczy odpornosci chemicznej na jakosc wody (odpornosci na korozje) oraz współczynnika rozszerzalnosci termicznej. Jakosc i rodzaj zastosowanego materiału ma istotne znaczenie, niemniej jednak o trwałosci i niezawodnosci pracy instalacji decyduje odpowiedni
dobór zastosowanego materiału do warunków, w jakich bedzie on pracował. Pomimo duzego wyboru na rynku instalacji z tworzyw sztucznych, w dalszym ciagu stosowane sa materiały wykonane ze stali ocynkowanej, miedzi, zeliwa oraz stali nierdzewnej, które narazone sa na proces korozji. W
sprzyjajacych warunkach (np. bardzo agresywna woda, niewłasciwe wykonawstwo) instalacje wykonane z tych materiałów moga ulec zniszczeniu w okresie nawet kilku miesiecy.
Rodzaje mat. i sposoby połączeń
STAL - rury stalowe obustronnie cynkowanych ze szwem, gwintowanych. Do łaczenia przewodów
wykorzystuje sie gwintowane łaczniki z zeliwa ciagliwego białego. Połaczenia gwintowane nalezy uszczelniac przy uzyciu tasmy teflonowej lub przedzy z konopi i past uszczelniajacych.
MIEDZ - Instalacje z miedzi sa trwałe, łatwe w montazu, maja własciwosci bakteriostatyczne w
stosunku do wody wodociagowej. Rury moga ulec przyspieszonej korozji w przypadku
niewłasciwych warunków montazu, eksploatacji oraz nieodpowiedniej jakosci wody. Połaczenia
rur miedzianych wykonujemy za pomoca lutowania kapilarnego przy uzyciu łączników miedzianych lub mosiężnych.
TWORZYWA SZTUCZNE - Rury z tworzyw sztucznych o strukturze termoplastycznej sa stosowane prawie 50 lat. Maja one korzystne właściwości w porównaniu z rurami stalowymi i miedzianymi jak np. odpornosc na korozje oraz łatwy i szybki montaż.
PP /PP-R z płaszczem aluminiowym np.:
-Coprax (niebieskie); połaczenie : zgrzewanie
-Aquatherm (zielone); połaczenie: zgrzewane (polifuzja termiczna), kołnierzowe, lub za pomocą łączników przejściowych, zaciskowych oraz łączników z gwintami mosiężnymi
PE PEX – gietkie sieciowane; połączenie : szybkozłaczki
PE z wkładka aluminiowa; połączenie : szybkozłaczki
Zasady prowadzenia przewodów
1. Przewody wodociagowe nalezy prowadzic ze spadkiem 0,5% tak, aby w najnizszych punktach instalacji mozliwe było opróznienie instalacji z wody a w najwyzszych punktach odpowietrzenie przez punkty czerpalne. Dopuszcza sie prowadzenie instalacji bez spadku jesli mozliwe jest odwodnienie instalacji przez przedmuchanie jej sprezonym powietrzem.
2. Przewody instalacji nalezy prowadzic po scianach wewnetrznych. W uzasadnionych przypadkach dopuszcza sie prowadzenie przewodów po scianach zewnetrznych pod warunkiem zabezpieczenia rur przed zamarzaniem lub wykraplaniem sie pary wodnej (przez zaizolowanie lub zastosowanie kabla elektrycznego grzejnego).
3. Przewody prowadzone na scianach lub pod stropem powinny byc zamocowane w uchwytach lub spoczywac na wspornikach.
4. Piony wodociagowe prowadzimy w obudowanych szybach instalacyjnych (szachtach) z dostepem do wszystkich zaworów.
5. Przewody z tworzyw sztucznych powinny byc prowadzone w odległosci minimum 0,1m od rurociagów cieplnych. przy mniejszej odległosci nalezy stosowac izolacje cieplna
6. Przewody prowadzone obok siebie powinny byc poprowadzone równolegle.
7. Przewody pionowe nalezy prowadzic tak, aby maksymalne odchylenie na jedna kondygnacje nie przekraczało 1 cm.
8. Przy równoległym prowadzeniu obok siebie róznych instalacji przewody wodociagowe nalezy prowadzic powyzej przewodów kanalizacyjnych ale ponizej przewodów c.o. i gazu. Minimalna odległosc od tych ostatnich przewodów wynosi 10 cm.
9. Poziomy gazowe i wodociagowe prowadzimy w korytarzu piwnicy, a nie w komórkach lokatorskich.
10. Pod pionami powinny znajdowac sie zawory odcinajace kulowe ze spustem od strony pionu .
Instalacja wodociagowa
Przejście przez ścianę W miejscach przejscia przewodów wodociagowych przez przegrody budowlane i ławy fundamentowe powinny byc osadzone tuleje ochronne, przy czym w miejscach tych nie moze byc połaczen rur. Przestrzen miedzy rura a tuleja ochronna powinna byc wypełniona szczeliwem trwale elastycznym obojetnym chemicznie stosunku do tworzywa, z którego wykonana jest rura.
INSTALACJA GAZOWA
Podstawowe elementy instalacji gazowej
- rury (przewody), których zadaniem jest bezpieczny transport i rozprowadzanie gazu pod odpowiednim cisnieniem;
-łaczki i kształtki, których zadaniem jest zmiana kierunku przewodów, łaczenie odcinków, łaczenie wiekszych srednic z mniejszymi lub łaczenie wiecej niz dwóch rur.
Do zmiany kierunku słuza kolana (90°i 45°) i łuki giete.
Do łaczenia wiecej niz dwóch rur słuza trójniki i czwórniki.
Do redukcji srednic słuza dwuzłaczki.
Do kompensacji róznic miedzy rozstawem krócców starych i nowych typów gazomierzy śluzą łączniki
adaptacyjne.
Podstawowe elementy instalacji gazowej
armatura regulacyjna
-kurki kulowe umozliwiajace odciecie przepływu gazu;
- zawory odcinajace (np. grzybkowe, membranowe, klapowe), moga współpracowac z detektorami gazu;
armatura ochronna – filtry do gazu;
reduktory cisnienia – urzadzenia obnizajace cisnienie gazu w sieci;
armatura rewizyjna – tzw. wyczystki, czyli trójniki rewizyjne zakryte zaslepka – do
inspekcji rur gazowych;
gazomierze – przyrzady pomiarowe do zuzycia gazu;
armatura czerpalna – szybkozłacza składajace sie z kurka i przewodu elastycznego, słuzace do
podłaczenia kuchenek gazowych;
w przypadku kotła gazowego lub podgrzewacza – przewody spalinowe, które łacza odbiornik gazowy z kominem.
Budowa instalacji gazowej
Gaz z przyłącza gazowego kierowany jest do pionu – odcinka doprowadzajacego gaz do kazdej kondygnacji.
W budownictwie jednorodzinnym powinien pojawic sie jeden gazomierz zamontowany przed pierwszym odbiornikiem gazu.
W budownictwie wielorodzinnym kazde mieszkanie musi miec własny gazomierz, tzw. mieszkaniowy.
Gazomierz uzupełniony jest o zawór odcinajacy (kurek kulowy). Kurek pozwala na odłaczenie pionu w razie awarii bez koniecznosci zamykania całej instalacji.
Piony wykonywane sa ze stali czarnej (rury bez szwu lub przewodowe ze szwem). Od pionów gaz prowadzony jest przewodami rozdzielajacymi do odbiorników gazu.
Odbiorniki gazu przyłaczone sa na stałe (na sztywno), w poblizu nalezy umiescic zawór odcinajacy (kurek kulowy).
Przepisy ogólne dotyczace instalacji gazowych**** jebać normy!:D
Przebieg przewodów instalacji gazowej
-Odcinki pionowe gazu musza byc oddalone od urzadzen elektrycznych iskrzacych o co najmniej 60 cm.
-Musza byc one prowadzone po scianach (w odległosci co najmniej 10 cm od innych przewodów), w specjalnych zamocowaniach (obejmach).
- Przewody gazowe nie moga byc prowadzone pod fundamentami ani przechodzic przez ławy lub stopy fundamentowe oraz w kanałach wentylacyjnych, dymowych, w odległosci mniejszej niz 25cm od kanałów spalinowych i w bruzdach sciennych.
- Jesli przewód przechodzi przez sciane, musi byc ukryty w odpowiedniej tulei (nie moze byc ezposrednio pokryty betonem).
ROZPROWADZANIE WODY I GAZU NA KONDYGNACJI
Rozprowadzanie wody Odbiorniki wody, tzn. zawory czerpalne (spłuczki, pralki,
zmywarki) oraz baterie (umywalkowe, zlewozmywakowe, prysznicowe, bidetowe) połaczone sa z pionami za pomoca podejsc (gałazek). Koncowe odcinki podejsc powinny miec okreslone norma PN-92/B-01706 "Instalacje wodociagowe - wymagania w projektowaniu" srednice:
• podejscie do umywalki - DN15;
• podejscie do bidetu, baterii prysznicowej, spłuczki - DN20;
• podejscie do wanny, pralki, zmywarki - DN25.
Przewody wody ciepłej powinny byc prowadzone nad przewodami wody zimnej (odległosc powinna wynosic nie mniej niz 10 cm). Jesli w pomieszczeniu sa tez przewody gazowe, powinny biec nad
przewodem wody ciepłej, podobna zasada dotyczy przewodów elektrycznych. Trzeba tez pamietac - szczególnie w przypadku instalacji z miedzi lub tworzyw sztucznych - o kompensacji. Poniewaz rury w naturalny sposób wydłuzaja sie pod wpływem temperatury, trzeba umozliwic im tzw. ruch cieplny. Powinny wiec byc prowadzone z pewnym luzem i umieszczone w specjalnych otulinach. Odcinki przewodów nie powinny byc zbyt długie.
Rury prowadzone przez lub sufity musza byc prowadzone w rurach osłonowych (najczesciej jest to rura stalowa lub z PVC), która powinna byc o dwie dymensje wieksza od srednicy rury instalacyjnej.
DN (srednica nominalna) rury instalacyjnej [mm] 10 15 20 25 32
DN (srednica nominalna) rury osłonowej [mm] 20 25 32 40 50
Zastosowanie rur osłonowych umozliwia prace rur (chodzi szczególnie o ruchy termiczne) oraz zabezpiecza je przed naprezeniami wywołanymi ruchami (osiadaniem) budynku.
Rury powinny biec prostopadle do przegród - tzn. pionowo przez sufity i poziomo przez sciany.
Rozprowadzanie wody
Zalecane połaczenia rur wodociagowych:
materiał zalecane połączenie
stal ocynkowana łaczniki gwintowane z zeliwa białego na docisk (mufki,
trójniki, redukcje, kolana) uszczelniane teflonem,pakułami lub pastami uszczelniajacymi
miedz lutowanie miekkie, łaczniki zaprasowywane
PE polietylen zgrzewanie doczołowe, elektrozłaczki
PEX polietylen sieciowany złaczki zaciskowe i gwintowane
PVC polichlorek winylu połaczenia kielichowe z uszczelkagumowa
PP polipropylen zgrzewanie doczołowe i polidyfuzyjne
PB polibutylen złaczki zaciskowe i gwintowane, zgrzewanie polidyfuzyjne
Rozprowadzanie wody
Instalacje zimnej i ciepłej wody moga byc rozprowadzone w nastepujacy sposób:
_ natynkowo – czyli po wierzchu scian i przegród budowlanych;
_ w bruzdach sciennych;
_ w szlichcie podłogowej;
_ w pionowych szachtach i kanałach sciennych.
Rozprowadzanie wody
W systemach w których wystepuja odgałezienia podejscie do przyboru zwykle wyposaza sie w zawór odcinajacy, a nastepnie
montuje sie zawór lub baterie czerpalna.
Sposoby zasilania punktów czerpalnych:
_ indywidualne zasilanie kazdego punktu czerpalnego od rozdzielaczy (układ rozdzielaczowy);
_ szeregowe zasilanie punktów czerpalnych (układ szeregowy);
_ układy mieszane.
Rozprowadzanie gazu
Gazomierz powinien byc ulokowany w odpowiednim miejscu i zabezpieczony przed dostepem osób niepowołanych. Przed gazomierzem powinien byc zainstalowany zawór gazowy.
Rozprowadzanie gazu
W przypadku budynków wielorodzinnych gazomierz moze byc ulokowany:
_ na klatce schodowej lub korytarzu ogólnym,
_ w szybie wentylacyjnym przeznaczonym dla pionów
instalacyjnych, dostepny od strony niemieszkalnej,
_ w kuchniach stanowiacych samodzielne pomieszczenie,
_ w przedpokojach w istniejacych budynkach mieszkalnych,
_ w wydzielonych i zamykanych pomieszczeniach piwnicznych.
Rozprowadzanie gazu
Gazomierzy wewnatrz budynku mieszkalnego nie mozna lokalizowac:
_ w pomieszczeniach mieszkalnych (pokoje codziennego uzytku, sypialnie),
_ w łazienkach (ze wzgledu na wilgoc),
_ w innych pomieszczeniach, w których wystepuje zagrozenie korozyjne (wilgoc, opary zwiazków chemicznych itp.),
_ we wspólnych wnekach z licznikami elektrycznymi (ze wzgledu na zagrozenie wybuchem),
_ w odległosci mniejszej w rzucie poziomym niz 1 m od palnika
gazowego lub innego paleniska (ze wzgledu na temperature),
_ w odległosci mniejszej niz 3 m od urzadzenia gazowego, mierzac w
rozwinieciu długosci przewodu (ze wzgledu na pulsacyjny charakter
pracy gazomierza i koniecznosc wyrównania cisnienia gazu przed
palnikiem).
Rozprowadzanie gazu
Obowiazujace rozporzadzenie Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadac budynki i ich usytuowanie definiuje dwa podstawowe rodzaje grzewczych
urzadzen gazowych (PN-86/M-40305):
_ Typ A - urzadzenia otwartego spalania (z otwarta komora spalania);
_ Typ B - urzadzenia otwartego spalania z odprowadzeniem spalin:
_ B1 - za pomoca ciagu naturalnego
_ B2 - ciagu wymuszonego
_ Typ C - urzadzenia zamknietego spalania, tak zwane kotły turbo z wymuszonym obiegiem spalinowo-powietrzny
Lokalizacja PGW:
Rozprowadzanie gazu
Rura w rurze - Przewód powietrzno-spalinowy
Spaliny odpływaja rura (spalinowa), która jest koncentrycznie osadzona w drugiej rurze (powietrznej). Rura powietrzna doprowadzane jest powietrze, pobrane z zewnatrz. Jest powszechnie uzywany w urzadzeniach z zamknieta komora spalania.