INSTRUMENT DĘTY DREWIANY, jest to instrument dęty w którym wibratorem jest drewniany stroik, bądź krawędź, o którą rozpraszany jest strumień powietrza. Sam instrument może być wykonany z dowolnego materiału, np. drewna, metalu, lub tworzywa sztucznego.
Instrumenty dęte drewniane można podzielić na trzy grupy ze względu na konstrukcję wibratora:
Instrumenty z wibratorem krawędziowym: powietrze wprowadzane jest w stan wibracji, gdy jego strumień przecinany jest przez nieruchomą krawędź. Do tego rodzaju instrumentów należą flet prosty i flet poprzeczny.
FLET PROSTY - Jest jednym z najprostszych instrumentów muzycznych. Wywodzi się od ludowej fujarki i posiada podobną konstrukcję. Grający dmie w ustnik, powietrze w komorze rezonacyjnej zostaje rozdzielone na dwa strumienie, z którego jeden opuszcza instrument przez szczelinę, a drugi poddany wibracji przepływa przez prostą rurę. Otwory nawiercone w rurze otwierane lub zamykane palcami grającego, a przy większych jednostkach z pomocą klap, kształtują wysokość dźwięku.
FLET POPRZECZNY - zbudowany jest z 3 głównych części łączących się ze sobą:
- główka - najważniejsza część fletu, ponieważ pozwala fleciście tworzyć i kontrolować dźwięk. Główka zawiera płytkę ustnikową z otworem zadęciowym.
- korpus - środkowa część instrumentu na której znajduje się 12 (czasami więcej, ponieważ niektórzy producenci dokładają dodatkowe) otworów i mechanizm z klapkami, oraz dźwigniami zamykającymi i otwierającymi te otwory. Pod każdą klapką znajduje się poduszka, dzięki której klapka szczelnie zamyka otwór. Spotyka się klapki tzw. otworowe, - klapka posiada na środku otwór który zakrywany jest przez opuszek muzyka, oraz klapki zamknięte - nie posiadające żadnych otworów. Wybór rodzaju klap zależy wyłącznie od preferencji flecisty.
- stopka - ostatni fragment fletu na którym znajdują się 3 (w stopce C), lub 4 otwory (w stopce H, która z racji większej ilości otworów jest dłuższa) odpowiadające za najniższe dziwięki i podobnie jak w korpusie obsługiwane są one przez mechanizm klap i dźwigni. Cały ten mechanizm w stopce obsługiwany jest wyłącznie przez piąty palec prawej ręki.
Instrumenty z podwójnym stroikiem (podwójnostroikowe): Stroik umieszczony u nasady rurki tworzącej ustnik. stroik zbudowany jest z dwóch drewnianych lub trzcinowych płatków, powodujących wibrację powietrza przepływającego pomiędzy nimi. Do tej grupy instrumentów należą obój, rożek angielski, fagot i kontrafagot.
OBÓJ - Powstał w XVII w. we Francji i był odmianą innego, znanego jeszcze ze średniowiecza instrumentu – szałamai. Ostateczna konstrukcja oboju dokonała się dopiero w XIX w. Instrument ten ma skalę od b do a3, a barwę zależną od wysokości wykonywanych dźwięków. Dolne dźwięki są wyraźne, a wysokie dość ostre. Średnia skali jest najładniejsza – dzięki są typowe dla tego instrumentu, delikatne i lekko nosowe. Ten piękny instrument jest szczególnie uwielbiany przez kompozytorów od początku jego powstania. Od XIX w. jest instrumentem orkiestry symfonicznej.
ROŻEK ANGIELSKI - stanowi altową odmianę oboju. Nazwa pochodzi od wcześniejszej odmiany tzw. oboju myśliwskiego, który w kształcie był wygięty w półkole. Rożek angielski posiada większe rozmiary, a co za tym idzie, niższą skalę dźwiękową. Jest instrumentem transponującym o kwintę w dół.
FAGOT - jest to instrument dęty drewniany, spokrewniony z obojem. Nazwa pochodzi od włoskiego fagotto, co dosłownie znaczy wiązka, pęk. Najbardziej wyraziście brzmią dźwięki niskie, wysokie są łagodne, niezbyt donośne, jakby wymuszone. Jego skala obejmuje dźwięki od B1 do f2. Obecnie fagot ma około 134 cm długości. Fagot występuje najczęściej w orkiestrach i zespołach wojskowych, okazjonalnie także jako instrument solowy i kameralny.
Kontrafagot jest jedną z odmian fagotu. Różni się skalą (gra dźwięki o oktawę niższe) oraz tym, że składa się on z potrójnie zgiętej rury.Od XVIII wieku kompozytorzy zaczęli używać fagotu jako instrumentu solowego. Pierwszym z nich był Vivaldi, który napisał 37 koncertów na ten instrument.
Instrumenty z pojedynczym stroikiem (pojedynczostroikowe): posiadające pojedynczy drewniany stroik zamocowany w ustniku, powodujący wibrację przepływającego powietrza przez szparę pomiędzy nim a ustnikiem. Do tej grupy należą klarnet i saksofony.
KLARNET - Początki tego instrumentu sięgają końca XVII w., W II połowie XVIII w wszedł do orkiestry symfonicznej, stając się wkrótce jednym z głównych jej instrumentów, o dużej skali i znacznej ruchliwości; drewniana cylindryczna rura zakończona z jednej strony lekko rozszerzającą się czarą głosową, z drugiej płasko ściętym ustnikiem, do którego przylega pojedynczy stroik. Rozwinięty system klap decyduje o dużych możliwościach techniczno-wyk. tego najruchliwszego po flecie instrumentu dętego drewnianego. Najczęściej używane w stroju A (transponujące o małą tercję w dół), B (o wielką sekundę w dół), mały Es (transponujący o małą tercję w górę), mają skalę chromatyczną sięgającą w pisowni od e do a3.