dr Sebastian Jagielski
s_jagielski@wp.pl
Analiza dzieła filmowego
rok II, studia dzienne, 2014/2015, semestr letni
Wprowadzenie
Problemy omawiane: wstępne zagadnienia dotyczące analizy filmu, analiza a interpretacja i krytyka, język filmu, scena inicjalna (matryca, zaczyn, rama).
Filmy: Osiem i pół (1963), Lalka (1968), Trzecia część nocy (1971), Najważniejsze to kochać (1975), Prawo pożądania (1987), Sekrety i kłamstwa (1996), Przełamując fale (1996).
Lektura: S. Sontag, Przeciw interpretacji, tłum. D. Żukowski, [w:] tejże, Przeciw interpretacji i inne eseje, Kraków 2012.
Widz w kinie
Problemy omawiane: rozumienie dzieła filmowego, tworzenie znaczenia, ideologia, negocjowanie znaczeń, recepcja.
Filmy: Czarnoksiężnik z krainy Oz (1939), Spotkajmy się w St. Louis (1944).
Lektura:
D. Bordwell, Tworzenie znaczenia, tłum. W. Godzic, [w:] Interpretacja dzieła filmowego. Antologia przekładów, (red.) W. Godzic, Kraków 1993.
Ch. Gledhill, Negocjacje przyjemności, tłum. F. Serafimowicz, [w:] Gender w kinie europejskim i mediach, red. E. Ostrowska, Kraków 2001.
J. Staiger, W stronę historyczno-materialistycznych badań nad recepcją filmu, tłum. I. Kurz, [w:] Film i historia. Antologia, red. I. Kurz, Warszawa 2008.
Badanie widowni filmowej. Antologia przekładów, red. K. Klejsa, M. Saryusz-Wolska, Warszawa 2013 (wybór).
Autor w filmie
Problemy omawiane: nadawca obrazów/demonstrator obrazów, autor, narracja.
Filmy: Lampart (1962), Dziecko Rosemary (1968), Kobieta z prowincji (1984).
Lektura:
A. Laffay, Opowiadanie, świat, kino, tłum. S. Kowalski, „Pamiętnik Literacki” 1975, nr LXVI, z. 2.
M. Haltof, O koncepcji autora w krytyce i teorii filmu, [w:] tenże, Autor i kino artystyczne. Przypadek Paula Coxa, Kraków 2001.
J. Collet, Autor, tłum. T. Lubelski, „Kwartalnik Filmowy” 2007, nr 59.
Gatunek filmowy
Problemy omawiane: konwencje, styl, typy bohaterów, ikonografia, estetyczny eksces, pastisz, nostalgiczność.
Filmy: Bonnie i Clyde (1967), Daleko od nieba (2002), 8 kobiet (2002).
Lektura:
Ch. Altman, W stronę teorii gatunku filmowego, „Kino” 1987, nr 6.
D. Bordwell, K. Thompson, Gatunki filmowe, [w:] tychże, Film Art. Sztuka filmowa. Wprowadzenie, tłum. B. Rosińska, Warszawa 2010.
T. Elsaesser, Opowieści wściekłości i wrzasku: uwagi o rodzinnym melodramacie, tłum. S. Bobowski, „Studia Filmoznawcze” 2008, nr 29.
R. Dyer, Entertainment and utopia, [w:] tenże, Only Entertainment, London-New York 2002.
Gwiazda filmowa
Problemy omawiane: projekcja-identyfikacja, funkcje zbliżenia, natura spojrzenia, skopofilia, voyeuryzm, spojrzenie fetyszystyczne.
Filmy: Mężczyźni wolą blondynki (1953), Dzięcioł (1971).
Lektura:
P. Coates, Twarze i „twarzowość”, tłum. Z. Ziemann, „Kwartalnik Filmowy” 2013, nr 83-84.
L. Mulvey, Przyjemność wzrokowa a kino narracyjne, tłum. J. Mach, [w:] tejże, Do utraty wzroku. Wybór tekstów, (red.) K. Kuc, L.Thompson, Kraków-Warszawa 2010, s. 33-47.
R. Dyer, Introduction, [w:] tenże, Heavenly Bodies. Film Stars and Society, Second Edition, London-New York 2004.
Filmowe adaptacje literatury
Problemy omawiane: problem wierności wobec pierwowzoru literackiego, kategoryzacje adaptacji, historyczna zmienność sposobów adaptacji, adaptacja jako świadectwo odbioru dzieła literackiego.
Filmy: Panny z Wilka (1979).
Lektura:
B. McFarlane, Tło, problemy i nowe propozycje, tłum. S. Sikora, „Kwartalnik Filmowy” 1999, nr 26-27.
A. Helman, Twórcza zdrada: filmowe adaptacje literatury, Poznań 1998.