Odpowiedzialność materialna i porządkowa pracowników.
Odpowiedzialność jest to obowiązek ponoszenia przewidzianych przez przepisy prawne konsekwencji zachowania się własnego lub innych osób. Pracownik który jest w stosunku pracy oraz świadczy pracę jest objęty odpowiedzialnością porządkową i materialną .
Pracownik który świadczy pracę powinien być odpowiedzialny za wywiązywanie się z własnych obowiązków oraz za potencjalne szkody . Problem odpowiedzialność materialnej reguluje dział piąty ustawy z dnia 26 czerwca 1974r. Kodeksu pracy . Natomiast jeżeli chodzi o odpowiedzialność porządkową to reguluje dział czwarty K.P(art. 108-113).
W pierwszej część mojej pracy postaram się opisać odpowiedzialność porządkową pracowników. Odpowiedzialność porządkowa jest jednym z elementów służących do poprawnego działania zakładu. Pracodawca może ukarać pracownika z tytułu dopuszczenia się określonych przekroczeń o charakterze porządkowym. Wymiar kar reguluje kodeks pracy . Odpowiedzialność porządkowa obowiązuje wszystkich pracowników również dotyczy się to małych zakładów, zatrudniających mniej niż 5 osób. Zakłady te nie mają obowiązku wydawania regulaminu pracy. Od zasady że odpowiedzialność podlegają wszyscy pracownicy są również wyjątki takie jak : pracownicy mianowani. Rodzaje kar porządkowych to :
Niemajątkowa , upomnienie lub nagana
Majątkowa kara pieniężna
Zastosowanie kar innych niż w artykule 108 K.P. np. Obniżenie wynagrodzenia , czy potrącenia dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych jest niedopuszczalne. Istotnym elementem zastosowania kar są terminy. To znaczy że kara nie może być zastosowana po upływie dwóch tygodni od powzięcia wiadomość o naruszeniu obowiązku pracowniczego i po upływie trzech miesięcy od dopuszczenia się tego naruszenia . Jest też możliwość uchylenia kary i sprzeciw. Karę można uchylić w wyniku zastosowania wewnątrz zakładowego trybu odwoławczego który toczy się przed pracodawcą na skutek odwołania się przez pracownika lub wniesienia sprzeciwu. Sprzeciw może pracownik wnieść w przeciągu 7 dni od ukarania jeżeli ukaranie nastąpiło w brew przepisów prawa.
W drugiej część mojej pracy chcę przybliżyć czym jest odpowiedzialność materialna pracownika wobec pracodawcy .
Pracownik który w skutek niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków pracowniczych ze swojej winy wyrządził szkodę pracodawcy . Ponosi odpowiedzialność materialną według zasad określonych w przepisach niniejszego rozdziału (art. 114.K.P) . Szkody wyrządzone pracodawcy z winy pracownika to :
Pracownik nie wykonał lub nienależycie wykonał obowiązki pracownicze
Wystąpiła szkoda w mieniu pracodawcy
Zaistniał związek przyczyn pomiędzy szkodą a działaniem lub zaniechaniem działania przez pracownika.
Istnieją dwa rodzaje odpowiedzialność nieumyślna lub umyślna .
Odpowiedzialność z winy nieumyślnej jest przesłanką pociągnięcia pracownika za wyrządzoną szkodę z winy choćby nieumyślnej.
Wina nieumyślna dzieli się na :
Lekkomyślność
Niedbalstwo
odpowiedzialność winy umyślnej jest jeżeli pracownik wyrządził szkodę , zamiarem bezpośrednim lub na tę szkodę się godzi. Winę tę dzielimy na :
Działanie z zamiarem bezpośrednim
Działanie z zamiarem ewentualnym
Do odpowiedzialność materialnej załączamy też odpowiedzialność za mienie powierzone pracownikowi przez pracodawcę . Różnicą między odpowiedzialnością pracowników za powierzone im mienie a za wyrządzenie szkody polega na tym że kodeks pracy ustanowił w tym przypadku zasadę faktycznego domniemania winy pracownika.