Claude Monet jest francuskim malarzem urodzonym 14 listopada 1840 r., zmar艂 5 grudnia 1926. Jeden z tw贸rc贸w i czo艂owych przedstawicieli impresjonizmu. Claude Monet by艂 w艂a艣ciwie za艂o偶ycielem francuskiego malarstwa impresjonistycznego, termin ten pochodzi z jednego z jego obraz贸w "Impression, Sunrise" (Impresja, wsch贸d s艂o艅ca). Kiedy mia艂 pi臋膰 lat, jego rodzina przeprowadzi艂a si臋 z Pary偶a do Hawru. Ojciec chcia艂, aby zaj膮艂 si臋 rodzinnym interesem, czyli ich sklepem, lecz Claude Monet wola艂 zosta膰 malarzem.
Monet by艂 malarzem tworz膮cym w okresie M艂odej Polski z r贸wnoprawnymi terminami: modernizm i neoromantyzm. Mo偶emy r贸wnie偶 wymieni膰 takie terminy jak dekadentyzm, impresjonizm, symbolizm, ekspresjonizm czy secesja. Dekadentyzm kojarzony by艂 z postaw膮 bierno艣ci, niemocy, apatii, prze艣wiadczeniem o nieuchronno艣ci 艣mierci, a w zwi膮zku z tym oznacza艂 rezygnacj臋 z jakiejkolwiek aktywno艣ci. Zwolennicy impresjonizmu odtwarzali 艣wiat, ukazuj膮c jego nieustaj膮c膮 zmienno艣膰. Celem symbolizmu by艂o natomiast wypracowanie takiej formy wypowiedzi artystycznej, kt贸ra - poprzez 艣wiadom膮 deformacj臋 rzeczywisto艣ci i przypisanie jej elementom dodatkowych znacze艅, czyli poprzez pos艂ugiwanie si臋 symbolem, dawa艂aby wyraz subiektywnym, wewn臋trznym prze偶yciom cz艂owieka. Ekspresjonizmem nazywamy gwa艂towne wyra偶anie emocji, 鈥瀔rzyk duszy鈥.
鈥濱mpresja, wsch贸d s艂o艅ca鈥 jest jednym z najbardziej znanych obraz贸w tw贸rcy Claude`a Moneta. Nazwa nurtu w malarstwie 鈥 impresjonizmu 鈥 pochodzi w艂a艣nie od nazwy tego dzie艂a. Obraz ten zosta艂 namalowany w聽1872 r. technik膮 olejn膮.
Jedn膮 z聽inspiracji do powstania 鈥濱mpresji, wschodu s艂o艅ca鈥 p臋dzla Claude`a Moneta by艂y japo艅skie drzeworyty, modne w聽tamtym okresie.
Dzie艂o 鈥濱mpresja, wsch贸d s艂o艅ca鈥 ukazuje zatok臋 portow膮 we聽francuskim mie艣cie. Monet ujawni艂 na nim zasnuty porann膮 mg艂膮 port z聽lekko przebijaj膮cym si臋 i聽wschodz膮cym s艂o艅cem. Na pierwszym planie mo偶emy z 艂atwo艣ci膮 zauwa偶y膰 ciemne sylwetki dw贸ch rybackich 艂odzi. W聽jednej z聽nic wida膰 dostrzec siedz膮ce w聽niej osoby. Z kolei w oddali zosta艂y ukazane wyrastaj膮ce na tle nieba maszty przycumowanych okr臋t贸w i聽d藕wigi portowe. Elementem, kt贸ry najbardziej przykuwa uwag臋 na obrazie, jest pomara艅czowe s艂o艅ce rzucaj膮ce na wod臋 swoje odbicie. W聽wodzie odbijaj膮 si臋 tak偶e znajduj膮ce si臋 w聽porcie statki oraz refleksy promieni s艂o艅ca uk艂adaj膮ce si臋 zygzakiem wzd艂u偶 linii prostej, kt贸re ukazuj膮 jednocze艣nie funkcj臋 pionowej osi kompozycji obrazu.
Obraz ten posiada najistotniejsze cechy tego impresjonistycznego malarstwa, czyli uchwycenie pejza偶u w聽szczeg贸lnym momencie, otwarto艣膰 kompozycji, nak艂adanie obok siebie zlewaj膮cych si臋 ze sob膮 plam czystego koloru, wybranie natury jako motywu przewodniego dzie艂a i聽tworzenie w聽plenerze ze聽wzgl臋du na potrzeb臋 wykorzystania naturalnego o艣wietlenia. Ukazana na dziele woda wydaje si臋 migota膰 oraz mieni膰 refleksami.
Celem Moneta by艂o utrwalenie na p艂贸tnie ulotno艣ci chwili, w聽tym przypadku 鈥 fascynuj膮cego o艣wietlenia portu o聽艣wicie. Dlatego wida膰, 偶e artysta pos艂u偶y艂 si臋 tu szkicow膮, ujednolicaj膮c膮 technik膮 malowania, swobodnie k艂ad膮c p臋dzlem plamy barwne. Monet skupi艂 si臋 na kilku g艂贸wnych kolorach: pomara艅czowym, czarnym, 偶贸艂tym i聽szarym. Barwy te wydaj膮 si臋 zmienia膰 pod wp艂ywem 艣wiat艂a. Technika rozmytych i聽zlewaj膮cych si臋 ze聽sob膮 plam barwnych da艂a efekt niezwyk艂ej gry 艣wiate艂 oraz kolor贸w. Tego rodzaju spos贸b u偶ywania kolor贸w oraz ich nanoszenie na p艂贸tno sta艂o si臋 wyznacznikiem impresjonizmu w聽sztuce.
Uwa偶am, i偶 鈥濱mpresjonizm, wsch贸d s艂o艅ca鈥 Moneta jest wart polecenia, gdy偶 mi艂o jest patrze膰 na co艣 tak spokojnego i oderwa膰 si臋 chocia偶 na chwilk臋 od naszej szarej rzeczywisto艣ci. Stosowana przez Moneta technika kolorowych plam pozwala艂a na uzyskanie niesamowitego wra偶enia i pi臋kna. 鈥濱mpresjonizm, wsch贸d s艂o艅ca鈥 urzeka swym pi臋knem i delikatno艣ci膮, a przy tym stanowi jedno z najwybitniejszych i najpi臋kniejszych dzie艂 impresjonizmu.
Rzecz膮 najbardziej rzucaj膮c膮 si臋 w oczy, a tak偶e my艣l臋, 偶e g艂贸wnym motywem ukazanym na obrazie jest s艂o艅ce. S艂o艅ce od聽zawsze odgrywa艂o wielk膮 rol臋 w聽偶yciu cz艂owieka. Daje nam聽szcz臋艣cie, rado艣膰, pozwala funkcjonowa膰. Cho膰 jeste艣my przy malarstwie, to chc臋 zwr贸ci膰 uwag臋, i偶 literatur臋 wype艂niaj膮 liczne opisy wspania艂ych krajobraz贸w ze s艂o艅cem w roli g艂贸wnej. Jan聽Kochanowski w聽Pie艣ni II聽zachwyca si臋聽nad pi臋knem natury o聽wiosennej porze, przynosz膮cej rado艣膰. Zestawia zim臋 z聽wiosn膮, kt贸ra cechuje si臋聽bujno艣ci膮 ro艣lin, feeri膮 barw. Nadej艣cie wiosny sprawia, 偶e聽cz艂owiek staje si臋聽weso艂y, budzi zachwyt i聽ch臋膰 do聽偶ycia. Poeta opisuje bujn膮 i聽szcz臋艣liw膮 por臋 roku, stosuje liczne okre艣lenia, wyliczenia :聽"Teraz drzewa li艣cie na聽si臋 wzi臋艂y, polne 艂膮ki pi臋knie zakwitn臋艂y". To聽wszystko kojarzy si臋聽ze s艂o艅cem, pi臋kn膮 pogod膮.
Adam Mickiewicz w聽"Panu Tadeuszu" zawar艂 wiele opis贸w przyrody. Kre艣li艂 pi臋kno ukochanej Litwy, wykorzystuj膮c w聽opisach kolory, 艣wiat艂o. Przedstawi艂 obrazy p贸l, las贸w, 艂膮k, ogrod贸w, zachodz膮cego s艂o艅ca. W聽ksi臋dze I,聽Iv, XII聽znajdujemy opisy zachodu i聽wschodu s艂o艅ca. Poeta wschody s艂o艅ca przedstawia jako obrazy budzenia si臋聽do 偶ycia. Jeden z wschod贸w s艂o艅ca (pocz膮tek VI ksi臋gi) przedstawia nam dok艂adnie wsp贸艂istnienie ludzi i zwierz膮t z natur膮:
鈥瀂a przyk艂adem niebieskim wszystko si臋 sp贸藕ni艂o
Na ziemi; byd艂o na pasz臋 ruszy艂o
I zdyba艂o zaj膮ce przy p贸藕nym 艣niadaniu [...]鈥.
Ludzie ju偶 wstali i dawno poszli do pracy, jednak s膮 bardzo zaspani, znudzeni, a zarazem smutni, gdy偶:
鈥濪awno wszed艂 dzie艅, a jeszcze ledwie jest widomy
Mg艂a wisia艂a nad ziemi膮, jak strzecha ze s艂omy.鈥
W tym opisie spotykamy si臋 z por贸wnaniem s艂o艅ca do 鈥炁泈iat艂a w oku鈥, co 艣wiadczy o tym, i偶 jest ono bardzo wa偶ne dla ludzi. Od niego bardzo wiele zale偶y m.in. nastr贸j ludzi, ich zaanga偶owanie w prac臋, tak偶e zachowanie zwierz膮t i wzrost ro艣lin 鈥 og贸lnie m贸wi膮c s艂o艅ce kieruje ca艂ym istnieniem na ziemi, steruje nim.