LABOLATORIUM Z BIOFIZYKI
Ćwiczenie nr: 3 „Uwalnianie z maści i żeli”
Cel doświadczenia.
Porównanie uwalniania DCPIP z roztworu wodnego i zżelowanego przez różne membrany.
Wstęp teoretyczny.
Zjawisko dyfuzji polega na przemieszczaniu się cząsteczek z obszaru o wyższej ich koncentracji (ilości cząsteczek przypadającej na jednostkę objętości) do obszaru o niższej koncentracji. Proces ten prowadzi do wyrównywania koncentracji (w roztworach - stężeń) cząsteczek. Przyczyną występowania dyfuzji jest chaotyczny, termiczny ruch cząsteczek. Jeśli w danym obszarze znajduje się więcej cząsteczek aniżeli w jego otoczeniu, to przy chaotycznym ruchu większa ich ilość opuszcza ten obszar aniżeli do niego wchodzi.
Wypadkową ilość cząsteczek (n) przechodzących przez jednostkę powierzchni (S) w jednostce czasu (t) nazywamy strumieniem dyfuzyjnym.
JD = $\frac{n}{S \bullet t}$ [$\frac{\text{mol}}{m^{2} \bullet s}$] [1]
Spektrofotometria - technika spektroskopowa polegająca na ilościowym pomiarze absorpcji, emisji lub odbicia światła.
Absorpcja – proces pochłaniania energii fali przez substancję. Na skutek absorpcji natężenie światła wiązki przechodzącej przez substancję ulega zmniejszeniu, przy czym część tego osłabienia spowodowania jest również rozpraszaniem światła.
Absorbancja jest miarą absorpcji promieniowania.
Sprzęt i materiały:
Aparatura
spektrofotometr Spekol 11
pipety 5ml
komory teflonowe do uwalniania
ependorfy 1,5ml
zlewki 100ml
falcony
Materiały
roztwór DCPIP (Cm=5mM)
aristoflex AVC – substancja żelująca
2 membrany z regenerowanej celulozy – 0,45 μm pory
membrana poliwęglanowa – 0,4 μm pory
H20
Opis ćwiczenia.
Przebieg pomiarów:
Przygotowaliśmy komory pomiarowe:
0,5 ml roztworu wodnego DCPIP przykryte membraną celulozową
0,5 ml roztworu wodnego DCPIP przykryte membraną poliwęglanową
0,5 ml roztworu zżelowanego DCPIP przykryte membraną celulozową
Zanurzyliśmy je w 100ml wody (każdą w osobnej zlewce).
Następnie zaczynając od czasu t=0, co 7 min pipetą pobieraliśmy 1 ml roztworu ze zlewki ,
a braki uzupełnialiśmy wodą.
Badaliśmy absorbancję kolejnych próbek w Spekolu 11.
Wyniki zostały spisane na załączonym protokole.
Przygotowanie krzywej kalibracyjnej:
Obliczyliśmy, ile wynosiłoby maksymalne stężenie DCPIP w zlewkach -tzn. kiedy cały substrat przedostał się przez membranę
Liczba moli w 0,5 [ml] DCPIP o stężeniu 5 [mM] równa się 2, 5 • 10−6,
więc Cmmax $= \frac{2,5 \bullet 10^{- 6}}{0,1} = 0,025\ \left\lbrack \text{mM} \right\rbrack = 25\ \ \ \lbrack\mu M\rbrack$
Aby uzyskać takie samo stężenie wlaliśmy 0,125 DCPIP do 25 [ml] wody.
Następnie rozcieńczaliśmy ten roztwór odlewając połowę płynu do zlewki i uzupełniając braki wodą. W ten sposób uzyskaliśmy 5 próbek o różnych (znanych) stężeniach. Następnie badaliśmy ich absorbancję przy użyciu spektrofotometru.
L.p. |
|
|
---|---|---|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Tabela1. Wyniki absorbancji dla kolejnych próbek kalibracji
Korzystając z metody regresji liniowej obliczyliśmy wzór krzywej kalibracyjnej.
Wykres 1. Przedstawia zależność stężenia (Cm) od absorbancji (A) danych z Tabeli 1.
Jest ona wyrażona wzorem:
A= (0,019 ± 0,008)·Cm+(0,02 ± 0,01)
Opracowanie wyników:
Korzystając z tej zależności obliczyliśmy stężenia pobranych wcześniej próbek o nieznanym stężeniu i sporządziliśmy wykresy przedstawiające zależność stężenia uwalnianej substancji od czasu dla każdej z 3 komór pomiarowych.
Próbka 1: roztwór wodny i membrana celulozowa
|
|
|
|
ΔA |
|
|
---|---|---|---|---|---|---|
|
|
|
|
0,001 |
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
Tabela 2. Opracowane wyniki dla probki 1.
Obliczenia:
niepewności pomiarowe:
dla czasu
Δt =Δstopera + Δreakcji człowieka
Δt= 0,01 [s]+ 0,2 [s] = 0,21 [s] = 0,004 [min]
dla st
ΔCm = ΔC + ΔB + Δt + ΔA = 0,008 + 0,01 + 0,004 + 0,001 = 0,03
ΔC, ΔB – błędy krzywej kalibracyjnej
Cm=(0,098±0,002)t+(1,973±0,001)
próbka 2 roztwór wodny, membrana poliwęglanowa
tabela 3, próbka 2
t [min] | Δt [min] | A | ΔA | Cm [μM] | ΔCm [μM] |
---|---|---|---|---|---|
0 | 0,004 | 0,036 | 0,001 | 1,368421 | 0,03 |
7 | 0,042 | 1,684211 | |||
14 | 0,08 | 3,684211 | |||
21 | 0,111 | 5,315789 | |||
28 | 0,132 | 6,421053 | |||
35 | 0,167 | 8,263158 | |||
42 | 0,177 | 8,789474 | |||
49 | 0,203 | 10,15789 |
Cm=(0,19±0,002)t+(1,15±0,02)
próbka 3 roztwór zżelowany, membrana celulozowa
tabela 4- próbka 3
t [min] | Δt [min] | A | ΔA | Cm [μM] | ΔCm [μM] |
---|---|---|---|---|---|
0 | 0,004 | 0,068 | 0,001 | 3,052632 | 0,03 |
7 | 0,041 | 1,631579 | |||
14 | 0,053 | 2,263158 | |||
21 | 0,054 | 2,315789 | |||
28 | 0,055 | 2,368421 | |||
35 | 0,055 | 2,368421 | |||
42 | 0,085 | 3,947368 | |||
49 | 0,071 | 3,210526 |
Cm=(0,03±0,001)t+(1,58±0,02)
Czas po jakim uwolni się całość substancji jest to czas po którym stężenie w zlewce będzie wynosiło 25 μM
1 próbka: tk=3,92 h
2 próbka: tk=2,1 h
3 próbka: tk=13,01 h
przykład obliczeń: dla próbki 2 tk=(25-1,048)/0,19=126,06 [min]=2,1 h
Strumien dyfuzji : J=n/S*t
S=3,14cm^2
próbka 1: J=0,52 μmol/m^2*s
próbka 2: J=1,01 μmol/m^2*s
próbka 3: J=0,16 μmol/m^2*s
przykład obliczeń dla próbki 1:
dla t=1 Cm=2,071μM n=0,2071*10^(-6)
dla t=2 Cm = 2,169μM n=0,2169*10^(-6)
J=((0,2169-0,2071)*10^(-6))/0,000314*60=0,52*10^(-6) mol/m^2*s
Wnioski.
Doświadczenie wykazało, że:
Dcpip uwalnia się szybciej z roztworu wodnego niż zżelowanego.
Membrana poliwęglanowa przepuszcza szybciej niż membrana celulozowa.
Dcpip uwalnia się najszybciej z roztworu wodnego przykrytego membraną celulozową (strumień dyfuzji dla tej próbki jest największy, prognozowany czas uwolnienia całęj substancji najkrótszy, natomiast kąt nachylenia prostej na wykresie stężenia od czasu jest największy-stężenie w tej próbce rosło najszybciej)
Wyniki tego doświadczenia są obarczone dużym błędem, wynikającym z niedokładności sprzętu oraz samego wykonania pomiaru. Jeżeli chodzi o sprzęt, to należy uwzględnić niedokładność stopera, spektroskopu, pipet, zlewek i falkonów. niedokładność ludzkiej reakcji. Natomiast błędy jakie zostały popełnione podczas wykonywania pomiaru to np. zbyt powolne pobieranie (pobranie próbek powinno trwać jak najkrócej natomiast w rzeczywistości trwało ok. 4s). Poza tym na wykresie dla roztworu zżelowanego 2 punkty odbiegają od normy, ich absorbancja jest zbyt wysoka. Prawdopodobnie wynika to z tego, że po pobraniu poprzedniej próbki która miała większe stężenie nie wypłukaliśmy dokładnie pipety, dlatego absorbancja w tych punktach jest tak nienaturalnie duża.
Poza tym nie można do końca ufać wynikom pomiaru absorbancji. Kuweta w spektrofotometrze ma pojemność 2 ml Najodpowiedniejsza ilością substancji która należało wlać jest 1,8 ml Nasze próbki miały tylko ok. 1 ml, ponieważ zabrakło nam czasu i nie zdążyliśmy ich rozcieńczyć aby uzyskać wymaganą ilość. Ten fakt miał duże znaczenie przy pomiarze absorbancji, ponieważ kuweta tylko do połowy była wypełniona substancją, drugą połowę stanowiło powietrze. A wiadomo, że powietrze przepuszcza więcej światła niż badany roztwór. przez co absorbancja badanych próbek wyszła inna niż powinna.
Bibliografia.
[1] - http://www.biofiz.am.wroc.pl/bfstr65.html
[2] – http://wikipedia.pl