WYKŁAD 5
POMIARY LINIOWE I POMIARY KĄTOWE
Niezależnie od wykorzystywanych instrumentów przy pomiarach w terenie każdy pomiar składa się z dwóch etapów:
-założenie i pomiar osnowy geodezyjnej
-pomiar szczegółów
Osnowy geodezyjne dzielą się na:
-Osnowa pozioma – wzajemne położenie punktów na powierzchni odniesienia zostało okreslone w przyjętym układzie współrzędnych geodezyjnych.
-Osnowa wysokościowa – wysokości punktów zostały określone względem przyjętego poziomu odniesienia.
Osnowy geodezyjne ze względu na dokładność wyznaczania współrzędnych lub punktów osnowy dzielą się na:
-osnowy podstawowe
-osnowy szczegółowe
-osnowy pomiarowe
a) ciąg poligonowy zamknięty
b,c) ciąg poligonowy otwarty obu stronnie wiązany
b) K,M,M,N,L – znana WSP. (x,y)
1,2,3 – punkty wyznaczone
c)N,M – znane WSP(x,y)
1,…,4 – punkty wyznaczone
Sposób założenia i pomiaru osnowy pomiarowej zależy od:
-rodzaju pracy jaką należy wykonać,
-wielkości obszaru,
-szczegółowości pomiaru,
-wymaganej dokładności opracowania,
-posiadanego sprzętu geodezyjnego.
Pomiar szczegółów zależy od dokładności jaką należy uzyskać przy wykonywaniu pomiaru szczegółów instrukcji (O-1 i O-2) szczegóły sytuacyjne zostały podzielone na trzy grypy dokładnościowe.
Grupa I (obiekty łatwe do zidentyfikowania, zachowujące wieloletnią trwałość):
-znaki graniczne: granice państwa, jednostek podziału administracyjnego działek,
-zastabilizowane znakami naziemnymi punktów osnów geodezyjnych,
-budynki, budowle u urządzenia techniczne (mosty, wiadukty, tunele, tory kolejowe itp.)
-elementy naziemne sieci uzbrojenia terenu, studnie i szczegóły uliczne (krawężniki, lampy, słupy, pomniki, ogrodzenia trwałe).
Grupa II (obiekty o mniej wyraźnych i mniej trwałych konturach):
-niestabilizowane punkty załamania granic działek,
-budowle ziemne (nasypy, wykopy, rowy, wały),
-elementy podziemne sieci uzbrojenia terenu,
-zieleń miejska i przyuliczna oraz boiska sportowe i pomniki przyrody.
Grupa III (obiekty o niewyraźnych obrysach):
-użytki gruntowe, kontury klasyfikacyjne, podwodne elementy sieci uzbrojenia terenu,
-cieki i wody stojace,
-odziały leśne w Lasach Państwowych,
-punkty wysokości naturalnej terenu (pikiety),
-inne obiekty, które można zidentyfikować z dokładnością nie mniejszą niż 0,50m.
Dopuszczalny błąd położenie punktów przy pomiarze wg instrukcji G-4:
Obiekty grupy dokładnościowej | I | II | III |
---|---|---|---|
Błąd położenie punktu [m] | <0,10 | <0,30 | <0,50 |
Pomiary długości
Pomiar odległości w terenie wykonuje się w celu określenia poziomej odległości pomiędzy wybranymi punktami.
// rys. trójkąta
D – odl. poz.
Dp – odl. przestrzenna
Zależność pomiędzy odległością poziomą, a odległością przestrzenną przedstawia się następująco:
D=dpcos*alfa
Gdzie alfa… i chuj, przerzuciła…
Pomiary długości możemy podzielić na:
-pomiary bezpośrednie – polegające na zastosowaniu dalmierzy lub wielokrotnym odkładaniu przymiaru (taśmy stalowej, ruletki) wzdłuż mierzonego odcinka
-pomiary pośrednie – polegające na mierzeniu niektórych wielkości i na tej podstawie wyznaczeniu, na podstawie zależności geometrycznej, odległości.
Bezpośredni pomiar odległości
Współcześnie do bezpośrednich pomiarów odległości służą dalmierze elektroniczne. Możemy wyróżnić następujące rodzaje dalmierzy:
-dalmierze świetlne, które w zależności od sposobu pomiaru czasu dzielą się na:
-dalmierze fazowe,
-dalmierze impulsowe,
-dalmierze elektromagnetyczne, wykorzystujące znajomość prędkości rozchodzącej się fali.
W geodezji powszechnie stosowane są dalmierze świetlne, wykorzystujące do pomiaru światło widzialne i z zakresu bliskiej podczerwieni.
Dalmierz świetlny składa się z instrumentu (ustawionego nad punktem początkowym mierzonego odcinka) oraz pryzmatu (ustawionego na punkcie końcowym mierzonego odcinka)
Instrument wysyła strumień światła (falę elektromagnetyczną), która odbija się od pryzmatu i kieruje się do instrumentu jako fala retransmitowana.
budownictwo.uz@gmail.com