FIZJOLOGIA materiały

PODSTAWOWE PARAMETRY ŻYCIOWE

  1. Tętno – częstotliwość pracy serca w zależności od wieku

wzrost częstotliwości przy wysiłku fizycznym > 2x

  1. Oddech – częstotliwość oddychania w zależności od wieku

wzrost częstotliwości przy wysiłku fizycznym >10x.

  1. Ciśnienie tętnicze – skurczowo / rozkurczowe

do 130/80 mmHg

  1. Temperatura ciała – 36,6 oC – prawidłowa

>38 oC – gorączka

>42 i <30 oC– utrata przytomności, bezdech

PODSTAWOWY SKŁAD APTECZKI:

1. Opaska elastyczna (bandaż elastyczny) z zapinką x - 2 szt.

Opaska dziana podtrzymująca (bandaż) x - 1 szt.

Opaska dziana podtrzymująca (bandaż) x - 2 szt.

2. Kompresy gazowe wyjałowione 5 x (3 szt. w opakowaniu) - 2 opk.

Kompresy gazowe wyjałowione 9 x (3 szt. w opakowaniu) - 2 opk.

3. Maseczka do sztucznego oddychania usta-usta - 1 szt.

4. Rękawiczki lateksowe niejałowe - 4 pary

5. Nożyczki ratownicze (do cięcia grubych materiałów) - 1 szt.

6. Plaster z opatrunkiem (różne rozmiary) - 1 kpl.

Plaster bez opatrunku na rolce x - 1 szt.

7. Woda utleniona - gazik nasączony spirytusem (tzw. “Leko”) - 3 szt

8. Leki p/bólowe i inne

ROZSZERZONY PODSTAWOWY SKŁAD APTECZKI:

j.w. i dodatkowo

9. Agrafka - 2 szt.

10. Chusta trójkątna bawełniana - 1 szt.

11. Koc termoizolacyjny (folia NRC) - 1 szt.

12. Kamizelka ostrzegawcza (odblaskowa) - 1 szt.

13. Latarka - 1 szt.

KRWAWIENIA - utrata krwi – przemieszczenie krwi z naczyń krwionośnych do tkanek, jam ciała lub na zewnątrz.

PODZIAŁ KRWAWIEŃ

I Lokalizacja

  1. Zewnętrzne

  2. Wewnętrzne bez uszkodzenia powłok

  3. Do jam ciała: śródczaszkowe

do jamy brzusznej

do klatki piersiowej

śródtkankowe

II Objętość utraconej krwi

  1. Lekkie krwawienie – krew sączy kroplami z rany

  2. Silne krwawienie – krew wypływa z rany dużym strumieniem

  3. Krwotok – Krew płynie lub tryska z rany pulsująco

Utrata krwi > 1000ml grozi wstrząsem

PRZYCZYNY KRWAWIENIA

  1. Uraz – pchnięcie ostrym narzędziem, cięcie, rozdarcie – uszkodzenie skóry powodujące powstanie rany

  2. Tępy uraz z zewnątrz – uderzenie, cios – z zachowaniem ciągłości skóry

  3. Zranienie naczyń ostrymi krawędziami złamanej kości

  4. Samoistne pęknięcie naczynia na osłabionym odcinku (schorzenia naczyń)

  5. Rozerwanie dużych mas tkankowych ( na kończynie)

Krwawienie tętnicze groźniejsze od żylnego. (?)

Krwawienie tętnicze zewnetrzne – żywoczerwona krew, pulsujący lub stały wypływ krwi, pod dużym ciśnieniem.

Krwawienie żylne – ciemnoczerwoną krwią, wypływającą ciągłą strużką.

POSTĘPOWANIE – KRWAWIENIA

RĘKAWICZKI !!!!

I Ustalenie źródła krwawienia.

  1. Lekkie krwawienie – jałowy opatrunek

  2. Silne krwawienie – zatamować krwawienie

SILNE KRWAWIENIA NA KOŃCZYNACH

  1. Uniesienie kończyny do góry

  2. Ucisk: na ramieniu

na udzie

  1. Opatrunek uciskowy

  2. Opaska uciskowa (hemostatyczna)

Postępowanie:

  1. ocena stanu poszkodowanego: świadomości, oddechu, tętna

  2. wezwanie pomocy

  3. nałożenie jałowego opatrunku i uciśnięcie miejsca krwawienia

  4. umocowanie opatrunku bandażem; kontynuować ucisk do ustania krwawienia.

  5. jeśli opatrunek przesiąka krwią - dołożyć kolejne warstwy nie zdejmując starego i nie zwalniając ucisku

  6. jeśli krwawienie nadal nie ustaje, unieść krwawiącą kończynę nie zwalniając ucisku

  7. unieruchomić krwawiącą kończynę

  8. jeśli powyższe metody zawodzą – zastosować ucisk na tętnice powyżej miejsca krwawienia (tętnica ramienna poniżej dołu pachowego na kończynie górnej albo tętnica udowa w pachwinie na kończynie dolnej)

  9. w ostateczności stosować opaska uciskowa (opaskę zaciskową)

OPASKA UCISKOWA (ZACISKOWA- hemostatyczna) – tylko w wyjątkowych sytuacjach

kiedy nie da się nałożyć na krwawiącą kończynę opatrunku uciskowego lub jest on nieskuteczny:

1. Krwotok z rozległej powierzchni rany

2. Duże ciała obce w ranie

3. Otwarte złamania z silnym krwawieniem

4. Amputacja kończyny, rozerwanie tkanek kończyny

Użycie opaski zaciskowej nie jest zbyt bezpieczne; potencjalne powikłania:

Zakładając opaskę należy pamiętać, że:

Technika zakładania opaski uciskowej:

Opaskę zaciskową można założyć TYLKO na ramieniu i na udzie. !!!!!

Odnotować czas założenia opaski zaciskowej.!!!

Nie zwalniać ani nie zdejmować zacisku na własną rękę !!!

KRWOTOK WEWNĘTRZNY

Wypływ krwi z naczyń krwionośnych do przestrzeni, jam ciała, bez wypływu na zewnątrz poprzez skórę ciała.

Rozpoznanie:

Na podstawie objawów mogących świadczyć o krwotoku:

  1. zmiana zabarwienia skóry (ciemnoniebieskie-fioletowe), zwane potocznie „siniakiem”

  2. wymiotowanie krwią bądź oddawanie smolistych stolców to często objaw krwawienia z wrzodu żołądka lub dwunastnicy

  3. oddawanie stolca podbarwionego krwią – krwawienie z końcowego odcinka przewodu pokarmowego

  4. oddawanie moczu podbarwionego krwią – krwawienie z układu moczowego

  5. wykrztuszanie wydzieliny podbarwionej krwią lub krwi – krwawienie z płuc

  6. powiększenie się obwodu brzucha, zasinienie pod którymś z łuków żebrowych – krwawienie z narządów jamy brzusznej (wątroby, śledziony)

  7. krwawienie towarzyszące złamaniom zamkniętym; może towarzyszyć temu obrzęk, zasinienie, zwiększone ucieplenie.

Postępowanie:

  1. ocena stanu poszkodowanego – świadomości, oddechu, tętna

  2. wezwanie pomocy

  3. zbadanie poszkodowanego i ustalenie rozpoznania

  4. przy krwawieniu wewnątrz kończyn – unieruchomienie

  5. ułożenie poszkodowanego w pozycji przeciwwstrząsowej (z lekko uniesionymi kończynami dolnymi)

  6. okrycie poszkodowanego

  7. okresowa kontrola parametrów życiowych

  8. NIE podawać poszkodowanemu niczego doustnie.

SILNE KRWAWIENIE NA GŁOWIE, SZYI I TUŁOWIU

Postępowanie - uciskanie rany palcami poprzez jałowy opatrunek

KRWAWIENIE Z NOSA

Przyczyny:

Postępowanie:

  1. 1przy podejrzeniu złamania podstawy czaszki (w wywiadzie uraz głowy, widoczny wypływ krwi z uszu i nosa) należy unieruchomić głowę i przykryć miejsce krwawienia (nos, uszy) jałowym opatrunkiem, bez ucisku. Nie tamować wypływu krwi i płynu mózgowo-rdzeniowego.

  2. gdy nie podejrzewamy urazu czaszki:

A. poszkodowany nieprzytomny:

B. poszkodowany przytomny:

Zimno odruchowo zwęża naczynia

Przy silnym krwawieniu położyć pacjenta na boku – łatwy odpływ krwi

Nie zatykać (tamponować) nozdrzy – tylko laryngolog

KRWAWIENIE Z ŻYLAKÓW KOŃCZYN

Zwykle obfite krwawienie żylne prowadzące do wstrząsu

  1. Uniesieni kończyny

  2. Opatrunek uciskowy

ODMA - KRWOTOKI W OBRĘBIE KLATKI PIERSIOWEJ

Odma, jest to obecność powietrza w jamie opłucnowej (pomiędzy opłucną ścienną i płucną).

Przyczyny:

Skutki:
Zaburzenie wentylacji przez nagromadzone w opłucnej powietrze, uciskające miąższ płucny.

ODMA URAZOWA

Przyczyny:

Objawy:

Postępowanie:

  1. Udrożnienie dróg oddechowych

  2. Otwartą ranę klatki piersiowej zabezpieczyć szczelnym, najlepiej foliowym, jałowym opatrunkiem. Ma to za zadanie zapobiec dalszemu dopełnianiu się odmy. Jeśli nim nie dysponujemy, ranę przykryć ręką lub należy poszukać innego materiału, aby ranę zamknąć.

  3. W odmie obustronnej należy najpierw wykonać głębokie wdmuchnięcie powietrza do płuc i na szczycie wdechu założyć opatrunek na rany klatki piersiowej.

  4. Ciało obce penetrujące ścianę klatki piersiowej należy pozostawić w miejscu penetracji. Trzeba je ustabilizować tak, aby nie powodowało dalszych uszkodzeń i uszczelnić opatrunkiem ranę wokół.

  5. Ułożenie poszkodowanego na chorym boku

  6. Wezwanie pomocy

  7. Regularna kontrola podstawowych funkcji życiowych

OBRZĘK PŁUC

Jest to stan, w którym dochodzi do nadmiernego gromadzenia się płynu przesiękowego w przestrzeni śródmiąższowej i pęcherzykach płucnych.

Przyczyny:

Skutki:

Obrzęk prowadzi do utrudnionej wymiany gazowej w pęcherzykach, gdyż gromadzący się płyn zmienia przepuszczalność błony pęcherzyka dla gazów.

Prowadzi to do hipoksji (obniżenie stężenia tlenu we krwi tętniczej) i często także do hiperkapnii (podwyższenie zawartości dwutlenku węgla we krwi tętniczej). W efekcie dochodzi do niedotlenienia wszystkich tkanek.

Objawy:

Postępowanie:

  1. Chorego należy posadzić, opuszczając jego kończyny dolne. Zmniejsza to powrót krwi żylnej do serca i przez to zmniejsza wysięk w płucach

  2. Zadbać o drożność dróg oddechowych

  3. Zapewnić dostęp świeżego powietrza

  4. Wezwać pomoc

  5. Systematycznie oceniać podstawowe parametry życiowe (przytomność, oddech, tętno)

  6. Jeśli dojdzie do zatrzymania oddechu i/lub krążenia

LEKI

  1. LEKI PRZECIWBÓLOWE, PRZECIWGORĄCZKOWE (2-3 OP.)

Dorośli: 500-1000mg – 1x dz. lub w 3 dawkach /dobę

Dzieci: wg. Zaleceń

P/wskazania: nadwrażliwość na paracetamol.

Dorośli: 0,5-1,0g – 1x dz. lub w 3 dawkach /dobę

Dzieci: tylko w ciężkich st. Gorączkowych 10-12mg/kg masy ciała

P/wskazania: nadwrażliwość choroby wątroby.

  1. LEKI STOSOWANE W ZAPALENIACH JAMY USTNEJ I GÓRNYCH DRÓG ODDECHOWYCH (2 OP.)

    • CHLORCHINALDIN, SEBIDIN, NEOANGIN, FARINGOSEPT

  2. LEKI NASERCOWE I CUCĄCE

    • CARDIAMID COFFEIN (krople) – 1 op. Przy skłonnościach do omdleń, niskim ciśnieniu tętniczym, st. wyczerpania fizycznego i psychicznego.

Dawkowanie: 10-20 kropli 2-4x dobę

P/wskazania: nadwrażliwość na składniki leku, padaczka

  1. LEKI STOSOWANE W CHOROBIE LOKOMOCYJNEJ

    • AVIOMARIN (tabl.) – 1op. ; 30 min. przed podróżą

Dorośli i dzieci >12r.ż.: 1-2 tabl. następna dawka po 4-6 godz. (max. 6tabl/dobę)

Dzieci 5-12 lat: 0,5 – 1 tabl następna dawka po 4-6 godz. (max. 3tabl/dobę)

DU: senność, nasilenie pogotowia drgawkowego, halucynacje, zaburzenie widzenia kolorów. Inerakcje: z alkoholem, śr. uspokajającymi

  1. LEKI PRZECIWBIEGUNKOWE

    • CARBO MEDICINALIS (tabl) dział. adsorbujące – wiąże leki, bakterie i toksyny bakteryjne.

    • NIFUROKSAZYD (3OP), SULFAGUANIDYNA.

    • SMECTA (1op=30saszetek) D: 1saszetka x 3dz.

    • LOPERAMID (Imodium) dział objawowe max. do 4tabl dz.

    • GASTROLIT (3op)- wieloelektrolitowy preparat nawadniający (leczenie i profilaktyka odwodnień)

  2. LEKI PRZECZYSZCZAJĄCE

    • LAXIGEN (tabl) 1-3tabl. przed snem dział po 6-8 godz

    • BISACODYL j.w.

    • XENNA, BOLDALOIN, FORLAX.

  3. LEKI STOSOWANE PRZY NADKWASOCIE

    • ALUGASTRIN, MALLOX, RENNIE,

  4. LEKI WYKRZTUŚNE

  5. LEKI PRZECIWUCZULENIOWE

    • CALCIUM (tabl) Dorośli i dzieci >15r.ż.– 3 x 2tabl; 8-14r.ż. ½-1tabl x 3dz;

P/wskazania: alergia na lek, jaskra

  1. KROPLE: DO USZU, OCZU, NOSA

    • ANTOTALGIN- dział p/zapalne, p/bólowe –3-4krople x 3-4dz.

    • SULFACETAMID- dział. bakteriostatyczne w st. zapalnych brzegów powiek, spojówek i rogówki. D: 1-2 krople ź 3-4dz.

    • XYLOMETAZOLIN- śr. Miejscowo obkurczający naczynia krwionośne (przy obrzęku śluzówki nosa). D: 2-3krople x 2-3dz. Nie dłużej niż 5 dni.

  2. LEKI ODKAŻAJĄCE DROGI MOCZOWE

    • UROSEPT- (drażetki) dział. p/bakteryjne. D: 2draż x 3dz.

  3. ŚRODKI OCHRONNE DO SKÓRY

    • PANTHENOL-aerozol. właściwości p/zapalne, dział. łagodzące- oparzenia słoneczne

  4. ŚRODKI ODKAŻAJACE

    • WODA UTLENIONA, JODYNA, SPIRYTUS SALICYLOWY

BEZDECH

Zaburzenie oddechu staje się groźne dla życia wówczas gdy czynność oddechowa nie wystarcza już do nasycenia krwi tlenem w ilości wystarczającej na pokrycie zapotrzebowania narządów.

Najbardziej wyczulony na brak tlenu jest MÓZG

Po ok. 3-5 min. nieodwracalne obumieranie komórek mózgowych.

Przyczyny bezdechu

I Niedrożności dróg oddechowych:

  1. Zapadnięcie nasady języka u nieprzytomnego leżącego na wznak

  2. Wchłonięcie do dróg oddechowych przy wdechu: wymiocin, krwi, śluzu, cząstek pokarmu lub innych ciał obcych (zachłyśnięcie)

  3. Obrzęk błony śluzowej gardła.- po ukąszeniu (użądleniu) przez owada. Obrzęk błony śluzowej gardła i krtani w przebiegu chorób zakaźnych.

  4. Połknięcie ciała obcego. Przełknięte duże ciało obce tkwiące w przełyku może uciskając do tyłu na drogi oddechowe spowodować niedrożność.

  5. Zaduszenie się (np. zasypanie w piaskownicy) lub utopienie.

  6. Powieszenie lub uduszenie.

  7. Choroby dróg oddechowych jak np. dychawica oskrzelowa (astma)

II Uszkodzenie ośrodka oddechowego

  1. Uraz zadany z zewnątrz.

  2. Zatrucie (Leki nasenne, p/bólowe) Uszkodzenie ośrodka oddech. > spowolnienie częstotliwości oddechu > spłycenie odd. > bezdech

III Inne zaburzenia:

  1. Zbyt mała zawartość tlenu w powietrzu, np. przy dużej koncentracji CO2 wypierającego tlen z powietrza (kopalnie)

  2. Zaburzona wymiana gazowa w płucach związana z uszkodzeniem ściany pęcherzyków płucnych (gazy żrące, gorąca para)

Uszkodzona ściana kl. piersiowej > odma opłucnowa

  1. Działanie prądu elektrycznego

  2. Zablokowanie hemoglobiny (tlenek węgla)

  3. Inne zatrucia (cyjanowodór)

  4. Zaburzenia na skutek działania wysokich lub niskich temperatur

Charakterystyczne cechy bezdechu:

  1. Utrata przytomności

  2. Sinoblade zabarwienie twarzy

  3. Nie wyczuwalny przepływ powietrza przez nos i usta (niewidoczne i nie wyczuwalne ruchy oddechowe)

NATYCHMIAST ROZPOCZĄĆ SZTUCZNE ODDYCHANIE

Szanse na skuteczną reanimację:

100-75% bezdech do 3min

75-50% bezdech do 4min

50-25% bezdech do 5min

<25% bezdech >5min >>> śmierć mózgu

ZAGROŻENIA DLA ZDROWIA I ŻYCIA WYSTĘPUJĄCE W PODRÓŻY:

  1. choroby „brudnych rąk”: dur brzuszny, salmonelloza, czerwonka, cholera itp.

    • brudne ręce

    • brudne owoce

    • zanieczyszczone pożywienie

    • skażona, zanieczyszczona woda

  2. złe przechowywanie produktów spożywczych (kanapki, bary przydrożne)

  3. trudności z kąpielą i utrzymaniem ciała w czystości (mycie zębów nie uzdatnioną wodą)

  4. trudności ze zmianą bielizny

Badania lekarskie zalecane przed wyjazdem w tropiki np. do pracy (dłuższy czas) – uzyskanie świadectwa zdrowia w poradni specjalistycznej. Daje to możliwość ubiegania się o odszkodowanie w przypadku zachorowania na chorobę tropikalną.

Konieczność przebadania osób (Poradnia Chorób Tropikalnych), u których w trakcie podróży lub krótko po powrocie pojawiły się takie objawy jak: gorączka, złe samopoczucie, objawy skórne, wymioty, biegunka i stolce z domieszką krwi oraz (lub) śluzu –nawet słabo wyrażone.

PROFILAKTYKA „CHOROBY BUDNYCH RĄK”:

  1. W podróży pić wodę przegotowaną (5min) lub uzdatnianą – Sterotab, Halazone lub 4-6 kropli jodyny/1litr wody. (można wykorzystać do mycia zębów).

  2. Pić wodę, herbatę, kawę oraz napoje firmowe w oryginalnie zamkniętych butelkach.

  3. W restauracjach, barach lub wędrownego sprzedawcy nie spożywać sałatek z surowych jarzyn i owoców, lodów, napojów z lodem, koktajli mlecznych i owocowych, zimnych przekąsek i pasztetów, nie dogotowanych lub surowych owoców morza, kremy, majonezy.

  4. Unikać jedzenia w podrzędnych restauracjach i barach.

  5. Owoce dobrze wymyć, wypłukać w „czystej” wodzie lub odkażonej i obrać z łupin, a owoce spożywane z łupinami (śliwki, winogrona) dodatkowo opłukać w gorącej wodzie.

  6. Konserwy spożywać zaraz po ich otwarciu. Nie jeść konserw z bombażem – gaz.

  7. Nie pić alkoholu szczególnie w ciągu dnia.

  8. Dbać o higienę osobistą i myć ręce przed każdym posiłkiem.

  9. Nie przejadać się w ciągu dnia, ale zjeść obfitą kolację.

Inne przyczyny biegunek:

CHOROBA SAMOLOTOWA – zespół zaburzeń będących wynikiem zmian ciśnienia atmosferycznego i parcjalnego tlenu (odmiana choroby wysokościowej) oraz turbulencji, zmienności przyspieszenia, wznoszenia i obniżania lotu (odmiana choroby lokomocyjnej). Nakłada się na to także zwiększone napięcie nerwowe oraz zaburzenia rytmów okołodobowych.

Zmiany wywołane różnicą ciśnienia atmosferycznego:

  1. ból zatok oraz ucha środkowego włącznie z pęknięciem błony bębenkowej (barotrauma – uraz ciśnieniowy) szczególnie dzieci.

Profilaktyka: żucie gumy, ssanie cukierków, karmienie małych dzieci.

  1. bóle zębów (niewielka komora powietrzna) przy zmianach zgorzelinowych – nawet pęknięcie zęba przy wznoszeniu samolotu.

  2. wzrost ciśnienia w gałce ocznej – ból, zaburzenia widzenia

  3. wzdęcia jelit i ucisk na przeponę – uczucie duszności

  4. odwodnienie organizmu (nasilone przez alkohol)

P/WSKAZANIA DO LOTU:

Odma opłucnowa, ciężka astma, laparotomia (przebyta niedawno), schorz. ukł. krążenia

DUSZNOŚĆ => maska tlenowa, którą wskaże stewardesa.

ZWIĘKSZONE RYZYKO ODWODNIENIA I ZAKRZEPICY ŻYŁ GŁĘBOKICH (ZATORY) !!!!!!!!!!

Profilaktyka: przyjmowanie płynów oraz ćwiczenia izometryczne i spacery co godzinę.

ZABURZENIE RYTMÓW OKOŁODOBOWYCH JET LAG- zespół długu

czasowego

Rozregulowanie wewnętrznego zegara biologicznego i w konsekwencji zaburzenia rytmów okołodobowych związane z przekroczeniem kilku stref czasowych (powyżej 3 godzin) w krótkim czasie. U podstawy zaburzeń leżą zakłócenia w rytmie wydzielania hormonów regulujących procesy wewnętrzne organizmu.

OBJAWY:

POSTĘPOWANIE:

NAGŁE ZACHOROWANIA

występowanie ostrych dolegliwości bólowych w obrębie klatki piersiowej lub jamy brzusznej jako objawy ostrego schorzenia lub zaostrzenia już wcześniej istniejącej choroby.

Obowiązuje SZYBKA KONSULTACJA LEKARSKA !!!!!

ZAPALENIE WYROSTKA ROBACZKOWEGO – najczęściej lub początkowo

ograniczone zapalenie jelita grubego

OBJAWY:

POSTEPOWANIE:

„ATAK SERCA” (angina pectoris, dusznica bolesna) stany bólowe związane ze schorzeniami naczyń wieńcowych – n.krwionośnych zaopatrujących w krew mięsień sercowy, najczęściej pod postacią odcinkowych zwężeń. Przeszkoda w dopływie krwi przez daną tętnicę prowadzi do niedokrwienia okolicy mięśnia sercowego, która jest zaopatrywana przez to naczynie.

OBAJWY:

POSTEPOWANIE:

ZAWAŁ MIĘŚNIA SERCOWEGO

Podobny mechanizm jak w dusznicy bolesnej, ale występuje tu całkowite zamknięcie naczynia wieńcowego prowadzące do ciężkiego uszkodzenia i martwicy mięśnia sercowego. W zależności od rozległości zmian => zgon.

Objawy

Rozpoznanie

Wywiad zebrany od poszkodowanego, jego rodziny lub świadków wypadku obejmujący wcześniejszy stan zdrowia poszkodowanego a także okoliczności i zdarzenia, które poprzedziły wypadek (stres, sytuacja rodzinna, w pracy), jest pomocny w rozpoznaniu.

Postępowanie

  1. Ułożenie w pozycji siedzącej lub półsiedzącej - zmniejsza powrót krwi żylnej obwodowej do serca i obniża jego obciążenie.

  2. Ograniczenie ruchów poszkodowanego. Wysiłek zwiększa zapotrzebowanie na tlen także w obrębie niedotlenionego obszaru serca - powiększenie zmian martwiczych.

  3. Zapewnienie komfortu psychicznego - stres zwiększa zapotrzebowanie na tlen.

  4. Rozluźnienie krawata, rozpięcie kołnierzyka koszuli.

  5. Dostęp świeżego powietrza

  6. Jeżeli poszkodowany leczy się na serce i posiada nitroglicerynę, podać podjęzykowo, jeżeli ból nie ustąpi w ciągu 5 minut, dawkę powtórzyć.

  7. Można podać aspirynę doustnie (przeciwwskazania: choroba wrzodowa, alergia).

  8. Wezwanie pomocy.

  9. Kontrola stanu poszkodowanego z uwagi na możliwość gwałtownego pogorszenia się.

  10. W przypadku zatrzymania oddechu i krążenia –resuscytacja krążeniowo-oddechowa

MASAŻ SERCA

Zadaniem masażu serca jest utrzymanie „minimalnego krążenia” poprzez

rytmiczne uciskanie mostka.

Celem masażu jest zaopatrzenie w tlen życiowo ważnych narządów (mózg,

mięsień sercowy, płuca)

Powikłania masażu serca:

Błędne miejsce przyczyną uszkodzeń:

Zbyt wysoko >> uszkodzenie mostka >> uszkodzenie serca, płuc

zbyt nisko >>odłamanie wyrostka mieczykowatego >> uszkodzenie wątroby,

śledziony, krwotok wewnętrzny.

ZATRUCIA

Trucizny dostają się do organizmu różnymi drogami:

  1. Przez przewód pokarmowy (leki, substancje chemiczne gosp. dom. lub przemysłowe, trujące rośliny, jagody i grzyby, zepsute środki spoż. i inne)

  2. Przez drogi oddechowe (tlenek węgla, gazy drażniące i inne)

  3. Przez skórę (ukąszenie węży, ukąszenie, użądlenie owadów)

  4. Bezpośrednio do krwiobiegu (śr. odurzające, narkotyki i inne)

  5. Wieloma drogami jednoczasowo

Siła działania trucizny zależy od:

  1. Punktu działania (droga i szybkość wchłaniania)

  2. Okresu działania

Częstość występowania poszczególnych grup trucizn w ostrych zatruciach u dorosłych:

1. 75% Leki

  1. 5% węglowodory

  2. 4% alkilofosfaty

  3. 3% tlenek węgla

  4. 2% alkohol

Przyczyny zatruć

  1. Pomyłka

  2. nieświadomość

  3. Lekkomyślność

  4. Nadużycie

  5. Zamach samobójczy

Rozpoznanie

Objawy niespecyficzne

  1. Mdłości, wymioty biegunka, bóle brzucha

  2. bóle głowy, zaburzenia świadomości

  3. Zaburzenia oddechu, objawy wstrząsu, zmiany częstotliwości tętna

  4. Zaburzenia psychiczne

Dokładna analiza miejsca zdarzenia (otoczenie pacjenta)

OGÓLNE ZASADY POSTĘPOWANIA W ZATRUCIACH

  1. Zapobiegać dalszemu działaniu trucizny

  2. Zabezpieczenie podstawowych czynności życiowych

  3. Wezwanie Pogotowia Ratunkowego – hasło ZATRUCIE

Niezbędne informacje dla ośrodka leczenia zatruć

  1. wiek zatrutego

  2. rodzaj trucizny, stężenie

  3. ilość pobranej trucizny

  4. czas jaki upłynął od chwili zatrucia

  5. objawy zatrucia i stan chorego

  6. wykonywane dotychczasowe czynności ratunkowe

  1. Stała opieka nad pacjentem – kontrola oddechu, tętna, ewent. wymioty

  2. Usuwanie trucizny

  1. zatruty jest w pełni przytomny, bez obj. oszołomienia, zab. świadom.

  2. jeżeli działająca trucizna nie jest żrąco-parząca.

Woda z solą ( łyżeczka na szklankę) >> drażnienie tylnej ściany gardła

  1. Zabezpieczyć przedmioty mogące służyć do ustalenia rodzaju trucizny

ZATRUCIA DOUSTNE

  1. Zatrucia lekami – śr. nasenne + alkohol

Leczenie: wymioty

  1. Zatrucie alkoholowe – zagrożenie wyziębieniem i urazami

  2. Zatrucie środk. spożywczymi – bakterie i inne drobnoustroje (ich toksyny)

jad kiełbasiany

  1. (weki domowej roboty, puszki koserw. ) najsilniejsza toksyna bakteryjna

  2. obj. niespecyficzne + obj. neurologiczne (zawroty głowy, zaburzenia widzenia, trudności w przełykaniu, suchość jamy ustnej lub ślinotok)

  3. zaburzenia oddychania >> „neurologiczne zatrzymanie oddechu”

grzyby

  1. późne objawy (24h)

  2. zabezpieczyć resztki jedzenia

  3. wymioty, płukanie żołądka

  1. Zatrucia jadami roślinnymi (pokrzyk, wilcza jagoda) Atropina

Leczenie: wymioty

  1. Zatrucie środkami do prania zmywania i czyszczenia – tendencja do tworzenia się piany, która może dostać się do dróg oddechowych

NIE PROWOKOWAĆ WYMIOTÓW !!!

Leczenie: odpieniacze, woda.

HIV / AIDS

HIV human immunodeficiency virus (1986)

ludzki wirus upośledzenia odporności

AIDS acquired immunodeficiency syndrome

zespół nabytego upośledzenia odporności

1981 pierwsze zachorowania i zgony na AIDS

  1. określenie grup ryzyka ( czynnik zakaźny )

  2. identyfikacja wirusa jako czynnika zakaźnego

1985 pierwsze testy

  1. pierwszy lek (AZT, Retrovir – zydowudyna)

zakażony HIV => żyjący z HIV

PAMIĘTAJ !!!!

  1. Codziennie 2 osoby w Polsce dowiadują się o swoim zakażeniu HIV. Coraz częściej też kobiety, coraz częściej w wyniku kontaktów heteroseksualnych.

  2. Zakażenie HIV łatwiej przenosi się z mężczyzn na kobiety , niż z kobiet na mężczyzn.

  3. Wiele kobiet na świecie jak i w Polsce zostało zakażone przez swojego pierwszego i jedynego partnera seksualnego. Często są tego nieświadome

  4. Zakażenie HIV może przez wiele lat (średnio10-12) nie dawać objawów klinicznych. Jednymi z pierwszych jest małopłytkowość i kandydoza pochwy (grzybica). Ale nie tylko HIV może je powodować.

Dane epidemiologiczne – Polska źródło: www.aids.gov.pl

HIV i AIDS w Polsce - dane od początku epidemii (1985 r.)
do końca lutego 2008 roku

11.392 zakażonych ogółem
co najmniej 5.443 zakażonych w związku z używaniem narkotyków
2.050 zachorowań na AIDS
912 chorych zmarło

W lutym 2008 r. poinformowano o uprzednio nie zgłoszonych

67 - zakażeniach obywateli polskich, wśród których było:
  1 - zakażony w związku z używaniem narkotyków w iniekcjach,

  4 - osoby zakażone drogą ryzykownych kontaktów heteroseksualnych,
  1 - mężczyzna homo lub biseksualny;
  - - dziecko matki zakażonej HIV;
  - - zakażenia jatrogenne;
61 - osób bez informacji o drodze zakażenia.

Wśród nowo wykrytych zakażonych były 52 osoby płci męskiej i 14 płci żeńskiej (brak danych o płci 1 osoby). Większość zakażonych była w wieku od 20 do 39 lat. 1 osoba w wieku 1-14 lat, 4 osoby w wieku 15-19 lat, 7 osób w wieku 40-49, 3 osoby w wieku 50+.

Opracowano na podstawie danych z PZH
więcej na ten temat www.pzh.gov.pl

AIDS W POLSCE

  1. pierwszy zgon z powodu AIDS

od 1987 obowiązkowe testy krwi w punktach krwiodawstwa

  1. os. HIV (+) na koniec września 2002r. W tym:

20-25 tys. Szacunkowa liczba osób żyjących z HIV i AIDS w Polsce na rok 2002, a dziś …?

EPIDEMIA AIDS NA ŚWIECIE

16 tys. zakażeń dziennie ( 95% kraje III-go Świata)

co 20 zgon na świecie z powodu HIV = 2,3 mln zgonów (1999r.)

↑↑ zakażeń wśród kobiet z 7 do 23% (1985-1998); 43% -1999r.

Od 1990r. plateau nowych zakażeń - 40 tys. rocznie (50% os < 25r.ż.)

Ogólna liczba zakażonych HIV 40 mln

W roku 2006 na świecie na choroby związane z AIDS zmarło 2,9 mln osób.

Źródła zakażenia HIV

Materiał który NIE ZAWIERA dostatecznej do przeniesienia zakażenia ilości wirusa HIV, HBV czy HCV to:

Drogi zakażenia:

WYKRYWANIE ZAKAŻENIA

Zakażenie HIV rozpoznać można tylko po wykonaniu testu w kierunku obecności przeciwciał anty-HIV.

W innych badaniach laboratoryjnych wykonywanych z różnych przyczyn, np. w ramach badań okresowych w pracy, nie można stwierdzić zmian, które świadczyłyby o zakażeniu HIV.

Powszechnie dostępne w laboratoriach diagnostycznych są testy wykrywające obecność przeciwciał zarówno przeciwko HIV-1, jak i HIV-2 (niezwykle rzadko występującego w Polsce), oparte na metodzie ELISA (EIA), to tak zwane testy przesiewowe.

Wynik ujemny (negatywny) takiego testu oznacza, że nie znaleziono przeciwciał anty-HIV. Przeciwciała powstają – jako odpowiedź układu odpornościowego organizmu – w odpowiedzi na zakażenie różnymi drobnoustrojami (bakteriami, wirusami i innymi). Żeby – po zakażeniu HIV – pojawiły się w ilości takiej, by mogły je „zauważyć” testy diagnostyczne musi minąć trochę czasu. Organizmy jednych osób produkują przeciwciała szybciej, innych wolniej. Jeśli badanie zostanie wykonane za wcześnie, przed upływem 12 tygodni (3 miesięcy) od potencjalnego momentu zakażenia, wynik testu może być fałszywie ujemny. Nie można bowiem wykluczyć, iż doszło do zakażenia, a tylko nie powstała dostatecznie duża ilość przeciwciał przeciwko wirusowi, tylko test ich „nie zauważył”. Ten okres od zakażenia do momentu pojawienia się przeciwciał anty-HIV nosi nazwę OKIENKA SEROLOGICZNEGO

Jeśli od „ryzykownego zachowania” minęło 12 tygodni i więcej, a wynik testu jest ujemny, oznacza to, iż nie doszło do zakażenia.

Wynik dodatni (pozytywny) testu ELISA (EIA) nie dowodzi jeszcze zakażenia. Z różnych przyczyn taki wynik może być fałszywie dodatni. Wynik taki zawsze musi zostać potwierdzony przy pomocy testu Western blot, który wykonuje kilka specjalistycznych laboratoriów w Polsce. W tym teście także poszukuje się przeciwciał, ale skierowanych przeciwko poszczególnym antygenom wirusa. Dopiero dodatni wynik testu Western blot upoważnia do stwierdzenia, iż pacjent jest zakażony HIV.

Ostatnio dostępne są także testy wykrywające równocześnie obecność przeciwciał anty-HIV i antygenu p24 wirusa, IV generacji. Interpretacja ujemnego wyniku tego testu jest taka sama, jak wyjaśniano wcześniej, choć w przypadku tego testu okienko serologiczne jest o kilka dni krótsze. Dodatni wynik takiego testu wymaga wykonania kolejnych testów: osobno testu poszukującego antygenu p24 i osobno testu poszukującego przeciwciał anty-HIV. Wynik potwierdzający tylko obecność antygenu p24 może świadczyć o wczesnym zakażeniu HIV. Wynik potwierdzający tylko obecność przeciwciał anty-HIV może świadczyć o dłużej trwającym zakażeniu. Dodatnie wyniki tych testów także należy potwierdzić dodatkowo testem Western blot. Dopiero dodatni wynik tego testu świadczy o zakażeniu HIV.

W USA i niektórych krajach Europy Zachodniej dostępne są także testy wykrywające przeciwciała anty-HIV w ślinie (co nie znaczy, że ślina jest zakaźna, gdyż obecne w niej przeciwciała nie są przecież zakaźne). Dostępne są także tak zwane szybkie testy, dające odpowiedź po około 20 minutach. Wyniki dodatnie takich testów zawsze wymagają także potwierdzenia testem Western blot.

Możliwe jest również poszukiwanie RNA wirusa HIV (kwasu rybonukleinowego, będącego materiałem genetycznym HIV). Jednakże takie badania powstały i zostały zarejestrowane tylko w celu kontrolowania skuteczności leczenia antyretrowirusowego osób zakażonych HIV, a nie dla celów diagnostycznych.

Gdzie najlepiej zrobić test na HIV?

W żadnym z krajów rozwiniętych tak zwanego testu na HIV nie można kupić w aptece i zrobić sobie po cichu w domu. Niewiele osób chcących zrobić sobie test wie o okienku serologicznym, ani o konieczności potwierdzenia wyniku dodatniego. Dlatego najlepiej jest wykonać test w takim miejscu, gdzie można będzie – jeszcze przed pobraniem krwi do badania – dowiedzieć się wiele o tym, jak można się zakazić HIV, jak nie można, jak zmniejszyć ryzyko zakażenia, a także co znaczy wynik ujemny, a co dodatni testu.

W Polsce najbezpieczniej jest wykonać test w Punktach Konsultacyjno-Diagnostycznych, w których testy wykonywane są bezpłatnie i

A N O N I M O W O,

prowadzone jest także poradnictwo przed i po teście. Wyniki dodatnie zawsze potwierdzane są testem Western blot. Listę tych punktów, wraz z adresami i godzinami otwarcia, znaleźć można na stronie: www.aids.gov.pl

Wykonanie testu na HIV możliwe jest także w wielu laboratoriach. Ceny tych testów nie są zwykle wygórowane. Ale w takich miejscach badania robione są zwykle na nazwisko, nie ma także z kim porozmawiać o celowości robienia takiego badania, o okienku serologicznym i wielu ważnych kwestiach związanych z HIV/AIDS. Istnieje też niebezpieczeństwo, że wynik testu przesiewowego okaże się dodatni, a nie zostanie przeprowadzony test potwierdzeniowy. Bezpieczniej więc pojechać specjalnie do Punktu Konsultacyjno-Diagnostycznego, w którym pracują osoby kompetentne, nie są też wydawane wyniki niepotwierdzone testem Western blot.

Z doświadczeń osób pracujących w tych Punktach Konsultacyjno-Diagnostycznych wynika, że praktycznie wszyscy podejrzewający u siebie możliwość zakażenia HIV przychodzą zrobić test tylko i wyłącznie po to, by przekonać się, że nic się nie stało. Nikt nie zakłada, że zakażenie HIV mogłoby go dotyczyć. Dlatego zanim podejmie się decyzję o wykonaniu testu warto się zastanowić, gdzie to badanie zrobić najlepiej i najbezpieczniej dla siebie. W Punktach Konsultacyjno-Diagnostycznych nie pokazuje się dowodu osobistego, a badanie wykonuje się na hasło. Dlatego ani informacja o tym, że ktoś robił badanie, ani tym bardziej o jego wyniku, nie może wydostać się poza mury Punktu.

krajowe centrum ds. AIDS

WSTRZĄŚNIENIE MÓZGU

Zaburzenia czynnościowe mózgu (rzadziej uszkodzenie tkanki mózgowej) występujące po tępym urazie głowy najczęściej bez złamania kości czaszki. Siła urazu przenosi się w postaci fali uderzeniowej na zawartość czaszki- mózg.

Obrzęk tk. mózgowej => zaburzenia czynnościowe (najczęściej odwracalne)

OBJAWY:

ZAGROŻENIA:

Krwawienie w mózgu i ponowna utrata przytomności (wzrost ciśnienia śródczaszkowego)

utrata przytomności => zakrztuszenie => zaburzenia oddechu => bezdech

POSTĘPOWANIE:


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Fizjologia zagadnienia, Fizjologia, Materiały do egzaminu
Fizjologia - materiały na egzamin2, Pielęgniarstwo, Fizjologia
Spis wszystkich pytan, Fizjologia, Materiały do egzaminu
BHP - Wykład IV - czynniki fizjologiczne, materiauy
Fizjologia - materiały na egzamin3, Pielęgniarstwo, Fizjologia
Fizjologia - materiały na egzamin1, Pielęgniarstwo, Fizjologia
Fizjologia, materiał na podst. przypuszczalnych pytań na Egzamin
FIZJOLOGIA!, STUDIA, WSR - Fizjoterpia, Rok I, Semestr II, SESJA - notatki z poprzednich lat, FIZJOL
fizjo, STUDIA, WSR - Fizjoterpia, Rok I, Semestr II, SESJA - notatki z poprzednich lat, FIZJOLOGIA,
pytania z fizjo, STUDIA, WSR - Fizjoterpia, Rok I, Semestr II, SESJA - notatki z poprzednich lat, FI
Fizjologia zagadnienia, Fizjologia, Materiały do egzaminu
Materiałoznastwo, Optyka, optyka fizjologiczna
d1 -fizjo, materiały medycyna SUM, fizjologia, Fizjologia, test
EGZAMIN Z FIZJO 2008, materiały medycyna SUM, fizjologia, Fizjologia, test
Czynniki fizyczne starzenie Fizjologia pracy materiały AB
Ćwiczenia 4 Masai skład ciała. Przemiana materii i bilans energetyczny, Medyczne, Studia pielęgniars
fizjologia roslin, Szkoła Rolnictwo studia, Szkoła, Materiały studia, fizjo roslin

więcej podobnych podstron