MODELE SIECIOWE CPM
Jednym z kluczowych elementów prawidłowej organizacji budowy jest opracowanie dobrego planu realizacji robót budowlanych. Bardzo ważną część tego planu stanowią harmonogramy ustalające daty rozpoczęcia i zakończenia poszczególnych robót.
robota | czas | dzień |
---|---|---|
1 | ||
A | 3 | |
B | 5 | |
C | 7 |
W harmonogramach sporządzanych obecnie można znaleźć także inne dane dotyczące przebiegu robót, np. informacje o dopuszczalnym wydłużeniu czasu wykonania niektórych robót. Takie wzbogacone harmonogramy otrzymuje się dzięki zastosowaniu opartych na teorii grafów metod sieciowych. Wspólną cechą metod sieciowych jest postać tworzonego planu. Planowi nadaje się postać grafu sieciowego. Elementami grafu sieciowego są węzły i łuki.
Najbardziej znaną i najpowszechniej stosowaną w budownictwie jest najstarsza z metod sieciowych, metoda drogi krytycznej, określana skrótem CPM (od Critical Path Method). Metoda ta została po raz pierwszy zastosowana w 1956 r. do zaplanowania skomplikowanego remontu instalacji w koncernie Du Ponta.
Plan realizacji robót A, B, C w modelu sieciowym CPM wygląda następująco:
Przy odwzorowaniu planu robót A, B, C zastosowano notację strzałkową. Inną stosowaną notacją jest notacja węzłowa.
Notacja strzałkowa:
Notacja węzłowa:
S | Czynność X tX |
F |
---|
Prawidłowo skonstruowana sieć powinna spełniać następujące warunki formalne:
Mieć jedno zdarzenie początkowe
Mieć jedno zdarzenie końcowe
Nie zawierać pętli.
Plan przedstawiony w postaci modelu sieciowego może wyglądać np. tak:
Wyznaczanie drogi krytycznej
Droga krytyczna to najdłuższa droga od zdarzenia początkowego do zdarzenia końcowego
Pytanie: Co trzeba zrobić, by ustalić termin zakończenia tego przedsięwzięcia?
Odpowiedź: Znaleźć najdłuższą drogę prowadzącą od zdarzenia 1 do zdarzenia 8.
Tu jest to droga 1-2-3-7-8. Jej długość wynosi 25 jednostek czasu. Czynności leżące na drodze krytycznej to czynności krytyczne.
Droga krytyczna to ciąg czynności krytycznych
Czynność krytyczna to czynność, dla której całkowity zapas czasu wynosi 0.
Wartość całkowitego zapasu czasu wyznacza się w ramach analizy sieci. Analiza sieci to procedura obliczania najwcześniejszych i najpóźniejszych terminów zdarzeń. Procedura ta jest dwuetapowa.
ETAP I: Określenie najwcześniejszych terminów zdarzeń
dla zdarzenia początkowego w sieci przyjmujemy termin najwcześniejszy
równy 0:
Ti' = 0
gdzie: i - zdarzenie początkowe w sieci
obliczamy terminy najwcześniejsze dla pozostałych zdarzeń - wg wzoru:
Tj'= max {Ti' + tij}
Są to najwcześniejsze terminy zakończenia czynności i - j.
ETAP II: Określenie terminów najpóźniejszych
dla zdarzenia końcowego w sieci przyjmujemy termin najpóźniejszy
równy terminowi najwcześniejszemu:
Tj" = Tj'
gdzie: j - zdarzenie końcowe w sieci
obliczamy terminy najpóźniejsze dla pozostałych zdarzeń - wg wzoru:
Ti'' = min {Tj" - tij}
Są to najpóźniejsze terminy rozpoczęcia czynności i - j.
Wartość całkowitego zapasu czasu dla czynności i - j wyznacza się ze wzoru:
ZCij = Tj" - Ti' - tij
Obliczenia można przeprowadzić na grafie lub w tabeli:
Czynność | Czas trwania | Terminy | Całkowity zapas czasu |
---|---|---|---|
NW | NP | ||
i | j | tij | i |
Ćwiczenia
SIEĆ 1
SIEĆ 2
SIEĆ 3
SIEĆ 4
SIEĆ 5