Przebieg doświadczenia:
Korzystając z metody kolejnych rozcieńczeń przygotowałam pięć roztworów NaCl o podanych stężeniach. Na początku zmierzyłam przewodnictwo roztworu wzorcowego KCl odczytując wartość przewodnictwa po 15 minutach termostatowania, a następnie jeszcze trzykrotnie w odstępie 5 minut. Po pomiarze przewodnictwa dla roztworu KCl dokonywałam pomiarów w ten sam sposób dla roztworu NaCl, zaczynając od najmniejszego stężenia.
Tabela pomiarów:
Stężenie roztworu c [mol/dm3] |
Przewodnictwo [mS] | [Sm-1] | $$\sqrt{c}$$ |
[Sm2 mol-1] |
---|---|---|---|---|
1 | 2 | 3 | 4 | |
roztwór wzorcowy KCl c= 0,01M |
1,677 | 1,676 | 1,682 | 1,681 |
NaCl, c=0,001M | 0,19 | 0,18 | 0,18 | 0,18 |
NaCl, c=0,0025M | 0,37 | 0,37 | 0,37 | 0,37 |
NaCl, c=0,005M | 0,69 | 0,69 | 0,69 | 0,69 |
NaCl, c= 0,01M |
1,29 | 1,30 | 1,30 | 1,30 |
NaCl, c=0,025M | 2,94 | 2,97 | 2,97 | 2,97 |
Obliczam stałą naczyńka konduktometrycznego korzystając z wzoru:
$$k = \frac{\kappa_{\text{KCl}}}{\Gamma_{sr}},$$
gdzie κKCl = 0, 1413 Sm−1
$$k = \frac{0,1413}{1,679 \bullet 10^{- 3}} = 84,16\ m^{- 1}\ $$
$$\left\lbrack k = \frac{\frac{S}{m}}{S} = \frac{S}{m} \bullet S = m^{- 1} \right\rbrack$$
Obliczam przewodnictwo właściwie z zależności $\mathbf{\Gamma =}\frac{\mathbf{\kappa}}{\mathbf{k}}\mathbf{\Rightarrow \kappa = \Gamma \bullet k\ \lbrack S}\mathbf{m}^{\mathbf{- 1}}\mathbf{\rbrack}$
1. wzorcowy KCl
κ = 1, 679 • 10−3 • 84, 16 = 0, 141305 [Sm−1]
$$\left\lbrack \kappa = S\ \bullet m^{- 1} = \frac{S}{m} \right\rbrack$$
2. NaCl, c=0,001M
κ = 0, 1825 • 10−3 • 84, 16 = 0, 015359 [Sm−1]
3. NaCl, c= 0,0025M
κ = 0, 37 • 10−3 • 84, 16 = 0, 031139 [Sm−1]
4. NaCl, c=0,005M
κ = 0, 69 • 10−3 • 84, 16 = 0, 05807 [Sm−1]
5. NaCl, c=0,01M
κ = 1, 2975 • 10−3 • 84, 16 = 0, 109198 [Sm−1]
6. NaCl, c=0,025M
κ = 2, 9625 • 10−3 • 84, 16 = 0, 249324[Sm−1]
Obliczam przewodnictwo molowe z zależności $\mathbf{\lambda =}\frac{\mathbf{\kappa}}{\mathbf{c}}\mathbf{\bullet}\mathbf{10}^{\mathbf{- 3}}\mathbf{\ \lbrack S}\mathbf{m}^{\mathbf{2}}\mathbf{\bullet}\mathbf{\text{mol}}^{\mathbf{- 1}}\mathbf{\rbrack}$
1. wzorcowy KCl, c= 0,01 M
$$\lambda = \frac{0,141305}{0,01} \bullet 10^{- 3} = 0,0141305\ \lbrack Sm^{2} \bullet \text{mol}^{- 1}\rbrack$$
$$\left\lbrack \lambda = \frac{Sm^{- 1}}{\frac{\text{mol}}{\text{dm}^{3}}} = \frac{\frac{S}{m}}{\frac{\text{mol}}{\text{dm}^{3}}} \bullet 10^{- 3} = \frac{S}{m} \bullet \frac{m^{3}}{\text{mol}} = \frac{Sm^{2}}{\text{mol}} = Sm^{2} \bullet \text{mol}^{- 1} \right\rbrack$$
2. NaCl, c=0,001M
$$\lambda = \frac{0,015359}{0,001} \bullet 10^{- 3} = 0,015359\ \lbrack Sm^{2} \bullet \text{mol}^{- 1}\rbrack$$
3. NaCl, c= 0,0025M
$$\lambda = \frac{0,031139}{0,0025} \bullet 10^{- 3} = 0,012456\ \lbrack Sm^{2} \bullet \text{mol}^{- 1}\rbrack$$
4. NaCl, c=0,005M
$$\lambda = \frac{0,05807}{0,005} \bullet 10^{- 3} = 0,011614\ \lbrack Sm^{2} \bullet \text{mol}^{- 1}\rbrack$$
5. NaCl, c=0,01M
$$\lambda = \frac{0,109198}{0,01} \bullet 10^{- 3} = 0,0109198\ \lbrack Sm^{2} \bullet \text{mol}^{- 1}\rbrack$$
6. NaCl, c=0,025M
$$\lambda = \frac{0,249324}{0,025} \bullet 10^{- 3} = 0,009973\ \lbrack Sm^{2} \bullet \text{mol}^{- 1}\rbrack$$
Wykres zależności $\mathbf{\lambda = f(}\sqrt{\mathbf{c}}\mathbf{)}$
Korzystając z wykresów wyznaczam przewodnictwo graniczne.
Współczynnik kierunkowy prostej a = −0, 0219
Wartość granicznego przewodnictwa λNaCl = 0, 0133 Sm2 • mol−1
Współczynnik korelacji R = 0, 98
Tablicowe przewodnictwo graniczne λNaCl
$$\lambda_{\text{NaCl}}^{} = 5,01 + 7,635 = 12,645\ \left\lbrack \frac{mS \bullet m^{2}}{\text{mol}} \right\rbrack = 0,012645\ \left\lbrack \frac{S \bullet m^{2}}{\text{mol}} \right\rbrack$$
Obliczam błąd względny.
$$bla\text{d\ wzgl}edny = \ \frac{\left| x - x_{0} \right|}{x_{0}} \bullet 100\%$$
x – wartość wyznaczona w ćwiczeniu
xo - wartość rzeczywista
$$bla\text{d\ wzgl}edny = \ \frac{\left| 0,0133 - 0,012645 \right|}{0,012645} \bullet 100\% = 5,2\%$$
$$bla\text{d\ wzgl}edny = \ \left\lbrack \frac{\frac{S \bullet m^{2}}{\text{mol}}}{\frac{Sm^{2}}{\text{mol}}} \right\rbrack \bullet \left\lbrack \% \right\rbrack = \lbrack\%\rbrack$$
Wnioski:
Dokonując analizy otrzymanych przeze mnie wyników dochodzę do wniosku, że:
przewodnictwo właściwie roztworu rośnie wraz ze wzrostem stężenia,
przewodnictwo molowe wraz ze wzrostem stężenia maleje.
Wartość przewodnictwa granicznego, którą otrzymałam wynosi λNaCl = 0, 0133 Sm2 • mol−1. Podczas analizy wykresu odrzuciłam jeden punkt, który znacznie odstawał od innych wyników i nie pokrywał się z wyznaczoną na wykresie linią trendu. (dla NaCl, c=0,001M). Wynik, który otrzymałam nieznacznie różni się od wartości tablicowych przewodnictwa granicznego, co może świadczyć o tym, że ćwiczenie zostało wykonane poprawie. A na procent błędu wpływ może mieć błąd podczas pomiaru, lub też niedokładne sporządzenie rozcieńczeń.