Podobny księżycowi uczeń Milarepy

Autor: Dilgo Czientse Rinpocze
Tlumaczenie, opracowanie: Wojtek Tracewski

Wszystkie aktywności tego życia przepłynęły jak fale, jedna za drugą, jednak zostawiły nas z pustymi rękoma. Miliardy myśli pojawiły się i zniknęły w naszym umyśle i każda z nich sprawiła, że nadeszła inna. Spowodowały jednak tylko, że wzrosło nasze pomieszanie i pogłębiło się poczucie braku satysfakcji. Jeżeli przyjrzymy się dokładnie zwykłym wartościom leżącym u podstaw wszystkiego co robimy i spróbujemy zrozumieć skąd pochodzą, wówczas zobaczymy, że biorą one swój początek w naszej niezdolności do właściwego postrzegania rzeczywistości. Najczęściej opieramy się na założeniu, że wszystko jest w ten sam sposób istniejące i rzeczywiste. Jeżeli jednak przyjrzymy się temu dokładniej, zobaczymy, że zjawiskowy świat jest jak tęcza, barwny i świetlisty, lecz pozbawiony rzeczywistego, namacalnego istnienia. Kiedy tęcza pojawia się na niebie, widzimy wiele pięknych kolorów, a jednak nie jest ona czymś, w co moglibyśmy się ubrać lub też co moglibyśmy nosić jako ozdobę. Nie jest niczym, co moglibyśmy uchwycić, lecz tylko zejściem się razem różnych warunków. Dokładnie tak samo myśli powstają w umyśle. Nie są w żaden namacalny sposób oczywiste, nie maja esencji. Dlatego nie ma żadnego logicznego powodu, by miały nad nami tak wielką władzę, nic nie uzasadnia tego, byśmy byli ich niewolnikami.
Umysł jest tym co stwarza zarówno samsarę jak też nirwanę, a jednak jest bardzo prosty, jest tylko myślami: jeśli już raz zrozumiemy, że myśli są puste w swojej naturze, utracą swą moc zwodzenia nas. Tak długo jednak, jak długo uważamy nasze iluzoryczne myśli za rzeczywiste, będą one nas dalej bezlitośnie dręczyć, jak czyniły to już w czasie niezliczonych przeszłych żywotów. By uzyskać kontrolę nad umysłem musimy być świadomi tego, co należy czynić, a z czego dobrze jest zrezygnować. Musimy również być uważni i nieprzerwanie sprawdzać nasze myśli, słowa i działania. Dla odcięcia przywiązania ważne jest zrozumienie, że wszystkie zjawiska są puste jak złudzenie wody wśród piasku, jak miraż. Piękne formy nie przynoszą umysłowi żadnego pożytku ani też okropne nie mogą mu zaszkodzić. Zerwijcie więc okowy obaw i oczekiwań, lgnięcia i niechęci, spocznijcie w równowadze zrozumienia, że wszystkie zjawiska nie są niczym więcej, jak tylko projekcjami naszego własnego umysłu. Jeżeli już raz rozpoznacie absolutną rzeczywistość, wówczas będziecie postrzegać cały nieograniczony taniec pojawiających się w niej względnych zjawisk jako iluzje lub sen, nie odczuwając wobec nich żadnego przywiązania. Zrozumienie tego, że przejawienia i pustka są tym samym jest nazywane prostotą lub wolnością od konceptualnych ograniczeń.