Plan prezentacji:
Dlaczego giełda?
Warunki dopuszczenia akcji do obrotu
Korzyści z wprowadzenia spółki do obrotu giełdowego
Obawy przed wprowadzeniem spółki do obrotu giełdowego
Obowiązki
IPO
Czy spółka jest gotowa do wejścia na giełdę?
Jak krok po kroku zostać spółka giełdową?
Dlaczego giełda?
W procesie dynamicznego rozwoju spółki następuje zwykle moment, w którym spółka rozważa różne możliwości pozyskania kapitału na rozwój. Jedną z możliwości jest skorzystanie z oferty rynku publicznego, który daje możliwość wyjścia z emisją papierów wartościowych adresowaną do nieograniczonego kręgu potencjalnych nabywców.
Spółki przeprowadzające pierwszą ofertę publiczną najczęściej decydują się na emisję akcji.
Warunki dopuszczenia akcji do obrotu giełdowego
Sporządzenie odpowiedniego dokumentu informacyjnego oraz zatwierdzenie go przez właściwy organ nadzoru.
Zbywalność akcji nie jest ograniczona.
Wszystkie wyemitowane akcje danego rodzaju zostały objęte wnioskiem o dopuszczenie do obrotu giełdowego.
Wartość akcji objętych wnioskiem lub wartość kapitałów własnych emitenta wynosi równowartość w złotych co najmniej 1 000 000 euro.
Akcje objęte wnioskiem znajdujące się w posiadaniu akcjonariuszy, z których każdy posiada nie więcej niż 5% ogólnej liczby głosów na walnym zgromadzeniu, stanowią co najmniej 25% wszystkich akcji spółki objętych wnioskiem, lub w posiadaniu akcjonariuszy, z których każdy posiada nie więcej niż 5% ogólnej liczby głosów na walnym zgromadzeniu, znajduje się co najmniej 500 000 akcji spółki o łącznej wartości wynoszącej równowartość w złotych co najmniej 17 000 000 euro.
Emitent publikował sprawozdania finansowe wraz z opinią podmiotu uprawnionego do ich badania przez co najmniej trzy kolejne lata obrotowe poprzedzające złożenie wniosku o dopuszczenie lub spółka podała do publicznej wiadomości, w sposób określony w odrębnych przepisach, informacje umożliwiające inwestorom ocenę jej sytuacji finansowej i gospodarczej oraz ryzyka związanego z nabywaniem akcji objętych wnioskiem, w przypadku gdy za dopuszczeniem do obrotu na rynku oficjalnych notowań przemawia uzasadniony interes spółki lub inwestorów
Korzyści z wprowadzenia spółki do obrotu giełdowego
Łatwiejszy dostęp do kapitału. Główną korzyścią wejścia na rynek publiczny jest możliwość pozyskania znacznej wielkości, długoterminowego kapitału poprzez emisję akcji. Pozwala to szybko zrealizować długoterminowe cele spółki.
Wzrost wiarygodności kredytowej. Spółce publicznej łatwiej będzie w przyszłości pozyskać nowy kapitał lub sfinansować zadłużenie, ponieważ spółka dzięki emisji jest już znana na rynku. Spółka ta podlega obowiązkom informacyjnym i kontroli ze strony KNF’u, co sanowi i większej wiarygodności spółki Ponadto spółkom notowanym na giełdzie banki przyznają znacznie wyższe limity zadłużenia, nawet bez ustanawiania zabezpieczeń. Uzyskanie kredytu przez spółkę giełdową jest możliwe zazwyczaj także na korzystniejszych warunkach.
Płynność akcji. Akcje spółki publicznej można łatwo sprzedać na giełdzie Dzięki temu w porównaniu z akcjonariuszem spółki prywatnej o wiele łatwiej jest wycofać się z inwestycji. Akcjonariusze spółki publicznej nie muszą szukać nabywców, a także nie mają kłopotu z ustaleniem ceny ( są wyceniane przez nieograniczony krąg inwestorów faktycznych i potencjalnych.
Wzrost prestiżu spółki. Uzyskanie statusu spółki publicznej przyczynia się do poprawy wizerunku firmy. Wprowadzenie spółki na giełdę oznacza, że zostały spełnione organizacyjno-prawne wymogi, wyznaczone przez instytucje kontrolne. Spółka wzbudza większe zaufanie pożyczkodawców, inwestorów, kontrahentów i klientów.
Przejęcia za akcje. Notowana na giełdzie spółka może zamiast gotówki wykorzystać własne akcje jako zapłatę za udziały w innym podmiocie gospodarczym.
Programy motywacyjne. W spółkach publicznych istnieje możliwość skonstruowania wielu programów motywacyjnych opartych na akcjach. Pozwala to przyciągnąć i zatrzymać utalentowanych menadżerów.
Możliwość konwersji zadłużenia. W razie wystąpienia trudności z obsługą zadłużenia spółka notowana na giełdzie ma możliwość dokonania konwersji tego zadłużenia na nowe akcje.
Uporządkowanie działalności przedsiębiorstwa. Przygotowanie do debitu zmusza firmę do zajęcia się również problemami przesuwanymi w czasie w natłoku spraw bieżących.
Przyczyny, które powstrzymują firmy przed wejściem na giełdowy rynek:
Zmniejszenie udziału w zyskach dotychczasowych właścicieli. Ze względu na to, że współwłaścicielami spółki stanie się duża liczba inwestorów posiadających akcje, część zysku wypracowanego przez spółkę trafi bezpośrednio do nich w formie dywidendy.
Stosunkowo długi czas oczekiwania na środki. Procedury związane z przygotowaniem emisji i samą emisją trwają znacznie dłużej, niż uzyskanie kredytu bezpośrednio z banku.
Wahania kursów akcji. Notowania na giełdzie podlegają silnym wahaniom, co nierzadko nie ma związku z sytuacją spółki. W czasie bessy większość akcji traci na wartości, co powoduje, że wartość rynkowa firmy maleje.
Koszty. W drodze na giełdowy parkiet konieczne jest poniesienie pewnych kosztów: przygotowania prospektu emisyjnego, wynagrodzenia dla doradcy finansowego i prawnego, przeprowadzenia i ubezpieczenia emisji, dopuszczenia do obrotu giełdowego itp. W związku z tym, że wraz ze zwiększającą się wartością emisji zazwyczaj jej procentowe koszty maleją, dla małych spółek, których oferta nabycia akcji jest kwotowo nieduża, wejście na rynek publiczny jest dosyć kosztownym rozwiązaniem.
Do kosztów związanych z przeprowadzeniem emisji należy doliczyć coroczne płatności na rzecz giełdy oraz na rzecz biura maklerskiego, a także na utrzymywanie kontaktów z inwestorami i organizacją walnych zgromadzeń.
Podglądanie przez konkurencję. Spółki publiczne mają określone obowiązki informacyjne. Muszą regularnie ujawniać swoje sprawozdania finansowe oraz strategiczne plany, które mogą wpływać na cenę akcji. Odbiorcami tego typu danych publikowanych przez spółkę mogą być nie tylko akcjonariusze, ale również konkurencja. Zarząd firmy nie zawsze chce informować o pewnych transakcjach, uzyskanych warunkach kredytowych czy planach na przyszłość. Ujawnienie przejściowych strat czy trudności płatniczych może także negatywnie wpłynąć na kontakty z partnerami handlowymi i kredytodawcami.
Nacisk na bieżące zwiększanie zysków. Ze względu na to, że ceny akcji zależą w znacznym stopniu od bieżących wyników finansowych, zarząd znajduje się często pod presją utrzymania ciągłego wzrostu zysków. To może prowadzić do podejmowania krótkowzrocznych decyzji, które mogą być w sprzeczności z długoterminowymi strategiami rozwoju
Obowiązki informacyjne
4.IPO
IPO jest to pierwsza oferta publiczna, pierwotna emisja akcji. IPO wiąże się z wprowadzeniem po raz pierwszy walorów spółki do obrotu giełdowego. Jednym z najważniejszych elementów IPO jest przygotowanie prospektu emisyjnego i postepowanie przed KNF. Pierwsza oferta publiczna „nowych” akcji może zostać połączona z ofertą sprzedaży „starych” akcji będących w posiadaniu akcjonariuszy obejmujących je w poprzednich emisjach.
Oferta publiczna to przekazanie 100 osobom lub nieoznaczonemu adresatowi informacji o papierach wartościowych oraz warunków dotyczących ich nabycia stanowiących dostateczną podstawę do podjęcia decyzji o odpłatnym nabyciu tych papierów. Informacje te mogą być przekazane w dowolnej formie i w dowolny sposób.
1. Droga spółki na giełdę zaczyna się w momencie decyzji podjętej przez właścicieli o zamiarze uzyskania statusu spółki publicznej. Nierzadko propozycja w tym zakresie wychodzi od kadry zarządzającej albo doradcy finansowego spółki i powinna być wkomponowana w długofalową strategię rozwoju przedsiębiorstwa.
2. Ponieważ debiutantem giełdowym może być jedynie spółka akcyjna (lub komandytowo-akcyjna), każde przedsiębiorstwo posiadające inną formę prawną, chcące pozyskać kapitał z giełdy, musi się przekształcić decyzją właścicieli. Uchwała o przekształceniu w spółkę akcyjną powinna określać:
3. Kolejnym krokiem w drodze na giełdę jest decyzja Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy (WZA) o emisji nowych akcji oraz wprowadzenia ich do publicznego obrotu. Należy również podjąć uchwałę o podwyższeniu kapitału zakładowego spółki. Zaleca się także, aby postanowienie WZA zawierało zapisy, które usprawnią przeprowadzenie emisji akcji.
4. Inwestorzy nie powierzą swoich środków każdej spółce. W przypadku spółek wymagających restrukturyzacji ryzyko niepowodzenia emisji jest podwyższone. Nawet, jeżeli się ono się nie zrealizuje, wynegocjowana przez spółkę cena emisyjna akcji będzie prawdopodobnie niższa, ponieważ będzie uwzględniać dyskonto wynikające z potrzeby gruntownych zmian.
5. Każda spółka planująca zadebiutować na giełdzie powinna najpierw starannie wybrać partnerów obsługujących jej pierwszą ofertę publiczną. Podstawowym, obligatoryjnym partnerem w drodze po kapitał jest dom maklerski, posiadający zezwolenie KNF. Ponieważ sprawozdania z poprzednich lat muszą zostać zbadane przez kompetentny podmiot, nieodzownym partnerem debiutanta jest również audytor.
6. Emitent w celu przeprowadzenia oferty publicznej i ubiegania się o dopuszczenie jego papierów wartościowych do obrotu na rynku powinien sporządzić prospekt emisyjny i przedstawić go KNF celem zatwierdzenia, a następnie udostępnić do publicznej wiadomości. Prospekt emisyjny jest prezentacją spółki aspirującej do giełdowego rynku. Prospekt jest jedynym prawnie wiążącym dokumentem, na podstawie którego można przeprowadzić publiczną ofertę. Powinien zawierać prawdziwe, rzetelne i kompletne informacje o emitencie oraz osobach nim zarządzających, jego sytuacji finansowej i prawnej oraz o objętych prospektem papierach wartościowych i zasadach ich wprowadzenia do publicznego obrotu. Informacje zawarte w prospekcie powinny być przedstawione w sposób umożliwiający inwestorom ocenę wpływu tych informacji na sytuację gospodarczą, majątkową i finansową emitenta. Prospekt emisyjny może zostać sporządzony zarówno w formie jednego dokumentu, a także jako dokument składający się z trzech części - rejestracyjnej, ofertowej, podsumowującej. Wybór formy zależał będzie tylko i wyłącznie od decyzji emitenta.
Dokument podsumowujący, jak sama nazwa wskazuje, zawiera najważniejsze informacje z pozostałych dwóch części prospektu emisyjnego a także opisuje ryzyko związane z danym emitentem. (objętość podsumowania nie powinna przekraczać 2500 wyrazów)
W dokumencie rejestracyjnym zamieszcza się wszystkie informacje dotyczące emitenta oraz jego grupy kapitałowej, posiadanych zasobach, licencjach, pozwoleniach, osobach zarządzających spółką, wynikach finansowych zarówno historycznych jak i planowanych itp.
Dokument ofertowy, jak sama nazwa wskazuje, skupia się w swojej treści na parametrach oferty publicznej. Zamieszczamy tu informacje związane z papierami wartościowymi będącymi przedmiotem oferty publicznej, warunkach przeprowadzanej oferty, planowanych kosztach procesu, planowanym docelowym rynku regulowanym, na którym notowane będą walory spółki itp.
W sytuacji pierwszej oferty publicznej akcji - IPO prospekt emisyjny powinien zostać udostępniony do publicznej wiadomości najpóźniej na 6 dni przed rozpoczęciem subskrypcji lub sprzedaży. Termin ważności prospektu emisyjnego, sporządzonego w formie jednolitego dokumentu , wynosi 12 miesięcy od daty jego publikacji.
7.Komisja po przekazaniu emitentowi ewentualnych uwag do prospektu oraz ich uwzględnieniu przez spółkę w ostatecznej wersji prospektu emisyjnego podejmuje decyzję w kwestii jego zatwierdzenia. Komisja zamieszcza na swojej stronie internetowej informację o zatwierdzonym i udostępnionym do publicznej wiadomości prospekcie emisyjnym wraz z odnośnikami do stron internetowych emitenta oraz spółki prowadzącej rynek regulowany, na których została zamieszczona elektroniczna wersja tego prospektu. KNF zatwierdza prospekt 20 dni od złożenia wniosku.
Po zaakceptowaniu prospektu emisyjnego przez KNF kolejnym krokiem w drodze przedsiębiorstwa na GPW jest złożenie do Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych (KDPW) odpowiednich dokumentów wraz z wnioskiem o rejestrację akcji. Cały proces trwa około 4-6 tygodni.
8. Aby oferta publiczna zakończona została powodzeniem, musi być poprzedzona odpowiednią akcją promocyjną. Zaraz po dopuszczeniu do spółki do publicznego obrotu organizuje się, głównych miastach Polski, cykl spotkań tzw. ROAD SHOW z inwestorami , analitykami giełdowymi oraz mediami. Ich celem jest prezentacja firmy, jej modelu biznesowego, strategii na najbliższe lata oraz przede wszystkim struktury publicznej oferty.
Prezentacja emitenta powinna zawierać kluczowe informacje o spółce, zasięgu jej działania, osobach nią kierujących, strukturze organizacyjnej. Jest to czas na pokazanie wszystkich jej atutów, dlatego należy prezentować dotychczasowe osiągnięcia, flagowe produkty, posiadane certyfikaty oraz nagrody, partnerów biznesowych. Oczywiście powinna również zostać szczegółowo przedstawiona struktura przeprowadzanej oferty. Warto również przedstawić prognozę wyników na najbliższe lata.
9. Istotną decyzją w procesie upublicznienia spółki jest wybór formy przeprowadzenia oferty. Powinna ona wynikać z celów jakie postawiał sobie podmiot w związku z debiutem na giełdowym parkiecie. Decyzja ta powinna zostać poprzedzona stosownymi analizami sporządzonymi przez zarząd przedsiębiorstwa.
Kolejnym istotnym aspektem przeprowadzania oferty publicznej jest tzw. book building, czyli budowanie księgi popytu. Dzięki tej procedurze możliwe jest określenie wielkości zainteresowania akcjami oferowanymi przez spółkę, szczególnie ze strony Inwestorów instytucjonalnych. Book building polega na zebraniu od Inwestorów deklaracji dotyczących ilości akcji oraz wysokości ceny, za którą są skłonni je zakupić.
Po zakończeniu publicznej oferty, rejestracji nowej emisji przez sąd oraz zdeponowaniu akcji w KDPW, spółka składa do Zarządu Giełdy wniosek o dopuszczenie akcji do obrotu. Zarząd zobowiązany jest podjąć uchwałę w tej sprawie w terminie 14 dni od daty złożenia wniosku.
Debiut
Dzień debiutu jest uwieńczeniem długiej drogi, jaką Spółka przeszła, aby jej akcje mogły być notowane na Giełdzie. Uroczystość debiutu jest doskonałą okazją do podsumowania
i podziękowania wszystkim zaangażowanym w proces osobom, zaprezentowania spółki i jej działalności przybyłym gościom oraz inwestorom
Uroczystość debiutu posiada kilka stałych elementów:
powitanie spółki na GPW przez Członka Zarządu Giełdy,
przemówienie prezesa Spółki,
wręczenie pamiątkowej statuetki dla debiutującej spółki,
„pierwszy dzwonek” i pamiątkowe zdjęcia pod dzwonem giełdowym.
CIEKAWOSTKI
Komisja Nadzoru Finansowego jednogłośnie odmówiła zatwierdzenia prospektu emisyjnego spółki FON sporządzonego w związku z ofertą publiczną akcji serii F i G. Przesłanką do odmowy był fakt, iż prospekt nie zawierał wszystkich informacji wymaganych przepisami prawa, jak również zawierał nieprawdziwe informacje dotyczące umowy z jednym z kontrahentów emitenta, której realizacja miała być jednym z priorytetów rozwoju firmy.