Wody podziemne

Podział wód podziemnych pod względem:

• Genezy

  • Infiltracyjne

  • Kondensacyjne

  • Juwenilne

  • Reliktowe

• Powiązania ze skałami

  • Wody związane:

    • Chemicznie (krystalizacyjne...)

    • Fizycznie (higroskopowe, błonkowate),

  • Wody częściowo związane:

    • Kapilarne

  • Wody wolne

    • O swobodnym zwierciadle

    • O zwierciadle napiętym

• Strefy hydrogeologicznej

  • Strefy aeracji

  • Strefy saturacji

• Przepuszczalności skał

  • Zawieszone

  • Wsiąkowe

• Migracji wody

  • Wody szczelinowe

  • Wody porowe

  • Wody krasowe

• Głębokości występowania

  • Przypowierzchniowe (zaskórne)

  • Gruntowe

  • Wgłębne

  • Gruntowe

• Temperatury

  • Zwykłe (poniżej 20 ⁰C)

  • Termalne (powyżej 20⁰C);

    • Hipotermalne - temperatura = 20 - 35^oC

    • Homeotermalne - temperatura = 35 - 40^oC

    • Hipertermalne - temperatura > 40^oC

• Temperatury (inny podział)

  • Wody gorące: wody podziemne o temperaturze 37-42 ⁰C.

  • Wody bardzo gorące mają temperaturę 42-100 ⁰ C, natomiast wody o temperaturze.

  • Powyżej 100 ⁰C, np. wody gejzerów zaliczane są do wód wrzących.

• Mineralizacji

  • Ultrasłodkie (sucha pozostałość <0,1 g/l)

  • Słodkie (sucha pozostałość 0,1-0,5 g/l)

  • Akratopegi (sucha pozostałość 0,5-1,0 g/l)

  • Mineralne (sucha pozostałość >1,0 g/l, skrajnie nawet 400 g/l):

    • Nisko-zmineralizowane (sucha pozostałość <0,5 g/l),

    • Średnio-zmineralizowane (sucha pozostałość 0,5-1,5 g/l),

    • Wysoko-zmineralizowane (sucha pozostałość >1,5 g/l).

Woda „mineralna” w handlu

W butelkach sprzedawane są wody z ujęć podziemnych.
Są to wody:

• Czyste (wolne od bakterii),

• Zawierające różne ilości soli mineralnych.

Wody lecznicze a wody mineralne

Przez   wodę leczniczą   rozumiemy wodę podziemną o dobrych właściwościach bakteriologicznych i chemicznych, o niewielkich wahaniach składu chemicznego i cech fizycznych, o właściwościach leczniczych udowodnionych na podstawie badań naukowych lub długotrwałych obserwacji lekarskich oraz uznanych przez Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej.

Wodą   leczniczą mineralną (wodą mineralną) nazywamy taką wodę, która w 1 dm³ zawiera co najmniej 1 g rozpuszczonych składników stałych. Jeśli woda warunku tego nie spełnia, mówimy wtedy o wodzie  leczniczej słabozmineralizowanej

Lecznicze działanie wody jest uwarunkowane  składniki swoiste, którymi są m.in. żelazo (jeżeli występuje w ilości co najmniej 10 mg w 1 dm³ wody), arsen (0,7 mg), mangan (1 mg), fluor (1 mg), brom (5 mg), jod (1mg), siarka (1 mg), radon (74 Bq, tj 2 nCi/dm³), dwutlenek węgla (1000 mg) i in.

Wody ciepłe

Wody podziemne o temperaturze powyżej 20 0C, nazywane także termalnymi. Według klasyfikacji stosowanej we Francji, wody termalne mają temperaturę wyższą o 5 C od średniej rocznej dla regionu, w którym występują.

Wody termalne, czyli cieplice stanowią blisko połowę wszystkich zasobów źródeł mineralnych odkrytych w Polsce. Są podstawą terapii uzdrowiskowych w Ciechocinku, Cieplicach Zdroju i Lądku Zdroju.
Występują też w innych miejscowościach wypoczynkowych, spełniających niektóre kryteria i warunki zawarte w ustawie o uzdrowiskach i lecznictwie uzdrowiskowym, np: Koszutach - woj. wielkopolskie, Krynicy Morskiej - woj. warmińsko-mazurskie, Zakopanem - woj. małopolskie, Trzebnicy - woj. dolnośląskie i Łagowie – woj. lubuskie.
Złoża wód termalnych odkryto także w miejscowościach, które potencjalnie mogą w przyszłości stać się uzdrowiskami: w Łabędziu - woj. wielkopolskie, Maruszy - woj. kujawsko-pomorskie, Polwicy - woj. wielkopolskie i in.

Wody gorzkie

Wody lecznicze zaliczone do siarczanowych, z zawartością magnezu w ilości ponad 20%. Wg klasyfikacji anionowo-kationowej są to wody siarczanowo-magnezowe.

Wody glauberskie

Wody lecznicze siarczanowo-sodowe, w których zawartości jonu siarczanowego i sodowego są większe niż 20% sumy anionów i kationów.

Wody słone

Wody podziemne o mineralizacji ogólnej ponad 10 g/l lecz poniżej 35 g/l. Najczęściej są to wody proste typu Cl-Na, lub złożone typu Cl, SO4, HCO3 -Ca, Na, Mg.

Wody siarczkowe

Wody, zawierające w jednym litrze ponad 1 mg siarki ogólnej, dającej się oznaczyć jodometrycznie.

Struktury hydrogeologiczne

Strefa aeracji – (inaczej strefa napowietrzenia) strefa pomiędzy powierzchnią terenu a zwierciadłem wód podziemnych.
Strefa saturacji – (strefa nasycenia) warstwa skalna, w której wolne przestrzenie (szczeliny, pory) są całkowicie wypełnione wodą. Od strefy aeracji oddzielona jest zwierciadłem wód podziemnych.
Warstwa wodonośna jest ośrodkiem skalnym zdolnym do gromadzenia i przewodzenia wody.
Zwierciadło swobodne – pozostające pod ciśnieniem atmosferycznym.
Zwierciadło napięte – pozostające pod ciśnieniem wyższym od atmosferycznego.

Wody podziemne w strukturach geologicznych

Wody gruntowe – nad warstwą nieprzepuszczalną.
Wody wgłębne – od powierzchni oddziela je jedna warstwa nieprzepuszczalna.
Wody głębinowe – od powierzchni oddzielają je co najmniej dwie warstwy nieprzepuszczalne.

Badanie wód podziemnych

Metody badań wód podziemnych:

• Metody geofizyczne

• Metoda wskaźnikowa

Przyrządy do pomiaru zwierciadła wody podziemnej:

• Głuchar

• Kłapaczka

• Świstawka