1.Podaj definicję transportu w ujęciu funkcjonalnym, utylitarnym i produkcyjnym. Definicje funkcjonalne Celem działania transportu jest przestrzenna zmiana miejsca przebywania osób i ładunków.Transport to pokonanie przestrzeni ( przeszkody wynikającej z odległości ) za pomocą odpowiedniego nakładu pracy środków i ludzi w celu udostępnienia dóbr znajdujących się poprzednio poza zasięgiem użytkowników lub w celu zmiany miejsca przebywania osób.Definicje utylitarne Zwracają uwagę na wartość użytkową produktów. Dobro ma w miejscu jego wysyłki dla odbiorcy mniejszą wartość użytkową niż w miejscu docelowym. Każde dobro, oprócz swych użyteczności wynikających z różnych jego właściwości fizycznych ma też użyteczność miejsca. Użyteczność ta zależy od miejsca, w którym znajduje się dane dobro w stosunku do miejsca jego konsumpcji.Transport to przemieszczenie, w wyniku którego następuje zmiana wartości użytkowej (potencjalnej) w miejscu odległym od miejsca konsumpcji dobra, w wartość użytkową rzeczywistą w miejscu konsumpcji.Definicje produkcyjne Transport to zespolona działalność ludzi i środków pracy związana z celowym przemieszczaniem osób i ładunków w przestrzeni. Przemieszczanie to jest wydzielone pod względem technicznym, organizacyjnym i ekonomicznym z innych działalności gospodarczych. Produktem transportu jest usługa transportowa.2.Ogólne cechy i własności transportu i usługi transportowej. Cechy transportu: - zaspokaja ludzkie potrzeby - ma wtórny charakter - nie uprzedmiotowiony charakter produkcji transportowej ( tylko zmiana miejsca położenia przedmiotu ) - jednoczesność czasu, konsumpcji, produkcji i miejsca ( nie można wyprodukować jej na zapas ani poprawić ) - produkcyjność transportu – pomnażanie dochodu - różnorodność podstawowych elementów transportu Główne cechy usługi transportowej to: -Wtórny charakter zapotrzebowania na usługi transportowe (najpierw popyt). -Nieuprzedmiotowiony charakter usługi transportowej. Usługi transportowej nie można wyprodukować na zapas, a tym samym nie można jej składować. Brak rzeczowej postaci usługi transportowej sprawia, że usługa ta przestaje istnieć z chwilą jej wykonania. Nie ma możliwości poprawy usługi transportowej po jej wykonaniu. -Produkcyjność transportu. Z technicznego punktu widzenia transport produkuje usługi. Będąc działalnością usługową jest zarazem dziedziną produkcji materialnej i stanowi dział gospodarki narodowej wytwarzający dochód narodowy. -Różnorodność podstawowych elementów (gałęzi) transportu. 3.Funkcje transportu w życiu społeczeństw i w gospodarce kraju.
- Świadczenie usług transportowych dla wszystkich - Instrument techniczny krajowej wymiany dóbr - Wpływ na dochód narodowy - Istotny element przestrzennego zagospodarowania kraju, umożliwia dostęp źródeł surowcowych, wpływa na rozwój skupisk ludzkich i ich funkcjonowanie - Środek techniczny zaspokajający zbiorowe i indywidualne potrzeby komunikacyjne ludności. Transport aktywizuje życie gospodarcze na obszarach słabo rozwiniętych gospodarczo - Jest jednym ze środków umożliwiających utrzymanie zwartości państwa oraz ułatwia utrzymanie ładu i porządku - Jest istotny w systemie obronnym - Jest instrumentem ułatwiającym wyrównanie poziomu kulturalnego i intensywności życia społecznego całej ludności - Jest instrumentem integrującym bliskie i dalsze obszary geograficzne - Powinien zaspokajać wszystkie potrzeby transportowe. 4.Definicja procesu transportowego i procesu przewozowego oraz podstawowe różnice między tymi procesami. Proces przewozowy – to zespół różnorodnych czynności związanych ze środowiskiem transportowym, występujących w czasie i przestrzeni, których wykonanie jest niezbędne, aby środek transportu mógł dokonać przemieszczenia ładunków lub osób proces transportowy – jest to zbiór (zespół) różnorodnych czynności związanych z przedmiotem transportu, występujących w określonej kolejności i wzajemnie ze sobą powiązanych w czasie i przestrzeni, których wykonanie jest niezbędne do przemieszczenia ładunków z miejsc produkcji do miejsc konsumpcji oraz osób z początkowych do końcowych punktów podróży. 5.Fazy procesu transportowego z punktu widzenia organizatora (spedytora) tego procesu. -koncepcyjne przygotowanie procesu przemieszczania -przygotowanie ładunku do przewozu -organizacja procesu przemieszczania -fizyczne przemieszczanie ładunku
6.Czynniki wpływające na przebieg procesu transportowego i mierniki oceniające jakość tego procesu. - ładunek będący przedmiotem przewozu (jego rodzaj, ilość, wymiary, właściwości) lub pasażer - warunki na jakich kontrakt został zawarty - wymogi nadawcy / odbiorcy ładunku dotyczące czasu i kosztów przewozu, dokumentacji handlowej, transportowej itp. - zasięg gestii transportowej eksportera i importera w przewozach międzynarodowych - sposób i droga przewozu oraz gałąź transportu 7.Wielkość przewozów oraz praca przewozowa polskiego systemu transportowego w przewozach pasażerskich i towarowych. Pasażerowe: 900 mln, 93 % tego co w 2008 roku. 51 mld pasażerokilometrów, 90 % tego co w 2008 roku. Średnia odległość przewozu: 60 km Ładunki: 1,7 mld ton, 102 % tego co w 2008 roku. 280 mld tonokilometrów, 101% tego co w 2008 roku. 8.Charakterystyka (wady i zalety) transportu kolejowego z punktu widzenia organizacji i technologii przewozów. Zalety transportu kolejowego:
Wady transportu kolejowego:
|
9.Ocena pod względem ilościowym i jakościowo–przewozowym infrastruktury kolejowej oraz jej perspektywy rozwojowe. Aktualny stan infrastruktury: - pod względem ilościowym polska sieć kolejowa to 6,5km/100 km2 a w UE to 4,9 -wysoki stopień zelektryfikowania(ok. 60 %) a w UE to ok. 45% -stan techniczny całej polskiej sieci kolejowej jest jedną z przyczyn małej atrakcyjności oferty kolejowej i spadku przewozów -niski udział linii kolejowych dwu i wielotorowych ogólnej długości sieci linii normalnotorowych (43%) gdy w UE to ok. 70 % - niewielka specjalizacja linii w podziale na wyłącznie pasażerskie/towarowe, co ogranicza prędkości pociągów pasażerskich i obniża jakość oraz komfort podróżowania. -brak możliwości przewozu podróżnych koleją dużych prędkości -przestarzały tabor i zaniedbania w utrzymaniu szlaków kolejowych Podstawowe wskaźniki jakościowo-przewozowe: - ogółem linii normalnotorowych jest 20 tys. km, ok. 12 tys. stanowią linie zelektryfikowane, co stanowi ok. 60 % - ok. 9 tys. km(ponad 43%) stanowią linie dwu i więcej torowe , tylko 3 tys. km linii(15%) stanowią linie wyposażone w samoczynną blokadę liniową - tylko ok. 5% linii dostosowanych jest do prędkości>=160 km/h, 13% - 160-120, 40 % - 12-80, 35% - 80 – 40, 6% < 40 km/h - linie o znaczeniu państwowym (na których inwestycje ustawowo są finansowane z budżetu państwa) stanowią 11 tys km(57%) - ok. 3 tys km linii państwowym znaczeniu stanowią linie kolejowe objęte umową międzynarodową AGC i 4,4 tys km umową AGTC - w 2009 roku średnie wykorzystywanie zdolności przepustowej linii magistralnych pierwszorzędnych i drugorzędnych wynosiła 50 %, natomiast linii znaczenia miejscowego – poniżej 20% - około 90% przewozów pasażerskich i towarowych realizowane jest na liniach kolejowych o łącznej długości 15 tys - mamy około 1500 stacji i przystanków Perspektywy rozwojowe infrastruktury kolejowej: - najpierw modernizujemy korytarze transportowe a dopiero potem AGC i AGTC Inwestycje: - warszawa – łódź (1 etap skończony, 2 do 2012(warszawa zachodnia – Skierniewice) + rozbudowa dworca Łódź Fabryczna - budowa łącznicy na Okęciu oraz modernizacja odcinka warszawa – Radom - prowadzenie prac na linii E20 - korytarz numer 2 (Kraków – Tarnów, dostosowanie do v= 160 km/h) - korytarz numer 1(E75 – modernizowanie) - korytarz 6, modernizacja CMK - warszawa – Gdańsk(E65) + warszawa – Katowice(E65) - E59, szczecin- poznań - wrocław 10.Charakterystyka (wady i zalety) transportu samochodowego z punktu widzenia organizacji i technologii przewozów. Główne czynniki wpływające na rozwój transportu samochodowego, to: -rozwinięty przemysł motoryzacyjny -sieć dróg i autostrad zalety transportu samochodowego: - przestrzenne rozmieszczenie dróg, charakteryzuje się największą spośród wszystkich gałęzi gęstością i spójnością - najkorzystniejsze dostosowanie sieci dróg do rozmieszczenia produkcji i osadnictwa - przystosowanie do przewozów niemal wszystkich rodzajów ładunków, przy czym domeną transportu samochodowego są ładunki drobnicowe o stosunkowo wysokiej wartości jednostkowej - bliska nieograniczoności dostępność do jego podstawowych środków pracy, wyróżniająca się możliwościami podstawienia taboru praktycznie w dowolne miejsce - wysoka operatywność obsługowa, polega na dyspozycyjności względnie dużej liczby środków przewozowych - dobre właściwości związane z czasem transportu, a zwłaszcza: a) stosunkowo znacznej szybkości eksploatacyjnej mająca szczególne znaczenie na krótkich i średnich odległościach b) najkorzystniejszej dostępności w czasie c) dużej częstotliwości d) dużej elastyczności w wyborze tras przewozu ładunków (dlatego też transport samochodowy jest szczególnie przydatny do przewozu ładunków wymagających szybkiej dostawy) e) spośród wszystkich gałęzi transportu ma największą możliwość wykonywania przewozów w relacji „dom–dom” („drzwi–drzwi”) bez czasochłonnych, pośrednich operacji ładunkowych f) terminowość i punktualność wykonywania usług g) wady mała masowość przewozów 11Programy rozwojowe infrastruktury drogowej oraz główne przedsięwzięcia w ramach tych programów. I Program modernizajcji głównej sieci dróg II Program budowy autostrad i dróg ekspresowych III Program zwiększania poziomu bezpieczeństwa ruchu drogowego Ad I Wyprowadzenie ruchu krajowego z obszarów miejskich, planowana budowa ok. 35 nowych obwodnic miast, miejscowości w ciągach dróg krajowych ( postulatu obywatelskie dotyczą ok. 250 nowych obiektów) - poprawa stanu miejskich odcinków dróg krajowych; przebudowa dróg krajowych w miastach na prawach powiatu, w tym miejskich dróg obwodowych i przepraw mostowych - Poprawa stanu utrzymania dróg krajowych tak aby w 2013 80 % tych dróg znajdowało się w stanie dobrym, 15 % w zadowalającym a tylko 5 % w złym -wzmocnienie nawierzchni dróg krajowych do nacisku 115 kN / oś – standard europejski (aktualnie tylko 2,6% dróg krajowych dostosowanych jest do standardów Unii Europejskiej) Ad II Dla stworzenia sieci autostrad rząd polski przyjął w 1993r Program Budowy Autostrad (znowelizowany w 2001) Ad III Wzmocnienie działań prewencyjno – kontrolnych poprzez: - wdrożenie systemu automatycznego nadzoru nad prędkością obejmującego zastosowanie co najmniej kilkuset stacjonarnych i ruchomych fotrejestratorów umożliwiających automatyczną kontrolę przekroczeń prędkości w wjazdów na czerownym świetle - budowa centralnego systemu do obsługi wykroczeń zarejestrowanych automatycznie - wprowadzenie zmian prawnych umożliwiających skuteczne stosowanie fotorejestratorów poprzez administrcyjne karanie właściciela pojazdu - Przebudowa miejsc szczególnie niebezpiecznych - Usprawnienia systemu ratownictwa na drogach(ok. 78 % zabitych ginie na miejscu zdarzenia) - Prowadzenie kampanii informacyjnej i działań edukacyjnych celem podniesienia świadomości społeczeństwa na temat bezpieczeństwa ruchu drogowego |
---|---|