. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 002

NAZWISKO IMIĘ NR INDEKSU

01 - POLITYKA ENERGETYCZNA UE

1	Pakiet klimatyczno-energetyczny "do 2020 roku" stanowi zbiór wiążących przepisów, które mają zagwarantować, że UE osiągnie swoje cele w zakresie klimatu i energii do 2020r.
0	Cele pakietu klimatyczno-energetycznego "do 2020 roku" (redukcja przynajmniej 20% emisji gazów cieplarnianych w porównaniu z poziomem z 1990 r.; - zwiększenie udziału energii odnawialnej w ogólnym zużyciu energii do 20% oraz zwiększenie udziału biopaliw w transporcie do 10%; - poprawa efektywności energetycznej o 20%) są takie same dla każdego kraju UE
1	Aby osiągnąć cele pakietu klimatyczno-energetycznego "do 2020 roku" UE wykorzystuje różne instrumenty, np.: System handlu uprawnieniami do emisji (ETS) - dotyczy emisji gazów cieplarnianych pochodzących z dużych elektrowni i instalacji przemysłowych oraz z transportu lotniczego. Krajowe cele redukcji emisji - obowiązują one w sektorach nieobjętych ETS – na które przypada ok. 55 proc. całkowitych emisji w UE. Do tych sektorów należy np.: mieszkalnictwo, rolnictwo, gospodarowanie odpadami, transport (oprócz lotnictwa).
1	Aby osiągnąć cele pakietu klimatyczno-energetycznego "do 2020 roku" kraje UE ustaliły wiążące cele krajowe w zakresie zwiększenia udziału energii ze źródeł odnawialnych w całkowitym zużyciu energii do 2020 r. Cele te różnią się w zależności od pozycji wyjściowej krajów w zakresie produkcji energii odnawialnej i zdolności jej zwiększenia – od 10 proc. na Malcie do 49 proc. w Szwecji.
0	W ramach polityki w zakresie klimatu i energii do 2030 r. UE realizuje trzy główne cele. Są to: ograniczenie o co najmniej 40 proc. emisji gazów cieplarnianych (w stosunku do poziomu z 1990 r.) zapewnienie co najmniej 30-procentowego udziału energii ze źródeł odnawialnych w całkowitym zużyciu energii zwiększenie o co najmniej 30 proc. efektywności energetycznej.
0	COP - skrót od Conference of the Parties, w dosłownym tłumaczeniu Konferencja Stron. To najważniejsze coroczne spotkanie sygnatariuszy Ramowej Konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu. COP19 odbyła się w Warszawie w 1991 roku, COP21 odbywa się w Paryżu
1	Pakiety energetyczne UE są narzędziem dla realizacji celów europejskiej polityki energetycznej. Wdrożenie 3 pakietu energetycznego (z 2011 r) ma sprzyjać liberalizacji i dalszemu rozwojowi konkurencji na rynkach energii elektrycznej i gazu, a także poprawić standard usług i bezpieczeństwo dostaw.

02 - POLITYKA ENERGETYCZNA POLSKI

0	O polityce energetycznej państwa mówią art. 7 i 8 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej
1	Polityka energetyczna państwa jest opracowywana zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju kraju. Zrównoważony rozwoj jest zasadą ujętą w Konstytucji RP.
0	Polityka energetyczna państwa zawiera: 1) ocenę realizacji polityki energetycznej państwa za poprzedni okres; 2) część prognostyczną obejmującą okres nie krótszy niż 50 lat; 3) program działań wykonawczych na okres 4 lat zawierający instrumenty jego realizacji.
1	Ministerstwo Gospodarki przygotowało (2015) projekt polityki energetycznej Polski do 2050 roku

03 - KRAJOWY RYNEK ENERGII

1	Podstawowym założeniem wdrożenia rynku było oddzielenie energii elektrycznej jako produktu od jej dostaw jako usług sieciowych. Umożliwia to oddzielne ustalanie cen produktu i usług oraz wprowadzenie konkurencyjnych zasad obrotu energią elektryczną. Rozgraniczenie produktu od usługi jest podstawową cechą rynku energii elektrycznej.
1	Na rynku energii elektrycznej w Polsce można wyodrębnić następujące segmenty: - wytwarzanie (elektrownie i elektrociepłownie), - przesył (Operator Systemu Przesyłowego), - dystrybucja (Operator Systemu Dystrybucyjnego), - obrót energią elektryczną
0	Polskie grupy energetyczne to grupy kapitałowe, które utworzono w rezultacie konsolidacji rynku energetycznego w Polsce na mocy programu rządowego. Jego celem było między innymi powstanie przedsiębiorstw, które będą silne ekonomicznie, będą stanowić konkurencje i równoważyć rynek. Największe grupy polskie: PGE, Tauron, Enea, Energa. Grupa francuska to Kogeneracja.
0	Wymienione grupy energetyczne zajmują się tylko wytwarzaniem i dystrybucją.
0	Wytwarzaniem energii elektrycznej zajmuje się tylkko 15 elektrowni (tyle koncesji na wytwarzanie wydał Prezes URE) a obrotem (czyli handlem) około 400 firm (tyle wydano koncesji na obrót energią elektryczną) .
0	Prezes URE zatwierdza taryfy dla operatora systemu przesyłowego, operatorów systemów dystrybucyjnych, przedsiębiorstw obrotu (gospodarstwa domowe - taryfa D)
0	TGE S.A. - giełda gdzie handluje się hurtowo energią elektryczną. Transakcje na giełdzie zaciemniają rynek i nie są wspierane przez państwo

04 - WSPARCIE OZE W POLSCE

1	Do końca 2015 r. wsparcie OZE oparte jest głównie na systemie certyfikatów energetycznych(system świadectw pochodzenia). Producenci energii odnawialnej otrzymują certyfikaty, które mogą sprzedać na Towarowej Giełdzie Energii. Energia zostaje więc sprzedana wraz z certyfikatem, dzięki temu producent zarabia podwójnie poprzez sprzedaż energii i sprzedaż certyfikatu. Obecnie (ok. 180 zł + ok. 100 zł)
0	Jeden certyfikat przysługuje za wyprodukowanie 1 kWh energii ze źródeł odnawialnych.
1	Ściśle określoną ilość różnych certyfikatów muszą zakupić przedsiębiorstwa energetyczne zajmujące się sprzedażą energii elektrycznej odbiorcom końcowym. Mówi się że mają obowiązek uzyskania i umorzenia określoną ilość świadectw
1	Przedsiębiorstwa energetyczne zamiast zakupu i umorzenia certyfikatów mogą uiścić opłatę zastępczą.
0	Spadek ceny giełdowej zielonych certyfikatów (ok. 100zł) mocno zmniejszył przychody operatorów instalacji OZE. Spadek cen wywołała nadpodaż certyfikatów wykreowana przede wszystkim znaczącym wzrostem produkcji energii w fotowoltaice.
1	System certyfikatów wspierał również: wytwarzanie energii elektrycznej w tzw. wysokosprawnej kogeneracji (cert. czerwone), poprawę efektywności energetycznej i obniżanie zużycia energii końcowej (cert. białe), i.t.d.
0	Nowe mechanizmy i instrumenty wspierające wytwarzanie energii w OZE wprowadza Ustawa z lutego 2015 r. o OZE. Uważa się, że dotychczasowy system wspierania OZE był zbyt kosztowny. Okazało się, że system stymuluje rozwój jedynie niektórych źródeł (np. fotowoltaiki). Technologie wykazujące się najwyższym kosztem wytwarzania energii (np. współspalanie biomasy) otrzymywały najmniejsze wsparcie.
1	Ustawa o OZE wprowadza system aukcji na sprzedaż energii elektrycznej wytwarzanej w instalacjach odnawialnego źródła energii (na okres 15 lat). Aukcje przeprowadza prezes URE.System aukcyjny ma pozwolić na większą kontrolę finansowania poszczególnych technologii OZE
1	Dla poszczególnych technologii OZE minister gospodarki określa ceny referencyjne, tzn. ceny których nie można przekroczyć podczas aukcji, np.: - elektrownie wiatrowe na lądzie o mocy powyżej 1 MW – 385 zł/MWh - fotowoltaika o mocy do 1 MW – 465 zł/MWh, i.t.d.
0	Uważa się, że zbyt wysokie ceny referencyjne doprowadzą do sytuacji, w której projekty OZE nie będą realizowane przez zbyt duże ryzyko
1	Firmy posiadające instalacje OZE mogą zostać w dotychczasowym systemie zielonych certyfikatów lub przystąpić do aukcji.
0	W/g nowej ustawy o OZE niepotrzebna jest koncesja URE na wytwarzanie energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii: 1) w mikroinstalacji; 2) w małej instalacji ; 3) z biogazu rolniczego; 4) wyłącznie z biopłynów. Mała instalacja - (moc zainstalowana elektryczna 4kW ÷ 20kW); Mikroinstalacja - (moc zainstalowana elektryczna 0 ÷ 4 kW)
1	Sprzedawca zobowiązany jest obowiązany do zakupu energii elektrycznej z nowobudowanych instalacji odnawialnego źródła energii, od wytwórcy energii z mikroinstalacji do mocy do 3 kW włącznie po określonej stałej cenie jednostkowej (hydroenergia, wiatr na lądzie, fotowoltaika) 0,75 zł za 1 kW. Jest to tzw taryfa gwarantowana FIT - dostaje się ją na 15 lat.
0	Osoba dokonująca instalacji 1) mikroinstalacji lub 2) małych instalacji, lub 3) instalacji odnawialnego źródła energii o łącznej mocy zainstalowanej cieplnej nie większej niż 6 kW musi mieć certyfikat. Certyfikat potwierdza posiadanie kwalifikacji do instalowania następujących rodzajów instalacji odnawialnego źródła energii: 1) kotłów i pieców na biomasę lub 2) systemów fotowoltaicznych, lub 3) słonecznych systemów grzewczych, lub 4) pomp ciepła, lub 5) płytkich systemów geotermalnych.
0	OZE w liczbach. Polska 2014. Moc zainstalowana 98 GW. Maksymalne zapotrzebowanie 25,5 GW. 170,19 zł/MWh - rynek konkurencyjny Polska 2015. Moc zainstalowana OZE - 6,5 GW. Farmy wiatrowe - 4253 MW, sektor fotowoltaiczny - 50 MW. Elektrownie biomasowe - 1033,2 MW, biogazowe - 198 MW.

05 - POLITYKA ENERGETYCZNA GMINY

1	Do zadań własnych gminy w zakresie zaopatrzenia w energię elektryczną, ciepło i paliwa gazowe należy: 1) planowanie i organizacja zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe na obszarze gminy; 2) planowanie oświetlenia znajdujących się na terenie gminy: 3) finansowanie oświetlenia znajdujących się na terenie gminy: ulic, placów, dróg gminnych, powiatowych, wojewódzkich, krajowych, innych niż autostrady 4) planowanie i organizacja działań mających na celu racjonalizację zużycia energii i promocję rozwiązań zmniejszających zużycie energii na obszarze gminy.
0	Gminy mogą pozyskać w perspektywie finansowej 2014-2020 środki na termomodernizacje budynków, wykorzystanie odnawialnych źródeł energii i.t.d., muszą jednak posiadać plany ograniczenia niskiej emisji na swoim terenie.
1	Narodowy Program Rozwoju Gospodarki Niskoemisyjnej jest programem gospodarczym, który obejmuje działania mające na celu zwiększenie efektywności i konkurencyjności gospodarki, przy jednoczesnym zmniejszeniu poziomu jej emisyjności. Działania opisane w projekcie obejmują przede wszystkim przedsięwziecia w zakresie niskoemisyjnego wytwarzania energii, gospodarowania surowcami i odpadami, zrównoważonego przemysłu, rolnictwa i budownictwa, niskoemisyjnego transportu oraz promocji wzorców zrównoważonej konsumpcji.
1	Swój Program Rozwoju Gospodarki Niskoemisyjnej ma Gmina Wrocław. Cele w perspektywie średnioterminowej: 1) Ograniczenie do roku 2020 emisji gazów cieplarnianych o 20% w stosunku do roku bazowego; 2) Ograniczenie do roku 2020 zużycia energii o 20% w stosunku do roku bazowego; 3) Zwiększenie do roku 2020 udziału energii ze źródeł odnawialnych do 15% w końcowym zużyciu energii Program taki jest niezbędny do uzyskania finansowania unijnego

06 - ZARZĄDZANIE ENERGIĄ W PRZEDSIĘBIORSTWIE

1	Charakterystyka energetyczna procesu to zależność pomiędzy zużyciem energii a wielkością produkcji. Zależność można wyznaczyć stosując regresję liniową lub nieliniową. Dla liniowej zależności poszukujemy funkcji zużycie_energii = m ⋅ produkcja + c , gdzie: m, c [MWh/dobę] – są stałymi charakteryzującymi dany proces, zużycie energii [MWh/dobę], produkcja [t/dobę] Gdy stała „c” osiąga duże wartości mogą tu wystąpić różne przypadki: 1. Procesy rozruchu i utrzymania ciągłości produkcji są wysoce energochłonne, 2. W procesie produkcyjnym występują znaczne straty energii (np. na skutek nieszczelności lub złej izolacji termicznej), 3. Produkcja jest scharakteryzowana przez jednostki niewłaściwe do oceny zużycia energii.
1	Zawsze jest celowe wyznaczenie zależności zużycia energii od czasu. Pobór energii elektrycznej objawia się okresowym powtarzaniem określonych zmienności. Typowe cykle to doba, tydzień, rok. Znajomość tych zmienności jest istotna: z powodów taryfowych, pozwala identyfikować przyczyny nadmiernego zużycia energii, pozwala zaplanować działania energooszczędne.
0	W 2012 roku został wprowadzony do polskiego systemu normalizacyjnego standard ISO 501, który wpływa na poprawę efektywności energetycznej organizacji. Norma dotyczy systemu zarządzania energią. Celem wprowadzenia normy była pomoc w utworzeniu polityki energetycznej przedsiębiorstwa w celu racjonalnego gospodarowaniem zasobem energii w przedsiębiorstwie poprzez poprawę efektywności energetycznej czego wynikiem jest zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych. Normę można zastosować do wszystkich typów organizacji bez względu na ich branżę.

07 - WYTWARZANIE ENERGII ELEKTRYCZNEJ - blok kondensacyjny

1	Blok zawiera międzystopniowy przegrzew pary
1	Blok pracuje z wydajnością 100%. Prawdopodobne ciśnienia czynnika: p4=5 kPa, p12=1.6 MPa, p1=13.5 MPa , p1=3.5 MPa
0	Między pkt. 5,6 znajduje się pompa wody zasilającej
0	W pkt. 2 występuje maksymalne ciśnienie czynnika w układzie
0	W pkt. 17 temp. wody zasilającej do kotła może osiągać 50 oC (jest to temp. podgrzewu regeneracyjnego)
1	Podgrzewacze regeneracyjne niskiego ciśnienia znajdują bardzo blisko turbiny. Chodzi o minimalizacje spadku ciśnienia w rurociągach – w upustach niskoprężnych występują bardzo niskie ciśnienia.
0	Po wyłączeniu regeneracji wysokoprężnej (rurociągiem obejściowym) wskaźnik zużycia pary (kg/kWh) wzrośnie, również wskaźnik zużycia paliwa umownego (kg/kWh) wzrośnie
0	Na schemacie pokazano rurociąg wody wtryskowej do pary świeżej. Strumień ten powinien być możliwie mały bo obniża sprawność obiegu. Strumień ten omija regenerację wysokoprężną.
1	Blok może pracować w dwu trybach: stałociśnieniowym i zmiennociśnieniowym (praca poślizgowa) Stałociśnieniowa polega na domykaniu zaworów turbiny przy zmniejszaniu obciążenia bloku. Przy pracy poślizgowej nie stosuje się zamykania kolejnych zaworów i ciśnienie naturalnie spada ze spadkiem obciążenia bloku. Praca poslizgowa jest bardziej ekonomiczna ale blok traci niektóre własności regulacyjne (np. szybki przyrost mocy).

Schemat bloku kondensacyjnego

210 MWel. 13.5/3.5 bar 540/540^oC

BLOK GAZOWO PAROWY

0	Same turbiny gazowe mają sprawność max. 50% i tylko ze specjalnych powodów można budować bloki gazowe. Natomiast bloki parowo-gazowe mają: - bardzo wysoką sprawność, sięgającą nawet 70 proc.; - niską awaryjność, duża dyspozycyjność; - niskie koszty inwestycyjne, krótki czas realizacji inwestycji; - duża elastyczność w zakresie warunków pracy.
1	mogą być wykorzystane do rezerwowania farm wiatrowych.
1	Blok CCGT dla PKN ORLEN - SGT5-8000H gas turbin - Siemens new advanced 8000H-class GAS TURBINE Gross power output (MW) 340, Gas Turbine Efficiency 40% , Pressure ratio 19.2, Exhaust temperature (^oC/^oF) 625/1,157 COMBINED CYCLE POWER PLANT Net power output (MW) 530, Net efficiency (%) 60

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 002

NAZWISKO IMIĘ NR INDEKSU

08 - SKOJARZONA GOSPODARKA ENERGETYCZNA

1	Elektrociepłownia wytwarza parę technologiczną i ciepło dla odbiorcy. Zastosowano turbinę z upustami regulowanymi.
0	1 - kocioł; 2 - turbina ( 2 upusty regulowane i 2 upusty nieregulowane); 3 - skraplacz; 4 - odgazowywacz; 5 - Podgrzewacz regeneracyjny wysokiego ciśnienia; 6 - Podgrzewacz regeneracyjny niskiego ciśnienia; 7 – Podgrzewacz wstępny (chłodnica pary ze smoczków) 8 – przegrzewacze pary; 9 – podstawowy wymiennik ciepła do ogrzewania wody sieciowej 10 – chłodnica skroplin; 11 – odbiorniki ciepła wody sieciowej 12 – odbiorniki pary technologicznej
0	Skojarzone wytwarzanie ciepła i energii elektrycznej jest wspierane odpowiednią dyrektywą UE i krajowym prawem ponieważ pozwala zaoszczędzić około 80% paliwa w stosunku do rozdzielonego wytwarzania ciepła i energii elektrycznej
0	System wsparcia kogeneracji został wydłużony do 2039 r.
1	Istnieją trzy rodzaje uzyskiwanych certyfikatów: za energię wytworzoną w instalacjach opalanych paliwami gazowymi lub w jednostkach o mocy poniżej 1 MW (żółte certyfikaty), za energię uzyskiwaną z jednostek kogeneracji opalanych metanem lub gazem uzyskiwanym z przetwarzania biomasy (fioletowe), za energię wytworzoną w pozostałych źródłach kogeneracyjnych (czerwone).
1	Zgodnie z nowelizacją w 2014 r. firmy dystrybuujące energię muszą posiadać świadectwa żółte dla 3,9 proc. energii, którą dostarczają. Potem udział ten ma sukcesywnie rosnąć do 8 proc, w 2018 r. W przypadku świadectw fioletowych wymagany poziom to 1,1 proc. w 2014 r. Ma on z każdym rokiem wzrastać, aby w 2018 r. osiągnąć wysokość 12,3 proc. Natomiast jeśli chodzi o świadectwa czerwone, ma to być 23,2 proc. co roku w latach 2014-2018.

0	Energia elektryczna z kogeneracji – energia elektryczna wytworzona w kogeneracji i obliczona jako: roczną produkcja wytworzona ze średnioroczną sprawnością przemiany energii chemicznej paliwa w energię elektryczną lub mechaniczną i ciepło użytkowe w kogeneracji, co najmniej równą sprawności granicznej: – 65% dla jednostki kogeneracji z urządzeniami typu: turbina parowa przeciwprężna, turbina gazowa z odzyskiem ciepła, silnik spalinowy, mikroturbina, silnik Stirlinga, ogniwo paliwowe, albo 70% dla jednostki kogeneracji z urządzeniami typu: układ gazowo-parowy z odzyskiem ciepła, turbina parowa upustowo-kondensacyjna, albo
0	wysokosprawna kogeneracja – wytwarzanie energii elektrycznej lub mechanicznej i ciepła użytkowego w kogeneracji, które zapewnia oszczędność energii pierwotnej zużywanej w: a) jednostce kogeneracji w wysokości nie mniejszej niż 50% w porównaniu z wytwarzaniem energii elektrycznej i ciepła w układach rozdzielonych o referencyjnych wartościach sprawności dla wytwarzania rozdzielonego
1	Wskaźnik (współczynnik) PES - względna oszczedność energii pierwotnej wykorzystywanej do wytwarzania energii elektrycznej i ciepła
1	orientacyjne ceny z TGE: fioletowe- 60 zł/MWh, żółte - 106 zł/MWh, czerwone - 10 zł/MWh

9 - WSPIERANIE EFEKTYWNOŚCI ENERGETYCZNEJ

1	Na przedsiębiorstwa sprzedające energię elektryczną, ciepło lub paliwa gazowe odbiorcom końcowym Ustawa o efektywności energetycznej nakłada obowiązek pozyskania i przedstawienia do umorzenia prezesowi URE określonej ilości świadectw efektywności energetycznej (białe certyfikaty)lub uiszczenia opłaty zastępczej
1	Ustawa o efektywności energetycznej wprowadza system białych certyfikatów - mechanizm rynkowy prowadzący do uzyskania wymiernych oszczędności energii w trzech obszarach, tj.: - zwiększenia oszczędności energii przez odbiorców końcowych, - zwiększenia oszczędności energii przez urządzenia potrzeb własnych - zmniejszenia strat energii elektrycznej, ciepła lub gazu ziemnego w przesyle i dystrybucji.
1	Aby pozyskać biały certyfikat, należy postępować według ścieżki wytyczonej przez Ustawę o efektywności energetycznej. W pierwszej kolejności należy dla wybranego przedsięwzięcia proefektywnościowego wykonać audyt efektywności energetycznej celem określenia poziomu bazowego i zaproponowania potencjalnych rozwiązań technicznych wykorzystujących zidentyfikowany potencjał. Z zaproponowanych działań należy wybrać rozwiązanie będące optymalne technicznie i ekonomicznie. W następnej kolejności należy wziąć udział w przetargu. Warunkiem wygrania przetargu jest osiągnięcie oszczędności z współczynnikiem określającym efekt energetyczny w przedziale pomiędzy ωśr i ωmax. Kiedy już otrzymamy świadectwo efektywności energetycznej, wówczas realizujemy działanie proefektywnościowe zgodnie z wytycznymi z audytu wstępnego, a po zakończeniu działań modernizacyjnych realizujemy audyt efektywności energetycznej potwierdzający deklarowaną oszczędność.
0	Do przetargu może być zgłoszone przedsięwzięcie służące poprawie efektywności energetycznej, w wyniku którego uzyskuje się oszczędność energii w ilości stanowiącej równowartość co najmniej 10 MWh średnio w ciągu roku, albo przedsięwzięcia w wyniku których uzyskuje się łączną oszczędność co najmniej 10 toe średnio w ciągu roku.
0	Ustawa o efektywności energetycznej wprowadza zmiany w prawie budowlanym. Dla nowych obiektów o zapotrzebowaniu ciepła powyżej 5 kW ubiegający się o pozwolenie na budowę musi: - zaproponować wybudowanie własnego odnawialnego źródła energii lub własnej instalacji kogeneracji, ewentualnie wykorzystanie do ogrzewania budynku ciepła odpadowego z instalacji przemysłowych - albo przyłączyć się do sieci ciepłowniczej, która jest zasilana w 75 proc. energią z OZE, kogeneracji lub z ciepła odpadowego, - albo zaproponować inne rozwiązanie i wykazać, że jest bardziej efektywne energetycznie.
0	Ustawa obowiązuje do 2020 roku

POJĘCIA OGÓLNE

1	Gospodarka – całokształt działalności gospodarczej prowadzonej w danym regionie (gospodarka regionalna), kraju (gospodarka narodowa) lub na całym świecie (gospodarka światowa). Działalność ta polega na wytwarzaniu dóbr i świadczeniu usług zgodnie z potrzebami ludności. Gospodarka energetyczna jest dziedziną działalności gospodarczej, której celem jest zaspokojenie potrzeb energetycznych ludności, przemysłu i.t.d.
0	URE - Urząd Regulacji Energetyki, organ administracji samorządowej.
1	Outsourcing - oddanie innemu przedsiębiorstwu zadań nie związanych bezpośrednio z podstawową działalnością firmy. Oszczędności są podstawowym celem zastosowania outsourcingu
1	ESCO - Energy Service Companies (firmy usług energetycznych), oferujące kompleksowe usługi eksperckie w zakresie energetyki gwarantujące potencjalnym klientom oszczędności energii i zmniejszenie ponoszonych z tego tytułu kosztów
1	Energochłonność pierwotna - stosunek zużywanej energii pierwotnej do PKB
1	Energochłonność finalna - stosunek zużywanej energii finalnej do PKB
0	toe – ton of oil equivalent – ekwiwalent ropy (paliwo o kaloryczności 10000 kcal/kg) tce– ton of coal equivalent – ekwiwalent węgla (paliwo o kaloryczności 700 kcal/kg) (inaczej tpu)
1	euro00 – wartość euro wyrażona w kursie rynkowym w roku 2000 euro05ppp – euro wyrażona w kursie rynkowym w roku 2005 z uwzględnieniem wartości siły nabywczej waluty
1	Ciepło sieciowe - ciepło dystrybuowane przy pomocy sieci ciepłowniczych
1	Ciepło użytkowe – ciepło wykorzystywane do ogrzewania pomieszczeń, przygotowania ciepłej wody, wykorzystywane jako para wodna lub gorąca woda w procesach technologicznych innych niż wytwarzanie ciepła i energii elektrycznej oraz użyte do wytwarzania chłodu
1	C.w.u -– ciepła woda użytkowa, ciepła woda wykorzystywana głównie dla celów sanitarnych
1	Energia finalna - ilosc energii użytecznej uzyskana z paliwa po uwzglednieniu strat wynikajacych z konwersji, transportu etc.
1	Energia pierwotna- energia chemiczna zawarta w paliwie w miejscu i stanie, w jakim paliwo pierwotnie sie znajdowało
1	Feasibility study - studium wykonalności (studium ostatecznej wersji projektu)
1	Gospodarka rozdzielona - wytwarzanię energii elektrycznej i ciepła niezależnie w oddzielnych jednostkach wytwórczych
1	IRR-(ang. Internal Rate of Return) – wewnetrzna stopa zwrotu; stopa dyskonta, dla której zaktualizowana wartosc inwestycji netto (NPV) równa jest zero;
1	Koszt graniczny - (koszt krańcowy, ang. marginal cost), koszt jaki ponosi producent w zwiazku ze zwiększeniem wielkości produkcji danego dobra o jedną jednostkę; stanowi przyrost kosztów całkowitych zwiazany z wyprodukowaniem dodatkowej jednostki dobra