Skala Antmana (ang. TIMI Risk Score for Unstable Angina/NON-ST Elevation Myocardial Infarct) – stosowana w kardiologii siedmiostopniowa skala określająca ryzyko związane z niestabilną chorobą wieńcową lub zawałem serca bez uniesienia odcinka ST.
Czynniki ryzyka [edytuj]
wiek > 65 lat
> 3 czynniki ryzyka choroby wieńcowej
> 50% zwężenie tętnicach wieńcowych
przyjmowanie kwasu acetylosalicylowego w ciągu ostatnich 7 dni
ciężkie objawy dławicy piersiowej (minimum 2 epizody w ciągu 24 godzin)
wahania odcinka ST o 0,5 mm
dodatnie wyniki markerów uszkodzenia mięśnia sercowego
Za każdy czynnik przyznawany jest jeden punkt.
Szacowane ryzyko zgonu/zawału serca/potrzeby wczesnej rewaskularyzacji w ciągu 14 dni (Szczeklik)
0-1 pkt 2,9%
2 pkt 2,9%
3 pkt 4,7%
4 pkt 6,7%
5 pkt 11,5%
6-7 pkt 19,4%
OCENA RYZYKA WEDŁUG KLASYFIKACJI GRACE
W 2003 roku grupa GRACE zaproponowała nowatorskie podejście do stratyfikacji ryzyka chorych z ACS (5). Autorzy zaproponowali wspólną skalę oceny ryzyka zgonu wewnątrzszpitalnego dla chorych z STEMI i NSTEMI (skala GRACE-Granger). Została ona opracowana w grupie 11 389 chorych włączonych do rejestru GRACE w latach 1999-2001, a następnie jej przydatność została potwierdzona na kolejnych 3 972 uczestnikach programu oraz w grupie chorych włączonych do badania GUSTO-IIb. Uzyskano bardzo dobry wynik statystyki C=0,83 w grupie badanej, 0,84 w grupie chorych włączonych do programu GRACE po 21 marca 2001 i 0,79 dla chorych włączonych do badania GUSTO-IIb (5).
W modelu ryzyka oceniono 8 wskaźników klinicznych wyszczególnionych w tabeli 4, oraz w zależności od ich wartości przydzielono odpowiednią liczbę punktów. Suma punktów odpowiadała stopniowi zagrożenia zgonem w trakcie hospitalizacji.
Skala GRACE wyróżnia się spośród dotychczas opracowanych metod stratyfikacji ryzyka wspólną metodą oceny chorych z STE ACS i NSTE ACS oraz uwzględnieniem dwóch nowych, dotychczas pomijanych wskaźników, jakimi są: nagłe zatrzymanie krążenia w momencie przyjęcia do szpitala oraz stężenie kreatyniny w pierwszym oznaczeniu.
W 2006 roku Fox i wsp. przedstawili zmodyfikowaną wersję skali GRACE (12), rozszerzając jej prognozowanie na okres 6 miesięcy oraz określając prawdopodobieństwo wystąpienia zgonu lub zawału serca. Skala została poddana zewnętrznej walidacji w grupie chorych włączonych do badania GUSTO IIb. Statystyka C dla zgonu wyniosła 0,82 dla całej grupy, a dla chorych z NSTEMI – 0,7 potwierdzając wysoką wartość prognostyczną. W celu ułatwienia stosowania skali GRACE w codziennej praktyce udostępniono na stronie: www.outcomes.org/grace kalkulator umożliwiający szybkie obliczenie sumy punktów oraz prawdopodobieństwa zgonu lub zgonu i zawału serca w okresie wewnątrzszpitalnym i 6 miesięcy.
Wytyczne Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego zalecają ocenę ryzyka pacjentów z NSTEMI na początku hospitalizacji oraz uzależnienie intensyfikacji leczenia inwazyjnego od obliczonego ryzyka za pomocą skali GRACE
Tabela 4. Liczba punktów dla poszczególnych czynników skali GRACE.
Czynniki uwzględnione w skali | Podgrupy cech | Liczba punktów |
---|---|---|
Klasa Klllipa | I | 0 |
II | 20 | |
III | 39 | |
IV | 59 | |
Skurczowe ciśnienie tętnicze (mmHA) | ≤ 80 | 58 |
80-99 | 53 | |
100-119 | 43 | |
120-139 | 34 | |
140-159 | 24 | |
160-199 | 10 | |
≥ 200 | 0 | |
Czynność serca (uderzenia/min) | ≤ 50 | 0 |
50-69 | 3 | |
70-89 | 9 | |
90-109 | 15 | |
110-149 | 24 | |
150-199 | 38 | |
≥ 200 | 46 | |
Wiek (lata) | ≤€30 | 0 |
30-39 | 8 | |
40-49 | 25 | |
50-59 | 41 | |
60-69 | 58 | |
70-79 | 75 | |
80-89 | 91 | |
≥ 90 | 100 | |
Stężenie kreatyniny (mg/dl) | 0-0.39 | 1 |
0,40-0,79 | 4 | |
0,80-1,19 | 7 | |
1,20-1,59 | 10 | |
1,60-1,99 | 13 | |
2,00-3,99 | 21 | |
> 4,0 | 28 | |
Zatrzymanie krążenia przy przyjęciu | 39 | |
Zmiany odcinka ST | 28 | |
Podwyższony poziom enzymów sercowych | 14 |