O Z N A C Z A N I E W I T A M I N

1. Oznaczanie witaminy C

1.1 Oznaczanie całkowitej zawartości witaminy C metodą miareczkową Tillmansa w modyfikacji Pijanowskiego

Zasada metody

Oznaczenie polega na wstępnym zredukowaniu siarkowodorem kwasu L-dehydroaskorbinowego obecnego w badanym produkcie do kwasu askorbinowego , a następnie odmiareczkowaniu go za pomocą roztworu 2,6-dichlorofenoloindofenolu ( odczynnik Tillmansa ) w środowisku kwaśnym.

W czasie miareczkowania 2,6-dichlorofenoloindofenol przechodzi z barwnej postaci chinonoiminowej ( niebieskiej w środowisku obojętnym i słabo zasadowym, różowej w środowisku kwaśnym ) w zredukowaną bezbarwną postać fenoloaminową.

W powyższej metodzie oznaczamy sumę kwasu askorbinowego oraz L-dehydroaskorbinowego.

Odczynniki, sprzęt i aparatura

• Roztwór HCl,2% (w/w)

• Roztwór 2,6-dichlorofenoloindofenolu,0.001M lub 0.0005M

• Jodek potasu,cz.d.a.

• Roztwór skrobi rozpuszczalnej,1%

• Roztwór tiosiarczanu sodu(VI),0.001mol/dm³

• Roztwór H2 SO4 ,1M ; 0.5 M,

• Kwas szczawiowy,3% r-r wodny,

• Na2S, 1M,

• HgCl2, 1M r-r alkoholowy

  1. Kolby stożkowe poj.100cm³

  2. Kolby miarowe poj.25, 100cm³

  3. Pipety poj.1,2,5 10 cm³

  4. Zlewki

  5. Biureta poj.25 cm³

Wykonanie oznaczeń

Oznaczenie miana 2,6-dichlorofenoloindofenolu przez miareczkowanie roztworem tiosiarczanu sodowego

1. Do 3 kolb stożkowycho poj.100cm³ z doszlifowanym korkiem odważyć po 100 mg jodku potasu

2. KI rozpuścić w kilku( np.5 ) cm³ kwasu siarkowego o stężeniu 1

mol/dm³

3. Dodać szybko pipetą 10cm³ roztworu 2,6-dichlorofenoloindofenolu, kolbę zamknąć i pozostawić na 10min. w ciemnym miejscu.

4.Wydzielony jod miareczkować roztworem tiosiarczanu sodu (0.001mol/dm³),dodając pod koniec miareczkowania 1 cm³ roztworu skrobi.

Miareczkowanie powtórzyć 2-3 razy.

Ze względu na możliwość występowania śladów jodu w jodku potasu należy w identyczny sposób wykonać miareczkowanie próby zerowej, używając 10cm³wody zamiast barwnika.

Za miano roztworu 2,6-dichlorofenoloindofenolu przyjmuje się ilość mg kwasu askorbinowego utlenianego przez 1 cm³ tego roztworu.

Aby obliczyć tzw. miano barwnika:

w pierwszym etapie należy obliczyć jego stężenie molowe (cb) na podstawie reakcji z tiosiarczanem sodu ,w której na 1 mol barwnika przypadają 2 mole tiosiarczanu

w drugim etapie, odnosząc się do definicji miana , należy wykorzystać równanie reakcji pomiędzy kwasem L-askorbinowym i 2,6-dichlorofenoloindofenolem .

Przygotowanie próby

1. Zważyć cytrynę na wadze technicznej z dokł. Do 0.01g

2. Wycisnąć sok z cytryny, sok przesączyć przez watę do wytarowanej kolby miarowej o poj. 100cm³ i zważyć.

3. Następnie sok w kolbie dopełnić do kreski 3 % roztworem kwasu szczawiowego.

Redukcja kwasu L-dehydroaskorbinowego (modyfikacja Pijanowskiego)

1. Do kolby miarowej o poj. 25 cm³ pobrać pipetą 10 cm³ przesączu i dodać kolejno :

3,5 cm³ 0.5M roztworu kwasu siarkowego

1. 1,75 cm³ 1M roztworu siarczku sodu.

1. Zawartość kolby wymieszać i pozostawić na 10-15 minut bez dostępu światła

3 . Następnie, bardzo ostrożnie, wprowadzić do kolby 2.5 cm³

1 M alkoholowego roztworu chlorku rtęci( odczynnik

toksyczny).

1. Kolbę dopełnić do kreski wodą destylowaną i całość wytrząsać kilkadziesiąt sekund, po czym przesączyć przez karbowany sączek

Miareczkowanie

1. Do kolby stożkowej o poj.100 cm³ pobrać pipetą 5-10 cm³ klarownego roztworu

2. Miareczkować mianowanym 0.001 M roztworem 2,6-dichlorofenoloindofenolu do momentu pojawienia się różowego zabarwienia, które utrzyma się ok. 10 sek.

Pierwsze miareczkowanie należy potraktować jako orientacyjne.

1. Oznaczenie szybko powtórzyć, dodając do próby prawie całą potrzebną ilość odczynnika Tillmansa i powoli miareczkować do pojawienia się trwałego zabarwienia.

Znając objętość zużytego do miareczkowania odczynnika Tillmansa i jego miano względem kwasu askorbinowego obliczyć zawartość witaminy C w mg na 100 g analizowanego produktu.

Sprawozdanie

Wstęp teoretyczny

1. Przedstawić ogólną charakterystykę witaminy C.( budowa chemiczna, właściwości chemiczne, wpływ czynników chemicznych na trwałość i wartość odżywczą)

2. Scharakteryzować metodę Tillmansa i modyfikację Pijanowskiego oznaczania witaminy C.

3. Wyjaśnić pojęcie: miano odczynnika Tillmansa.

Przedstawienie wyników

1. Na podstawie reakcji z tiosiarczanem sodu obliczyć stężenie molowe odczynnika Tillmansa,

2. Napisać równanie reakcji odczynnika Tillmansa z kwasem askorbinowym.

3. Na podstawie ilości zużytego odczynnika Tillmansa obliczyć zawartość kwasu askorbinowego w badanej próbie .

4. Zawartość witaminy C w badanej próbie potwierdzić obliczeniamina podstawie miana odczynnika Tillmansa.

5. Wynik podać w mg%. Porównać z tablicami wartości odżywczych

6. Wnioski.