2014 Naumczyk 1 koło

neuro:

1. Przykład eksp wykorzystującego chronometrię umysłu

Donders był głównie odpowiedzialny za wprowadzenie „umysłowej chronometrii”. Jego pomysł był dość prosty: zmierz czas potrzebny na wykonanie jakiejś prostej rekcji, dodaj do zadania jakieś kolejne zdanie umysłowe (na przykład wybór), a następnie odejmij czas potrzebny na wykonanie tego prostego zadania od czasu zadania złożonego, żeby uzyskać pomiar czasu potrzebnego na wykonanie dodatkowego zadania umysłowego

Chronometria umysłu- manipulowanie warunkami zadania poznawczego ( przed wszystkim złożonością) i mierzenie czasu potrzebnego na rozwiązanie każdej wersji zadania. Pobrane czasy reakcji są przetwarzane ( porównywane, odejmowane, sumowane, itd.)

Donders- wykonanie każdego zadania wymaga serii operacji umysłowych , które dokonują się w czasie rzeczywistym, operacje mentalne nie są realnymi, materialnie zakotwiczonymi procesami

• Umysł działa podobnie do urządzeń technicznych

• Każda z operacji jest wykonywana w osobnym etapie

• Etapy są wzajemnie niezależne

• Czas potrzebny na wykonanie zadania jest sumą odcinków czasu potrzebnych do zrealizowania każdego etapu zadania

• Konstrukcja wielu wersji tego samego zadania, różniących się liczbą niezbędnych operacji umysłowych- można ocenić jak długo trwa wykonanie konkretnego procesu mentalnego,

• Mierzymy czas między bodźcem a reakcją- wniosek o długości nieobserwowalnego procesu umysłowego

• Metoda odejmowania- czas trwania etapu decyzji o właściwej reakcji, jeżeli większy od 0 to znaczy, że dany etap istnieje

• Wymaga bardzo starannej obróbki danych

1. Zawody idealne dla osób z biegunów styli poznawczych

Style poznawcze – pojęcie odnoszące się do stałych wymiarów psychiki, odpowiadające różnicom indywidualnym w spostrzeganiu, myśleniu i uczeniu się, w organizowaniu i przetwarzaniu informacji.

Najczęściej wymieniane przez prof. Czesława Nosala to:

• zależność lub niezależność od pola – wyodrębnione jako pierwsza przez Hermana Witkina określa zdeterminowanie spostrzegania przez pole percepcyjne; osoby zależne od pola mają trudność z wyodrębnianiem z tła obiektów; narzędziem do badania tego wymiaru jest Test Ukrytych Figur;

• fragmentaryczne lub całościowe wyrażanie wielkości pola informacji;

• inkluzywna lub ekskluzywna konceptualizacja;

• zróżnicowanie pojęciowe (zakres ekwiwalentności);

• integrowanie lub rozdzielanie struktur pojęciowych;

• tolerancja na nierealistyczne doświadczenia;

• zaostrzanie lub wygładzanie percepcji;

• zakres skanningu uwagi;

• refleksyjność lub impulsywność

• sztywność lub giętkość kontroli

• wewnętrzne lub zewnętrzne umiejscowienie kontroli – wymiar związany ze społeczną percepcją

• styl orientacji w upływie czasu

1. Zakres konceptualizacji

2. W Polsce uporządkowania wiedzy dotyczącej stylów poznawczych podjął się prof. Czesław Nosal. Opisał on 12 stylów poznawczych. Oto ich nazwy:

3. 1. zależność – niezależność od pola danych (globalność - analityczność)
   2. fragmentaryczność vs. całościowość (sposób wyrażania wielkości pola informacji)
   3. szeroka – wąska inkluzywność (szerokość, zakres konceptualizacji, inkluzja - włączanie)
   4. zróżnicowanie pojęciowe (zakres ekwiwalentności)
   5. wyrażanie pojęć i struktur pojęciowych (rozdzielanie - integrowanie, kategoryzowanie – wymiarowanie, złożoność – prostota) 
   6. zakres tolerancji na nierealistyczne doświadczenia (np. iluzje wzrokowe)
   7. zaostrzanie - wygładzanie (różnic pomiędzy napływającymi informacjami a wiedzą jaka posiadamy) 
   8. zakres skaningu uwagi
   9. impulsywność - refleksyjność (reagowanie szybkie lub wolniejsze i bardziej precyzyjne)
   10. sztywność - giętkość kontroli (powtarzanie tych samych zachowań - elastyczność) 
   11. wewnętrzne - zewnętrzne umiejscowienie kontroli (postrzeganie przyczyn w sobie lub w czynnikach sytuacyjnych)
   12. style temporalne (orientacji w upływie czasu, np. wolne i szybkie poczucie uplywu czasu). 

4. Następnie Nosal zwrócił uwagę, że różne style dotyczą różnych poziomów przetwarzania informacji. Dwa pierwsze style przeważnie związane są ze zmysłowa rejestracją bodźców i z reprezentacjami obrazowymi. Wymiar 3, 4 i 5 dotyczy operowania kategoriami pojęciowymi i wyrażania ogólnych struktur pojęciowych. Styl 6 i 7 dotyczą odnoszenia odbieranych informacji do posiadanych już struktur wiedzy. Natomiast style 8, 9, 10, 11 i 12 dotyczą procesów programowania i kontroli czynności celowych. Proponowany podział jest pewnym uproszczeniem jako, że chociażby styl globalność - analityczność (zależność - niezależność od pola) przejawia się na różnych poziomach przetwarzania informacji.

5. Do najbardziej zbadanych stylów poznawczych należą globalność - analityczność (zależność - niezależność od pola danych), konkretność - abstrakcyjność oraz impulsywność - refleksyjność. Style te badano także w odniesieniu do funkcjonowania społecznego i zauważano wiele praktycznych implikacji wynikających z ich istnienia.

6. Ciekawą koncepcją funkcjonowania umysłowego uwzględniającą rolę metapoznawczych procesów kontrolnych i decyzyjnych w sterowaniu przebiegiem pozostałych procesów poznawczych zaproponował Robert Strenberg. Koncepcja jego w dużym stopniu dotyczy kierowania przez człowieka własną aktywnością umysłową a opiera się na porównaniu umysłu do ustroju politycznego. Styl jest w tym ujęciu czymś w rodzaju "samorządu umysłu", umożliwia sprawowanie kontroli i samokontroli nad procesami myślenia. Strenberg swoją teorie postrzega jako teorie stylów myślenia, a nie szerzej rozumianych stylów poznawczych, które mogą dotyczyć także innych procesów poznawczych (np. uwagi).

4. Tolerancja na nierealistyczne doświadczenie

 Gardner - jego punkt wyjścia stanowiła psychoanalityczna koncepcja ego. Wskazuje się tu na rolę procesów poznawczych w realizacji autonomicznych funkcji ego polegająca głównie na dostosowywaniu tej realizacji do wymagań otoczenia. W zależności od warunków zewnętrznych włączają się różnego rodzaju regulatory poznawcze, podlegające zróżnicowaniu indywidualnemu. Do ich opisu Garden stosuje 5 zmiennych:

1. Selektywność uwagi: różnice indywidualne w tym zakresie ujawniają się w sytuacjach zadaniowych, wymagających koncentracji.

Selektywność uwagi bada się za pomocą technik, których cecha wspólna jest obecność w materiale bodźcowym silnie narzucających się elementów ubocznych, utrudniających spostrzeganie istotnych elementów.

Gardner także wskazuje na wymiar zależność - niezależność od pola jako jeden z przejawów selektywności.

1. Ekstensywność eksploracji: określa stopień równomierności rozłożenia uwagi na poszczególne części pola percepcyjnego. Ekstensywność eksploracji ujawnia się w sytuacjach wolnych od konfliktów spostrzeżeniowych czy informacyjnych.

- Ekstensywność eksploracji bada się za pomocą techniki, w której badany ma porównywać bodźce pod względem wielkości.

- Wysoka EE oznacza dużą liczbę skojarzeń kierowanych na przemian na wzorzec i bodziec z nim porównywany; niska EE to nadmierne koncentracja na jednym z porównywanych bodźców.

- EE wzrasta wraz z wiekiem.

1. Tolerancja na nierealistyczne doświadczenia: przejawia się w sytuacjach, w których odbierane informacje są niezgodne z tym "co człowiek uznaje za prawdziwe" i oznacza gotowość do akceptowania tego typu doświadczeń.

- Metody: testy Roschacha, figury odwracalne

- tolerancję na nierealistyczne doświadczenia można traktować jako otwartość poznawczą

1. Zróżnicowanie poznawcze: wpływa na wielkość, a zarazem na liczbę grup, w jakie człowiek łączy spostrzegane obiekty. Ludzie akcentujący różnice tworzą więcej grup i są one mało liczebne.

- Metody: testy sortowania

1. Asymilacyjna integracja spostrzeżeń ze śladami pamięciowymi:

   1. Efekt asymilacji - gdy bodziec późniejszy jest odbierany tak samo jak pierwszy

   2. Efekt kontrastu - bodziec późniejszy jest odbierany jako różny od pierwszego

5. Nauka do kolokwium na podstawie teorii cyklów pamięciowych Tulvinga

Według Tulvinga poszczególne fazy procesu pamięciowego nie są uporządkowane, ale mają naturę cykliczną. Wyróżniamy dwa cykle pamięciowe: mały i duży.

Mały cykl jest związany z kontrolowaniem informacji odbieranych z otoczenia pod kątem ewentualnych związków z posiadaną już wiedzą.

Duży cykl ma związek ze spostrzeganiem informacji wydobytej, czyli w zasadzie z powtarzaniem. Powtórki wewnętrzne przekładają się na lepsze zapamiętywanie danego materiału (prawo częstości; Budohoska, Włodarski, 1970), co więcej - utrwala zarówno informacje prawidłowe, jak i błędne.

6. Percepcja pośrednia bezpośrednia na przykładzie spotkania z dawno nie widzianą osobąKoncepcja percepcji bezpośniej została stworzona przez Jamesa Gibsona (1979) i była rozwijana przez jego żonę Eleonor Gibson (1991).

Percepcja bezpośrednia świata zewnętrznego.

Główne założenia Gibsona:

• do organizmu dociera bogata informacja, uporządkowana w postaci szyku optycznego (szyk optyczny – światło o różnych intensywnościach, padające z różnych kierunków), dzięki tej informacji możemy stworzyć wierny obraz świata. Nie musimy przy tym sięgać do danych pamięciowych jako podstawy kategoryzowania napływających bodźców;

• docierająca do nas informacja ma charakter kontekstowy, a my jesteśmy zaprogramowani do odbierania takiej informacji kontekstowej;

• nie tylko spostrzegamy całe obiekty, ale ujmujemy je w coś, co umożliwia nam pewne działania;

• spostrzeganie bezpośrednie opiera się na wyodrębnianiu niezmienników (są to specyficzne układy cech, które pozostają stałe w zmieniających się warunkach spostrzegania);

• spostrzeganie nie ma charakteru wyłącznie sensorycznego, ale też motoryczny;

• spostrzeganie traktowane jest nie tyle jako pewien proces, ile jako pewna zdolność czy umiejętność.

Percepcja bezpośrednia świata wewnętrznego.

Koncepcja psychicznej reprezentacji emocji (Maruszewski, Ścigała, 1995,1998):

1. Wskaźniki wewnętrzne wykorzystywane przy spostrzeganiu emocji (Buck, 1994):

• dane odbierane są za pośrednictwem interoreceptorów, czyli receptorów rejestrujących stan naszych narządów wewnętrznych (informacje te nie są dostępne jednostce);

• dane odbierane za pośrednictwem proprioreceptorów, czyli receptorów związanych z czuciem mięśniowym (informacje te są bardziej dostępne innym ludziom niż jednostce);

• dane introspekcyjne, mówiące o subiektywnym obrazie emocji (informacje te są dostępne tylko jednostce).

Człowiek dowiaduje się o swoich uczuciach i pragnieniach w wyniku tzw. edukacji emocjonalnej.

7. 5 rzeczy, aby efektywnie uczyć się do egzaminu na podst. eks uwagi Le berge

8. efekt coctail party wg treisman

1. teoria wielu filtrów uwagowych Treisman ujawnia wieloetapowość procesu uwagi. Uwzględnia to, że w specyficznych warunkach jednostka może szybko przejść do analizy semantycznej, jeśli informacja zawiera informacje ważne z punktu widzenia potrzeb i motywacji. Zwraca uwagę na to, że różne bodźce mają różny próg dostępu dla uwagi.

* Model osłabiacza TREISMAN - zgodnie z tym modelem informacje nieważne, nieistotne są osłabiane na wczesnym etapie przetwarzania, ale nie blokowane i bezpowrotnie odrzucane. Przechodzą one do dalszych etapów przetwarzania i mogą być wykorzystane nawet na najwyższym, świadomym piętrze analizy, jeśli okaże się to konieczne

My:

1. Na podst zakupów opis spostrzegania pośrednie, bezpośrednie (?)

1. Umowne wyróżnienie trzech, aczkolwiek ściśle z sobą zespolonych etapów procesu poznania: poznania zmysłowego (spostrzeżenia, wrażenia, wyobrażenia), poznania rozumowego (myślenie abstrakcyjne - pojęcia, sądy, wnioskowanie), praktycznego sprawdzania wyników poznania. Spostrzeganie zmysłowe jest traktowane jako poznanie bezpośrednie, a poznanie rozumowe jako pośrednie. 

2. Wyodrębnienie poznania bezpośredniego (naocznego spostrzegania) od pośredniego (tj. nienaocznego, czysto myślowego) przy poznawaniu przedmiotów fizycznych, a następnie przeniesienie tego podziału na grunt poznawania właściwości psychicznych innych osób. 

3. Akceptacja prawie powszechnego od czasów Locke'a mniemania, że istnieją tylko dwie odmiany doświadczenia: spostrzeżenie zmysłowe i tzw. refleksja, czyli spostrzeżenie wewnętrzne - a w związku z tym przyjęcie, iż wszystkie własne stany psychiczne mogą być poznane jedynie drogą spostrzegania wewnętrznego. W ten bezpośredni sposób właściwości psychiczne drugiej osoby są dla naszego doświadczenia niedostępne.

1. Eksperyment falsyfikujący teorie broadbenta

Teoria filtra uwagowego Broadbenta

• 1958

• punktem wyjścia była technika słuchania dwuusznego

• informacje na które nie zwracamy uwagi, przechowywane są w systemie poznawczym przez okres 20 sekund

• informacje, na które nie zwracamy uwagi, ulegają wstępnej analizie ze względu na ich cechy fizyczne

• reakcja następuje dopiero po kodowaniu zmysłowym i po przejściu informacji przez magazyn pamięci krótkotrwałej

• konieczność selekcji wynika z istnienia kanału o ograniczonej przepustowości między pamięcią krótkotrwałą i trwałą

• krytyka bo nie wyjaśnia np. efektu cocktail party

Teoria wielu filtrów

• Koncepcja priorytetów

• A. Treisman

• selekcja następuje na podstawie znaczenia

• Johnston i Heinz: komunikat śledzony wywierał zróżnicowany wpływ na komunikat nieśledzony w zależności od tego, czy był to tekst dobrze znany czy nie

• jednostka reaguje właściwości percepcyjne i pierwotne właściwości semantyczne

• etapy przetwarzania informacji uwzględniające coraz to bardziej złożone właściwości bodźców

• po każdej z faz może nastąpić zatrzymanie przetwarzania, specyficzna reakcja lub kontynuowanie przetwarzania

• filtrowanie informacji może następować na różnych poziomach

• informacje mają nadany priorytet, uwzględniany w kolejnych fazach

• informacja docierająca z narządów zmysłowych w fazie początkowej analizowana jest ze względu na właściwości fizyczne

• gdy informacja sensoryczna zawiera ważne informacje podejmowane jest działanie, jeśli nie pojawia się proces rozpoznawania(dopasowania danych percepcyjnych do pamięciowych)

• jeśli komunikat uznany jest za mało ważny z punktu widzenia interesów ogólnych to uruchamiana jest faza przetwarzania, pozwalająca stwierdzić czy komunikat jest istotny z punktu widzenia interesów chwilowych(mało ważny – ignorowany, ważny – analiza znaczenia), priorytety chwilowe mogą być związane z aktualnie wykonywanym zadaniem, aktualnym nastrojem, emocją

• wieloetapowość procesu uwagi

• początkowe fazy – uwaga ma charakter automatyczny, późniejsze – funkcjonowanie uwagi świadome, zależne od analizy znaczenia bodźca

• różne bodźce mają różny próg dostępu dla uwagi, próg nie musi być stały, może ulec zmianie pod wpływem oczekiwań

• efekt torowania, poprzedzania(priming) może mieć wartość ujemną np. pod wpływem określonych bodźców może zmniejszyć się prawdopodobieństwo rozpoznania innych bodźców

• koncepcja odchodząca od mechanistycznego traktowania uwagi

1. (1+2)(2+3)(3+4)(4+5) opis w teorii cowana

2. wie koncepcje pamięci
   We współczesnej psychologii największą popularność zyskały dwie koncepcje pamięci operacyjnej:
   model aktywacyjny Cowana (1999)
   wielokomponentowy model Baddeleya (2002)

3. Porównanie modeli pamięci
   W teoriach pamięci operacyjnej podkreśla się funkcja tej pamięci. Funkcją  wg psychologów jest nie tylko przechowywanie informacji, ale także ich aktywne przetwarzanie związane z nadzorowaniem i koordynacją procesów poznawczych.
   Aktywacyjny model Cowana zakłada, że pamięć operacyjna to uaktywniona dzięki mechanizmom uwagi część pamięci długotrwałej. Natomiast wielokomponentowy model Baddeleya zakłada, że pamięć operacyjna składa się centralnego systemu zarządzającego oraz z 2 podsystemów: pętli fonologicznej i notesu wzrokowo–przestrzennego. Podobnie niekiedy wyodrębnia się 2 kody przetwarzania informacji: kod werbalny i obrazowy. Współdziałanie tych 2 kodów w przypadku uczenia się znacznie zwiększa jego efekty. Tak więc myślenie nie odbywa się tylko za pomocą słów, można myśleć także za pomocą obrazów.

4. Pamięć operacyjna – badania
   Aktualny stan badań nad pamięcią operacyjną. Obecnie podejmuje się próby rozstrzygnięcia, który w wymienionych powyżej modeli pamięci jest lepiej dostosowany do danych empirycznych. Główna idea prowadzonych badań polega na tym, że prosi się badanych o wykonywanie zadań angażujących jednocześnie modalność wzrokową i słuchową. Jeśli prawdziwy jest wielokomponentowy model Baddeleya, to w takiej sytuacji nie powinno następować pogorszenie wyników; każdy z systemów „niewolniczych” (pętla fonologiczna i notes wzrokowo-przestrzenny) działa w sposób automatyczny i uruchomienie jednego z nich nie zakłóca działania drugiego.
   Natomiast zgodnie z modelem Cowana pogorszenie wyników w sytuacji jednoczesnego wykonywania zadań angażujących dwie wskazane modalności powinno być wyraźne  Wbrew pozorom sprawa daleka jest od jednoznacznego rozstrzygnięcia.

5. Pamięć operacyjna wg Cowana

6. Aktywacyjny model  pamięci Cowana
   Cowan traktuje swój model jako model jednolity – wchodzące weń struktury to różne formy pamięci. Model Cowana opiera się na alternatywnych próbach wyjaśnienia wyników eksperymentów Baddeleya. Cowan twierdzi, że pamięć operacyjna to zaktywizowana część pamięci trwałej.
   O tym, jakie informacje z naszych trwałych zasobów pamięciowych zostaną zaktywizowane, decyduje:
   - regulacja o charakterze wolicjonalnym – jednostka może wolicyjnie nadać dużą wagę pewnym informacjom – kiedy ktoś czeka na dworcu, wypatruje osoby znanej, ale jednocześnie bardzo dokładnie rejestruje mimikę tej osoby, by się przekonać, w jakim ona jest stanie.
   - czynniki sytuacyjne (np. nowość pewnych informacji)  - informacje znane nie muszą być analizowane dokładnie, gdyż można uruchomić pewien gotowy sposób reagowania, który sprawdził się wcześniej.
   Natomiast w obliczu nowych informacji takie rozwiązanie nie jest możliwe – informacje muszą być przeanalizowane dokładnie, by można było reagować w nowy sposób, dopasowany do wymagań sytuacji. To przykład racjonalnego rozwiązania adaptacyjnego.
   To, co ogranicza pamięć operacyjną to nie statyczna właściwość magazynu, adynamika procesu aktywacji informacji. Mechanizm uwagowy odpowiedzialny za ten proces pozwala na jednoczesną aktywację niewielkiej liczby elementów. Aktywacja umożliwia ich świadome przetwarzanie. Kiedy uwaga jest przenoszona na inne obiekty, powoduje ich pobudzenie i w rezultacie zmniejsza lub kończy dostęp do informacji aktywnych jeszcze przed chwilą. Jeżeli więc 2 zadania angażują podobne kodyreprezentacji, to interferencja jest silniejsza niż gdy aktywowane są różne kody.

7. Zdaniem Cowana świadczy to nie o odrębności buforów pamięciowych, a o interferencji, w wyniku której zanika część informacji w pamięci operacyjnej. Pamięć robocza jest rozumiana jako proces poznawczy, który odpowiada za udostępnienie niezbędnych do danej operacji danych. Pamięć operacyjna jest więc aktywną w danym momencie częścią pamięci długotrwałej. Motywacja śladu pamięciowego wg Cowana
   Najbardziej aktywna informacja znajduje się w ognisku uwagi. Ognisko uwagi ma niewielką pojemność (około 4 jednostek pamięci). Aktywacja informacji w ognisku oznacza jej udostępnienie świadomości. W krótkim czasie aktywacja informacji spada i bez jej ponownego wzbudzenia przestaje być dostępna świadomości, ale może mieć wpływ na procesy bieżącego przetwarzania informacji. Taki pośredni stan aktywacji Cowan utożsamia z pamięcią krótkotrwałą. Informacje niewzbudzone z pamięci długotrwałej nie mogą być wykorzystane przez centralny system wykonawczy. Za kierowanie uwagi zgodnie z naszą wolą odpowiedzialny jest właśnie centralny system wykonawczy, który może ją kierować na zewnątrz (kiedy aktywacji podlega reprezentacja bodźca z pola percepcyjnego) albo do wewnątrz, kiedy aktywowane są bodźce pochodzące z pamięci długotrwałej.
   W obydwu przypadkach aktywacja angażuje ten sam mechanizm uwagowy. W modelu Cowana istnieją 3 możliwości aktywowania informacji w pamięci roboczej. Najpierw jednak informacja jest kodowana w pamięci długotrwałej.
   wolicjonalne skierowanie uwagi
   bodźce, które uległy habituacji, ale są niezbędne do wykonania zadania
   bodźce całkiem nieznane, które mają tak wysoki poziom aktywacji, że nie wymagają wolicjonalnych procesów, aby zostać objętymi ogniskiem uwagi.
   Dowody empiryczne potwierdzające model Cowana
   Korzystając z zadania polegającego na przeszukiwaniu pamięci operacyjnej, Cowanwykazał, że czas reakcji na sygnały znajdujące się w kilku ostatnich pozycjach zestawu jest wyraźnie krótszy niż czas reakcji na sygnały pojawiające się wcześniej. Poprawność przeszukiwania jest dla nich również wyższa. Okazało się także, że w przypadku zestawu 4 elementów nie występuje zjawisko interferencji proaktywnej. Wcześniej nabyte bodźce nie mają wpływu na nabywanie następnych. Efekt ten jest niezależny od podobieństwa fonologicznego bodźców. Dostępność informacji w ognisku uwagi jest na tyle wysoka, że nie potrzeba żadnych procesów do jej wydobycia. Stan ten jest jednak krótkotrwały. Wprowadzenie dodatkowego zadania między ekspozycją ciągu elementów a bodźcem docelowym niemal całkowicie eliminuje efekt pełnej dostępności.

1. Bufor włąść i badania

2. Bufor epizodyczny w teorii Alana Baddeley'a jest jednym z czterech podstawowych podsystemów (składowych, elementów). Wedle teorii Hitcha i Baddeley'a^[1] pamięć robocza to wielokomponentowy system odpowiedzialny za przechowywanie informacji i kontrolę jej przetwarzania. Odgrywa ona zasadniczą rolę dla działania procesów poznawczych człowieka. Cztery podsystemy pamięci roboczej to centralny system wykonawczy (ang. central executive) i podległe mu bufory pamięciowe – pętla fonologiczna (ang. phonological loop), szkicownik wzrokowo – przestrzenny (ang. visuo – spatial sketch – pad) i bufor epizodyczny (ang. episodic buffer).^[2]

3. Funkcją bufora epizodycznego jest przechowywanie złożonej informacji pochodzącej z kilku modalności. Przechowuje on w krótkim okresie zintegrowane epizody, tj. informacje reprezentowane jednocześnie za pomocą różnych kodów (wizualnego, werbalnego). Kontroluje go centralny system wykonawczy – to jego zadaniem jest zintegrowanie informacji z różnych źródeł.

4. Przykładem epizodu zakodowanego przy pomocy bufora epizodycznego może być moment na przyjęciu urodzinowym, który kodowany jest z całym kontekstem – słyszanymi i rozumianymi słowami, obrazami i dźwiękami.

Badanie Baddeleya z wykorzystaniem techniki zadań podwójnych[edytuj | edytuj kod]

Badani otrzymali dwa zadania: pierwsze polegające na powtarzaniu cyfr - angażowało pamięć krótkotrwałą, drugim zadaniem był test rozumowania. Badanym odczytywano szeregi cyfr o coraz większej długości, które należało odtworzyć w tej samej kolejności jednocześnie rozwiązując test rozumowania.

Wyniki eksperymentu wykazały, że wprowadzenie dodatkowego obciążenia pamięci poprzez powtarzanie szeregu cyfr, spowodowały spadek szybkości rozumowania. Baddleley przeprowadził jeszcze wiele innych eksperymentów, których wyniki były podobne. Wnioskował więc, że pamięć operacyjna nie jest systemem jednolitym ale złożonym z wzajemnie uzupełniających się podsystemów, które zapewniają jej większą elastyczność.
Baddeley wyróżnił aktywne (centralny system wykonawczy, pętla fonologiczna, bufor epizodyczny i szkicownik wzrokowo-przestrzenny) i pasywne komponenty pamięci operacyjnej.

5. Eksperyment mierzący próg bodźca z wyliczeniami na podst wzroku

6. Rożnice między kodowaniem a zapamiętywaniem na podstawie wzroku

Kodowanie – to w psychologii proces przekształcania i organizowania napływających informacji tak, aby można je było następnie włączyć do pamięci lub porównać z danymi już zmagazynowanymi w pamięci (zobacz rozpoznawanie i identyfikacja).

Informacje napływające do zmysłów przetwarzane są początkowo przez receptory, a następnie kodowane.

Mózg człowieka posiada zdolność kodowania napływających danych przy pomocy wielu rodzajów reprezentacji (czyli wielu rodzajów kodów, w jakich jest przechowywana informacja: w postaci wzrokowej, słownej, itp.).

W trakcie kodowania możliwe jest tworzenie nowych kodów, które pozwalają na zapamiętywanie materiału. Informacje wzrokowe mogą być przetwarzane na kod werbalny. Na przykład jeśli patrzę na kartę do gry (informacja wzrokowa) to mogę ją zapamiętać w postaci słów: "Jest to królowa kier". Lub też gdy mam zapamiętać zdanie "królowa kier" mogę sobie ją wyobrazić i przechować w kodzie wzrokowym.

Mówi się także o rekodowaniu, czyli procesie przebudowy danych pamięciowych pod wpływem informacji, które dotarły później. Rekodowanie występuje w pamięci wielokrotnie. W związku z tym nowe dane mają zdolność modyfikowania dotychczasowej wiedzy jednostki, przy czym proces ten może mieć zasięg lokalny w pamięci (gdy dane są specyficzne) lub globalny (gdy informacje dotyczą np. wartości).

Zmiana spostrzeżenia w ślad pamięciowy czyli KODOWANIE. Ślad pamięciowy różni się od spostrzeżenia nie tylko dokładnością i wiernością, ale niekiedy również sposobem przechowania informacji. Spostrzeżenia - charakter obrazowy, informacje pamięciowe - mogą być przechowywane w kodach dyskretnych, które nie maja charakteru obrazowego

7. coś z modelem (style poznawcze?)

8. 5 zad, opisujących właściwości uwagi

Uwaga:

• powiązana ze świadomością,

• selekcja danych,

• sprawowanie kontroli nad całym życiem psychicznym,

• ogranicza liczbę odbieranych bodźców,

• umożliwia podejmowanie wysiłku, wykonywanie kilku czynności

Funkcje uwagi:

• selekcjonowanie bodźców docierających do jednostki,

• ukierunkowanie procesów poznawczych,

• określanie wielkości wykorzystywanych zasobów poznawczych, poświęcanych na realizację zadań,

• podtrzymywanie zaangażowania poznawczego podczas wykonywania czynności.

Naumczyk 2 koło:

1. Podaj przykład ludzi posługujących się językiem polskim posiadających kompetencję komunikacyjną i językową, bez 1 z nich, bez żadnej. (łącznie 4 przykłady)

2. pyt. dotyczy języka, Kurcz, tego nie udało mi się zapamiętać, olałam język, także nawet z niczym mi się nie skojarzyło

3. Abstrakcja pozytywna i negatywna na przykładach

4. Opisać 3-etapowy model Dunckera na przykładzie

5. Marek i wybór telefonu wg strategii SEU: firma A wg danych oferuje telefony, które są niezawodne w 80% a firma B w 95%. Marek miał dwa teleony z firmy A, z czego jeden się popsuł i 1 tel z B i ten 1 również się popsuł. Który model wybierze Marek, chcąc dostać tel niezawodny wg teorii SEU?

6. Zjawisko wglądu - wyjaśnić na przykładzie odwołując się do teorii

7. Czas raz płynie niemiłosiernie szybko, innym razem wlecze się powoli. Wytłumacz na postawie wybranej teorii.

8. Funkcje wykonawcze a uwaga. Przykłady.

z drugiego mniej więcej takie: jakie 3 błędy w myśleniu są najbardziej niebezpieczne dla ekonomisty, uzasadnij. Jakie jest idealne stanowisko dla osoby o perspektywie przyszłościowej, a na jakim nie powinna pracować, uzasadnij. Co to jest abstrahowanie pozytywne i negatywne, podaj przykłady. Opisz dowolny wieloczynnikowy model funkcji wykonawczych, podaj przykłady. Podaj przykład kampanii reklamowej opartej na podejściu egzemplarzowym, uzasadnij. Jakieś dziwne nazwisko chyba z tematu języka xd

Podaj przykład mowy jakiejś i jakiejś...chyba ekspresyjnej i jakiejś... nie wiedziałam co to jest

Model kogoś chyba na B nazwisko...Tego też nie wiedziałam to i nie zapamiętałam.

Z pierwszego koła pamiętam tylko eksperyment czy teorię falsyfikujący teorię Broadbenta...opisać dowolną metodę pomiaru (stałych bodźców itd)... Opisać coś na przykładzie robienia zakupów, coś z percepcją...dawno to było

model Bowersa + przykłady i hipoteza saphira worhofa czy jakoś tak ( jakieś argumenty czy się zgadzasz z tą hipotezą?)

• eksperyment falsyfikujący teorię Johnstona ( a druga grupa Brodbenta)

• * Model Johnstona - ostatecznie przyjął ze istnieje JEDEN FILTR UWAGI, charakteryzujący się elastycznością działania, a w szczególności - przystosowujący się do wymaganego poziomu przetwarzania informacji.

• Johnston przyjął, ze:

• - przetwarzanie na poziomie płytkim - polega na analizie cech fizycznych bodźca, jest stosunkowo szybkie

• - przetwarzanie na poziomie głębokim - polega na semantycznej obróbce bodźca i jest stosunkowo wolne.

• Im głębszy poziom przetwarzania, tym wolniejsze tempo działania filtra uwagi. Na poziomie głębokim filtr jest bardziej ''tolerancyjny'' tnz. przepuszcza więcej informacji. System uwagi ''płaci'' czasem za zwiększona pojemność. Filtr jest jeden, ale może działać na rożnych poziomach przetwarzania danych i na każdym poziomie kieruje się innym kryterium odrzucenia danych lub ich przyjęcia.

Kto go obaliłto nie wiem

pamięć operacyjna wg Baddeley'a i wg Cowana

We współczesnej psychologii największą popularność zyskały dwie koncepcje pamięci operacyjnej:
1. pamięć operacyjna jako zaktywizowana część pamięci trwałej (Cowan, 1999) 
2. wielokomponentowy model Baddeleya (2002) 

Cowan (1999) traktuje swój model jako model jednolity – wchodzące weń struktury to różne formy pamięci. Uważa on, że pamięć operacyjna to zaktywizowana część pamięci trwałej. 

O tym, jakie informacje z naszych trwałych zasobów pamięciowych zostaną zaktywizowane, decydują: 
- czynniki sytuacyjne (np. nowość pewnych informacji) 
Informacje znane jednostce ulegają habituacji, z kolei informacje nowe przetwarzane są znacznie dokładniej. To przykład racjonalnego rozwiązania adaptacyjnego. Informacje znane nie muszą być analizowane dokładnie, ponieważ w ich obliczu jednostka może uruchomić pewien gotowy sposób reagowania, który sprawdził się wcześniej. Natomiast w obliczu nowych informacji takie rozwiązanie nie jest możliwe – informacje muszą być przeanalizowane dokładnie, by można było reagować w nowy sposób, dopasowany do wymagań sytuacji. - regulacja o charakterze wolicjonalnym 
Jednostka może wolicyjnie nadać dużą wagę pewnym informacjom – kiedy ktoś czeka na dworcu, wypatruje osoby znanej, ale jednocześnie bardzo dokładnie rejestruje mimikę tej osoby, by się przekonać, w jakim ona jest stanie.

Natomiast Baddeley (2002) zaproponował inną koncepcję pamięci operacyjnej. Według niego „sercem” i aktywnym elementem pamięci operacyjnej jest centralny system wykonawczy. Obok niego działają dwa systemy „niewolnicze”, będące niejako na usługach centralnego systemu wykonawczego, oraz trzecia, która ma charakter ambiwalentny. Są to: 
• pętla fonologiczna (odpowiada za krótkotrwałe przechowywanie informacji słuchowych – dzięki niej powtarzamy w myśli numer telefonu komórkowego, podany przez inną osobę, do chwili, w której zapiszemy go w jakimś miejscu) 
• szkicownik wzrokowo-przestrzenny (pełni analogiczne funkcje w odniesieniu do informacji wzrokowych; dzięki niemu możemy na przykład stwierdzić, oglądając się w lustrze u fryzjera, czy obciął nam włosy w wystarczającym stopniu) 
• bufor epizodyczny (odpowiedzialny nie tylko za przechowanie informacji na temat zdarzeń, ale też integruje ze sobą informacje wzrokowe i słuchowe 

-podobieństwa w teorii percepcji Brunera i Gibsona

Teoria ekologiczna Gibsona

• „Zwierzę” i „środowisko” to jedno.

• Znając środowisko wiemy, jakie zwierzę może w nim istnieć

• Znając zwierzę, wiemy jakie musi być jego środowisko

• Właściwa ocena odległości, stałość cech obiekty, stałość kształtu – są w dużym stopniu wrodzone

• Środowisko mamy w głowie

• Informacja środowiskowa uruchamiana przy percepcji nawet najprostszych, wyizolowanych z kontekstu bodźców

Bruner: w przypadku spostrzegania bodźców obdarzonych znaczeniem występuje proces poszukiwania kategorii, do których najlepiej pasowałyby dopływające dane sensoryczne; istotą procesu spostrzegania jest rozpoznanie do jakiej kategorii należy jakiś konkretny obiekt, kategoria ta nie musi mieć nazwy chociaż ją miewa; ten proces trwa jakiś czas, a jest to czas potrzebny na:

• przeszukiwanie pamięci

• działalność o charakterze translatorskim, bo ażeby dane można było porównać należy przełożyć dane sensoryczne na język danych pamięciowych, bądź obie grupy danych przełożyć na wspólny język

Gdy kategoria sensoryczna i dane sensoryczne pokrywają się częściowo. Określony wzorzec może pasować do kilku kategorii. W takich przypadkach pojawia się prces, który Bruner określa mianem sprawdzania dla potwierdzenia. Polega on na poszukiwaniu cech krytycznych, które są charakterystyczne tylko dla danej kategorii. Jednocześnie pomijane są wszystkie pozostałe cechy danego obiektu.

- metodę stałych bodźców

- o teorii pamięci operacyjnej Baddeleya, na przykładzie

-opisać metodę granic na przykladzie procesu percepcyjnego zmysłu wzroku

-czym jest obronność percepcyjna-opisać na przykładzie

• Obronność percepcyjna: Bruner i Postman pokazywanie przez bardzo krótki czas słów przyzwoitych i nieprzyzwoitych; więcej czasu potrzeba na odczytanie słów nieprzyzwoitych. Zjawisko to jest paradoksem - ażeby bronić się przed nieprzyzwoitym słowem musimy je najpierw odczytać i rozpoznać jako nieprzyzwoite.

-wyjaśnić percepcje bezpośrednią / pośrednią na przykładach

-różnice pomiędzy pamięcią dekleratywnąj z niedekleratywną

amięć deklaratywna – jeden z rodzajów pamięci długotrwałej, wyróżniany obok pamięci niedeklaratywnej. W literaturze przedmiotu obecne jest także pojęcie "pamięć jawna" lub "pamięć świadoma", jako synonim pamięci deklaratywnej. Dzieje się tak, ponieważ dane z pamięci deklaratywnej mogą być stosunkowo łatwo wydobyte i uświadomione w odróżnieniu od danych gromadzonych przez pamięć niedeklaratywną ("pamięć nieświadomą" lub "pamięć niejawną").

Cechy pamięci deklaratywnej:

• Przechowuje informacje, które odpowiadają na pytanie: "wiem, że...". Na przykład: "Koń jest zwierzęciem", "Wczoraj byłem na fajnym filmie".

• Składa się z dwóch podsystemów: pamięci epizodycznej i pamięci semantycznej

• Przechowuje informacje w postaci abstrakcyjnych lub konkretnych reprezentacji językowych (np. "Mój rower jest czerwony. Rowery to pojazdy"}

• Wydobycie informacji z pamięci deklaratywnej jest względnie niezależne od kontekstu – w dowolnej chwili mogę sobie przypomnieć jak wygląda mój przyjaciel i opisać go.

• Wydobycie informacji wymagać może czasu i wysiłku.

• Gdy wydobywamy informacje z pamięci deklaratywnej aktywowane są w mózgu: hipokamp i kora płatów czołowych. Uszkodzenie hipokampa prowadzi do niemożności gromadzenia nowych informacji w pamięci deklaratywnej (choć możliwe jest gromadzenie danych w pamięci niedeklaratywnej – np. pamięci proceduralnej). O osobie z uszkodzonym hipokampem opowiada film Memento (zobacz też: niepamięć następcza). Podobne rezultaty dać może uszkodzenie płatów czołowych, odpowiedzialnych za gromadzenie niektórych informacji.

Pamięć deklaratywną dzieli się zwykle na dwa rozłączne podsystemy: pamięć epizodyczną i pamięć semantyczną.

Pamięć niedeklaratywna - rodzaj pamięci zaproponowanej przez Larry Squire w 1986 r. Pamięć niedeklaratywna gromadzi wiedzę o tym jak wykonywać czynności. Jeżdżenie na rowerze, taniec, chodzenie, mówienie itp. wymagają zapamiętania wielu doświadczeń i informacji - przechowywane są one właśnie w systemie pamięci niedeklaratywnej. Ten rodzaj pamięci różni się istotnie od pamięci deklaratywnej, która przechowuje informacje językowe i abstrakcyjne.

• Pamięć niedeklaratywna gromadzi przede wszystkim nasze doświadczenia w postaci związków między pewnymi bodźcami i reakcjami (np. czerwone światło - stój) czylinawyków.

• Doświadczenia te trudno jest przełożyć na informacje werbalne.

• Informacje z pamięci niedeklaratywnej wydobywane są automatycznie, najczęściej bez kontroli świadomości (tak jak sprawne prowadzenie samochodu)

• Podczas wydobywania informacji z pamięci niedeklaratywnej uaktywniane są odpowiednie części mózgu - hipokamp, kora motoryczna i móżdżek.

Pamięć niedeklaratywną można podzielić na cztery osobne rodzaje:

1. warunkowanie

2. pamięć proceduralną

3. torowanie (priming)

4. pamięć nieasocjacyjna, która objawia się poprzez:

   1. habituację

   2. sensytyzację

-fazy procesu percepcj,

Percepcja - organizacja i interpretacja wrażeń zmysłowych, w celu zrozumienia otoczenia. Percepcja to postrzeganie; uświadomiona reakcja narządu zmysłowego na bodzieczewnętrzny; sposób reagowania, odbierania wrażeń. (W. Kopaliński)

Istnieją dwa rodzaje struktur poznawczych:

• Związana z wyobraźnią. Odbierane przez nią wrażenia zmysłowe zazwyczaj są deformowane przez nasze oczekiwania, potrzeby, uczucia i mechanizmy obronne, uruchamiane przez podświadomość.

• Związana z inteligencją. Koryguje ona doznania zarejestrowane w naszej wyobraźni.

Systemy percepcyjne człowieka umożliwiają mu widzieć, słyszeć, czuć smak, zapach, dotyk i zmiany temperatury. Jest to także poczucie świadomości (otoczenia).

Percepcja w szerokim sensie oznacza rejestrację (uchwycenie) przedmiotów i zdarzeń środowiska zewnętrznego: ich odbiór sensoryczny, zrozumienie, identyfikację i określenie werbalne oraz przygotowanie do reakcji na bodziec.

Etapy procesu postrzegania:

• odbiór wrażeń,

• postrzeganie w wąskim znaczeniu,

• identyfikacja i rozpoznawanie.

jakie mechanizmu utrudniają odnalezienie rozwiazania problemu + przyklady

- i cos ze stylami poznawczymi...

-i coś z teoriami naiwnymi (spostrzegania)

-efekt obramowania i w ogole tversky i kahnemann

-czym jest abstrahowanie, wyjasnic na przykladach

- wady i zalety podejścia probablistycznego

- uzyskiwanie samowiedzy

-opisac z przykladami etapy myslenia

-wyjaśnić różnice między myśleniem realistycznym, a autystycznym s

teorią olśnienia -wyjaśnić na przykładach

-wady i zalety którejś z teorii pojęc

-zjawisko wglądu

Mańkowska 3 KOŁO 2014

po 2 z każdego tematu ,:

1.Etapy funkcji wykonawczych (interakcyjny)

2.Porównać FW z językiem

3.Opisać indywidualną hierarchię temporalności

4.Opisać czas ilościowy i jakościowy

5.Porównać wymiary 2 i opisać wymiar dotyczący organizacji kontroli poznawczej coś w tym stylu

W grupie I:

1. Porównać polichroniczne i monochroniczne ujęcie czasu.

2. Scharakteryzuj poznawcze modele temporalności.

3. Wujaśnij pojęcie stylu poznawczego na przykładzie wymairu odnoszącego się do percepcji.

4. Opisz wymiar związany z kategoryzacją (? nie jestem pewna jakie to było dokładnie pytanie).

5. Etapy funkcji poznawczych w ujęciu eklektycznym (?)

6. Związek funkcji wykonawczych z właściwościami indywidualnymi jednostki.

U Mańkowskiej: 2012

1.Porównać przechowywanie info w STM i LTM(to chyba jest w rozdziale 5

maruszewski)

2.Uwaga w teorii detekcji sygnałów

3.Czym jest selekcja w różnych teoriach uwagi

4.Pamięć deklaratywna i niedeklaratywna

5.Zasady Wertheimera.

6.Związek pamięci ze spostrzeganiem

7.Jakaś regułka pierwszych zajęć typu przetwarzanie informacji-czym jest

8.Nie pamietam

Zagadnienia z kolokwium u Mańkowskiej: 2013

- torowanie

- funkcje niezmienników postrzegania na podstawie teorii ekologicznej

- gotowość/obronność percepcyjna z czynnikami

- porównać p.deklaratywną i niedeklaratywną (wraz z kryteriami)

- wytłumaczyć zapamiętywanie w p.operacyjnej

- semantycza/epizodyczna w kontekście organizowania śladu pamięciowego

- czynniki wspomagające koncentrację

- omówić selektywność na podstawie dwóch teorii

1. Proszę wyjaśnić zjawisko torowania, wskazując które procesy poznawcze ono angażuje.

2. Proszę wyjaśnić mechanizmy zapamiętywania w pamięci operacyjnej na podstawie poznanego modelu.

3. Proszę porównać pamięć deklaratywną i niedeklaratywną wskazując na kryterium tego podziału.

4. Na podstawie poznanych teorii uwagi (przynajmniej dwóch) proszę wyjaśnić funkcję selektywności.

5. Proszę porównać sposoby organizowania śladu pamięciowego w pamięci semantycznej i epizodycznej.

6. Jakie czynniki mogą wpływać na funkcje uwagi zwana zdolnością do przedłużonej koncentracji.

7. Proszę uzasadnić, w myśl teorii ekologicznej, że funkcją systemu percepcyjnego jest rejestrowanie niezmienników.

8. Wskazując czynniki determinujące proszę wyjaśnić pojęcie gotowości i obronności percepcyjnej.

ja pisałem koło 2 dni później i miałem jeszcze takie pytania jak: wyjaśnić ekologiczną teorię percepcji (całą), porównać między sobą zapamiętywanie, kodowanie i uczenie się - co odróżnia te procesy

1. wyjasnic dlaczego świadomosc ma szerszy zakres niz percepcja

2. opisac wyodrebnianie cech i synteze percepcyjna i podac po jednej innej nazwie

3. podzial pamieci ze wzgledu na kryterium form przechowywania i mechanizmow wydobycie

4. pytanie o wydobywanie info albo zapamietywanie w jednym z rodzajow pamieci (nie pamietam dokladnie o ktora pamiec chodzilo)

5. czym sie rozni recepcja sensoryczna od percepcji umyslowej

6. przeszukiwanie pola percepcyjnego i przedluzona koncentracja

(opis)

7. pytanie o jakas teorie, trzeba bylo podac cytat i wytlumaczyc o co tam chodzilo

i bylo jeszcze jedno pytanie - nie pamietam co to bylo, ale w maruszewskim byl schemat trojkata, gdzie kazda cecha wplywala na inna i tworzyl sie taki obieg ;p

Pytania z 1 koła gr. 1: (tak mniej więcej) : 1. Związek pamięci i spostrzegania, 2. porównanie pamięci wg. kryterium czasu przechowywania, 3. Mechanizm przechowywania info w p. krótko i długotrwałej, 4. Funkcje procesów przeduwagowych, 5. Spostrzeganie w teorii informacyjnej, 6. Porównanie teorii podzielności z teorią przerzutności uwagi, 7. wpływ oczekiwan i kontekstu na spostrzeganie, 8. Rozpoznawanie i przypominanie- opisać związek i podać jeden przykład, kiedy procesy nie występują łącznie

a tak konkretnie poprawa gr 1:czym jest bufor sensoryczny (lub poznawczy) i jakie pelni funkcje, teoria detekcji sygnalow, teoria ekologiczna, a informacyjna, przechowywanie inf w epizodycznej, a semantycznej, przerzutnosc i podzielnosc uwagi omowic na wybranych teoriach, podzial pamieci ze wzgl na wydobywanie inf, czym rozni sie percepcja umyslowa od recepcji sensorycznej