Pytania
27 marca 2013
12:15
Plazmidy i ich rola w komórce
Koliście zamknięta podwójna helisa DNA pozanukleoidowa. Mogą warunkować m. in.:
Zdolność do koniugacji
Odporność na antybiotyki i jony metali ciężkich
Oporność na działanie UV
Wytwarzanie antybiotyków
Wytwarzanie bakteriocyn
Biodegradację złożonych zw. Organicznych
Wytwarzanie enterotoksyn i hemolizyn
Różnice w budowie komórki prokariotycznej i eukariotycznej
Eukariota | Prokariota | |
---|---|---|
1 | Chromosomy są otoczone dwuwarstwową błona jądrową | Brak błony jądrowej; chromosomy bezpośrednio kontaktują się z cytoplazmą
|
2 | Struktura chromosomu złożona; DNA jest zwykle związany z białkami, zw. histonami | Struktura chromosomu stos. prosta |
3 | Podział komórki wymaga mitozy lub mejozy | Mitoza i mejoza nie występuje |
4 | Ściana komórkowa, jeśli występuje zawiera składniki strukturalne, takie jak celuloza lub chityna, lecz nigdy nie zawiera peptydoglikanu | Ściana komórkowa, jeśli występuje, zwykle zawiera peptydoglikan, nigdy nie występują w niej celulozowe lub chitynowe składniki strukturalne |
5 | Mitochondria powszechnie obecne; chloroplasty występują w komórka fotosyntetyzujących | Mitochondria i plastydy nigdy nie występują |
6 | Komórki zawierają dwa typy rybosomów większe w cytoplazmie i mniejsze w mitochondriach i chloroplastach | Komórki zawierają rybosomy jednego rodzaju |
7 | Wici, gdy występują, mają złożoną strukturę | Rzęski, gdy występują, mają stosunkowo prostą strukturę |
Budowa i rola błony cytoplazmatycznej
Błona cytoplazmatyczna zbudowana z białek i fosfolipidów oraz kwasów lipo-tejchojowych ( reszty fosforanu glicerolu połączone wiązaniem di-estrowym w łańcuch).
Funkcje
Pobieranie pokarmu:
Biernie na zasadzie różnicy stężeń komórka- środowisko lub rozpuszczana w lipidach, czynnie za pomocą przenośników(permeazy)
Oddychanie i magazynowanie energii - enzymy i przenośniki elektronów
Początek replikacji DNA (nukleoid związany jest z błoną)
Powstawanie z błony ciałek chromatoforowych
Budowa i rola ściany komórkowej
Ściana komórkowa zbudowana z polimeru zwanego mureiną lub peptdyoglikanem. Łańcuchy cukrowe to reszty glukozaminy i kwasu muraminowego połączone wiązaniem Beta(1,4) glikozydowym i krótkimi peptydami (zbudowane z alaniny, kw glutaminowego, kwasu diaminopimelinowego). Z muraminą związane są polimery: kwasy tejchojowe, kwasy liptejchoojowe, kwasy tejchuronowe. Kwasy tejchojowe połączone są wiązaniem diestrowym z grupą hydroksylową C6 kwasu Muraminowego mureiny]
ściana gramdodatnia bakterii jest gruba, do peptydoglikanu przyłączone są kwasy tejchojowe, u gram ujemnych najbliżej błony cytoplazmatycznej leży wielowarstwowy peptydoglikan, a dalej błona zewnętrzna tworząca zewnętrzną warstwę ściany. Błona zawiera białka, dwu warstwę lipidową i zewnętrzną warstwę lipopolisacharydową którą oznacza się jako (LPS) W błonie występują enzymy i swoiste białka - poryny, przez które przechodzą jony i cząsteczki hydrofilowe. LPS jest hydrofobowa słabo przepuszczalna dla detergentów, barwników i niektórych antybiotyków. LPS warunkuję chorobotwórczość i odporność na czynniki środowiska
Rola ściany komórkowej
Ochrona przed uszkodzeniami mechanicznymi i lizą osmotyczną; utrzymuje wysokie ciśnienie wewnątrz komórki (turgor) 3-5 atm G-; 30 atm G+
Działa jako "sito molekularne" (bariera przepuszczalności) ale ma aktywną rolę w regulacji transportu jonów i cząstek.
Rola otoczek komórkowych
Otoczki, śluzy - zbudowane z polimerów cukrów, aminocukrów ( lub kwasów uronowych. Łańcuchy cukrowe połączone są jonami Ca++ (Mg++), bakterie mogą zmieniać skład otoczek
Rola:
Ochrona przed wysuszaniem, bakteriofagami, antybiotykami i metalami ciężkimi oraz dezynfektantów
Ochrona przed fagocytozą komórek żernych krwi
Regulacyjna w procesach wydalania (śluzy mogą odgrywać rolę jako zapas)
Żółtozielone barwniki fluoryzujące, bakterie z rodzaju Pseudomonas dają fluorescencję w UV, działają jako siderofory, które są wydzielane do podłoża gdy brak jest żelaza. Biorą udział w wiązaniu i transporcie żelaza do komórki
Barwniki fotosyntezy
Bakterie są w stanie zmieniać skład chemiczny otoczek, produkując zamiast cukrów lipidy i fosfolipidy, o charakterze hydrofobowym które chronią komórkę przed działaniem szkodliwych związków hydrofilowych np.. Dezynfektantów (związków chloru jeśli chodzi o Polskę)
Różnica pomiędzy domenami Archae i Bacteria
Różnice pomiędzy domeną: | |
---|---|
Bacteria | Archae |
1 | Obejmują bakterie występujące w warunkach ekstremalnych, są to bakterie produkujące metan (metanogenne), halofile, kwasolubne i termolubne; |
2 | Ściana Archae nie zawiera peptydoglikanu lecz tzw. Pseudomureinę lub białka czy polisacharydy. |
3 | Błona komórkowa, to etery glicerolowe izoprenoidów z resztami fitanylowymi(pochodne kwasów), a nie estry kwasów tłuszczowych i glicerolu; |
4 | Różnice w sekwencji nukleotydów 16S rRNA |
5 | Zawierają koenzymy F420 i F430 z wbudowanym niklem, enzymów tych nie zawierają inne bakterie |
6 | Wiążą CO2 autotroficznie, przez acetylo - coA a nie przez cykl Calvina |
Podział mikroorganizmów ze względu na źródła węgla i energii
Autotrofy, litotrofy | Heterotrofy |
---|---|
Źródła energi:
|
Źródła energii:
|
Utlenianie związków nieorganicznych Np..:
|
Utlenianie związków organicznych Np.: Glukoza --> glikoliza --> cykl Krebsa --> łańcuch oddechowy --> O2
Oddychanie beztlenowe, np..: Redukcja Azotanów --> N2 (denitryfikacja) Siarczanów --> H2S Węglanów -->CH4
Fermentacje z wytworzeniem kwasów, alkoholi, CO2, H2 |
Fotolitotrofy,chemolitotrofy | Fotoroganotrofy, chemoorganotrofy |
Akceptor H: nieorganiczny | Akceptor H organiczny |
Systemy generacji ATP
3 systemy + przykłady
Są trzy systemy generacji ATP
Fosforylacja substratowa
Powstaje podczas odłączania się fosforu od
Fosforanu aldehydu glicerynowego, kwas 1,3 - bisfofoglicerynowy, kwas fosfoglicerynowy
Fosforylacja oksydacyjna
Zachodzi podczas przebiegu łańcucha oddechowego
Fosforylacja fotosyntetyczna
Fotosynteza u bakterii purpurowych, siarkowych
Odwrotny przepływ elektronów
Fotosyneteza bakteryjna
ATP powstaje w systemie fosforylacji cyklicznej. Regeneracja chlorofilu 870 następuje przez przeniesienie elektronu z siarczków tiosiarczanów, siarki lub wodoru. Produktami są zw. Nieorganiczne jak siarczany woda ale nie tlen.
Niezbędne do zredukowania produktu wiązania dwutlenku węgla jest zredukowanie koenzymu NADP do NADPH2. Wymaga to dodatkowego źródła siły redukującej( bo mała jest aktywność fosforylacji). To dodatkowe źródło pochodzi z odwrotnego łańcucha przepływu elektronów. Elektrony pochodzą z H2S, następnie to "H" przepływa przez cytochromy i w obecności ATP, a później trafia na NADP.
Wiązanie CO2 u bakterii purpurowych siarkowych i zielonych
Reduktywny cykl kwasów karboksylowych
Wiązanie CO2, przez bakterie siarkowe i zielone, zachodzi przez reduktywny cykl kwasów karboksylowych. Przy udziale feredoksyny i ATP zachodzi redukcyjna karboksylacja acetylo-koenzymu A do kwasu pirogronowego oraz bursztynylo CoA do kwasu α-ketoglutarowego.
Kwas pirogronowy
Kwas szczawiooctowy
Kwas jabłkowy
Kwas fumarowy
Kwas bursztynowy
Bursztynylo - CoA
α-ketoglutarowego
Kwas izocytrynowy
Kwas cytrynowy
Ac-KoA
Kwas fosfoenolopirogronowy
Triozo - P
U :
Sinic
Purpurowe bakterie (bezsiarkowych)
Chemoautotrofów
Roślin
Funkcjonuje cykl Calvina
6 CO2 + 12 NADPH + 18 ATP --> fruktozo-6-P + 12 NADP+ 16 ADP + 17i
Wiązanie CO2 przez rybulozo-1,5 bisfosforan
Utlenianie zw. Nieorganicznych przez chemoautotrofy
Utlenianie związków nieorganicznych
Np..:
Fe(II) --> Fe(III)
H2S--> H2SO4
Nitryfikacja --> NH4 --> HNO2 --> HNO3
CO-->CO2
H2--> H2O
Nitryfikacja autotroficzna
Związek przechodzi przez związek przejściowy – hydroksyloamina
NH3 -> NH2OH -> [NOH] -> NO2- -> NO3-
Nitryfikacja heterotroficzna
Utlenienie związków siarki:
S2- + 2O2 -> SO42-
S2O32- +H2O + 2O2 -> 2SO42- + 2H
Przeprowadzają tę reakcję bakterie siarkowe G-, urzęsione Thiobacillus
Utlenianie żelaza (Thiobacillus ferroxidans)), jednocześnie też i siarkę
4Fe2+ + 4H+ + O2 -> 4Fe3+ + 2H2O
Leptothrix utlenia mangan
Utlenianie wodoru cząsteczkowego:
6H2 + 2O2 + CO2 -> (CH2O)* + 5H2O
Utlenianie CO (karboksydobakterie)
.....
Alcaligenes eutrophus – bakterie utleniające wodór
Pseudomonas carboxidovorans – karboksydobakterie
Wymień cykle oddechowe zachodzące bez glikolizy i ich rolę
Warunki tlenowe i utlenianie związków organicznych kończące się spotkaniem wodorów na tlenie i działanie oksydazy cytochromowej, wytwarza się ATP
Utlenianie związków organicznych może zachodzić z glikolizą lub bez glikolizy (glikoliza i cykl Krebsa)
(schemat glikolizy)
W przypadku braku glikolizy bakterie posługiwać się mogą trzema cyklami:
-cykl pentozowy, w którym przemiany cukrów dają metabolity C3, C4, C7 (tyle węgli w cząsteczce), następnie cykl
-Entnera-Doudoroffa, który daje metabolity C5, C3, C4, a więc oba te cykle spełniają głownie rolę amfiboliczną.
(Szlak Entnera-Doudoroffa (drugi schemat))
-cykl kwasów dwukarboksylowych
Opisz oddychanie beztlenowe, podaj reakcje.
– redukcja azotanów, denitryfikacja, np. Paracoccus denitrificans
2NO3- + 4H+ -> 2 NO2- + 2H2O enzymy – reduktazy
2NO2- + 4H+ -> 2NO + 2 H2O
2NO + 2H+
......
-redukcja siarczanów
SO42- -> SO3 -> H2S + 3H2O -> S
-redukcja węglanów
4H2 + CO2 -> CH4
.....
-oddychanie azotanowe i przykład
-oddychanie siarczanowe
-oddychanie siarkowe
-oddychanie węglanowe
-oddychanie węglanowe
-oddychanie mrówczanowe
-oddychanie żelazowe
Wymień fermentacje z glikolizą i bez glikolizy.
FERMENTACJA:
Fermentacje mogą zachodzić z glikolizą (fermentacja mlekowa, alkoholowa, masłowa, propionowa, itd.) oraz bez glikolizy (heterofermentacja mlekowa i alkoholowa bakteryjna).
Fermentacje z glikolizą:
(schematy fermentacji) – mlekowa, mrówkowa, alkoholowa
W tych fermentacjach wytwarzane są 2 ATP – bardzo mało
Fermentacja masłowa – bardzo ważna – jedna z nielicznych, która daje nadmiar wodoru
(2. slajd, schemat pierwszy)
Fermentacja bez glikolizy:
Heterofermentacja mlekowa
Bakterie: Lactobacillus, Leuconostoc mesenteroides
(schemat)
Napisz reakcje fermentacji homomlekowej i alkoholowej. ( jestem pewien na 90%)
Fermentacja mlekowa
C6H12O6 + bakterie mlekowe → 2CH3CHOHCOOH + 22,5 kcal
(cukier prosty → kwas mlekowy + energia)
Fermentacja alkoholowa – proces rozkładu węglowodanów pod wpływem enzymów wytwarzanych przez drożdże z wytworzeniem alkoholu etylowego i dwutlenku węgla:
C6H12O6 → 2C2H5OH + 2CO2
Podaj produkty różnych fermentacji.
Typ | Główne produkty końcowe fermentacji |
---|---|
alkoholowa | etanol, CO2 |
homofermentacja kwasu mlekowego | tylko kwas mlekowy |
heterofermentacja kwasu mlekowego | kwas mlekowy, etanol, CO2, kwas octowy |
mieszanina kwasów | kwas mlekowy, etanol, kwas octowy, kwas mrówkowy lub H2 + CO2 |
glikol butylenowy | jak fermentacja mieszaniny kwasów lecz z dodatkiem 2,3 glikolu butylenowego, (2,3-butanediol) |
kwas masłowy | kwas masłowy, kwas octowy, CO2, H2 |
acetonowo-butanolowa | butanol, aceton, izopropanol, etanol, CO2, H2 |
Sposoby transportu substratów do komórki
Dyfuzja prosta - dzięki dyfuzji prostej przez błonę cytoplazmatyczną są pobierane jony.
Dyfuzja ułatwiona - pobieranie związków zgodnie z gradientem stężeń następuje wyrównywanie stężeń wewnątrz i na zewnątrz komórki niekiedy transport ten wymaga udziału permeaz (enzymy transportowe)
Transport aktywny - przenoszenie wbrew gradientowi stężenia, wymaga energii, a cząstki nie ulegają modyfikacji
Translokacja grupowa - zachodzi jak przy transporcie aktywnym ale związki są modyfikowane np. cukry mogą podlegać fosforylacji
Źródła pokarmowe - zw. Węgla
Węgiel : CO2
Związki organiczne, głównie węglowodany, tłuszcze, węglowodory
Azot: N2, NH4+, NO3
Fosfor, siarka : PO4, SO4
Wykorzystanie sacharydów
Pentozy | Heksozy | Oligosacharydy | Polisacharydy | ||
---|---|---|---|---|---|
Ksyloza | Galaktoza | Sacharoza | Arabany | Skrobia | Hemiceluloza |
Ryboza | Fruktoza | Maltoza |
|
Celuloza | Pektyny |
Arabinoza | Mannoza | laktoza | |||
Glukoza | celobioza | ||||
rafinoza |
Celuloza to łańcuchy β - D - glukopiranozy połączone wiązaniem 1,4 glukozydowym. W rozkładzie biorą udział celulazy (endo β 1,4 - glukanazy atakują wiązania β 1-4 wewnątrz cząsteczko, egzo β 1-4 glukanazy odcinają dwucukier celobiozę od łańcuchów celulozy, β - glukozydazy hydrolizują celobiozę do glukozy). Wśród bakterii najłatwiej hydrolizują celolitycznie Cytophaga i Sporocytophaga, Cellvibrio, Pseudomonas, Clostridium
Skrobia składa się z glukanów - amylozy i amylopektyny. Amyloza to reszty D-glukoz połączonych wiązaniem 1,4α glikozydowym (amylopektyna to też reszty glukozy) skrobia ulega rozkładowi do glukozy poprzez fosforolizę lub hydrolizę lub transglikozylację, Fosforylacja - poprzez α 1,4 - glukanofosforylazę, powstaje glukozo 1 - fosforan, Hydroliza - działanie amylaz a wiązanie 1,4 - glikozydowe
Ksylan ( należy do hemicelulozy) zbudowany z pentoz (ksyloza, arabinoza) i heksoz (glukoza, mannoza, galaktoza) oraz kwasów uronowych, ksylan to łańcuch β - D ksylozy połączonych wiązaniem 1,4 - glikozydowym. Dość łatwo rozkładalna dzięki enzymom ksylanazom. (Streptocytophaga, Clostridium)
Pektyny to poligalakturnoidy zbudowane z łańcuchów kwasu galaktouronowego połączonego wiązaniem 1,4 glikozydowym + metanol. Rozkład przez estrazy i dipolimerazy do monomerów kwasu galaktouronowego
Chityna rozkładana przez chitynazy do glukozoamin
Lignina jest złożona z pochodnych fenylopropanu (alkoholu koniferylowgo), wiazania eterowe oporne na działanie enzymów
Lignina jest rozkładana, przez grzyby tzw. Białej Zgnilizny Drewna, są to podstawczaki atakujące grzyby (jest ich co najmniej 400 gatunków). Przykładami tych grzybów jest (Phanerochaete chrysosporium, Trametes Versicolor). Grzyby te wytwarzają kompleks trzech enzymów mianowicie
lakazy,
peroksydaza zależna od manganów MN-peroksydaza
peroksydazę ligninową;
Prowadzą do powstania rodników, które mają działanie silnie utleniające
Węglowodory
Metan ulega utlenieniu do alkoholu, aldehydu i dalej do kwasu mrówkowego później do dwutlenku węgla i wody.
Węglowodory alifatyczne ulegają procesom β-oksydacji
Węglowodory aromatyczne są w pierwszym kroku rozkładane przez mono albo di-oksygenazy, które powodują wprowadzanie atomów tlenu do pierścienia
Rozkład tłuszczów
Pod wpływem lipazy tworzą się kwasy tłuszczowe i glicerol. Kwasy tłuszczowe ulegają β-oksydazcji, a z glicerolu tworzy się fosfogliceroaldehyd.
Charakterystyka metylotrofów
Metylotrofy
Rozkładają Metan, metanol, mrówczan, metyloaminy są bezwzględnymi tlenowcami zawierającymi katalazę i oksydazę cytochromową, są to najczęściej pałeczki gram ujemne, spokrewnione z rodzajem pseudomonas. Tworzą formy przetrwalne powstające z całej komórki i nie zawierające kwasów dipikolinowego. Inną cechą jest obecność licznych lameli w cytoplazmie. Bakterie włączają związki jednowęglowe w tak zwanej drodze serynowej.
HCHO włączają do glicyny
seryna
Hydroksy-pirogronian
Źródła pokarmowe - związki azotu (cały podpunkt był dyktowany kilka razy, bardzo obszernie, trzeba sobie wybrać coś do nauki)
Najważniejsze szlaki asymilacji azotu. Jony amonowe obecne w podłożu są pobierane bezpośrednio do komórki (1). Jony azotanowe są przekształcane do jonów amonwych w asymilacyjnej redukcji azotanu(2), a azot cząsteczkowy jest przekształcany do jonów amonowych na skutek wiązania (3) azotu. Azot amonowy jest wbudowany do związków organicznych albo przez glutaminę, przy współudziale ATP albo bez udziału ATP przez bezpośrednia reduktywną aminację 2-kteoglutaran lub pirogronian
Żródła azotu
Wiązanie azotu atmosferycznego. Redukcja N2 do NH3 zachodzi pod wpływem nitrogenazy zawierającej koenzym żelazo - molibednowy i jest procesem wymagającym dużo energii. Azot wiążą liczne bakterie, m. in. Tlenowe Azotobacter, Azomonas, Alicaligenes, żyjące w symbioze z roślinami Rhizobioum, bakterie beztlenowe: Clostridium, Desulfovibrio, fotoaytotrofy: Chlorobium, Rhodospirillum oraz sinice.
Azotany jako źródło azotu muszą ulec redukcji do amoniaku (jonu amonowego)
Niektóre bakterii wiążące azot.
Ścisłe tlenowce | Oddychające beztlenowo |
---|---|
Azotobacter cgoococum Azotobacter vinelandii Azotomanas agillisa |
Bakterie desulfurykacyjne |
Często źródłem azotu bywają białka
Białko
Ulega proteolizie przy udziale enzymów proteolitycznych na zewnatrz komórki
Oligopeptydy
Działanie peptydaz skutkuje powstaniem aminokwasów
Wewnątrzkomórkowe aminokwasy
Podlegają deaminacji i rozkładowi szkieletu węglowego
Dekarboksylacja
Transaminacja i rozkład szkieletu węglowego
Bezpośrednie wykorzystanie do syntezy białek
Są wytwarzane przez bardzo liczne bakterie,
Są termostabilne
Niektóre z nich mają charakter toksyn
Wytwarzane przemysłowo jako dodatek do detergentów
Synteza białek
Synteza aminokwasów
Zachodzi na drodze transaminacji to jest reakcji przeniesienia grupy aminowej z jednego związku na drugi. Amoniak łączy się z kwasem alfa-ketoglutarowym tworząc kwas glutaminowy. Grupa aminowa może zostać przeniesiona z kwasu glutaminowego na np. kwas szczawiooctanowy dając kwas alfa-ketoglutarowy i kwas asparaginowy. Inne aminokwasy powstają z odpowiednich ketokwasów, na które grupa aminowa zostaje przniesiona z kwasu glutaminowgo lub asparaginowego w obecności enzymów transaminaz
U organizmów prokariotycznych (np. bakterii) proces transkrypcji oraz translacji zachodzą w cytoplazmie komórki. U organizmów tych nie występuje proces splicingu, tak więc mRNA powstające w wyniku transkrypcji może być natychmiast wykorzystane przez rybosomy w procesie translacji. Rybosomy Procaryota zaczynają zwykle translację nici mRNA, która jeszcze nie została do końca zsyntetyzowana – trwa jeszcze proces transkrypcji. Tak więc u organizmów prokariotycznych procesy transkrypcji i translacji nie są rozdzielone w czasie ani przestrzeni.