Miłość jest uczuciem powszechnie znanym, bo każdy człowiek może doświadczyć. Doznanie miłości wspomaga człowieka w emocjonalnym i duchowym dojrzewaniu. Jest zarówno siłą zdolną do łączenia i przybliżania się ludzi, jak i przyczynkiem do wybuchu nienawiści i cierpienia. Stanowi więc, ważny element życia każdego człowieka, każdej epoki. Dlatego właśnie miłość jest jednym z najważniejszych motywów w literaturze. Poeci mieli niejednokrotnie odmienne spojrzenie na miłość, uczucia, kierowali się innymi kanonami miłości. Takim właśnie przykładem, są dwie odmienne koncepcje miłości, przedstawione przez Franciszka Karpińskiego w „Przypomnieniu dawnej miłości” oraz Adam Mickiewicz w „Dziadach” część IV.

Franciszek Karpiński tworzył w myśl sentymentalnej koncepcji miłości. Podmiot w wierszu, przywiązuje duże znaczenie do przyrody i miejsca obcowania z ukochaną Justyną. Dodatkowo autor argumentuje to, wybierając jako formę swego utworu pieśń pasterską. Podkreśla to sielankowy charakter wiersza oraz uzasadnia regularność w budowie i melodyjność. Ukochani w otoczeniu „arkadyjskiej przyrody” nawiązują bliski kontakt, przepełniony erotyzmem i zmysłowością: „Oczy w oczy patrzyły, / Ręka rękę ściskała, / Usta nam się złączyły, / Dusza z duszą gadała”. Doznania te mogły być możliwe jedynie, po ponownym obcowaniu z przyrodą, która była jedynym świadkiem miłości kochanków. Autor w ten sposób ukazuje role natury w kreowaniu duchowości zakochanych. Rozmowa kochanków nie odbywa się na poziomie fizycznego obcowania, lecz duchowego obejmowania się dusz w miłosnym uścisku. Przedstawiona koncepcja, w wielu miejscach ukazuje czułostkowość i nietrwałość miłości, porównując ją do zmieniającej się przyrody. Przeczy to klasycznej myśli o miłości, którą reprezentuje Arystoteles. Uważał on, że miłość jest równowagą między uczuciem a rozumem, natomiast Karpiński kieruje się wyłącznie uczuciowością.

Adam Mickiewicz reprezentuje romantyczną myśl w postrzeganiu miłości. Przedstawia ją we fragmencie dramatu „Dziady” część IV. Główny bohater wspomina nieszczęśliwą miłość, jak łączyła kochanków. Gustaw mówiąc: „Tu po raz pierwszy boskie obaczyłem lice”, ukazuje wielkość tej miłości i tym samym nadaje jej wartość sacrum. Kochankowie stanowią jedność, ich dusze stanowią jedno mimo, że są rozdzielni. Gustaw uzasadnia to nadając jedności wymiar sacrum: „O nie! nas Bóg urządził ku wspólnemu życiu / Jednakowa nam gwiazda świeciła w powiciu”. Dużą rolę w przedstawieniu miłości spełnia przyroda, otoczenie. Natura jest bodźcem do przywołania wspomnień, ale wpływa na nie także pora dnia, a w szczególności noc. Bohater charakteryzuje się dużym dynamizmem, zmiennością. Rozpacz i żal przeplatają się z gniewem i wściekłością. Gustaw pragnąc połączyć się z ukochaną popełnia samobójstwo, dające mu ukojenie w rozterkach miłosnych. Mickiewicz kreuje bohatera kierującego się wyłącznie emocjami, które są powodem jego tragicznego końca.

Zaprezentowane przez poetów koncepcje miłości mają wiele elementów wspólnych. Odwołują się oni do miłości nieszczęśliwej, do której kochanek powracają pod wpływem przyrody, natury. Wspomina on ukochaną i miłość która przeminęła. Utwory te mimo wielu podobieństw, mają wiele treści charakterystycznych jedynie dla siebie, ale zawsze odwołują się do wielkiej tęsknoty i smutku po utracie drugiej osoby.