1. Składowe środowiska przedsiębiorczości

Do składowych środowisk przedsiębiorczych zaliczamy:

• Przestrzeń / terytorium – wykazujące się homogenicznością cech morfologicznych

• Aktorów – podmioty, które wykazują się względną autonomią decyzyjną oraz autonomią w określeniu swych wyborów strategicznych

• Elementy – materialne (instytucje), niematerialne (know – how, reguły, zachowania), instytucjonalne (normy prawne)

• Logistykę organizacyjną – logikę organizacyjną – zmierzająca do jak najlepszego wykorzystania zasobów stworzonych wspólnie przez aktorów cechujących się wzajemną otwartością i współzależnością

• Logikę uczenia się- zdolność do zmiany związana z posiadaną przez aktorów zdolnością do modyfikowania swych zachowań zależnie od przekształceń otoczenia technologicznego i rynkowego

1. Opisać podział ryzyka i jego klasyfikację

Ryzyko możemy dzielić ze względu na:

a) Przyczyny występowania:

- techniczne (ryzyko zrezerw geologicznych, zanieczyszczenia środowiska, nieukończenia, eksploatacyjne)

- ekonomiczne (finansowania, rynkowe, utraty zabezpieczeń, zarządzania i działalności operacyjnej)

- pozostałe (ryzyko siły wyższej- wszystkie rodzaje zagrożeń które są wynikiem nieprzewidywalnych zdarzeń)

b) zasięg występowania:

- makrogospodarcze – ogólne ryzyko gospodarcze wynikające np. z PKB czy inflacji

- mikrogospodarcze – określone na podstawie analizy sytuacyjno- finansowej przedsiębiorstwa

- mezogospodarcze – ryzyko związane z przyszłymi zdarzeniami, które można kontrolować

c) faz życia projektu

- ryzyko występujące w fazie realizacji – ryzyko w zakresie zdarzeń w trakcie realizacji projektu

- ryzyko występujące w fazie eksploatacji – ryzyko kredytodawcy maleje wraz ze spłatą kredytu

- ryzyko występujące w fazie przygotowawczej – może wynikać ze złego rozpoznania celów

d) ryzyko charakteru relacji łączących dany podmiot ze spółką powołaną do realizacji:

- kapitałowe

- ubezpieczane

- bankowe

1. Koncepcje środowiskowe

2. Opisać 3 przykłady kontraktów długoterminowych:

• Z DOSTAWCAMI: „dostarcz lub płać” – umowy określające kary wynikłe z niedotrzymania terminów umownych przez dostawców

• Z DOSTAWCAMI: „bierz gdy potrzeba” – umowy określające możliwość dostawy gdy wystąpi potrzeba

• Z ODBIORCAMI: „bierz lub płać” – umowy określające potrzebę zapłaty nawet w przypadku braku odbioru produktów

• Z ODBIORCAMI: „umowa hedgingowa” – umowa niwelująca problemy z niekorzystnymi zmianami cen

• Z ODBIORCAMI: „umowa na różnice” – w przypadku gdy cena jest wyższa niż rynkowa to zwraca się pieniądze odbiorcy, w przypadku gdy cena jest niższa niż rynkowa odbiorca zwraca

1. Opisać różnice między deregulacją a liberalizacją i prywatyzacja

Deregulacja – zmniejszenie się odpowiedzialności panstwa za rozwiązywanie problemow tak aby zwiększyć przestrzen dla działań rynkowych

Liberalizacja proces stopniowego koncesjonowania praw i uprawnień, zastrzeżonych wcześniej tylko dla elity autorytarnej, która dzięki tym prawom i uprawnieniom może kontrolować społeczeństwo. ograniczenie ingerencji państwa w funkcjonowanie mechanizmów rynkowych w sytuacji, gdy rynek sam jest w stanie zapewnić spełnienie wszystkich tych wymogów

Prywatyzacja „udostępnianie osobom prywatnym (fizycznym i prawnym) udziałów i akcji przedsiębiorstw państwowych zamienianych w spółki lub w ich sprzedaż”

1. Omówić zasady podziału ryzyka ( znoszenia ryzyka według Project finance)

Zasady podziału ryzyka:

• Całkowite koszty przedsięwzięcia powinny decydować o podziale każdego rodzaju ryzyka.

• Wszystkie rodzaje ryzyka muszą być określone, alokowane i zarządzane przez połączenie środków finansowych i stałych zobowiązań kontraktowych.

• Struktura alokacji ryzyka musi być mocna.

• Równowaga dochód-ryzyko.

1. publiczne rozwiązania efektów zewnętrznych obejmuje

• podatek pigou i inne podatki kompensacyjne – opłaty wprowadzone w celu zrównania kosztów społecznych z prywatnymi, fundusze uzyskane z podatków można przeznaczyć na naprawę szkód wyrządzonych przez negatywne efekty zewnętrzne

• zbywalne zezwolenia na emisję zanieczyszczeń – dzięki istnieniu takiego rozwiązania państwo może mieć kontrolę nad ilością emitowanych zanieczyszczeń, przedsiębiorstwo które ogranicza swoją emisję może odsprzedać swoje zezwolenie innemu

• subsydia – chodzi o subsydia dla przedsiębiorstw w celu zachęcenia do inwestycji w systemu (np. filtry na kominy), które pomogą zmniejszyć koszty zewnętrzne produkowane wraz z dobrami tego przedsiębiorstwa

1. Wykres krańcowej użyteczności

Użyteczność krańcowa (MU) jest miarą satysfakcji jaką czerpie konsument ze zwiększenia konsumpcji dobra o jedną jednostkę. Jest to stosunek przyrostu użyteczności całkowitej do minimalnego przyrostu zapasu dobra (o jednostkę), Miarą MU jest przyrost zadowolenia (użyteczności), jaka powstaje w wyniku zwiększania (zmniejszania) spożycia dobra o jednostkę.

1. Rynki komplementarne

2. Opis mechanizmu działania konkurencji

Konkurecja zawsze działa tak aby obniżyć zysk do dolnej granicy stopy.

1. Dlaczego wladza publiczna wspiera klastry przedsiębiorczości

1. Wzrost dostępności do zasobów siły roboczej, dostawców, infrastruktury

2. Silny popyt lokalny

3. Korzyści zewnętrzne

4. Zwiększenie dostępności przedsiębiorstw

5. Rosnące ceny ziemi

1. Opisz mechanizm efektów zewnętrznych przy wspólnym użytkowaniu zasobów oraz jego skutki

Efekty zewnętrzne – zjawisko w ekonomii polegające na przeniesieniu części kosztów lub korzyści wynikających z działalności jednego podmiotu na podmioty trzecie bez odpowiedniej rekompensaty. Zazwyczaj jest to uboczny skutek działalności danego podmiotu gospodarczego, którego konsekwencje (pozytywne bądź negatywne) ponosi szersze grono odbiorców niezależnie od swojej woli. Typowym przykładem efektów zewnętrznych są zanieczyszczenia środowiska naturalnego spowodowane produkcją niektórych dóbr przemysłowych. Efekty zewnętrzne zachodzą poza rynkiem, co jest główną przyczyną trudności przy określaniu wartości i egzekwowaniu rekompensaty.

1. Zarzadzanie ryzykiem na czym polega.

Zarządzanie ryzykiem można podzielić na 4 główne fazy:

• identyfikacja ryzyka

• kwantyfikacja ryzyka

• wybór metody ograniczenia ryzyka

• weryfikacja i kontrola skuteczności podjętych działań

Jest to cykliczny proces dążący do zminimalizowania ryzyka. Powinien on doprowadzić do maksymalizacji pozytywnych zdarzeń oraz minimalizacji zdarzeń negatywnych. Proces ten nie zawsze daje oczekiwane rezultaty, przyczyny leżą w samej naturze ryzyka jak i w niedoskonałości metod zarządzania oraz niekompetencji osób odpowiedzialnych za ten proces.

1. priorytety działań na rzecz podnoszenia efektywności użytkowania i rozwoju infrastruktury

Infrastruktura transportowa:

• sprawność działania sieci transportowych

• dostępność – przestrzenna, form transportu, dostępność

• zrównoważony rozwój – jak ograniczyć negatywne funkcjonowanie systemów transportowych na środowisko także związane z hałasem

• równowaga pomiędzy różnymi formami transportu, rozwijanie spójnych wielofunkcyjnych i łączonych systemów transportowych

Infrastruktura energetyczna

• promowanie zrównoważonego rozwoju regionalnego i lokalnego na bazie efektywnego zróżnicowania konkurencyjnego sektora energetycznego wzmacniającego bezpieczeństwo oraz jakość dostaw energii

1. Bariery wejścia podmiotów na rynek

1. ekonomia skali

2. zróznicowanie wyrobow

3. skala oczekiwanych nakładow inwestycyjnych

4. dostep do kanałow dystrybucji

5. koszty (gorsza sytuacja kosztowa)

6. polityka panstwowa

1. Zmiany tendencji świadczeń publicznych – zmiany tendencji dóbr zespołowych

Tendencją jest wzrost ilości dóbr zespołowych ze względu na:

• Na to że jednostki zmieniają część dóbr prywatnych na dobra publiczne, przenosząc ciężar płacenia na pewną zbiorowość

• Zmieniają się warunki życia oraz technologie i urbanizacja

• Zmienia się polityka ochrony dóbr wspólnych

1. czynniki strukturalne wpływają na zwiększenie się konkurencyjności według Portera

Pięć sił konkurencyjnych / czynników strukturalnych, które wpływają ba zwiększenie się konkurencyjności według Portera:

• wejście, - nowo wchodzący do sektora wnoszą nowe zdolności produkcyjne, często znaczne zasoby i dążą do zdobycia udziału w rynku

• groźba substytucji,

• siła przetargowa klientów,

• siła przetargowa dostawców i rywalizacja obecnych klientów

1. opisz metody reglamentacji dóbr dostarczanych przez sektor publiczny.

Opłaty za użytkowanie

Zaleta: koszty ponoszą beneficjenci

Wady: powodują ograniczenie konsumpcji poniżej wielkości efektywnej.

Administrowanie systemem cen powoduje koszty transakcyjne.

Zaopatrzenie po równo

Zaleta: zapewnia oszczędności na kosztach transakcyjnych.

Wady: sprawia, że konsumpcja jednych jest mniejsza, a innych większa od optymalnej.

Jednostki zgłaszające duży popyt mogą konsumować dodatkowe ilości poza systemem zaopatrzenia publicznego, co zwiększa całkowite koszty transakcyjne.

Kolejki

Zaleta: o alokacji dóbr (np. ochrona zdrowia) niekoniecznie decydują pieniądze i status majątkowy.

Wady: przyjęte kryterium alokacji (konkurowanie za pomocą czasu wolnego) może być niepożądane.

Występuje marnotrawstwo czasu.

1. Fazy zarządzania ryzykiem inwestycyjnym:

1. identyfikacja ryzyka- określenie na jakie najpoważniejsze ryzyko narażona jest analizowana jednostka

2. kwantyfikacja ryzyka- ocena poszczególnych rodzajów zagrożeń i ich wzajemnych oddziaływań w celu oszacowania zasięgu możliwych poziomów skutków projektu. Wynikiem fazy kwantyfikacji ryzyka powinno być wskazanie zagrożeń, które ze względu na swoją skalę powinny być przedmiotem szczególnej uwagi

3. ograniczanie ryzyka- opracowywanie sposobów reagowania na ryzyko

   1. Sposoby reagowania na ryzyko:

4. Unikanie ryzyka

5. Kształtowanie ryzyka (zmniejszanie, kompensata, podejmowanie ryzyka)

6. monitorowanie ryzyka- oznacza bieżące kontrolowanie i wcześnie ostrzeganie o niebezpieczeństwie

2. Za główne problemy związane z podejmowaniem decyzji publicznych Stiglitz uważa….:

• Ujawnienie preferencji:

• Ustalenie ilości dóbr publicznych, której życzą sobie poszczególne jednostki

• Agregowanie preferencji:

• Różne osoby preferują różne wielkości wydatków publicznych (jedni wolą parki, inni oświatę)

• Preferowana wielkość wydatków zależy zarówno od wysokości dochodów konkretnej osoby, jak i od systemu podatkowego

• Przy innych czynnikach takich samych osoby zamożne zwykle preferują większe wydatki państwa

• Jednak koszt zwiększenia wydatków przez państwo może się okazać wyższy dla osób zamożnych

3. Jeżeli w danym sektorze koszty maleją w miarę zdobywania doświadczenia i jeśli istniejące firmy mogą utrzymać wyłączność na to doświadczenie to w warunkach mechanizmu konkurencji sytuacja ta prowadzi do BARIERY WEJŚCIA.

4. Składowymi środowiska przedsiębiorczości są….:

a) Przestrzeń / TERYTORIUM – całość przestrzenna (tj. przestrzeń geograficzna), która nie ma granic sensu stricto, wykazując jednak pewną jedność wyrażającą się w rozpoznawalnych i specyficznych zachowaniach Powinno mieść cechy morfologiczne, czyli cechy, które są wyróżnikami w sensie morfologicznym dla danego obszaru

b) Aktorzy – zbiór aktorów (przedsiębiorstwa instytucje badawcze i edukacyjne, lokalne władze publiczne, wykwalifikowane jednostki), którzy powinni dysponować względną autonomią decyzyjną oraz autonomią w określeniu swych wyborów strategicznych

c) Elementy – specyficzne elementy materialne (przedsiębiorstwa, infrastruktura), także niematerialne (know how, reguły) i instytucjonalne (reguły prawne, normy związane z wszelkiego rodzaju procedurami dopuszczającymi funkcjonowanie na danym terenie)

d) Logistyka organizacyjna – logika organizacyjna (zdolność do kooperowania) zmierzająca do jak najlepszego wykorzystania zasobów stworzonych wspólnie przez aktorów cechujących się wzajemną otwartością i współzależnością

e) Logika uczenia się - zdolność do zmiany związana z posiadaną prze aktorów zdolnością do modyfikowania swych zachowań zależenie od przekształceń otoczenia technologicznego i rynkowego.

5. Opisz przyczyny, dla których władza publiczna wspiera klastry przedsiębiorczości.

Władza wspiera klastry ponieważ:

• to jej konstytucyjny obowiązek (wspierać lokalną przedsiębiorczość)

• klastry stanowią idealne środowisko dla rozwoju innowacyjności

• klastry jako silne ośrodki kompetencji mogą być wykorzystywane do uzyskania przewagi konkurencyjnej (miasta walczą o „klienta”- mieszkańca, studenta czy przedsiębiorstwa).

6. Według Stiglitza do sześciu rodzajów zawodności runku w rozumieniu Pareto zaliczyć należy…. (6 przykładów):

• Niedoskonałość konkurencji

• Zawodność wynikająca z istnienia dóbr publicznych

• Zawodność wynikająca z występowania efektów zewnętrznych

• Niedoskonałość informacji

• Niekompletność rynków

• Bezrobocie i inne zakłócenia makroekonomiczne

7. Prywatne rozwiązania problemów efektów zewnętrznych obejmują….

• Internalizacja efektów zewnętrznych polega na włączeniu kosztów lub korzyści zewnętrznych wynikających z działalności danego podmiotu do rachunku ekonomicznego tego podmiotu. 

Sposób: ŁĄCZENIE DZIAŁALNOŚCI PODMIOTÓW W WIĘKSZE JEDNOSTKI

• Twierdzenie Coasea - „Twierdzenie głoszące, że w przypadku występowania efektów zewnętrznych zainteresowane strony mogą się porozumieć i wypracować pewien pakiet ustaleń zapewniających internalizację efektów zewnętrznych oraz efektywność.”

• System prawny – Nawet gdy prawo własności do zasobów i ustalenia Coase’a nie działają istnieje ogólna zasada: Nie wolno wyrządzać szkody innym. Rząd, jako „powiernik” zasobów naturalnych kraju, może dochodzić przed sądem odszkodowań od sprawców zniszczeń i skażeń środowiska.

8. Dla rozróżnienia dóbr publicznych i prywatnych ekonomiści wprowadzili pojęcie różnych rodzajów konsumpcji dóbr. Wyróżniamy więc konsumpcję o charakterze….

• Konsumpcja zbiorowa – gdy możliwe jest korzystanie z danego dobra więcej niż jednego podmiotu przy nie umniejszaniu jakości tego dobra

• Konsumpcja indywidualna – gdy nie możliwe jest korzystanie z danego dobra więcej niż jednego podmiotu tak aby nie obniżyć jakości czy ilości tego dobra

9. Przedstaw i przeprowadź analizę schematu krzywej wykonalności produkcyjnych społeczeństwa. 

(szara linia powinna być przerywana)

E- krańcowa stopa substytucji równa się krańcowej stopie transformacji (najwyższy możliwy poziom użyteczności dla konsumenta)

10. Podaj przykład przekształcania się dóbr prywatnych w dobra publiczne.

• edukacja

• służba zdrowia

(kiedyś prywatne dziś funkcjonują jako dobra publiczne choć nie we wszystkich krajach- np. w Wielkiej Brytanii wszystkie szkoły wyższe są prywatne)

11. Opisz pojęcie efektywności produkcji.

• Jest osiągana, gdy nie można wytworzyć więcej jednego dobra bez jednoczesnego zmniejszenia produkcji innych dóbr.

• Aby rozważyć najlepszą kombinację produkcji dwóch dóbr należy wziąć pod uwagę nie tylko zasoby ale również możliwości technologiczne i preferencje konsumentów

Znając technologię możemy wykreślić krzywą możliwości produkcyjnych. Przy danej krzywej możliwości chcemy osiągnąć najwyższy możliwy poziom użyteczności.

12. Głównymi problemami związanymi z podejmowaniem decyzji publicznych są (dwa przykłady):

• Ujawnienie preferencji

• Agregowanie preferencji

a wówczas idąc za Samuelsonem wybór publiczny w usuwaniu efektów zewnętrznych polega na INTERNALIZACJI. (znalezione w notatkach Pauliny, str. 10, wybór publiczny)

13. Priorytetami działań na rzecz podnoszenia efektywności użytkowania i rozwoju infrastruktury są… (4 przykłady):

W przypadku infrastruktury transportowej:

• Podnoszenie sprawności (technicznej)

• Równowaga pomiędzy różnymi formami transportu (jak organizować transport, aby uniknąć różnego rodzaju negatywnych zjawisk)

• Dostępność (zarówno dostępność przestrzenna, jak i dostępność np. dla osób niepełnosprawnych)

• Zrównoważony rozwój (unikanie negatywnego wpływu na środowisko)

W przypadku infrastruktury energetycznej priorytetem może być promowanie zrównoważonego rozwoju regionalnego i lokalnego na bazie efektywnego, zróżnicowanego i konkurencyjnego sektora energetycznego wzmacniającego bezpieczeństwo oraz jakość dostaw energii.

14. Według Stiglitza argumentami przemawiającymi za interwencją publiczną na rzecz wzrostu efektywności są… (2 przykłady):

• Podział dochodów

• Jednostki mogą nie działać dobrze w swoim pojętym interesie

i w konsekwencji władza publiczna zmusza obywateli do konsumpcji dóbr, które nazywa dobrami POŻĄDANYMI SPOŁECZNIE.

15. Według metody Project Finance grupami ryzyka właściwymi dla jego alokacji są…:

Podział ryzyka ze względu na zasięg przestrzenny:

• Makrogospodarcze

• Mezogospodarcze

• Mikrogospodarcze

16. Który z rodzajów zawodności rynku ma istotny wpływ na efektowność użytkowania terenów i dlaczego?

Efekty zewnętrzne, ponieważ ilekroć się one pojawiają to rynkowa alokacja zasobów staje się nieefektywna.

(Gdyż:

• Jednostki nie ponoszą pełnych kosztów negatywnych efektów zewnętrznych, które wywołują

• Jednostki nie ponoszą pełnych korzyści zewnętrznych)

17. Jeżeli przyjąć za Porterem, że strukturalnymi wyznacznikami natężenia konkurencji są…. (3 przykłady)

• Nabywcy

• Dostawcy

• Substytuty ( Dodatkowo może być: nowo wchodzący, rywalizujący obecni konkurenci)

o tyle strategiczne cechy zachowań przedsiębiorczych w sektorze publicznym według Barczyka należy uznać Chęć konkurencji między podmiotami, kierowanie się misją, zapobieganie powstawaniu problemów, wkładanie energii w zdobywanie a nie wydawanie pięniedzy, które prowadzą do osiągnięcia w sektorze publicznym efektywnej alokacji zasobów .

18. Według Gunninga podstawowym problemem nabywania dóbr w warunkach zawodności rynku jest niewykorzystanie wszystkich dóbr na rynku, którego podstawą rozwiązywania jest oferowanie przez sektor publiczny dóbr publicznych, minimalizacja efektów zewnętrznych, likwidacja oligopoli i monopoli, spadek bezrobocia.

19. Z oferowaniem towarów i usług na rynku, wymuszaniem dotrzymywania terminów (?) i wprowadzaniem nowych ofert na rynku wiążą się….
Które obok innowacji oraz asymetrii informacji są wytłumaczeniem zawodności rynku nazywanej niekompletnością rynku….?