Temat 3: Determinanty dochodu narodowego. Analiza krótkookresowa.

49.produkcja, którą można wytworzyć w gospodarce, przy pełnym racjonalnym wykorzystaniu czynników produkcji, tj. zasoby kapitału, pracy, ziemi. Warunkiem wzrostu tej produkcji jest wzrost zasobów oraz poprawa efektywności ich wykorzystania.

50. oznacza produkcję rzeczywiście wytwarzaną w gospodarce. Przy odpowiednim popycie na towary produkcja rzeczywista może osiągnąć poziom produkcji potencjalnej, jeśli popyt jest niższy to produkcja rzeczywista odchyla się w dół od potencjalnej co oznacza, że czynniki produkcji sa wówczas częściowo nie wykorzystane.

51. agregatowy popyt to łączna ilość towarów jaką nabywcy decydują się kupić w danych warunkach i czasie.

Zależy on głównie od 2 czynników:

- ogólny poziom cen towarów

- od wszystkich dochodów ludności ( dochód narodowy na 1 mieszkańca)

52. agregatowa podaż to łączna ilość towarów jaka producenci decydują się wytworzyć w danych warunkach i czasie oraz dostarczyć na rynek.

Zależy ona głównie od 3 czynników:

- od zasobów czynników produkcji i efektywności ich wykorzystania

- ogólnego poziomu cen towarów

- od kosztów produkcji ponoszonych przy wytwarzaniu towarów.

53. krzywa podaży jest pionowa i odpowiada poziomowi produkcji potencjalnej, taki kształt wynika z neoklasycznego przekonania o giętkości cen (czyli zmiany cen jako reakcji na zmianę warunków rynkowych a w szczególności popytu i podaży) oraz dużej skuteczności działania mechanizmów rynkowych. \dzięki giętkim cenom stany nierównowagi na rynkach czynników produkcji i na rynku towarowym są szybko likwidowane i w rezultacie produkcja rzeczywista równa się potencjalnej. W tej sytuacji zmiany agregatowego popytu na towary nie pociągają za sobą zmin rzeczywistej produkcji

54. keynesiści zakładają w swoich analizach „lepkie” tj. mało elastyczne ceny a w krańcowym przypadku sztywne ceny. Nie wierzą, że samoczynnie mechanizmy rynkowe są w stanie zagwarantować stabilizację popytu na poziomie odpowiadającym potencjalnej produkcji. Twierdza ze agregatowy popyt

55. krzywa agregatowej podaży jest pionowa i odpowiada poziomowi produkcji potencjalnej. Zmiany agregatowego popytu powodowałyby jedynie zmiany ogólnego poziomu cen ( w dół lub górę). Zmiana rozmiarów produkcji wymaga w tych warunkach zmiany wielkości zasobów czynników produkcji lub zmiany efektywności ich wykorzystania.

56. krzywa ta jest całkowicie płaska aż do osiągnięcia poziomu produkcji potencjalnej. Oznacza to, że przy tym samym poziomie cen producenci są gotowi wytworzyć i dostarczyć na rynek więcej towarów, o ile tylko zagwarantowany jest ich zbyt. Gdy produkcja faktyczna osiąga poziom prod potencjalnej wówczas krzywa agregatowej podaży ma kształt lini pionowej. Oznacza to, że dalsze zwiększenie popytu powoduje wzrost cen.

57. oznacza sytuacje, w której nabywcy chcą kupić dokładnie taka ilość towarów, jaką się w gospodarce wytwarza; łączne planowane wydatki na towary są równe wartości produkcji tych towarów

58. nierównowaga pojawia się wówczas, gdy planowane wydatki na towary nie są równe wartości produkcji tych towarów. Stan ten może zostać zniwelowany albo przez zmiany produkcji albo zimny popytu albo kombinację zmian obu czynników

59. hipoteza dochodu absolutnego (Keynes) – wielkość wydatków konsumpcyjnych zależy od poziomu bieżących dochodów uzyskiwanych przez gospodarstwa domowe, przy czym gdy dochody te wzrastają, wydatki konsumpcyjne też wzrastają ale ich udział w dochodzie jest w miarę wzrostu dochodów coraz mniejszy

60. hipoteza dochodu relatywnego- wysokość wydatków konsumpcyjnych poszczególnych osób w istotnej mierze zależy od standardu życia ich znajomych i sąsiadów. Gdy dochody jakiegoś gospodarstwa domowego zmniejszą się w porównaniu z dochodami znajomych i sąsiadów ( maleją wiec dochody relatywne) gospodarstwo to będzie starać się utrzymać standard konsumpcji na poziomie standardu swojego otoczenia, gdy zaś jego dochody absolutne i relatywne wzrastają znajdzie to niewielkie odzwierciedlenie we wzroście wydatków konsumpcyjnych.

61. hipoteza dochodu permanentnego ( FRIEDMANA) – wydatki konsumpcyjne zależnie od dochodu bieżącego lecz od tzw. Permanentnego tj. przeciętnego dochodu, jaki jednostka spodziewa się uzyskać w ciągu całego roku.

62. efekt bogactwa – hipoteza PIGOU: zmiana wydatków konsumpcyjnych spowodowana zmiana realnej wartości majątku np, wzrost wartości majątku posiadanego przez gosp domowe powoduje-przy innych czynnikach niezmienionych- wzrost wydatków konsumpcyjnych zaś jego spadek zmniejszenie tych wydatków

63. krańcowa skłonność do konsumpcji – stosunek przyrostu wydatków konsumpcyjnych do przyrostu dochodu ( /\C//\Y) . nachylenie prostej ( /) ilustrującej funkcje konsumpcji zależy od wysokości krańcowej skłonności do konsumpcji. Przy wyższej skłonności prosta jest bardzie stroma a przy niższej płaska.

64. krańcowa skłonność do oszczędzania mówi o tym jaką część przyrostu dochodu przeznacza się na oczszednosci. Im stosunek jest wyższy tym prosta ilustrująca funkcje oszczędności jest nachylona bardziej stromo ( /\ S/ /\ Y).

65. przeciętna skłonność do konsumpcji to stosunek wydatków konsumpcyjnych C do dochodu narodowego Y. mówi ona jaka część dochodu jest przeznaczana na konsumpcję

66. przeciętna skłonność do oszczędzania to stosunek oszczędności S do dochodu narodowego Y. wskazuje ona na to jaką część dochodu przeznacza się na oszczędności. Przeciętna skłonność do oszczędzania wzrasta w Mierę wzrostu dochodu

67. nachylenie tej prostej zależy od stosunku przyrostu zmiennej odłożonej na osi pionowej do odpowiadającego mu przyrostu odłożonej na osi poziomej a wiec stosunku /\ C / /\ Y

68. inwestycje podejmowane sa przez przedsiębiorstwa w celu osiąganie zysku w przyszłości. przyszłe zyski uzależnione są od kształtowania się w przyszłości szeregu wielkości ekonomicznych np., cen, popytu i kosztów produkcji. Decyzje inwestycyjne musza zatem opierać się na oczekiwanych wielkościach popytu, cen i kosztów itd. Optymistyczne oczekiwania zwiększają rozmiary bieżących inwestycji; przy oczekiwaniach pesymistycznych rozmiary inwestycji sa mniejsze.

69. mnożnik inwestycji informuje jak zmienia się dochód narodowy pod wpływem zmiany autonomicznych wydatków inwestycyjnych. Gdy mi=3 to przyrost wydatków inwestycyjnych o 1000 powoduje wzrost dochodu narodowego o 3000. Mnożnik zawsze większy od 1.

70. wysokość mi zależy od ksk co wynika bezpośrednio ze wzoru ( mi=1/1-ksk) im krańcowa skłonność do konsumpcji jest wyższa tym mnożnik jest wyższy . mnożnik ten jest odwrotnością kso im ta skłonność wyższa tym mnożnik niższy.

71. ekonomiści klasyczni i neoklasyczni: oszczędzanie jest korzystne dla oszczędzających jednostek, które dzięki zwiększonym oszczędnościom mogą powiększyć swoje przyszłe wydatki konsumpcyjne, lecz także dla gospodarki jako całości, gdyż zwiększone oszczędności umożliwiają wyższe inwestycje i szybszy wzrost dochodu narodowego.

Keynesisci – uważają, że oszczędzanie może być korzystne dla poszczególnych jednostek ale odrzucają teorie korzyści z oszczędzania dla całej gospodarki. Większe oszczędności oznaczają mniejsze wydatki a to prowadzi do zwielokrotnionego spadku produkcji i dochodu narodowego.

Zjawisko polegające na spadku dochodu narodowego pod wpływem wzrostu oszczędności nazywane jest paradoksem zapobiegliwości.

72. wykres 9.12 str 271