Formy podstawowe czasownika
Video Widzę 1.Os. Cz. Ter. Tr. Ozn. Str. Cz. (praesens indicativi activi) |
Videre Widzieć Bezikolicznik (infinitivus praesentis active) |
Vidi Zobaczyłem 1.Os. Cz. Przeszł. Dok. Tr. Ozn. Str. Cz. (perfectum indicativi activi) |
Visum Aby zobaczyć (supinum) |
---|
INDICATIVUS PRAESENTIS ACTIVI
Tryb oznajmujący czasu teraźniejszego strony czynnej
I (a) | II (e) | III (spółg.) | IV (i) |
---|---|---|---|
Singularis | Singularis | Singularis | Singularis |
|
Vide-o widzę Vide-s widzisz Vide-t widzi |
Leg-o czytam Leg-i-s czytasz Leg-i-t czyta |
Audi-o słucham Audi-s słuchasz Audi-t słucha |
Pluralis | Pluralis | Pluralis | Pluralis |
|
Vide-mus widzimy Vide-tis widzicie Vide-nt widzą |
Leg-i-mus czytamy Leg-i-tis czytacie Leg-u-nt czytają |
Audi-mus słuchamy Audi-tis słuchacie Audi-u-nt słuchają |
IMPERATIVUS PRAESENTIS ACTIVI
Tryb rozkazujący czasu teraźniejszego strony czynnej
I (a) | II (e) | III (spółg.) | IV (i) |
---|---|---|---|
Singularis | Singularis | Singularis | Singularis |
2. Ama! Kochaj! | Vide! Zobacz! | Leg-e! czytaj! | Audi! Słuchaj! |
Pluralis | Pluralis | Pluralis | Pluralis |
2. Ama-te! Kochajcie! | Vide-te! Zobaczcie! | Leg-i-te! Czytajcie! | Audi-te słuchajcie |
INDICATIVUS I IMPERATIVUS PRAESENTIS CZASOWNIKA sum, esse, fui.
Tryb oznajmujący i rozkazujący czasu teraźniejszego.
Indicativus | praesentis |
---|---|
Singularis | Pluralis |
|
|
Imperativus | praesentis |
2. es! Bądź! | 2. este! Bądźcie! |
DEKLINACJA I
Nominativus Genetivus Dativus Accusativus Ablativus Vocativus |
Quis? Quid? Kto? Co? Cuius? Kogo? Czego? Cui? Komu? Czemu? Quem? Quid? Kogo? Co? Quo? Kim? Czym? |
Puella dziewczynka Puellae dziewczynki Puellae dziewczynce Puellam dziewczynkę Puella dziewczynką Puella dziewczynko |
---|---|---|
N G D A A V |
j.w. | Puellae dziewczynki Puellarum dziewczynek Puellis dziewczynkom Puellas dziewczynki Puellis dziewczynkami Puellae dziewczynki |
INDICATIVUS IMPERFECTI ACTIVI
Koniugacja I | Koniugacja II |
---|---|
Singularis | Singularis |
|
|
Pluralis | Pluralis |
|
|
Koniugacja III | Koniugacja IV |
Singularis | Singularis |
|
|
Pluralis | Pluralis |
|
|
IDNICATIVI FUTURI I (PRIMI) ACTIVI
Tryb oznajmujący czasu przyszłego I strony czynnej
Koniugacja I | Koniugacja II |
---|---|
Singularis | Singularis |
|
|
Pluralis | Pluralis |
|
|
Koniugacja III | Koniugacja IV |
Singularis | Singularis |
|
|
Pluralis | Pluralis |
|
|
PRONOMINA PERSONALIA
Zaimki osobowe
Przypadki | Singularis | Singularis | Pluralis | Pluralis |
---|---|---|---|---|
N G D Acc Abl |
Ego – ja Mei – mnie Mihi – mi Me – mnie Me - mną |
Tu – ty Tui – ciebie Tibi – tobie Te – ciebie Te – tobą |
Nos – my Nostri – nas nostrum – z nas Nobis – nam Nos – nas Nobis – nami |
Vos – wy Vestri – was vestrum – z was Vobis – wam Vos – was Vobis – wami |
PRONOMEN REFLEXIVUM
Zaimek zwrotny
N. - - G. sui – siebie D. sibi – sobie Acc. se – siebie Abl. se – sobą |
---|
INDICATIVUS IMPERFECTI, FUTURI I CZASOWNIKA sum, esse, fui
Tryb oznajmujący czasu przeszłego niedokonanego i czasu przyszłego I
Imperfectum | Imperfectum | Futurum I | Futurum I |
---|---|---|---|
Singularis | Pluralis | Singularis | Pluralis |
|
Eramus – byliśmy eratis – byliście erant – byli |
|
Eramus – będziemy Elitis – będziecie erunt – będą |
DEKLINACJA II
Singularis | Singularis | Singularis |
---|---|---|
N. annus – rok G. anni – roku D. anno – rokowi Acc. Annum – rok Abl. Anno – rokiem Voc. Anne – roku |
Puer – chłopiec Pueri – chłopca Puero – chłopcu Puerum – chłopca Puero – chłopcem Puer – chłopcze |
Verbum – słowo Verbi – słowa Verbo – słowu Verbum – słowo Verbo – słowem Verbum – słowo |
Pluralis | Pluralis | Pluralis |
N. anni – lata G. annorum – lat D. annis – latom Acc. Annos – lata Abl. Annis – latami Voc. Anni – lata |
Pueri – chłopcy Puerorum – chłopców Pueris – chłopcom Peros- chłopców Pueris – chłopcami Peri – chłopcy |
Verba – słowa Verborum – słów Derbis – słowom Verba – słowa Derbis – słowami Verba – słowa |
PRZYMIOTNIKI DEKLINACJI I i II.
Singularis | Singularis | Singularis |
---|---|---|
N. bonus – dobry G. boni – dobrego D. bono – dobremu Acc. Bonum – dobrego Abl. Bono – dobrym Voc. Bone – dobry |
Bona – dobre Bonae – dobrej Bonae – dobrej Bonam – dobra Bona – dobra Bona – dobra |
Bonum – dobre Boni – dobrego Bono – dobremu Bonum – dobre Bono – dobrym Bonum – dobre |
Pluralis | Pluralis | Pluralis |
N. boni – dobrzy G. bonorum – dobrych D. bonis – dobrymi Acc. Bonos – dobrych Abl. bonis – dobrymi Voc. Boni – dobrzy |
Bonae – dobre Bonarum – dobrych Bonis – dobrym Bonas – dobre Bonis – dobrymi Bonae – dobre |
Bona – dobre Bono rum – dobrych Bonis – dobrym Bona – dobre Bonis – dobrymi Bona – dobre |
COMPOSITA OD CZASOWNIKA sum, esse, fui
Czasowniki złożone od czasownika być.
Ab Ad De In Inter Prae Pro ob |
-sum | Absum abesse afui – jestem nieobecny Adsum adesse affui – jestem nieobecny Desum deesse defui – brak mnie Insum inesse fui – znajduję się w czymś Intersum interesie interfui – biorę udział w czymś Praesum praesse praefui – jestem na przedzie, przewodzę Prosum prodesse profui – pomagam Obsum obesse obfui – jestem na przeszkodzie, szkodzę |
---|
CZASOWNIK possum, posse, potui
Indicativus | ||
---|---|---|
Praesens | Imperfectum | Futurum I |
Singularis | Singularis | Singularis |
|
Pot-eram – mogłem Pot-eras – mogłeś Pot-erat – mógł |
Pot-ero – będę mógł Pot-eris – będziesz mógł Pot-erit – będzie mógł |
Pluralis | Pluralis | Pluralis |
|
Pot-eramus – mogliśmy Pot-eratis – mogliście Pot-erant – mogli |
Pot-erimus – będziemy mogli Pot-eritis – będziecie mogli Pot-erunt – będą mogli |
CZASOWNIK prosum, prodesse, profui
Indicativus | ||
---|---|---|
Praesens | Imperfectum | Futurum I |
Singularis | Singularis | Singularis |
|
Prod-eram – pomagałem Prod-eras – pomagałeś Prod-erat – pomagał |
Prod-ero – pomogę Prod-eris – pomożesz Prod-erit – pomoże |
Pluralis | Pluralis | Pluralis |
|
Prod-eramus – pomagaliśmy Prod-eratis – pomagaliście Prod-erant – pomagali |
Prod-erimus – pomożemy Prod-eritis – pomożenie Prod-erunt – pomogą |
INDICATIVUS PERFECTI ACTIVI
Tryb oznajmujący czasu przeszłego dokonanego strony czynnej
Koniugacja I | Koniugacja II |
---|---|
Singularis | Singularis |
|
|
pluralis | Pluralis |
|
|
Koniugacja III | Koniugacja IV |
Singularis | Singularis |
|
|
Pluralis | Pluralis |
|
|
CZASOWNIK fero, ferre, tuli, latum
Indicativus praesentis activi | Indicativus praesentis activi |
---|---|
Singularis | Pluralis |
|
|
Imperativus praesentis activi | Imperativus praesentis activi |
|
2. ferte! – nieście! |
CZASOWNIK eo, ire, ii, itum
Indicativus | Indicativus | Indicativus |
---|---|---|
Praesens | Imperfectum | Futurum I |
Singularis | Singularis | Singularis |
|
Ibam – szedłem Ibas – szedłeś Ibat – szedł |
Ibo – pójdę Ibis – pójdziesz Ibit – pójdzie |
Pluralis | Pluralis | Pluralis |
|
Ibamus – szliśmy Ibatis – szliście ibant – szli |
Ibimus – pójdziemy Ibitis – pójdziecie ibunt – pójdą |
Indicativus | Indicativus | Indicativus |
Perfectum | Plusquamperfectum | Futurum II |
Singularis | Singularis | Singularis |
|
Ieram – poszedłem był Ieras – poszedłeś był Ierat – poszedł był |
Iero – pójdę Ieris – pójdziesz ierit – pójdzie |
Pluralis | Pluralis | Pluralis |
|
Ieramus – poszliśmy byli Ieratis – poszliście byli Sierant – poszli byli |
Ierimus – pójdziemy Ieritis – pójdziecie Ierint – pójdą |
DEKLINACJA III
TYP I (spółgłoskowy) abl.sing. –e, gen.plur. –um, nom.plur. rodzaju nijakiego –a.
Singularis | ||
---|---|---|
m | f | N |
Nom. Homo – człowiek Gen. Hominis – człowieka Dat. Homini – człowiekowi Acc. Hominem – człowieka Abl. Homine - człowiekiem Voc. Homo – człowieku |
Lex – prawo Legis – prawa Legi – prawu Legem – prawo Lege – prawem Lex – prawo |
Nomen – imię Nominis – imienia Nomini – imieniu Nomen – imię Nomine – imieniem Nomen – imię |
Pluralis | ||
Homines – ludzie Hominum – ludzi Hominibus – ludziom Homines – ludzi Hominibus – ludźmi Homines – ludzie |
Leges – prawa Legume – praw Legibus – prawom Leges – prawa Legibus – prawami Leges – prawa |
Nomina – imiona Nominum – imion Nominibus – imionom Nomina – imiona Nominibus – imionami Nomina – imiona |
TYP II (samogłoskowy)
Abl.sing. –i, gen.plur. –ium, nom.plur. rodzaju nijakiego –ia – odmiana przymiotników
Acer, acris, Acre – ostry, -a,-e.
Singularis | Pluralis | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | f | n | m | f | N |
Acer Acris Acri Acrem Acri Acer |
Acris Acris Acri Acrem Acri Acris |
Acre Acris Acri Acre Acri Acre |
Acres Acribum Acribus Acres Acribus Acres |
Acres Acrium Acribus Acres Acribus Acres |
Acria Acribum Acribus Acria Acribus Acria |
Nobilis, nobilis, nobile – szlachetny, -a, -e.
Singularis | Pluralis | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | f | n | m | f | n |
Nobilis Nobilis Nobili Nobilem Nobili Nobilis |
Nobilis Nobilis Nobili Nobilem Nobili Nobilis |
Nobile Nobilis Nobili Nobile Nobili Nobile |
Nobiles Nobilium Nobilibus Nobiles Nobilibus Nobiles |
Nobiles Nobelium Nobilibus Nobiles Nobilibus Nobiles |
Nobilia Nobilium Nobilibus Nobilia Nobilibus Nobilia |
Felix, felix, felix – szczęśliwy, -a, -e.
Singularis | Pluralis | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | f | n | m | f | n |
Felix Felicis Felici Felicem Felici Felix |
Felix Felicis Felici Felicem Felici Felix |
Felix Felicis Felici Felix Felici Felix |
Felices Felicium Felicibus Felices Felicibus Felices |
Felices Felicium Felicibus Felices Felicibus Felices |
Felicia Felicium Felicibus Felicia Felicibus Felicia |
Według tego typu oprócz przymiotników deklinacji III odmieniają się rzeczowniki rodzaju nijakiego zakończone na: -e, -al, -ar, np.: Mare, maris – morze, Animal, Animals – zwierzę, exemplar, exemplaris – przykład.
Singularis | Pluralis |
---|---|
Mare –morze Maris – morza Mari – morzu Mare – morze Mari – morzem Mare – morze |
Maria – morza Marium – mórz Maribus – morzem Maria – morza Maribus – morzami Maria - morza |
TYP III (mieszany)
Abl.sing. –e, gen.plur. –ium, nom.plur. rodzaju nijakiego –a.
Singularis | Pluralis |
---|---|
Ars – sztuka Artis – sztuki Arti – sztuce Artem – sztukę Arte – sztuką Ars – sztuko |
Artes – sztuki Artium – sztuk Artibus – sztukom Artes – sztuki Artibus – sztukami Artes – sztuki |
PARTICIPIUM PRAESENS ACTIVI
Imiesłów czasu teraźniejszego strony czynnej.
Kon. I | Kon. II | Kon. III | Kon. IV |
---|---|---|---|
N. Ama-ns G. Ama-nt-is Kochający, -a, -e kochając |
Vide-ns Vide-nt-is Widzący, -a, -e widząc |
Leg-e-ns Leg-e-nt-is Czytający, -a, -e czytając |
Audi-e-ns Audi-e-nt-is Słuchający, -a, -e słuchając |
INDICATIVUS PRAESENTIS ACTIVI
Tryb oznajmujący czasu teraźniejszego strony biernej
Koniugacja I | Koniugacja II |
---|---|
Singularis | Singularis |
|
Vide-or – jestem widziany Vide-ris – jesteś widziany Vide-tur – jest widziany |
Pluralis | Pluralis |
|
Vide-mur – jesteśmy widziani Vide-mini – jesteście widziani Vide-ntur – są widziani |
Koniugacja III | Koniugacja IV |
Singularis | Singularis |
|
Audi-or – jestem słuchany Audi-ris – jesteś słuchany Audi-tur – jest słuchany |
Pluralis | Pluralis |
|
Audi-mur – jesteśmy słuchani Audi-mini – jesteście słuchani Audi-u-ntur – są słuchani |
INDICATIVUS IMPERFECTI PASSIVI
Tryb oznajmujący czasu przeszłego niedokonanego strony biernej
Koniugacja I | Koniugacja II |
---|---|
Singularis | Singularis |
|
Vide-ba-r – byłem widziany Vide-ba-ris – byłeś widziany Vide-ba-tur – był widziany |
Pluralis | Pluralis |
|
Vide-ba-mur – byliśmy widziani Vide-ba-mini – byliście widziani Vide-ba-ntur – byli widziani |
Koniugacja III | Koniugacja IV |
Singularis | Singularis |
|
Audi-e-bar – byłem słuchany Audi-e-ba-ris – byłeś słuchany Audi-e-ba-tur – był słuchany |
Pluralis | Pluralis |
|
Audi-e-ba-mur – byliśmy słuchani Audi-e-ba-mini – byliście słuchani Audi-e-ba-ntur – byli słuchani |
INDICATIVUS FUTURI I PASSIVI
Tryb oznajmujący czasu przyszłego I strony biernej
Koniugacja I | Koniugacja II |
---|---|
Singularis | Singularis |
|
Vide-b-or – będę widziany Vide-b-e-ris – będziesz widziany Vide-b-i-tur – będzie widziany |
Pluralis | Pluralis |
|
Vide-b-i-mur – będziemy widziani Vide-b-i-mini – będziecie widziani Vide-b-u-ntur – będą widziani |
Koniugacja III | Koniugacja IV |
Singularis | Singularis |
|
Audi-a-r – będę słuchany Audi-e-ris – będziesz słuchany Audi-e-tur – będzie słuchany |
Pluralis | Pluralis |
|
Audi-e-mur – będziemy słuchani Audi-e-mini – będziecie słuchani Audi-e-ntur – będą słuchani |
IMPERATIVUS PRAESENTIS PASSIVI
Tryb rozkazujący czasu teraźniejszego strony biernej
Koniugacja I | Koniugacja II |
---|---|
Singularis | Singularis |
2.os salute-re – bądź pozdrowiony | Vide-re – bądź widziany |
Pluralis | Pluralis |
2.os salute-mini – bądźcie pozdrowieni | Vide-mini – bądźcie widziani |
Koniugacja III | Koniugacja IV |
Singularis | Singularis |
2.os. duc-ere – bądź prowadzony | Audi-re – bądź słuchany |
Pluralis | Pluralis |
2.os duci-mini – bądźcie prowadzeni | Audi-mini – bądźcie słuchani |
INFINITIVUS PRAESENTIS PASSIVI
Bezokolicznik czasu teraźniejszego strony biernej
Koniugacja I | Koniugacja II |
---|---|
Saluta-ri – być pozdrowionym | Vide-ri – być widzianym |
Koniugacja III | Koniugacja IV |
Duc-i – być prowadzonym | Audi-ri – być słuchanym |
INDICATIVUS PERFECTI PASSIVI
Tryb oznajmujący czasu przeszłego dokonanego strony biernej
Singularis | Pluralis |
---|---|
|
Amati, -ae, -a sumus Amati, -ae, -a estis Amati, -ae, -a sunt |
UWAGA! Amatus sum tłumaczymy: zostałem pokochany.
INDICATIVUS PLUSQUAMPERFECTI PASSIVI
Tryb oznajmujący czasu zaprzeszłego strony biernej
Singularis | Pluralis |
---|---|
|
Amati, -ae, -a eramus Amati, -ae, -a eratis Amati, -ae, -a erant |
INDICATIVUS FUTURI II PASSIVI
Tryb oznajmujący czasu przyszłego II strony biernej
Singularis | Pluralis |
---|---|
|
Amati, -ae, -a erimus Amati, -ae, -a eritis Amati, -ae, -a erunt |
PRONOMINA
PRONOMEN RELATIVUM qui, quae, quod.
Zaimek względny – który, która, które; jaki, jaka, jakie.
Singularis | Singularis | Singularis |
---|---|---|
M | F | N |
N. qui – który G. cuius – którego D. cui – któremu Acc. Quem – którego Abl. Quo – którym |
Quae – która Cuius – której Cui – której Quam – którą Qua – którą |
Quod – które Cuius – którego Cui – któremu Quod – które Quo – którym |
Pluralis | Pluralis | Pluralis |
N. qui – którzy G. quorum – których D. quibus – którym Acc. Quos – których Abl. quibus – którymi |
Quae – które Quarum – których Quibus – którym Quas – które Quibus – którymi |
Quae – które Quorum – których Quibus – którym Quae – które Quibus – którymi |
PRONOMEN DEMONSTRATIVUM is, ea, id
Zaimek wskazujący ten, ta, to.
Singularis | Singularis | Singularis |
---|---|---|
M | F | N |
N. is – ten G. eius – tego D. ei – temu Acc. Eum – tego Abl. Eo – tym |
Ea – ta Eius – tej Ei – tej Eam – tę Ea – tą |
Id – to Eius – tego Ei – temu Id – to Eo – tym |
Pluralis | Pluralis | Pluralis |
N. ei (ii) – ci G. eorum – tych D. eis (iis) – tym Acc. Eos – tych Abl. eis – tymi |
Eae – te Larum – tych Eis (iis) – tym Eas – te Eis – tymi |
Ea – te Eorum – tych Eis (iis) – tych Ea – te Eis – tymi |
Zakończenie gen.sing –ius, dat.sing –i jest cechą charakterystyczną odmiany zaimków, w pozostałych przypadkach zaimki odmieniają się przeważnie jak przymiotniki zakończone na –us, -a, -um.
Zaimek idem, eadem, idem – ten sam, ta sama, to samo powstał z połączenia zaimka is, ea, id z przyrostkiem –dem; odmienia się jak zaimek is, ea, id, przy czym przyrostek –dem jest nieodmienny, m przed d przechodzi w n: eundem, eandem, eorundem, earundem.
PRONOMEN DEMONSTRATIVUM hic, haec, hoc
Zaimek wskazujący ten, ta, to (ten, oto, ten mój, ten nasz, ten obecny)
Singularis | Singularis | Singularis |
---|---|---|
M | F | N |
N. hic – ten G. huius – tego D. huic – temu Acc. Hunc – tego Abl. Hoc – tym |
Haec – ta Huius – tej Huic – tej Hanc – tę Hac – tą |
Hoc – to Huius – tego Huic – temu Hoc – to Hoc – tym |
Pluralis | Pluralis | Pluralis |
N. hi – ci G. horum – tych D. his – tym Acc. Hos – tych Abl. his – tymi |
Hae – te Harum – tych His – tym Has – te His – tymi |
Haec – te Horum – tych His – tym Haec – te His – tymi |
Końcowe c jest skróconą partykułą wskazującą Ce – oto ten.
PRONOMEN DEMONSTRATIVUM ille, illa, illud
Zaimek wskazujący tamten, ów
Singularis | Singularis | Singularis |
---|---|---|
M | F | N |
N. ille – ów G. illius – owego D. illi – owemu Acc. Illum – owego Abl. Illo – owym |
Illa – owa Illius – owej Illi – owej illiam – ową illa – ową |
Illud – owo Illius – owego Illi – owemu Illud – owo Illo – owym |
Pluralis | Pluralis | Pluralis |
N. illi – owi G. illorum – owych D. illis – owym Acc. Illos – owych Abl. illis – owymi |
Illae – owe Illarum – owych Illis – owym illas – owe illis – owymi |
Illa – owe Illorum – owych Illis – owym Illa – owe Illis – owymi |
PRONOMINA INDEFINITA
Zaimki nieokreślone
Singularis | Singularis |
---|---|
N. aliquis, ailquid G. alicuius D. alicui Acc. Aliquem, aliquid Abl. aliquo |
Aliqui, aliqua, aliquod Alicuius Alicui Aliquem, aliquam, aliquod Aliquo, aliqua, aliquo |
Pluralis | |
N. aliqui, aliquae, aliqua G. aliquorum, aliquarum, aliquorum D. aliquibus Acc. aliquos, aliquas, aliqua Abl. aliquibus |
DEKLINACJA IV
Singularis | Pluralis |
---|---|
m | m |
N. magistratus – urząd G. magistratus – urzędu D. magistratui – urzędowi Acc. Magistratum – urząd Abl. Magistratu – urzędem V. Magistratus - urzędzie |
Magistratus – urzędy Magistratuum – urzędów Magistratibus – urzędom Magistratus – urzędy Magistratibus – urzędami Magistratus – urzędy |
n | n |
N. cornu – róg G. Cornus – rogu D. cornu – rogowi Acc. Cornu – róg Abl. cornu – rogiem V. cornu – rogu |
Cornua – rogi Cornuum – rogów Cornibus – rogom Cornua – rogi Cornibus – rogami Cornua – rogi |
DEKLINACJA V
Singularis | Pluralis |
---|---|
N. res – rzecz G. rei – rzeczy D. rei – rzeczy Acc. Rem – rzecz Abl. Re – rzeczą V. res – rzeczy |
Res – rzeczy Rerum – rzeczy Rebus – rzeczom Res – rzeczy Rebus – rzeczami Res – rzeczy |