1. Wprowadzenie

Słownik przeznaczony jest dla studentów kierunku fizjoterapii, którzy mają w proj studiów naukę języka łacińskiego. Przytoczono w nim podstawowe nazewnictwo łac -polskie i przykłady rozpoznań lekirskich używanych w rehabilitacji medycznej. Uu niono takie dziedziny, jak: neurologia i psychiatria, ortopedia i iraumatologia, chi; ginekologia, interna oraz reumatclogia. Nazewnictwo pediatryczne mieści się w p szych działach. Zakres wiadomości iest dostosowany do potrzeb fizjoterapeuty, a opan< zawartego w słowniku materiału ułatwi mu współpracę z lekarzem kierującym zes rehabilitacyjnym.

W drugim wydaniu podręcznika zamieszczono nowy rozdział pt.: .Wymowa wy łacińskich", dokonano też uzupełnień tekstu.

Wykazy skrótów:

/ genus femininum rodzaj żeński

m genus masculinum rodzaj męski

n genus neutrum rodzaj nijaki

plur. pluralis liczba mnoga

syn. synonynia wspólne znaczenie wielu wyrazów, synonim

2. Wymowa wyrazów łacińskich

2.1. Samogłoski

Głoski wymawia się w wyrazach łacińskich przeważnie tak, jak w wyrazach polskich. Różnice opisano poniżej. W nawiasach zamieszczono transkrypcyjne przykłady dźwięku w wyrazie.

i wymawia się jak i

przed spółgłoskami i miedzy spółgłoskami, np.: tnfiliralum [inlihratum] naciek, suń-li Las [sterilitas] niepłodność, radtx (radiks) korzeń; jak;

przed samogłoska należąca do tej samej zgłoski, np.: alrophia [.uroija] zanik, immobi-hsMo [immobilizacjo] unieruchomienie, mconuneniia [inkominencja] nietrzymanie, im-plantatio [implantacjo] wszczepienie.

y wymawia się jak y,

np.: cysiitts [cystitis] zapalenie pęcherza moczowego, cyclophrenia [cyklofrenia] cykJofrenia.

V wymawu się jak w,

np.: cLwicula [klawikula] obojczyk, vena [wena] żyła, yińum [wicjum] wada.

x wymawia się jak ks,

np.: cy.Urpa.un [ekstirpacjo] doszuzęine wycięcie, wytuszczenie, enacerbauo [eksact cjo] pogorszenie w przebiegu choroliy.

z wymawia się jak z

w wyrazach pochodzenia grecku go, np.: eczema [egzema] wyprysk;

jak c

w obcych wyrazach pochodzem i niegreckiego, np.: influenza [influenca] gryP^a

ch wymawia się jak ch,

np.: chronicus [chronikus] przewlekły, chirurgia [chirurgia] chirurgia, cholehtl [cholelitiasis] kamica żółciowa.

pb wymawia się jak f,

np.: phlebitis [flebitis] zapalenie ;yły, phlegmone [flegmone] ropowica.

rh wymawia się jak r,

np.: rheumaticus [reumatikus] reamatyczny, rhinius [rinitis] niżyt nosa.

th wymawia się jak (,

np.: thorax [toraks] klatka piersiowa, thrombui [trombus] zakrzep, cherapia [ter leczenie.

2.2. Dwugłoski

ae, oe wymawia się jak długie e,

np.: gangraena [gangrena] zgorzel, oedema [edema] obrzęk. Jeżeli jednak w tych dwu-głoskach należy wymawiać obie samogłoski oddzielnie, umieszcza się nad drugą dwie krop­ki, np. gonorrhoe [gonorroe] rzeżaczka, menorrhoe [monorroe] miesiączka.

2.3. Spółgłoski

c wymawia się jak k

przed samogłoskami a, o, u, np.: cavema [kawerna] jama, conlractura [komraktura] przykurcz, cutis [kutis] skóra; przed spółgłoskami i na końcu wyrazów, np.: claudicatio [klaudikacjo] chromanie, crampus [krampus] bolesny skurcz mięśni, cranium [kranium] czaszka, donor [doktor] doktor, lac [lak] mleko;

jakc

przed samogłoskami e i y, np.: cephaka [cefalea] ból głowy, acamx [cikatriks] blizna, cya-nosis [cyjanosis] sinica; przed dwugłoskami ae, oe, eu, np.: caecus [cekus] ślepy, niewidomy.

2.4. Głoski mieszane

ngu wymawia się jak ngw,

np.: hngua [lingwa] język, sanguis [sangwis] krew.

su wymawia się jak sw,

jeżeli po su następuje samogłosl.a należąca do tej samej zgłoski, np.: consuetudo swetudo] przyzwyczajenie;

jak su

w pozostałych wyrazach, np.: iuppuralio [suppuracjo] ropienie, subluxauo [subl cjo] podwichnięcie, superior [superior] górny.

ti wymawia się jak ej,

np.: claudicatio [klaudikacjo] dii omanie, disloauw [dislokacjo] przemieszczenie, ii [luksacjo] zwichnięcie;

jak rt

po s, i, x, np.: combustio [kombustio] oparzenie, acńrpatw [eksiirpacjo] doszczętn cięcie, wyłuszczenie, oraz w wyraża :h z długim ;, np.: totius [toujus] genetwus od totu: całkowity.

3. Ogolne okreslenia medyczne stosowane w rozpoznaniach chorob

acutus, -a, -urn ostry (np.: bronchitis acuta ostre zapaJenie oskrzeti) acquisitus, -a, -um nabyty (np.: vitium cordis acquisitum nabyta wada serca)

bilateralis, -e obustronny (np.: coxarthrosis bilateralis obusironne zmiany zwyrodnie­niowe stawów biodrowych

chronicus, -a, -um przewlekły (np.: bronchitis chronica przewlekte zapalenie oskrzeli) circumscriptus, -a, -um ograniczony (np.: peritonitis circumscripta ograniczone zapale-

nie otrzewnej) congenitus, -a, -um wrodzony (np.: vitium cordis congenitum wrodzona wada serca)

dexter, -a, -um prawy (np.: fractura femoris dextri zlamanie prawej kosci udowej) dolor, -is m bo! (np.: dolor regionis lumbosacralis bo] okolicy ledzwiowo-krzyzowej)

essentialis samoistny (np.: hypertonia essentialis nadcisnienie samoistne)

exacerbatio, -onis/zaostrzenie (np.: morbus ulcerosus duodeni in stadio exacerbationis

choroba wrzodowa dwunastnicy w okresie zaostrzenia)

forma, -ae/postac, ksztaft; sub forma (6 przyp.) pod postacia (np.: endocarditis sub forma vitii cordis zapalenie wsierdzia pod postacia wady serca)

generalisatus, -a, -um uogolniony (np.: osteoarthrosis generalisata uogolmone zmiany

zwyrodnieniowe stawow) gravis, -e ciezki, grozny (np.: pneumonia gravis ciezkie zapalenie ptuc)

unminens, -tis zagrazajacy (np.: infarctus myocardii imminens zagrazajacy zawat miesnia

sercowego) incipiens, -tis rozpoczynajacy sie (np.: insufficientia circulatoria incipiens rozpoczyna-

jaca sie niewydolnosc krazenia)

peraclus, -a, -um przebyty (np. infarctus myocardii peractus przebyty zawaf miesnia

sercowego) post po (np.: synechiae pleurae post pleuritidem exsudativam zrosty opiucnej po wysie-

kowym zapalemu opiucnej) praecipue szczegolnie, zwiaszcza (np.: osteoarthrosis genus utriusque, praecipue dextri

zmiany zwyrodnieniowe stawow kolanowych, zwlaszcza prawego)

recens, -tis wczesny, swiczy (np.: infarctus myocardii recens swiczy zawat miesnia

cowego)

regio, -onis/okohca (np.: regio lunibosacralis okoiica ledzwiowo-krzyzowa) remissio, -onis/remisja, zwolnienie np : in stadio remissionis w okresie remisji, zwol

ma, czyh poprawy)

sanatus, -a, -um wyleczony (np.: fractura ossis sanata wyleczone zlamanie kosci)

sinister, a, -um lewy (np.: trauma |>edis sinistri uraz lerwej stopy)

stadium, -i n okres, stadium (np.: in tadio exacerbationis w okresie zaostrzenia, in st;

remissionis w okresie remisji^ status, -us m stan; status post stan po (np.: hemiparesis dextra post haemorrhagiarr

rebri niedowtad polowiczy po krwotoku mozgowym) subacutus, -a, -um podostry (np.: appedicitis subacuta podostre zapalenie wyro

robaczkowego) suspectus, -a, -um podejrzany, wzbudzajacy podejrzenie (np.: bronchiectasiae suspe

podejrzenie w kierunku rozst-zeni oskrzeli)

uterque, utraque, utrumque kazdy z dwoch, jeden i drugi; utriusque to drugi przyp. wspolny dla wszystkich trzech rodzajow (np.: osteoarthrosis genus utriusque zi ny zwyrodnieniowe stawow Uolanowych, czyli jednego 1 drugiego stawu)

4. Inne okreslenia medyczne

activus, -a, -um czynny

cxercilatio, -onis/cwiczenie exercitationes (plur.) cwiczenia

• activae cwiczenia czynne

• activae cum resistentia cwiczenia czynne z oporem

• passivae cwiczenia bierne

habilis, -e zreczny, zdatny, ruchliwy

habiiitas, -atis/zrecznosc, sprawnosc, ruchliwosc

invalidus, -a, -um niepeinosprawny, inwalida kinesitherapia, -ae/leczenie ruchem, kinezyterapia

passivus, -a, -um bierny prognosis, -is/rokowanie, prognoza

rehabilitatio, -onis/usprawnianie, rehabilitacja

sanatio, -onis/wyzdrowienie, wyleczenie sanitas, -atis/zdrowie sanus, -a, -um zdrowy

therapia, -ae/leczenie validus, -a, -um zdrowy, silny

Uwaga.' W iaonskim nazewnictwie medycznym nazwiska autorow pisze sie obecnie w pierw-szym przypadku, na przyktad: conlractura ischaemtca Volkmann, a nie jak dawniej con-tractura iscbaemica Volkmanni. Podobnie pisze sie: morbus Buerger, a nie morbus Buergen. Wielu klinicystow uwaza jednak, ze nazwiska auiorow nalezy nadai pisac w drugim przy­padku. Nie jest wiec Hedem pisanie Volkmanni, Buergen itd.

5. Zasady formutowania rozpoznan lekarskich

Rozpozname lekarskie (diagnom) zawiera wszystkie stwierdzone u pacjenta chorobowe lub dysfunkcje oraz ich nastepslwa. W ostrych stanach chorobowych lub urazach umieszcza sie w rozpoznaniu na piervszym miejscu chorobe lub skutki urazu, będące przyczyną skierowania pacjenta do leczenia, np.:

infartus myocardii - zawał mięsnia sercowego,

fractura collijemoris - ziamanu szyjki kosci udowej,

comtnotio cerebri - wstrzasnienie mozgu,

appendicitis acuta - ostre za[ alenie wyrostka robaczkowego,

vulnus ictum thoracis - rana klu a klatki piersiowej.

W przewleklych chorobach rozpoznanie lekarskie układa sie w ten sposob, ze wymienia sie kolejno te schorzenia, ktore dcprowadzily do stwierdzonej obecnie choroby, oddzielajac je przecinkami lub kropkami. Inne, rzadziej stosowane rozpoznania uwzględniają łączenie nazw poszczegolnych chorob za pomoca et, cum, subsequente wymagaja dobraj znajomosci gramatyki jezyka lacinskiego.

Przyklady rozpoznan lekarskich:

Bronchitis chronica obturativa, emphysema puhnonum, syndroma puhnonocardiale t nicum - przewlekly, zaporowy niez.)'t oskrzeh, rozedma pluc, przewlekly zespot plu> -sercowy;

Febns rheumatica in stadio remmitnis, endocarditis rheumatica chromed sub forma ms etentiae valvae murcdis in stadio suffiaentiae circulatonae - goraczka reumatyczna w oki remisji, przewlekle reumatyczne zapaknie wsierdzia pod postacia niedomykalnosci zasta dwudzielnej w okresie wyrownama krazenia.

Rozpoznajac chorob?, trzeba rowniez okreslic, czy jest ona ostra czy przewlekia, a » bronchitis acuta (ostre zapalenie oskrzrli), bronchitis chronica (przewlekle zapalenie oskn appendicitis acuta (ostre zapalenie w/rostka robaczkowego), appendicitis chronica (p wlekte zapalenie wyrostka robaczkowego).

Proces chorobowy moze bye ograniczony lub rozlany, np.: ptmtomtis arcumsa (ograniczone zapalenie otrzewnej), peritonitis diffusa (rozlane zapalenie otrzewnej).

Choroba moze bye w okresie zacstrzenia (in stadio exacerbations) lub w okresie z* nienia, czyli remisji (in stadio remisswnts).

Przebyte w przeszlosci choroby lub urazy data moga powodowac nastepstwa w obr. narzadow wewnetrznych lub narzadu ruchu. Pamietajac o tym, piszemy w rozpoznj post, czyli ,,po", ]ak nizej:

Pseudoarthrosis post fracturam aperum femoris dextn - staw rzekomy po zlamaniu ois tym kosci udowej;

IC

Synechiae costodiaphragtnaiicae post pleuntidem exsudjtwam dexiram - zrosty przcpo-nowo-żcbrowc po prawostronnym wysiękowym zapaleniu opłucnej:

Hemiparesis dextra post haemnrrhagiam cerebri - prawostronny niedowład połowiczy po krwotoku mózgowym.

Rozpoznanie lekarskie powinno być napisane w pełnym brzmieniu zgodnie z regułami gramatyki języka łacińskiego. Stosowanie skrótów w rodzaju Jraclura fem. dex,", zamiast Jractura femoris dexm, świadczy o nieznajomości tych reguł. Napotyka się również rozpo­znania, które sa niepełne, ale przyjęły się już powszechnie w praktyce. Dla przykładu staw biodrowy określa się po łacinie jako aniculatio coxae. Prawidłowe rozpoznanie zmian pa­tologicznych w obrębie tego stawu powinno zatem brzmieć luxatio arliculatioms coxae, a nie Juxauo coxae", dalej ankylosn articulalwms coxae, a nie „anhylosis coxae" itd.

W przypadku urazów działających nie tylko na struktury stawu, lecz również na ota­czające go tkanki rozpoznanie powinno brzmieć natomiast contusio coxje_t a nie „contusio arttcuLztioms coxae"_t contusio genus, a nie „cotuusto articulatwnis genus".

6. Neurologia i psychiatria

6.1. Nazwy łacińsko-polskie

agnosia, -ae/agnozja

akinesis, -is/bezruch, utrata moż.iości wykonywania ruchu

amnesia, -ae/niepamięć

- retrograda niepamięć wsieczna
anaesthesia, -ae/znieczulenie

aphasia, -ae/afazja, utraia mowy, niemota

• motorica afazja ruchowa, motoryczna

• sensorica afazja czuciowa sensoryczna

apoplexia spinalis poprzeczne uszkodzenie rdzenia (określenie to oznacza każde pop

ne uszkodzenie rdzenia spowodowane różnymi przyczynami) apraxia, -ae/zapominanie użytku przedmiotów, apraksja ataxia, -ae/niezborność ruchów (oezład ruchowy)

• cerebellaris niezborność móżdżkowa
  atonia, -ae/brak napięcia, zwiotczenie
  atonicus, -a, -um zwiotczały, wiotki, bez napięcia
  atrophia, -ae/zanik

• musculi zanik mięśnia

• musculorum (plur.) zanil: mięśni

brachialgia, -ae/rwa ramienna bulbaris, -e opuszkowy

catatonia, -ae/katatonia

cephalea, -ae/fryo. cephalgia, -ae/) ból głowy

commolio, -onis/wstrzaśnienie

• medullae spinalis wstrzainienie rdzenia kręgowego

• cerebri wstrzaśnienie mÓ2gu
  contusio, -onis/stłuczenie

• medullae spinalis stłuczenie rdzenia kręgowego

• cerebri stłuczeni mózgu

n

dementia, -ae/otępienie, dcmencja

• atherosdcrotica otępienie miażdżycowe

• senilis otępienie starcze
  diperesis, -is/niedowład dwóch kończyn
  diplegia, -ae/porażenie dwóch kończyn
  dolor, -is m ból

dystrophia, -ae/dystroiia

- musculorum progressiva postępująca dysirofia mięśni

embolia, -ae/zator

- arteriae cerebri zator letnicy mózgowej
enccphalitis, -itidis/zapalenie mózgu

encephaiopathia, -ae/encefalopatia, objawy organicznego uszkodzenia mózgu

• posttraumatica encefalopaua pourazowa
  epilepsia, -ae/padaczka, epilepsja

• posttraumatica padaczka pourazowa

haemorrhagia, -ae/krwotok

- cerebri krwotok mózgowy

- ad capsulam internam krwotok do torebki wewnętrznej
hemicrania, -aeffsyn. migraena, -ae/) połowiczy ból głowy, migrena
hemiparesis, -i$/niedowład połowiczy (czyli niedowład obu kończyn po lej samej stronie)
hemiplegia, -ae/porażenie połowicze (czyli porażenie obu kończyn po tej samej stronie)
hydrocephaJus, -i m wodogłowie

hyperkinesis, -is/pobudzenie ruchowe

hypertonus musculorum (syn. hypertonia musculorum) wzmożenie napięcia mięśni

hyperkinesis, -is/zubożenie i spowolnienie ruchów

hypotonus musculorum (syn. hypotonia musculorum) obniżone napięcie mięśni

insultus cerebri (syn. ictus cerebri, apoplexia cerebri) udar mózgowy incontinentia, -ae/nietrzymanie

- urinae et aJvi nieirzymanie moczu i kału
ischialgia, -ae/rwa kulszowa

laesio, -is/uszkodzenie

• plexus brachialis uszkodzenie splotu ramiennego

• nervi mediani uszkodzenie nerwu pośrodkowego

• nervi peronei uszkodzenie nerwu strzałkowego

• nervi radialis uszkodzenie nerwu promieniowego

• nervi tibialis uszkodzenie nerwu piszczelowego

• nervi thoracici longi uszkodzenie nerwu piersiowego długiego

• nervi ulnaris uszkodzenie nerwu łokciowego
  lumbago, -inis/lędźwioból, lumbago, „postrzał"

meningitis, -lidń/zapalenie opon n.ózgowych

- cerebrospinalis zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych
meningocelc przepuklina oponowa

mnnnparesis, -is/niedowład )edncj kończyny monoplegia, -ae/porażenie jednej k >ńczyny

morbus Hcine-Mcdin dyn. poliorr yclitis anterior acuta) choroba Heinego i Mec (syn. ostre zapalenie rogów pr '-ednich rdzenia)

- Little (syn. paralysis cerebralis infantilis) choroba Liule'a (syn. dziecięce p

żenię mózgowe)

- Parkinson (syn. paralysis a^itans) choroba Parkinsona {syn. drżaczka poraźn
myalgia, -ae/ból mięśniowy

myasthenia gravis pseudoparalytici miastenia myelitis, -idis/zapalenie rdzenia kręgowego

- transversa poprzeczne zapa enie rdzenia kręgowego
myositis, -idis/zapalenie mięśni

neuralgia, -ae/nerwoból

• femoralis rwa udowa

• nervi trigemini nerwoból rerwu trójdzielnego
  neuritis, -itidis/zapalenie nerwu

• nervi ischiadici zapalenie nerwu kulszowego
  neurosis, -is/nerwica

• depressiva nerwica depresyjna

• hysterica nerwica histeryczna (histeria)

• neurasthenica nerwica neutasteniczna

oedema, -atis n obrzęk

- cerebri obrzęk mózgu
oligophrenia, -ae/niedorozwój umysłowy

paralysis, -\sf(syn. plegia, -ae/) poriżenie

- spastica porażenie kurczowi', spastyczne

• flaccida porażenie wiotkie

• agitans (syn. morbus Parkiiison) drżaczka poraźna (syn. choroba Parkinson;

• cerebralis infantilis (syn. morbus Little) dziecięce porażenie mózgowe (syn. i

roba Linie'a) paraparesis, -is/niedowład obu kończyn jednoimiennych

• inferior niedowład kończyr dolnych

• superior niedowład kończy i górnych
  paraplegia, -ae/porażenie obu końcjyn jednoimiennych

• inferior porażenie kończyn dolnych

• superior porażenie kończyr górnych

14

paresis, -is/niedowład

• spastica niedowład kurczowy, spastyczny

• flaccida niedowład wiotki
  plcxilis, -idis/zapalcnir splotu nerwowego

poliomyelilis anterior acuta (syn. morbus Heine-Mcdin) usin.- zapalenie rogów przed­nich rdzenia (syn. choroba Heinego i Medina) polyneuritis, -idis/zapalenie wielonerwowe psychosis, -is /"psychoza

- maniacodepressiva (syn. cyclophrcnia) psychoza maniakalno-depresyjna (cyklo-frenia)

quadriparesis, -is/niedowład wszystkich kończyn quadriplegia, -ae/porażenie wszystkich kończyn

radicalgia, -ae/ból korzeniowy'

radiculitis , -tidis/zapalenie korzeni nerwowych

• lumbosacralis zapalenie korzeni nerwowych ledźwiowo-krzyżowych
  reflexus, -us m odruch

• pathologicus odruch patologiczny
  rigiditas, -atis/(syn. rigor, -oris m) sztywność

• musculorum sztywność mięśni

schizophrenia, -ae/schizofrenia

sclerosis disseminata (syn. sclerosis multiplex) stwardnienie rozsiane

spasmus, -i m kurcz, skurcz

spasticitas, -atis/spastyczność

- musculorum spastyczność mięśni spina bifida tarń dwudzielna syndroma, -atis n (syn. syndroma, -ac/) zespół synkinesiae (plur.) współruchy

transversus, -a, -um poprzeczny triparesis, -is/niedowład trzech kończyn tripiegia, -ae/porażenie trzech kończyn thrombus, -i m zakrzep

• arteriae cerebri zakrzep tętnicy mózgowej
  tonus, -us m napięcie

• musculorum napięcie mięśni

6.2. Przykłady rozpoznań lekarskich

Discopathia Cs-O, brachialgia sinistra.

Dyskopatia C^-Cł, lewostronna rwa ranienna.

Discopathia L4-L5, ischialgia dextra symptomatica.

Dyskopatia L4-L5, objawowa prawostrenna rwa kulszowa.

Epilepsia post meningoencephalitidem.

Padaczka po zapaleniu opon mózgowych i mózgu.

Fractura columnae vertebralis partis cervicalis, apoplexia spinalis quadriplegia, in continentia urinae et alvi.

Złamanie części szyjnej kręgosłupa, pop rzeczne uszkodzenie rdzenia, porażenie cztered kończyn, nietrzymame moczu 1 kału.

Practura columnae vertebralis partis thoracalis, apoplexia spinalis, parapiegia inferior.

Złamanie części piersiowej kręgosłupa, p(.przeczne uszkodzenie rdzenia, porażenie kończyr dolnych.

Fractura humeri, laesto nervi radialis, manus relaxatus.

Złamanie kości ramiennej, uszkodzenie lerwu promieniowego, ręka wiotka (opadająca).

Insultus cerebri, hemiparesis dextra, aphasia.

Udar mózgowy, prawostronny niedowład połowiczy, afazja.

Laesio nervi peronei coinmunis, pes relaxatus.

Uszkodzenie nerwu strzałkowego wspólnego, stopa wiotka (opadająca).

Luxatio traumatica articulationis humeri, laesio plexus brachialis.

Urazowe zwichnięcie stawu ramiennego, uszkodzenie splotu ramiennego.

Morbus Little, paresis spastica extremitatum inferiorum, subluxatio articulationis coxae sinistrae.

Choroba I.ittlc',1, niedowład spasiyczny kończyn dolnych, podwichnięcie lewego stawu biodrowego.

Paralysis nervi facialis essentialis.

Samoistne porażenie nerwu twarzowego.

Paralysis nervi tibialis, pes calcaneus.

Porażenie necwij pisjczelowcgo, stopa piętowa.

16

17

Poliomyelitis anterior acuta, paralysis fiaccida niusculi quadricipitis femoris sinistri.

Ostre zapalenie rogów przednich rdzenia, porażenie wiotkie mieśnu czwo rogi owego lewego uda.

Protrusio nuclei pulposi disci intervertebralis I.s-Si, compressio radiculi Si, ischialgia dextra

Uwypuklenie jądra miażdżystego krążka miedzykregowego Ls-Si, prawostronna rwa kuiszowa.

Sclerosis disseminata, paralysis spastica extremitatum inferiorum.

Stwardnienie rozsiane, porażenie spastyczne kończyn dolnych.

Trauma capitis, commotio cerebri. Uraz głowy, wstrzaśnieme mózgu

Trauma capitis sine laesione cerebri.

Uraz głowy bez uszkodzenia mózgu.

Trauma columnae vertebtalis, commolio medullae spinali:,.

Uraz kręgosłupa, wstrząśmenie rdzenia kręgowego.

7. Ortopedia i traumatologia

7.1. Nazwy łacińsko-polskie

abduetio, -onis/odwodzenie

ablatio, -onis/usuniccie, odjęcie, oierwanie, odczepienie

achondroplasia, -ae/(ry?j. chondroiiystrophia, -ae/) zaburzenie wzrostu chrząstek *

towych

adductio, -onis/przywodzenie adhaesio, -onis/zrost, przyleganie abruptio, -onis/oderwanie, zerwanie abscessus, -us m ropień amelia, -ae/brak kończyny

amputatio, -onis/odjęcie kończyn/ lub jej części, amputacja anaesthesia, -ae/znieczulenie ankylosis, -is/zesztywnienie stawu

• in abduetione zesztywnienie stawu w odwiedzeniu

• in adductione zesztywniei ie stawu w przywiedzeniu

• in flexione zesztywnienie :;tawu w zgięciu

• in rotatione externa zeszt /wnienie stawu w rotacji na zewnątrz

• in rotatione interna zesztywnienie stawu w rotacji do wewnątrz

• fibrosa zesztywnienie stawu w następstwie zrostów włóknistych powten

stawowych

- ossea zesztywnienie stawu w następstwie zrostów kostnych powierzchni stawo-
anteflexio, -onis/przodozgięcie

antetorsio, -onis/przodoskręcenie, skręcenie wokół długie) osi ku przodowi anteversio, -onis/nachylenie ku pizodowi, zwrot ku przodowi aplasia, -ae/wrodzony brak zawia?ka narządu arthritis, -itidis/zapalenie stawu

• suppurativa ropne zapalenie stawu

• traumatica urazowe zapalt nie stawu

• tuberculosa gruźlicze zapa enie stawu

• urica dnawe zapalenie stawu
  arthrodesis, -is/operacyjne usztywnienie stawu
  arthroplastica, -ae/zabieg wytwórczy stawu
  arthrosis, -is/ zmiany zwyrodnieniowe stawu
  arthrotoinia, -ae/operacyjne otwarcie stawu

II

bursitis, -itidis/zapalenie kaletki maziowej

caJlut, -i;;/ kostninj

capsułotomia, -ae/naciecie torebki stawowej circumductio, -onis/obwodzenie, ruch obrotowy contractura, -ae/pi-zykurcz

- j'n flexione pr/.ykurcz w zgięciu

- in extensione przykurcz w wyproście

• in abductione przykurcz w odwiedzeniu

• in adductione przykurcz w przy wiedzeniu

• in rotatione interna przykurcz w rotacji do wewnątrz

• in rotatione externa przykurcz w rotacji na zewnątrz

• m pronatione przykurcz w nawróceniu

• in supinatione przykurcz w odwróceniu

• ischaemica Volkmann (syn. syndroma ischaemicum Volkmann) przykurcz nie-

dokrwienny VoJkmanna (syn. zespól niedokrwienny Volkmanna) contusio, -onis/stłuczenie coxa, -ae/biodro

- anteverta nadmierne przodoskręcenie głowy kości udowej

- luxans staw biodrowy na granicy zwichnięcia

• magna nadmierny przerost głowy kości udowej

• piana spłaszczenie głowy kości udowej

- protrusa nadmierne zagłębienie głowy kości udowej w panewce

- valga biodro koślawe

- vara biodro szpotawe

coxitii, -idis/zapalenie stawu biodrowego

dislocatio, -onis/przemieszczenie

• ad axim przemieszczenie osiowe ze zgięciem osi

• ad latus przemieszczenie do boku

• ad longitudinem przemieszczenie wzdłuż osi długiej

• cum contractione przemieszczenie ze skróceniem

• cum distractione przemieszczenie z wydłużeniem
  distorsio, -onis/skręcenie, wykręcenie

• articulationis skręcenie, wykręcenie stawu
  dorsum, -i m grzbiet, plecy

• concavum plecy wklęsłe

• planum plecy płaskie

• rotundum plecy okrągłe

• rotundoconcavum plecy okragło-wklęsłe
  dysplasia, -ae/wadliwy rozwój, dysplazja

elcvatio, -onis/podniesienie, uniesienie

endoprothesis articulalionis endoproteza siawu, sztuczny suw endoprothesoplastica, -ae/wszczepienie endoprotezy, endoprotezoplastyka epiphysiolysis, -is/złuszczenie (oddzielenie się) chrząstki nasadowej kości

- capitis femoris złuszczeme głowy kości udowej
cquinus, -a, -um koński

exarticulatio, -onis/wyłuszczenie kończyny w stawie

exsudatum, -i n wysięk

exsudativus, -a, -um wysiękowy

extensio, -onis/prostowanie, naciągnięcie (również wyciąg)

flexio, -onis/zginanie

• dorsalis zginanie grzbietowi-

• p.ilmaris zginanie dłoniowe

• plantaris zginanie podeszwowe

forma, -ae/postać, kształt (sub forma pod postacią) fractura, -ae/złamanie

• aperta złamanie otwarte

• complicata złamanie powik: ane

• cum luxatione złamanie ze zwichnięciem

• intraarticularis złamanie wownatrzstawowe

• inveterata złamanie zastarzałe

• lenta złamanie powolne

• małe sanata złamanie źle wygojone

• marginajis złamanie brzeżn^

• multifragmentalis (syn. fractura comminutiva) złamanie wieloodłamowe

• obliqua złamanie skośne

• pathologica złamanie patologiczne

• recens złamanie świeże

• spiralis złamanie śrubowe, sjiralne

• transversa złamanie poprzeć zne

• subperiostalis złamanie podokostnowe

• ossium antebrachii złamanie kości przedramienia

• basis cranii złamanie podstawy czaszki

• bimalleolaris ossium cruris złamanie obu kostek podudzia

• calcanei złamanie kości piętowej

• claviculae złamanie obojczyka

• colli femoris złamanie szyjki kości udowej

• columnae vertebralis złamanie kręgosłupa

• costae złamanie żebra

• costarum złamanie żeber

• ossium cruris złamanie obu kości podudzia

• fibulae złamanie kości strzałkowej

20

20

bursitis, -itidis/zapalenie kaletki maziowej

callus, i m kostnina

capsulotomia, -ae/nacięcie torebki stawowej circumductio, -onis/obwodzenie, ruch obrotowy contractura, -ae/przykurcz

- in flexione przykurcz w zgięciu

- in extensione przykurcz w wyproście

- in abductione przykurcz w odwiedzeniu

- in adductione przykurcz w przywiedzeniu

- in rotatione interna przykurcz w rotacji do wewnątrz

- in rotatione externa przykurcz w rotacji na zewnątrz

- in pronatione przykurcz w nawróceniu

- in supinalione przykurcz w odwróceniu

- ischaemica Volkmann (syn. syndroma ischaemicum Volkmann) przykurcz nie-

dokrwienny Volkmanna (syn. zespól niedokrwienny Volkmanna) contusio, -onis/stiuczenie coxa, -ae/biodro

- anteverta nadmierne przodoskręcenie głowy kości udowej

- luxans staw biodrowy na granicy zwichnięcia

- magna nadmierny przerost głowy kości udowej

• piana spłaszczenie głowy kości udowej

• protrusa nadmierne zagłębienie głowy kości udowej w panewce

• valga biodro koślawe

• vara biodro szpotawe

cositis, -idis/zapalenie stawu biodrowego

dislocatio, -onis/przemieszczenie

• ad axim przemieszczenie osiowe ze zgięciem osi

• ad latus przemieszczenie do boku

• ad longitudinem przemieszczenie wzdłuż osi długiej

• cum contractione przemieszczenie ze skróceniem

• cum distractione przemieszczenie z wydłużeniem
  distorsio, -onis/skręcenie, wykręcenie

• articulationis skręcenie, wykręcenie stawu
  dorsum, -i m grzbiet, plecy

• concavum plecy wklęsłe

• planum plecy płaskie

• rotundum plecy okrągłe

• rotundoconcavum plecy okragło-wklęsłe
  dysplasia, -ae/wadliwy rozwój, dysplazja

elevatio, -onis/podniesienie, uniesienie

endoprothesis articulationis endoproteza stawu, sztuczny staw endoprothesoplastica, -ae/wszczepienie endoprotezy, endoprotezoplastyka epiphysiolysis, -is/złuszczenie (oddzielenie się) chrząstki nasadowej kości

- capitis femoris złuszczenie głowy kości udowej
equinus, -a, -um koński

exarticulatio, -onis/wyłuszczenie kończyny w stawie

exsudatuin, -i n wysięk

exsudativus, -a, -um wysiękowy

extensio, -onis/prostowanie, naciągnięcie (również wyciąg)

flexio, -onis/zginanie

• dorsatis zginanie grzbietowa

• palmaris zginanie dłoniowe

• plantaris zginanie podeszwowe

forma, -ae/postać, kształt (sub forma pod postacią) fractura, -ae/złamanie

• aperta złamanie otwarte

• complicata złamanie powik ane

• cum luxatione złamanie ze zwichnięciem

• intraarticularis złamanie wewnątrzstawowe

• inveterata złamanie zastarziłe

• lenta złamanie powolne

• małe sanata złamanie źle wygojone

• marginalis złamanie brzeżn;

• multifragmentalis (syn. fraitura comminutiva) złamanie wieloodtamowe

• obliąua złamanie skośne

• pathologica złamanie patologiczne

• recens złamanie świeże

• spiralis złamanie śrubowe, spiralne

• transversa złamanie poprzeczne

• subperiostalis złamanie podokostnowe

• ossium antebrachii złamanie kości przedramienia

• basis cranii złamanie podstasvy czaszki

• bimaileolaris ossium cruris złamanie obu kostek podudzia

• calcanei złamanie kości piętowej

• clavicul.ie złamanie obojczyka

• colli femoris złamanie szyjki kości udowej

• columnae vertebralis złamanie kręgosłupa

• costac złamanie żebra

• costarum złamanie żeber

• ossium cruris złamanie obu kości podudzia

• fibulae złamanie kości strzałkowej

• humeri złamanie kości ramiennej

• malleoli lateralis złamanie koslki bocznej

- malleoli medialis złamanie kostki przyśrodkowej

- oleerani złamanie wyrostka łokciowego kości łokciowej

- ossis lunati złamanie kości księżycowatcj

- ossis navicularis złamanie kości łódkowatej

- ossium metacarpi złamanie kości śródrecza

- ossium metatarsi złamanie kości śródstopia

- patcllae złamanie rzepki

- pelvis złamanie miednicy

- petrochanterica złamanie przezkręiarzowe

- phalangis digiti złamanie paliczka palca

- processus styloidei złamanie wyrostka ryicowatego

- radii złamanie kości promieniowej

- radii loco typico złamanie kości promieniowej w miejscu typowym

- subtrochanterica femoris złamanie podkretarzowe kości udowej

- supracondylica femoris złamanie nadkłykciowe kości udowej

- supracondylica humeri złamanie nadkłykciowe kości ramiennej

- tali złamanie kości skokowej

- tibiae złamanie kości piszczelowej

- trochanteris maioris złamanie krętarza większego

- trochanteris minoris złamanie kręiarza mniejszego

• ulnae złamanie kości łokciowej

• vertebrae złamanie kręgu
  funetio, -onis/czynność

• laesa czynność upośledzona
  functionaJis, -c czynnościowy

genu, -us n kolano

• flexum kolano przykurczone w zgięciu

• recurvatum kolano wygięte do tyłu (przeprostne)

• rela.\atum kolano wiotkie

• valgum kolano koślawe

- varum kolano szpotawe
gibbus, -i m garb

gonitis, -tidis/zapalenie stawu kolanowego

• exjudativa wysiękowe zapalenie stawu kolanowego

• posttraumatica pourazowe zapalenie stawu kolanowego

• tuberculosa gruźlicze zapalenie stawu kolanowego

haemarthrosis, -is/krwiak śródstawowy haemophilia, -ae/krwawiaczka, hemofilia

hal!ux, -ucis ni paluch

• fkxus paluch zgięty

• malleus paluch młotowały

• rigidus paluch sztywny

• valgus paluch koślawy

• varus paluch szpotawy

hyperextensio, -onis/nadmierny w) prosi w stawie (przeprosi) hyperkyphosis, -is/nadmierna kifozi kręgosłupa hyperlordosis, -is/nadmierna Iordo2a kręgosłupa hypolordosis, -is/spłaszczenie lordo^y kręgosłupa

immobilisatio, -onis/unieruchomienie infractio, -onis/nadłamanie

kyphosis, -is/fizjologiczne wygięcie kręgosłupa do tyłu, w płaszczyźnie strzałkowej, kif

- iuvenilis (syn. morbus Scheiiermann) kifoza młodzieńcza (syn. choroba Schei

manna) kyphoscoliosis, -is/tylno-boczne skiżywienie kręgosłupa, kifoskolioza

laceratio, -onis/poszarpanie, rozdar-zie laesio, -onis/uszkodzenie

• ligamenti uszkodzenie więzidła

• menisci uszkodzenie łąkotki
  latninectomia, -ae/wycięcie łuków kręgów
  ligamentotomia, -ae przecięcie więz^dła

lordosis, -is/wygięcie kręgosłupa do przodu w płaszczyźnie strzałkowej, lordoza luxatio, -onis/zwichnięcie

• anterior zwichnięcie do przodu (przednie)

• congenita zwichnięcie wrodzone

• erecta zwichnięcie stawu ran. iennego z przymusowym uniesieniem ramienia po

głowę

• habilualis zwichnięcie nawykowe

• infraglenoidalis zwichnięcie podpanewkowe

• paralytica zwichnięcie pora:-.enne

• posterior zwichnięcie do tylu (tylne)

• supracotyloidea zwichnięci.: nadpanewkowe

• articulalionis talocruralis zwichnięcie stawu skokowego górnego

• articulationis coxae congenita wrodzone zwichnięcie stawu biodrowego

• articulationis coxae iliaca ?wichnięcie stawu biodrowego do tyłu z przemiesz

niem głowy kości udowej la kość biodrową

- articulationis coxae obturaloria zwichnięcie stawu biodrowego do przodu z p

mieszczeniem głowy kości udowej w otwór zasłonowy

- articulationis cubiti zwichnięcie stawu łokciowego

• articulalionis genus zwichnięcie suwu kolanowego

• articulationis humcri zwichnięcie suwu ramiennego
  articulalionis liumeri posterior zwichnięcie* lylne stawu tainirnnego

• arliculalinnis humcri subcoracoidea zwichnięcie suwu ranuen-ie^o z przrmii-,/.

izeniem kości ramicnne¹ pod wyrostek kruc7y łupjlki

- capitis radii pi>slcrior zwichnięć le tylne głowy kości pi()iTiiriiiowi'|

mobilisatio, -onis/uruchomienie

mus articularis myszka stawowa (wolne ciało w jamie stawu)

osteochondritis dissccaiis oddzielająca jałowa irurtwu a kosino chrzęsuj.i

osteogenesis imperfecla kostnienie niezupełne, wrodzona łamliwość kości

osteomalacia, -ae/rozmiękanie kości, osteomalacja

osteoporosis, -is/zanik kostny, osteoporoza

osteosynthesis, -is/operacyjne zespolenie złamanej lub przeciętej kości

patellectomia, -ae/wycięcie rzepki pathologicus, -a, -um patologiczny peclus, -oris n (syn. lhorax, -cis/) klatka piersiowa

- carinatum (syn. gallinaceumj klatka piersiowa kurza

- infundibilifornic klatka piersiowa lejkowata, czyli szewska
pes, -dis m stopa

• adductu* stopa przywiedziona

• equinus stopa końska

• equinovarus stopa końsko-szpotawa

• calcaneus stopa piętowa

• calcancovalgus stopa piętowo-koślawa

• excavalus stopa wydrążona

• paralyticus stopa poiażenna

• planus stopa płaska

• relaxatus stopa wiotka

• .spasticus stopa spastyczna

• trans\crsoplanus stopa poprzecznie płaska

• va]gus stopa koślawa

• planovalgus stopa płasko-koślawa

• varus stopa szpotawa

phocomelia, -ae/fokomelia, czyli brak kończyny z wyjątkiem jej części obwodowej

plastica, 'ae/zabieg wytwórczy

posttraumaticus, -a, -um pourazowy

pronalio, -onis/nawracanie

prothesis, -is/proteza

pseudoarthrosis, -is/staw rzekomy

rachischisis, -is/rozszczep kregodupi

rachitis, -tidis/krzywica

radialisatio, -onis/odchyleme lub pf^ainiecie ku stronie promieniowej

recurvatio, -onij/wygiecie do lyłu

redrettio, -onis/rozciaganie, redresja

repo-.ili(j_t -onis/Oprowadzenie, nanawienie

- crucnla nastawienie krwawe, czyli operacyfoe
~ fracturac nastawienie złamania

• luxationis nastawienie zwichnięcia suwu
  resectio, -onis/wycięcie, resekcja

• articuli wycięcie suwu
  retrolisthcsis, -is/kregozmyk do tyłi
  rotatio, -onis/skręcenie, rotacja
  ruptura, -ae./pęknięcie, rozerwanie

• tendinis rozerwanie ścięgna, przerwanie ścięgna

scapula aha congenita (syn. morbus Sprengeli wrodzone wysokie usuwieaie łopatki (r

choroba Sprengela) scoliosis, -is /boczne skrzywienie kręgosłupa, skolioza

• dextroversa skolioza prawoł/ypukła

• functionalis skolioza funkcje-nalna

• idiopathica skolioza idiopatyczna

• sinistroversa skolioza lewowypukła

• struecuralis skolioza struktu.^aina
  spondylodesis, -is/operacyjne usztywnienie kręgosłupa
  spondylolisthesis, -is/kregozmyk

subluxatio, -onis/podwichnięcie

supinatio, -onis/odwracanie, supinacja

syndroma, atis n (syn. syndroma, -acj) zespół chorobowy

• canalis carpalis zespół kanjh> nadgarstka

• costae cervicalis zespół zebr* szyjnego

• ischaemicum Volkmann (syn. contractura ischaemica Volkmann) zespół r

dokrwienny Yolkmaima (ijn. przykurcz niedokrwienny Volkmanna)

- musculi scaleni anterioris ztspół mięśnia pochyłego przedniego
synovia, -ae/ inaź stawowa

synovicctomia, -ae/wycięcie błony tnaiiowej, synowektomia

tcildiililis, -idis/zapalenie ścięgna tcnotomia, -ae/przecięcie ścięgna thorax, -acis m (syn. pectus, -oris n) 1 Jatka piersiowa

• aslhenicus klatka piersiowa .^temczna

• cmphyscmatosus klatka piersiowa rozedmowa

• rachilicus klatka piersiowa krzywicza

torsio, -Onis / skręcenie.

torticotlis, -is / kręcz karku tractio, -onis/cijgnieae, pociąganie transplantacjo, -onis/prze.szczcpicnie transpositio, -onis /przeniesienie traunia, -atis n uraz traumaticus, -a, -um urazowy truncus, -i m pień. kadłub, kikut

ulcus, -<ris // wrzód

- cruris varicosum wrzód podudzia na ile żylaków ulnarisatio, -onisy odchylenie lub przesunięcie ku stronie łokciowej

valgus, -a, -um koślawy \ arus, -a, -um szpotawy

7.2. Przykłady rozpoznań lekarskich

Ablatio epicondyli medialis humeri dextri.

Oderwanie nadkłyki la przyśiodkowego prawej kości ramiennej.

Amputatio cruris sinistri propter gangraenam pedis in decursu morbi Buerger.

Amputacja lewego podudzia z powodu zgorzeli stopy w przebiegu clioroby Buergera.

Amputatio femoris dextri posttraumatica.

Pourazowa amputacja prawego uda.

Ankylosis articulationis coxae dextrae post coxitidem tuberculosam.

Zesztywnienit prawego stawu biodrowego po zapaleniu gruźliczym suwu biodrowego.

Ankylosis arliciilationii cubiti sinistri in flexione et supinalione.

Zeszlywnienie lewego staau łokciowego w zgięciu i odwróceniu.

Arthrophistica rotalis artikulationis coxae sinistrae modo Weller.
Całkowita plastyka stawu biodrowego sposobem Wellera.

Cuntractura ishaemica Volkmann manus dextrae post fracturam supracondylicam humeri.

Przykurcz niedokrwienny Volkmana prawej ręki po złamaniu nadkłykciowym kości ramiennej

Contusio genus sinistri, laesio ligamenti collaterali mediali.

Stłuczenie lewego kolana, uszkod/tn.e wiczadła pobocznego przyśrodkowego.

Curatio functionalis fracturae humeri dextri modo Tylman.

Leczenie czynnościowe złamania prawej kości ramiennej metoda Tylmana.

Distorsio articulationis genus dextri.

Skręcenie prawego stawu kolanowego.

Dysplasia irticulationis coxae dextrae congenita.

Wrodzona dysplazja prawego stawu biodrowego.

Elongatio extremitatis inferioris dertrae modo Elizarow.

Wydłużenie prawej kończyny dolnej metodą Elizarowa.

Elongatio tendinis Achillei dextri.

Wydłużenie prawego ścięgna Achillesa.

Endoprothesopiastica articulationis coxae sinistrae.

Wszczepienie endoprotezy (endopiot -zoplastyka) lewego stawu biodrowego.

Epiphyseolysis capitis femoris sinistri iuvenilis.

Młodzieńcze złuszczenie głowy lewej kości udowej.

Fractura colli femoris sinistri cum dislocatione.

Złamanie szyjki lewej kości udowej z przemieszczeniem.

Fractura colli chirurgici humeri dextri cum abruptione tuberculi maioris.

Złamanie szyjki chirurgicznej prawej iości ramiennej z oderwaniem guzka większego.

Fractura pertrochanterica femoris dextri sine dislocatione.

Złamanie przezkrętarzowe prawej ko:.ci udowej bez przemieszczenia.

Fractura supracondylica humeri sinistri.

Złamanie nadkłykciowe lewej kości r-mienm-j.

Gonitis subacuta dextra post contsionem.

Podosire zapalenie prawego stawu kolanowego po stłuczeniu.

Kyphoscoliosis partis thoracolumbalis columnae vertebralis maioris gradus deformatio thoracis, insuflicientia respiratoria.

Kifoskolioza części piersiowo-lędźwiowej znacznego stopnia, zniekształcenie klatki piersiowej, niewydolność oddechowa.

L aesio traumatica ligamenti cruciati anterioris articulationis genus dextri cum abrup-tione eminentiae intercondylaris.

Urazowe uszkodzenie wiezadła krzyżowego przedniego prawego siawu kolanowego z oder­waniem wyniosłości miedzyktykciowej.

Laesio menisci medialis articulationis genus dextri. Uszkodzenie łakotki przyśrodkowej prawego stawu kolanowego.

Luxatio articulationis talocruralis sinisirae.

Zwichnięcie lewego suwu skokowo-goleniowego.

Luxatio articulationis coxae congenita bilateralis.

Obustronne wrodzone zwichniecie stawu biodrowego.

Luxatio habitualis articulationis humeri sinistri.

Zwichniecie nawykowe lewego suwu ramiennego.

Osteotomia intertrochanterica femoris sinistri modo McMurray.

Osteotomia miedzykręurzowa lewej kości udowej sposobem McMurray'a.

Pes planovaJgus sinister post fracluram ossis navicularis.

Lewa stopa płasko-koślawa po złamaniu kości iódkowatej.

Repositio luxationis articulationis humeri dextri.

Nastawienie zwichnięcia prawego suwu ramiennego.

Repositio fracturae radii dextri loco typico (elassico).

Nastawienie złamania prawej kości promieniowej w miejscu typowym (klasycznym).

Repositio cruenta fracturae femoris sinistri cum osteosynthesi metaJlica.

Krwawe (operacyjne) nastawienie złamania lewej kości udowej z zespoleniem kości za po­mocą metalu.

Resectio articulationis talocruralis sinistrae. Wycięcie lewego stawu skokowo-goleniowego.

Resectio menisci medialis articulationis genus dextri.

Wycięcie łakolki przyśrodkowej prawego siawu kolanowego.

Subluxatio capitis radii sinistri.

PodwichniccH' głowy lewej kości promieniowej.

Trauma columnae vertebralis, fractura vertebrae Th4, apoplexia spinalis, parapte; spastica inferior, incontinentia urinae et alvi.

Uraz kręgosłupa, złamanie kręgu Thi, poprzeczne uszkodzenie rdzenia, porażenie spasty ne kończyn dolnych, nietrzymanie moczu i kału.

Truncus femoris sinistri post ampu'.ationem.

Kikut lewego uda po amputacji.

Scoliosis dextroversa parlis lumbalis et sinistroversa partis thoracalis columnae vertebralis compensata.

Skolioza prawowypukła części lędźwiowej lędźwiowej prawowypukła części piersiowej kręgosłupa skompensowana.

28

8. Chirurgia

8.1. Nazwy lacińsko-polskie

appendectomia, -ae/wycięcie wyrostka robaczkowego atelectasis pulmonum postoperativa pooperacyjna inedodnu płuc

cholecystectomia, -ae/wycięcie pęcherzyka żółciowego carcinoma, -ae/rak

• bronchogenes rak oskrzelowy

• mammae rak sutka
  commissurotomia, -ae/komisurotomia

endarterectomia, -ae/udrożnienie tętnicy gastroenterostomia, -ae/zespolenie żohjdkowo-jelńowe

haemorrhagia, -ae/krwotok

- ventriculi krwotok żołądkowy
hernia, -ae/przepuklina

- femoralis przepuklina udowa

• incarcerata przepuklina uwieźnieta

• inguinalis przepuklina pachwinowa

• libera przepuklina wolna

• lineae albae przepuklina kresy białej

• postoperativa przepuklina pooperacyjna

• umbilicalis przepuklina pępkowa

- reponibilis przepuklina odprowadzalna
herniotomia, -ae/operacja przepukliny

Japarotomia, -ae/operacyjne otwarcie jamy brzusznej lobectomia, -ae/wycięcie płata

- pulmonis wycięcie płata płuca

mammectomia, -ae/operacyjne usunięcie sutka

peritonilis, -ilidis/zapalcnie otrzewnej pulmonccloinia, -ae/wycięcie płucj

resectio, -onis/wycięcie

- ventriculi wycięci'- (resekcja) żołądka

segmentum, -i n odcinek, segmem segmentcclomia pulmonis wycięcie segmeiuu płuca

thoracoplaslica, -ae/operacja plastyczn i klatki piersiowej, torakoplastyka thoracotomia, -ae/operacyine otwarcie klatki piersiowej

varix, -icis/żylak varices (plur.) żylaki

• extremitatum inferiorum żylaki kończyn dolnych

• haemorrhoidales guzki krwawiicze, hemoroidy
  yulnus, -eris ;; rana, zranienie

8.2. Przykłady rozpoznań lekarskich

Carcinoma bronchogenes, pulmonectimii dextra.

Rak oskrzelowy, wycięcie prawego płuci.

Carcinoma bronchogenes, lobectomia lobi superioris et medii pulmonis dextri.

Rak okrzelowy, wycięcie górnego i środkowego płata prawego płuca.

Cholecyslectomia propter cholecystitidem calculosam.

Wycięcie pęcherzyka żółciowego z powodu kamicy żółciowej.

Combustio secundi et tertii grndus cruris et dorsi pedis dextri.

Oparzenie drugiego i trzeciego stopnia podudzia i grzbietu prawe) stopy.

Hernia inguinalis sinistra incarcerata

Lewostronna przepuklina pachwinowa uwięźnięta.

Hernia libera in ckatrice post resectionem yentriculi.

Przepuklina wolna w bliźnie po resekcji żołądka.

Mammectomia dextra propter carcinoma.

Operacyjne odjęcie prawego sutka z powodu raka.

30

ii

Morbus ulcerosus ventriculi, stenosis pylori. Choroba wrzodowa żołądka, zwężenie odźwiermka.

Resectio ventriculi modo Rydygier propter morbum ulcerosum duodeni.

Wycięcie żołądka sposobem Rydygiera z powodu choroby wrzodowej dwunastnicy.

Stenosis oesophagi post combustionem.

Zwężenie przełyku po oparzeniu.

Stenosis ostii renosi sinistri, commissurotomia.

Zwężenie lewego ujścia żyłnego, komisurotomia.

Strumectomia propter morbum Graves-Basedow.

Wycięcie tarczycy z powodu choroby Gravesa i Basedowa.

Ulcus ventriculi perforatum, haemorrhagia ventriculi, anaemia posthaemorrhagica.

Przebicie wrzodu żołądka, krwotok żołądkowy, niedokrwistość pokrwotoczna.

Varices extremitatum inferiorum, ulcus varicosum cruris dextri.

Żylaki kończyn dolnych, owrzodzenie żylakowe prawego podudzia.

Vulnus ictum thoracis, pneumothorax dexter.

Rana kłuła klatki piersiowej, prawostronna odma opłucnej.

9. Ginekologia

9.1. Nazwy łacińsko-polskie

abortus, -us m poronienie

• imminens poronienie zagraża ące

• in tractu poronienie w toku
  adnexitis, -itidis/zapalenie przydatków

descensus, -us m (syn. descensio, -onis f) zstępowanie, schodzenie w dół

• uteri obniżenie się macicy

• dysmenorrhoea, -ae/bolesr e miesiączkowanie

graviditas, -atis /ciąża

• obsoleta ciąża obumarła

• prolongata ciąża przenoszona

hypermenorrhoea, -ae/obfite miesiąc 'kowanie

involutio, -onis/zanik fizjologiczny

- uteri obkurczanie się macicy

mastitis, - itidis/zapalente sutka menstruatio, -onis j miesiączka, mensiruacja my oma, -atis n mięśniak myomata (plur.) mięśniaki

- uteri (syn. uterus myomatosiis) mięśniaki macicy

partus, -usm poród

• iminaturus poród niewczesny

• naturalis poród prawidłowy

• praematurus poród przedwczesny

retroflexio, -onis/zgięcie do tyłu, tyłozgięcie

- uteri tyłozgięcie macicy

seclio, -onis/"ciecie, przecięcie, rozcięcie

- caesarea ciecie cesarskie sterilitas, -atis /"niepłodność

10. Interna

9.2. Przykłady rozpoznań lekarskich

Andexitis peracta, dysmenorrhoea.

Przebyte zapalenie przydatków, bolesne miesiączkowanie.

Graviditas secunda, mensis lunaris sextus.

Druga ciąża, szósty miesiąc księżycowy.

Parius complicatus, sectio caesarea.

Poród powikłany, ciecie cesarskie.

Resectio uteri cum adnexibus.

Wycięcie macicy i przydatków.

Resectio uteri propter myomata.

Wycięcie macicy z powodu mięśniaków.

Retroflexio uteri, dysmenorrhoea.

Tyłozgięcie macicy, bolesne miesiączkowanie.

10.1. Nazwy łacińsko-polskie

adipositas, -atis/(s;y«. obesitas, -atis/) otyłość anaemia, -ae/niedokrwistość angina pectoris dusznica bolesna

• ambulatoria dusznica bolesna wysiłkowa

• instabilis dusznica bolesna w/sitkowa niestabilna

• stabilis dusznica bolesna wys łkowa stabilna

angiopathia, -ae/schorzenie lub zaburzenie czynności naczyń krwionośnych angioneuropathia, -ae/czynnościowi; zaburzenie naczynioruchowe angioorganopathia, -ae/organiczna choroba naczyń krwionośnych arrhythmia, -ae/niemiarowość, arytnia

• respiratoria niemiarowosć ex dechowa

• extrasystolica niemiarowosć *ywołana skurczami przedwczesnymi
  asthma, -atis n astma, dychawica

• bronchiale astma oskrzelowa (syn. dychawica oskrzelowa)

• cardiale dychawica sercowa
  astlimaticus, -a, -um astmatyczny, dy.hawiczy
  atelectasis, -is/niedodma

• pulmonum niedodma płuc
  atherosclerosis, -is/miażdżyca tętnic

• arteriarum cerebri miażdżyca tętnic mózgowych

• arteriarum coronariarum cordis miażdżyca tętnic wieńcowych serca

• obliterans miażdżyca zarostowa tętnic

bradycardia, -ae/zwolnienie akcji ser;a

bronchiectasia, -ae/(ryn. bronchiectasis, -is/) rozstrzeń oskrzeli bronchiectasiae [plur) (syn. bronchiectases) rozstrzenie oskrzeli bronchitis, -idis/zapalenie oskrzeli, nieżyt oskrzeli

• obturativa zaporowy (syn. obturacyjny) nieżyt oskrzeli

• spastica kurczowy nieżyt oskrzeli
  bronchospasmus, -i m skurcz oskrzeli

cholecystitis, -tidis/zapalenie pęcherzyka żółciowego

• caiculosa zapalenie pęcherzyka żółciowego na tle kamicy
  cholecystolithiasis, -is/kamici pęcherzyka żółciowego
  claudicatio, -onis ^chromanie

• intermittens chromanie przestankowe

defectus, -us m ubytek

• sepii atriorum ubytek w- przegrodzie międzyprzedsionkowej

• septi ventriculorum ubytek w przegrodzie międzykomorowej
  diabetes meliilus cukrzyca

• invenilis (typus I) cukrzyca młodzieńcza (typ I)

• adultorum (typus II) cukrzyca dorosłych (typ I[)

embolia, -ae/zator emphysema, -atis n rozedma

• pulmonum rozedma płuc
  endocarditis, -itidis/zapalenie wsierdzia

• rheumatica reumatyczne zapalenie wsierdzia
  enteroptosis, -is/opadnięcie trzewi

fibrosis, -is/zwłóknienie

- pulmonum zwłóknienie śródmiąższowe płuc
fibrothorax, -cis m zwłóknienie klatki piersiowej

gangraena, -ae /zgorzel

gastritis, -tidis/zapalenie błony śluzowej żołądka, nieżyt żołądka

gastroenteritis, -tidis/nieżyt żołądka i jelit

gastroplosis, -is/opadnięcie żołądka

gastroenteroptosis, -is/opadnięcie żołądka i jelit, czyli opadnięcie trzew

glycosuria, -ae/cukromocz

hyperglycaemia, -ae/przecukrzenie krwi

hypertonia, -aef(syn. hypertensio, -onis/) nadciśnienie

• arterialis nadciśnienie tętnicze

• arterialis primaria nadciśnienie tętnicze pierwotne (syn. hypertonia essentialis

nadciśnienie samoistne, morbus hypertonicus choroba nadciśnieniowa)

- arterialis secundaria nadciśnienie tętnicze wtórne
hypoglycaemia, -ae/niedocukrzenie krwi, hipoglikemia

infaretus, -us m zawał

• myocardii zawał mięśnia sercowego

- myocardii complicatus powiktany zawat miesnia sercowego

- myocardii non complicatus niepowikiany zawat miesnia sercowego insufficientia, -ae/niewydolnosc, rowniez niedomykalnosc zasiawki serca

- coronaria niewydolnosc wit ncowa (obecna nazwa: morbus ischaemicus coi

choroba niedokrwienna seica)

- valvae bicuspidalis (mitrali:;) niedomykalnosc zastawki dwudzielnej (mitrak

- valvae aortae niedomykalnc sc zastawki aorty

- valvae trunci pulmonalis nsedomykalnosc zastawki pnia ptucnego

- valvae tricuspidalis nicdom ^kalnosc zastawki trojdzielnej ischaemia, -ae/medokrwienie

morbus, -i m choroba

- Buerger choroba Buergera ( yn. thrombangiitis obliterans zakrzepowo-zro

we zapalenie naczyn krwionosnych)

- ischaemicus cordis choroba niedokrwienna serca {syn. morbus coronarius c

roba wiencowa)

- hypertonicus choroba nadcisnieniowa (syn. hypertonia essentialis nadcisnif

samoistne)

- ulcerosus duodeni choroba wrzodowa dwunaslmcy

- ulcerosus ventriculi chorobi wrzodowa zotadka

nephrolithiasis, -is/kamica nerkow.

obesitas, -atis/fsyn. adipositas, -atis I) otytosc

- alimentaris otytosc z przekarmiania obstipatio, -onis/zaparcie stolca

- habitualis nawykowe zapari ie stolca

pleuritis, -idis/ zapalenie optucnej

- exsudativa wysiekowe zapalenie optucnej pleuropneumonia, -ae/zapalenie optucne| 1 ptuc pneumoconiosis, -is/pylica ptuc pneumonia, -ae/zapalenie ptuc pneumothorax, -acis m odma optucnej

silicosis, -is/krzemica

- pulmonum krzemica piuc stenosis, -is/zwezenie

- isthmi aortae zw^zenie ciesni aorty

- ostii venosi dextri zwezenk prawego ujscia zylnego

- valvaris ostii arteriosi dextri zwezenie zastawkowe prawego ujscia letniczeg

- valvaris ostii arteriosi sinistri zwezenie zastawkowe lewego ujscia tetmczeg.

• pylori zwezenie odzwiernikamyocardii complicatus powikłany zawał mięśnia sercowego

thrombangiitis obliterans zukrzepowo-zarosiowe zapalenie naczyń krwionośnych (syn,

morbus Buerger choroba Ruergera) thrombus, -i m /.akrzep

thrombophlebitis, -idis/zakrzepowe zapalenie żył tuberculosis, -is/gruźhca

- pulmonum gruźlica płuc tuberculosus, -a, -um gruźliczy

ulcus, -eris n wrzód

• ventriculi wrzód żołądka

• duodeni wrzód dwunastnicy

ventriculus, -i m (syn. gaster) żołądek

• cordis komora serca
  vitium, -i n wada

• cordis acquisitum wada serca nabyta

• cordis congenitum wada serca wrodzona

• cordis compensatum wada serca wyrównana

• cordis decompensatum wada serca niewyrównana

10.2. Przykłady rozpoznań lekarskich

Abscessus lobi inferioris pułmonis dextri.

Ropień dolnego płata prawego płuca.

Asthma bronchiaJe in stadio remissionis.

Astma oskrzelowa w okresie remisji.

Athcrosclerosis disscminata praecipue arteriarum cerebri, hypertonia arterialis, hae-morrhagia ad capsulam internam, hemiparesis dextra.

Miażdżyca rozsiana, szczególnie tętnic mózgowych, nadciśnienie tętnicze, krwotok do to­rebki wewnętrznej, prawostronny niedowład połowiczy.

Atherosderosis disseminata praecipue aortae et arteriarum coronariarum cordis, mor­bus ischaemicus cordis, in/arctus myocardii anno 1980 peractus. Miażdżyca rozsiana, szczególnie aorty i tętnic wieńcowych serca, choroba niedokrwienna serca, zawał serca przebyty w 1980 roku.

Atherosclerosis obliterans extremitatum inferiorum, elaudicatio intermittcns.

Miażdżyca zarostowa tętnic kończyn dolnych, chromanie przestankowe.

Athcrosclerosis obliterans, occlusio artei iae femoralis sinistrae.

Miażdżyca zarostowa, niedrożność (zatkanie) lewej tętnicy udowej.

Atherosclerosis obliterans occlusio arteriae iliacae communis bilateralis (syndroma Leriche).

Miażdżyca zarostowa, niedrożność tętnic biodrowych wspólnych (zespół Leriche^ła).

Bronchitis chronica obturativa, emphyscma pulmonum.

Przewlekły, obturacyjny nieżyt oskrzeli, rozedma płuc.

Bronchitis chronica obturativa, bronchiectasiae lobi inferioris pułmonis dextri.

Przewlekły, obturacyjny nieżyt oskrzeli, ozstrzeme oskrzeli dolnego płata lewego płuca.

Cirrhosis lobi inferioris et medii pulmonis dextri, bronchiectasiae, syndroma pulmo-nocardiale incipiens.

Marskość dolnego i środkowego płata pranego płuca, rozstrzenie oskrzeli, rozpoczynający się zespół płucnc>-sercowy.

Diabetes mellitus insulinodependens.

Cukrzyca insulinozależna.

Diabetes mellitus, polyneuropathia diabetica.

Cukrzyca, polineuropatia cukrzycowa.

Emphysema pulmonum obturativum.

Obturacyjna rozedma płuc.

Fibrothorax post pleuritidem exsudativam dexlram.

Zwłóknienie klatki piersiowej po prawostronnym wysiękowym zapaleniu opłucnej.

Infarctus myocardii complicatus.

Powikłany zawał mięśnia sercowego.

Infarctus myocardii non complicatus.

Niepowikłany zawał mięśnia sercowego.

Infarctus myocardii imminens.

Zagrażający zawał mięśnia sercowego.

Infarctus myocardii peractus.

Przebyty zawał mięśnia sercowego.

Insufficientia valvae aortae compemata.

Wyrównana niedomykalność zasuwki aorty.

Laesio myocardii, dissociatio atrioventricularis secundi gradus, implantatio cardiosti-mulatoris.

Uszkodzenie mięśnia sercowego, blok przedsionkowo-komorowy drugiego stopnia, wszcze­pienie rozrusznika serca.

Morbus Buerger, gangraena digiti tertii pedis sinistri incipiens.

Choroba Buergera, rozpoczynająca się zgorzel trzeciego palca lewej stopy.

Morbus hypertonicus in stadio hypertoniaf labilis (stadium primum).

Choroba nadciśnieniowa w okresie nadciśnienia chwiejnego (okres pierwszy).

Morbus hypertonieus I gradus (primi radus). Choroba nadciśnieniowa 1 stopnia.

Murbus hypertonicus U gradus (secundi gradus), hypertrophia ventriculi sinistri cordis.

Choroba nadciśnieniowa II stopnia, przerost lewej komory serca.

Morbus hypertonicus III gradus (tertii gradus), morbus ischaemicus cordis, infaretus myocardii peractus.

Choroba nadciśnieniowa 111 stopnia, chorobj niedokrwienna serca, przebyty zawał mięś­nia sercowego.

Morbus ischaemicus cordis, angina pectoris.

Choroba niedokrwienna serca, dławica piersiowa.

Morbus obturativus pulmonum. Choroba obturacyjna (zaporowa) płuc.

Morbus uleerosus duodeni, deformatio bulbi duodeni.

Choroba wrzodowa dwunastnicy, zniekształcenie opuszki dwunastnicy.

Morbus uleerosus duodeni, stenosis priori.

Choroba wrzodowa dwunastnicy, zwężenie odźwiemika.

ObesiUs alimentaris, atheroscJerosis dispersa, diabetes mellitus, osteoarthrosis gene-ralisata.

Otyłość z przekarmiania, rozsiana miażdżyca tętnic, cukrzyca, uogólnione zmiany zwy­rodnieniowe stawów.

Pneumonia lobi inferioris pułmonis dextri. Zapalenie płuc dolnego płata prawego płuca.

Stenosts ostii venosi sinisiri et insufficicntia valvac mhralis in sudio sufficientiae circulatoriae.

Zwężenie lewego ujścia żylnego i medomykalność zasuwki dwudzielnej w okresie wyrównania krążenia.

StenosU valvaris ostii arteriosi sinistri, hypcrthrophia ventriculi sinistri cordis. Zwężenie zastawkowe lewego ujścia tętuczego, przerosi lewej komory serca.

Syndroma aperturae superioris thoracis.

Zespół górnego otworu klatki piersiowej.

Synechiae pleurae post pleuritidem exsudativam sinistram.

Zrosty opłucnej po lewostronnym wysiękowym zapaleniu opłucnej.

Thrombangiitis obliterans, gangracna sicca hallucis dcxtri, amputatto digiti tertii pe dis dextri propter gangraenam.

Zakrzepowe-zarostowe zapalenie naczyń, zgorzel sucha prawego palucha, amputacj; palca III prawej stopy z powodu zgorzel..

Tuberculosis pulmonum infUtrativa, jileuritis exsudativa sinistra.

Gruźlica płuc naciekowa, wysiękowe lewostronne zapalenie opłucnej.

Ulcus ventriculi cruens, anaemia secuitdaria. Krwawiący wrzód żołądka, niedokrwistość wtórna.

40

41

//. Reumatologia

11.1. Nazwy łacińsko-polskie

coxarthrosis, -itf(syn. osteoarthrosis coxae) zmiany zwyrodnieniowe stawu biodrowego coxitis, -idis/zapalenie stawu biordowego

discopathia, -ae/dyskopatia, uszkodzenie krążka miedzykregowego discus, -i m krążek

- intervertebralis krążek międzykręgowy

endocarditis, -idis/zapalenie wsierdzia

- rheumatica reumatyczne zapalenie wsierdzia
epicondylitis humeri zapalenie okołostawowe łokcia

febris, -is/gorączka

- rheumatica gorączka reumatyczna

gonarthrosis, -ii f (syn. osteoarthrosis genus) zmiany zwyrodnieniowe suwu kolanowego iritis, -idis/zapalenie tęczówki

nsorbus, -i m choroba

- degenerativus articulorum choroba zwyrodnieniowa suwów

• rhcumatoideus choroba reumatoidalna
  myocarditis, -idis/zapalenie mięśnia sercowego

• rheumatica reumatyczne zapalenie mięśnia sercowego

nucleus, -i m jądro

- pulposus jądro miażdżyste

osteoarthrosis, -is/zmiany zwyrodnieniowe stawu

- articulationis coxae (syn. coxarthrosis) zmiany zwyrodnieniowe stawu biodro-

wego

- articulationis genus (syn. gonarthrosis) zmiany zwyrodnieniowe stawu kola-

nowego

pcriarlhritis, -lidis//..i[j.ii<jnH' ikanek miękkich okołostawowych

- humeroscapujaris zapalei ie łkanek mifkJcich okolosuwowych barku (syr.

pół bolesnego birku) polyarthritis, -itidis/zapalenie wielostawowe

- rheuirutoidea (syn. morbus rheumatoideus) reumatoidalne zapalenie sta

(syn. choroba reumalojda.na)

• rheumatoidea iuvenilis m:odzieńcze reumatoidalne zapalenie stawów
  prolapsus, -us;/; wypadnięcie

• nuclei pulposi disci interv<rtebralu wypadniecie j^dra miażdżystego krążka

dzykregowego protrusio, -onis/wypuklenie

- nuclei pulposi disci intcrv :rtebralis wypuklenie j»dra miaźdżystego krążka

dzykregowego

rheumaticus, -a, -urn reumatyczny rheumatismus, -i m reumatyzm

- extraarticularis reumatyzn pozastawowy

sacroiliitis, -idis/zapalenie stawu kizyżowo-biodrowego spondyloarthritis, -idis/zapalenie stawów kręgosłupa

• ankylopoetica zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa
  spondyloarthrosis, -is/zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa

• partis cervicalis części szyjiiej

• partis thoracalis części pier;iowej

• patris lumbosacralis części lędźwiowo-krzyżowej

11.2. Przykłady rozpoznań lekarskich

Bursitis praepatellaris exsudativa dextra.

Prawostronne wysiękowe zapalenie kaletki maziowe) przedrzepkowej.

Coxarthrosis bilateralis praecipue dextra.

Zmiany zwyrodnieniowe stawów biodrowych, zwłaszcza prawego.

Febris rheumatica in stadio remis- ionis, endocarditis rheumatica chronica, insi cientia valvne imtralis compensata.

Gorączka iriiuntyczna w okresie reTiisji, przewlekłe, reumatyczne zapalenie wsierd niedomykalność zastawki dwudzielne) wyrównana.

Osteoarthrosis generalisata, praecipue genus et manus utriusque, noduli Heberdt

Uogólnione zmiany zwyrodnieniow..- stawów, szczególnie kolanowych i rak, guzki berdena.

Polyarthritis rheumatoidea, stadium III, gradus functionis II.

Reumatoidalne zapalenie suwów, okics III, stopień funkc |i II

Polyarthritis rheumatoidea, synoviectomia articulationis genus dextri.

Reumatoidalne zapalenie stawów, wycięcie błony maziowej prawego stawu kolanowego.

Polyarthritis rheumatoidea, anaemia hypochromica.

Reumatoidalne zapalenie stawów, niedokrwistość niedobarwliwa.

Protrusio nuclei pulposi disci intcrvertebralis Lj-Si, compressio radiculi Si. Wypuklenie jądra miażdżyslego krążka międzykręgowego L, ucisk korzenia Si.

Sacroiliitis bilateralis.

Obustronne zapalenie stawów krzyżowo-biodrowych.

Spondyloarthritis ankylopoetica, ankylosis articulationis coxae dextrae. Zesztywniajace zapalenie stawów kręgosłupa, zesztywnienie prawego stawu biodrowego.

Spondyloarthritis ankylopoetica, endoprothesoplastica articulationis coxae dextrae.

Zesztywniajace zapalenie stawów kręgosłupa, endoprotezoplastyka prawego stawu bio­drowego.

Spondyloarthritis ankylopoetica, iritis oculi sinistri.

Zesztywmające zapalenie stawów kręgosłupa, zapalenie tęczówki lewego oka.

Spondyloarthrosis partis cervicalis, discopathia Cs-C*, brachialgia sinistra.

Zmiany zwyrodnieniowe części szyjnej kręgosłupa, dyskopatia &-Ct, lewostronna rwa ramienna.

Spondyloarthrosis partis lumbalis columnae vertebralis, discopathia L1-L5, ischialgia dcxtra, symptomatica.

Zmiany zwyrodnieniowe części lędźwiowej kręgosłupa, dyskopatia L4-L5, objawowa pra­wostronna rwa kulszowa.

Piśmiennictwo

Olearczyk |. (1994) Gramatyczne potUtawy łacimko-poUkiego nazewnictwa medyczne

AW1^;, Wrocław, wyd. II.

Piekarz M. (1996) Lingua lalina medic-nalis. Medycyna Praktyczna, Kraków. Rosławski A. (1987) Słownik laańsko-tohki nazewnictwa medycznego 1 przykłady rozpozr

lekarskich, AWF, Wrocław, wyd. II. Rosławski A. (1993) Propedeutyka rehabilitacji 1 lacińsko-polikie nazewnictwo medycz

Agencja Wydawmczo-Poligrafi;zna .Rubikon*, Wrocław.