ESCAP ( Społeczno Ekonomiczna Komisja Azji i Pacyfiku )28 marca 1947 od 1974 ->ECAFE ( Ekonomiczna Komisja dla Azji i Dalekiego Wschodu )
- świadczy pomoc techniczną związaną z programami rozwoju gospodarczego,
- doradza rządom,
- prowadzi badania i analizy ekonomiczno-techniczne,
- organizuje szkolenia
- służy jako centrum informacji
Od 1992 reorganizacja :
- regionalna współpraca gospodarcza,
- zwalczanie ubóstwa,
- wzrost gospodarczy
- rozwój społeczny
Programy
- obszar działania - daleko poza przyjęte granice regionu – trudno o oceny
- biurokratyzacja i rozwlekłość procedur działania
- trafnie uwzględnia regionalną specyfikę ekonomiczną
- wrażliwość na problemy niedorozwoju w regionie, dysproporcji rozwojowych, kwestii społecznych i ochrony środowiska
Ocena Organizacji :
- obszar działania - daleko poza przyjęte granice regionu – trudno o oceny
- biurokratyzacja i rozwlekłość procedur działania
- trafnie uwzględnia regionalną specyfikę ekonomiczną
- wrażliwość na problemy niedorozwoju w regionie, dysproporcji rozwojowych, kwestii społecznych i ochrony środowiska
ADB ( AZJATYCKI BANK ROZWOJU ) 1966 – siedziba MANILA – 40 krajów z Azji – 16 krajów z Europy i Ameryki
udziela kredytów na cele inwestycyjne w przemyśle i rolnictwie oraz na rozwój infrastruktury;
b) świadczy pomoc techniczną i doradztwo związane z realizacją konkretnych projektów inwestycyjnych;
c) udziela pomocy państwom członkowskim w zakresie planowania i realizacji polityki rozwoju społecznego i gospodarczego.
Przyczyny powołania
- inicjatywa w tej mierze należała do USA; realizując strategię powstrzymywania komunizmu
- wciągnięcie Japonii w system zinstytucjonalizowanej współpracy regionalnej i wykorzystanie jej środków finansowych
- sektor energetyczny miał największy udział w kredytach Banku (33%),
- struktura sfery socjalnej - 23%,
- transport i komunikacja - 18%,
- rolnictwo - 16%.
PBEC ( WSPÓŁPRACA GOSPODARCZA BASENU PACYFIKU ) 1967
Inicjatorami powołania PBEC były Japonia i Australia,
Zalążkiem organizacji był Komitet Współpracy Gospodarczej Japonia-Australia
- PBEC jest organizacją grupującą przedstawicieli prywatnego biznesu z państw regionu
- w tej pozarządowej organizacji zasiadają reprezentanci 20 państw regionu
- promowanie handlu i inwestycji przez znoszenie barier w dostępie do rynku
Działania
- wymianie informacji na temat możliwości współpracy i realizacji konkretnych przedsięwzięć ekonomicznych;
- identyfikowaniu problemów, które mają znaczenie dla określania ram współpracy, tzn. takich, które wynikając z polityki ekonomicznej rządów i tendencji rozwojowych gospodarki światowej, ułatwiają bądź utrudniają współpracę;
- doradzaniu rządom;
- podejmowaniu działań na rzecz redukcji barier handlowych i swobodnego przepływu inwestycji;
- stymulowaniu rozwoju technologii i jej praktycznych zastosowań;
- zapewnieniu równowagi między rozwojem ekonomicznym a środowiskiem naturalnym.
Cele :
- regionalna liberalizacja powinna stanowić część liberalizacji w skali globalnej
- PBEC uznaje rolę APEC i jej działania na rzecz liberalizacji, ale nie jest to jedyna organizacja regionalnej współpracy gospodarczej
- PBEC popiera cel APEC, jakim jest wolny handel w regionie do roku 2020
- inicjatywy, konkretne propozycje i działania sektora prywatnego są niezbędnym warunkiem powodzenia liberalizacji handlu i inwestycji w regionie
- najbliższym zadaniem PBEC jest uzyskanie członkostwa we WTO.
PECC ( RADA WSPÓŁPRACY GOSPODARCZEJ PACYFIKU ) 1980 AUSTRALIA I JAPONIA - 23 państwa
W1983 roku podczas trzeciej konferencji na Bali oficjalnie przyjęto dla organizacji nazwę PECC Zatwierdzono strukturę organizacyjną:
Konferencja,
Stały Komitet,
Komitet Koordynujący,
grupy robocze
komitety narodowe
FUNKCJE
a) analiza problemów oddziałujących na rozwój regionalnej współpracy ekonomicznej;
b) opracowywanie rekomendacji i zaleceń umożliwiających współpracę ekonomiczną;
c) podejmowanie działań na rzecz tworzenia nowych mechanizmów współpracy, rozwiązywanie wspólnych problemów i eliminowanie napięć między państwami Pacyfiku;
d) stwarzanie możliwości wyrażania wspólnych interesów na innych forach międzynarodowych;
e) promowanie świadomości wspólnych interesów i zrozumienia narastających współzależności ekonomicznych w regionie Azji i Pacyfiku
ANZUS – Pakt Polit-woj. 1 IX 1951 San Francisco
- zrzesza państwa kapitalistyczne Azji płd-wsch
- do 1972 stanowił jedno z ogniw w systemie antykomunistycznych bloków wojskowych mocarstw zachodnich ( element doktryny okrążania ZSRR )
- związany z SEATO przez USA
- gwarantuje bezpieczeństwo państwom członkowskim oraz rozwiązywanie sporów w rejonie Azji i P.
- ANZUSem uzasadnianio interwencje wojsk zelandzkich i austral. w wojnie wietnamskiej
- 1986-92 zawieszenie NZ w uczestnictwie ( nie wpuszczenie USA na swoje terytorium )- współpraca między NZ a Australią kontynuowana.
ASUTRALIA-USA
- Siły zbrojne Australii są całkowicie uzależnione od dostaw sprzętu wojskowe-
go z USA.
- Siły Zbrojne Australii mają duże znaczenie w regionalnym układzie - dorównują połączonym siłom ASEAN.
- B. duże znaczenie Australii z punktu widzenia regionalnego układu sił.
NOWA ZELANDIA-USA
- zmuszona do współpracy wojskowej z Australią, godząc się na to, że ta ostatnia odgrywać w niej będzie wiodącą rolę.
- W 1991 roku obydwa państwa postanowiły zacieśnić współpracę wojskową
Closer Defence Relations - CDR
- Niesformalizowany charakter
- Opiera się na deklaracji politycznej ministrów spraw zagranicznych - Cele i zadania współpracy
wyznaczane są na dorocznych spotkaniach ministrów obrony
-Brak wspólnej wizji bezp.
FPDA ( PIĘCIOSTRONNE POROZUMIENIE OBRONNE )
Australia. Malezja. Nowa Zelandia. Singapur. Wielka Brytania
Przyczyny utworzenia
- wystąpienie Singapuru z Federacji Malezyjskiej w 1963 r.
- wojna w Wietnamie
- groźba dominacji ze strony Indonezji (zwłaszcza po przewrocie wojskowym w 1965 r.)
- wycofanie brytyjskich sił zbrojnych na wschód od Suezu w 1967 r.
- zapotrzebowanie na porozumienie, które chroniłoby Singapur i Malezję
Skutki
1.Integruje ona pod względem wojskowym Malezję i Singapur.
2.Zapewnia na minimalnym poziomie obecność wojskową, a zarazem polityczną Wielkiej Brytanii w Azji Południowo-Wschodniej, zwłaszcza po wycofaniu się jej
z Hongkongu.
3.Porozumienie stanowi ważne narzędzie w polityce zagranicznej Australii, która
wykorzystuje je do umocnienia swej pozycji w regionie Azji Poludniowo-Wschodniej
4. Funkcje woskowe zaczęły ewoluować w kierunku dialogu i konsultacji
ASEN – ( STOWARZYSZNIE NARODÓW PŁD-WSCH AZJI ) 8.08.1967 Bangkok org. Polit-gosp.
- Filipiny, Indonezja, Malezja, Singapur, Tajlandia, Brunei (1984), Wietnam (1995),Birma Laos(1997), Kampucza (1999)
CELE :
- popieranie współpracy gosp i kultur. , ustanowienie strefy pokoju w tym rejonie, wolności oraz neutralności
Komitety :
- ds. handlu i przemysłu
- żywności
- cywilnego transportu lotniczego i żeglugi
- nauki i technologii
- komunikacji
- środków masowego przekazu
- nauki, finansów i kultury
Asean próbuje wykorzystać modele współpracy wypracowane przez Wspólnoty Europejskie. Od 1 I 1993 przekształcanie w strefe wolnego handlu.
AFTA ( ASEAN FREE TRADE AREA ) STREFA WOLNEGO HANDLU ASEAN
PODZIAŁ KRAJÓW
- wysoko rozwinięte gospodarki: Singapur i Brunei,
-Średnio rozwinięte gospodarki: Malezja, Tajlandia, Filipiny i Indonezja
- grupa trzecia to CLMV, Najniższy poziom reprezentuje Myanmar. dochód per capita wynosi tu zaledwie 217 USD
1.Pierwsza próba liberalizacji handlu wzajemnego i zacieśnienia współpracy ekonomicznej - 1976 Preferencyjne Porozumienie Handlowe (Preferential Trading Agreements - PTA).
2.W1976 r. państwa ASEAN podjęły także decyzję o ustanowieniu programu kooperacji przemysłowej w przemyśle samochodowym i maszynowym,
3.Karta ASEAN - weszła w życie 1 stycznia 2009 roku (tekst uzgodniono podczas szczytu w Singapurze w 2007 roku).
4. 27. Spotkanie Ministrów Gospodarki państw ASEAN we wrześniu 1995 r.:
- postanowiono stworzyć mechanizm rozstrzygania sporów handlowych
- Zajęto się promocją inwestycji państw ASEAN w ramach AFTA,
- współpracą w zakresie usług
- ochroną własności intelektualnej
-Pełna realizacja Strefy Wolnego Handlu powinna nastąpić w roku 2015
- Wtedy obejmie państwa założycielskie ASEAN.
- W roku 2018 przyłączą się pozostałe państwa członkowskie organizacji.
EAEG ( UGRUPOWANIE EKONOMICZNE AZJI WSCHODNIEJ ) zwane ASEAN +3
- Kraje członkowskie ASEAN +Japonia, Chiny, Hongkong (Chiny), Korea Południowa, Tajwan, Wietnam, Laos i Kambodża)
- EAEG-EAEC (East Asian Economic Caucus) – Wykluczenie krajów zachodu
EAEC :
- jest to forum wzajemnych konsultacji aktywujące się w razie konkretnej potrzeby wszystkich bądź kilku partnerów ugrupowania
- konsultacje mogą mieć wymiar zarówno czysto regionalny, jak i globalny.
- Ideą przyświecającą owym spotkaniom jest pogłębianie wzajemnych więzi współpracy gospodarczej.
APEC (Układ o Współpracy Ekonomicznej Azji i Pacyfiku ) 1989 Canberra
CELE APEC:
znoszenie barier celnych
współpraca technologiczna
dążenie do ściślejszej integracji gospodarczej
popieranie wzrostu gospodarczego i sprawiedliwego rozwoju
INNE JEDNOSTKI
Komitet ds. Handlu i Inwestycji, Komitet Ekonomiczny, Komitet Budżetowo-Administracyjny
ZNACZENIE APEC :
- jest instytucją przede wszystkim ekonomiczną
-stał się użytecznym narzędziem polityki zagranicznej Stanów Zjednoczonych, które są w nim liderem
- stanowi forum, na którym następuje zbliżenie państw oraz tworzenie atmosfery współpracy i zaufania (np.. Chiny i USA)
- jedyne ugrupowanie, w którym uczestniczą Chiny, Hongkong oraz Tajwan
ASEM ( MIĘDZYNARODOWY DIALOG EUROPA AZJA )
- Inicjatywa premiera Singapuru
- jako brakujące ogniwo między USA, USE a Azją Wsch., powstały w 1996
CZŁONKOWIE
46 uczestników:
27 państw UE, Komisję Europejską, 10 członków ASEN, Chiny, Japonię, Republikę Korei, Mongolię, Indie, Pakistan ,Sekretariat ASEAN, Rosja
- wytwarzają 50% globalnego PKB,
- stanowią 60% ludności świata
- odpowiedzialne są za 60% handlu
Założeniem ASEM jest rozwój współpracy w duchu wzajemnego poszanowania i równości w następujących obszarach:
Ekonomicznym, politycznym i kulturalnym