Problemy wychowania w rodzinie

1.Problemy 1. Rodzina przestała być instytucja nierozerwalną umożliwiającą zaspokajanie elementarnych potrzeb biologicznych, psychicznych i kulturowo-duchowych. 2. Zanika tradycyjna podział na role męskie i kobiece, które gwarantowały równowage w strukturze i hierarchii wartości oraz obowiązków przypisanych członkom rodziny. 3. Nastąpiło rozluźnienie więzi emocjonalnych pomiędzy członkami rodziny, wyrażające się w braku identyfikacji i przynależności do tej samej wspólnoty.
2. Przyczyny – alkoholizm, zdrada, niezgodność charakterów, praca zawodowa, utrata środków materialnych, zmiana orientacji.
3. Formy egzystencjalne współczesnych rodzin
– spada liczba zawartych związków małżeńskich – przybywa rodzin dysfunkcyjnych – młodzi opóźniają decyzję o zawarciu związku małżeńskiego i założeniu rodziny – narasta zjawisko bezpłodności – powszechne staje się samotne rodzicielstwo – rodzi się coraz więcej pozamałżeńskich dzieci – wzrasta liczba adopcji dzieci przez osoby samotne – wzrasta liczba rozwodów, separacji oraz unieważnień sakramentu małżeństwa – wzrasta liczba związków homoseksualnych – wzrasta zjawisko życia w „pojedynkę” tzw. Singli
Samowychowanie

1. Pojęcie samowychowania – czynne ustosunkowanie się do procesu własnego rozwoju, świadome kierowanie swojego postępowania.
2. Proces samowychowania – zespół zabiegów, jakie uczeń podejmuje w stosunki do własnej osoby w celu doskonalenia swojej osobowości.
– Występowanie podmiotu i przedmiotu wychowania w tej samej osobie. – Aktywność samowychowawczą wyraża się w planowaniu własnego rozwoju i kierowaniu nim, stawianiu sobie wymagań, określaniu zadań oraz ocenie uzyskanych rezultatów. – Warunkiem do samowychowania jest zdolność poznawania samego siebie (kim jestem? kim chciałbym być). Cechy – samodyscyplina, samokontrola, samoocena.

3. Struktura procesu samowychowania
– Idealizacja – akceptacja określonego wzorca i wytworzenie motywu do jego realizacji. – Samopoznanie – zdanie sobie sprawy z rozbieżności między cechami pożądanymi a posiadanami. – Samoocena wstępna – emocjonalne ustosunkowanie się do tego jakim uczeń chciałby być, a tym jaki jest w rzeczywistości. – Aspiracje perfekcjonistyczne – ukształtowanie dostatecznie silnej motywacji dokonania zmian we własnej osobowości. – Decyzje samorealizacyjne – określenie zadań i wymagań w stosunku do samego siebie. – Działania samowychowawcze – podjęcie działań w zakresie systematycznego postępowania zmierzającego do formowania własnej osoby. – Samoocena końcowa – dokonanie warościowania osiągniętego stanu.
4. Metody kierowania samowychowaniem
1. Metoda przybliżania ideałów i celów pracy nad sobą (wpływ osobisty i społeczny, sugestia, perswazja, dialog). 2. Metoda stymulowania do realizacji określonego programu pracy nad sobą (wpływ sytuacyjny – nagradzanie i karanie). 3. Metoda przyswajania określonych technik pracy nad sobą (instruowanie, ćwiczenia, organizowanie doświadczeń, kształtowanie przewidywania następstw zachowań społeczno-moralnych).
Nieprawidłowości w procesie wychowania

1. Pseudowychowanie – akty, zdarzenia i procesy wychowawcze, które w istocie nie są wychowaniem. Przejwa wynaturzenia, zakłamania wychowania jakim jest rozwój człowieka.
– Nieadekwatne – trwanie i odtwarzanie rzewistości w niezmienionym kształcie, nie uwzględnia czynnika rozwojowego.
– Fikcyjne – brak jedności działań wychowawcy i wychowanka, pozorność wychowawcza.
– Wyobcowane – działalność wychowawcy nie trafia do wychowanka, oboje unikają kontaktu i stronią od siebie.
– Zawładające – podmitow wychowujący wykorzystuje „przewagę” nad podmiotem wychowywanym, pozorna troska o wychowawnka.
– Dysfunkcjonalne:
1. Błędne – postępowanie podmiotu wychowującego przyczynia się do powstawania szkodliwych następstw w rozwoju podmiotu wychowywanego.
2. Toksyczne – krzywdzenie podmiotu wychowywanego na skutek łamania przysługujących jemu praw.
3. Manipulacja pedagogiczna – uczynienie podmiotu wychowywanego, przedmiot zabiegów wychowawczych (konformizm wychowanka, brak samodzielności myślenia).

2. Dewiacje w wychowaniu – odchylenie występujące w procesie wychowania, świadome lub nieświadome odstępowanie od standardów wychowawczych.
– Nieszkodliwe – próba oryginalności, różnica celów, niezwykłość dążeń wychowawczych.
– Szkodliwe – alienacja wychowawcza (wychowanie wyobcowane), totalizm wychowawczy (wychowanie zawładające, manipulacja pedagogiczna), wychowanie przestępcze.
3. Przyczyna pseudowychowania i dewiacji w wychowaniu – niski poziom świadomości wychowawczej (zdolność do zdawania sobie sprawy z własnego zachownia i konsekwencji), niski poziom kultury pedagogicznej (przekonania i postawy prezentowane przez rodziców, nauczycieli oraz ogół społeczeństwa w zakresie wychowania).
4. Sposoby przeciwdziałania – interwencja instytucji, organizacji specjalistycznych w zakresie wspierania działań wychowawczych, wsparcie profesjonalne poradni psychologiczno-pedagogicznej.
Przemoc w ujęciu pedagogicznym

1. Krzywdzenie – złe traktowanie drugiego człowieka, którego następwstwem jest poniżenie godności oraz powodującym cierpienie psychiczne i ból fizyczny.
Formy – przemoc, agresja, mobbing i stalking (fizyczny, psychiczny, psychofizyczny)

2. Przemoc – działanie, które zagraża rozwojowi fizycznemu, psychicznemu i moralnemu każdego człowieka oraz ogranicza jego prawa i swobody.
– Fizyczna – zmuszanie dziecka do czynów przekraczających jego możliwości fizyczne, szrpanie, kopanie, bicie, potrącanie, przypalanie.
– Psychiczna – znęcanie się, odrzucenie, izolowanie, szantażowanie.
– Seksualna – wykorzystywanie dziecka do zaspokajania własnych potrzeb seksualnych, gwałt, kazirodztwo.
– Przez zaniedbywanie – niezaspokajanie potrzeb fizjologicznych i emocjonalnych, brak uwagi, wsparcia.
3. Agresja – stała dyspozycja psychiczna człowieka, która cechuje się niechęcią, napaścią i złością.
– Samoagresja emocjonalna (niska samoocena, brak zadowolenia z siebie, brak wiary w siebie)– Samoagresja fizyczna (samookaleczenie się, zadawanie sobie bólu, próby samobójcze) – Wrogość wobec otoczenia (negatywny stosunek do innych) – Nieuświadomione skłonności agresywne – Agresja przemieszczona – Agresja pośrednia (ośmieszanie, plotki) – Agresja słowna (krzyki, przekleństwa) – Agresja fizyczna (okrucieństwo, bestialstwo)
Przemoc a agresja – agresja staję się przemocą jeśli zaczyna być sposobem podporządkowania człowieka. Przemoc staję się agresją jeśli sprawca nie mogąc przekształcić zachowania ofiary, stara się jej zaszkodzić.
Przemoc wobec dzieci w ujęciu pedagogicznym

1. Czynniki tkwiące w rodzicach – doznawanie przemocy w dzieciństwie, zaburzenia osobowości, agresja, niska kontrola emocji, choroby psychiczne, niedojrzałość emocjonalna, problemu uzależnieniowe.
2. Czynniki tkwiące w dziecku – dziecko niechciane, nieoczekiwana płeć, choroba, niepełnosprawne, nadwrażliwe, sprawiające kłopoty wychowawcze.
3. Czynniki tkwiące w relacji dziecka z rodzicami – zaburzenia kontaktów emocjonalnych, zaburzenia komunikacji, niewłaściwe interakcje.
4. Czynniki związane z funkcjonowaniem rodziny – złe warunku mieszkaniowe, materialne, bezrobocie, zaburzone relacje małżeńskie, separacje rodziców, izolacja społeczna, podkultura przemocy.

wkład J.J. Rousseau w nowożytną myśl pedagogiczną w Europie.

„Wychowanie to rozwijanie a nie kształtowanie człowieka”. Wydał książke o systemie naturalnego wychowania opartego na dwóch zasadach:
1. Negatywnej – bez celów, kierowanie umiejętnościami życia, swobodny rozwój. 2. Progresywnej – wychowanie dzieci w 4 okresach: niemowlęcym (do pojawienia się mowy), dziecięcym (do 12 r.ż. rozwój zdrowia i zmysłów), chłopieństwa (do 15 r.ż. umysł, nabywanie wiedzy w zakresie jakim jest mu potrzebna), młodzieństwa (do 20 r.ż. wychowanie moralne).
Kładł nacisk na szkoły publiczne, bezpłatne (szkoły te nie mogą być wyizolowane, muszą zyć życiem publicznym).

główne poglądy pedagogiczne i działalność edukacyjną Stanisława Konarskiego.

1. Wychować człowieka uczciwego – religijny, sprawiedliwy i posłuszny. 2. Wychować dobrego obywatela – patriota, płacący podatki, szanuje prawo i ojczyznę.3. Wychować człowieka moralnego – kształtowanie postaw religijno-moralnych. Poglądy podporządkowywuje dobru ojczyzny. Zorganizował szkołę szlachecką w Warszawie – Collegium Nobilium.
Organizacja i program nauczania w kolegiach pijarskich (co najmniej 7 lat nauczania): – 1 klasa – łacina, polski i arytmetyka – 2 klasa – gramatyka i historia polski
– 3 klasa – retoryka i prawo – klasy następne – retoryka, polityka, geografia, metafizyka, fizyka, etyka, prawo specjalistyczne, traktaty mocarstwowe, architektura. Kładł nacisk na naukę religijną w kościele – znajomość katechizmu, moralności i aksjologii.
Autor reformy szkolnej w szkołach Pijarskich.

Rola KEN

1. Stworzenie jednolitego systemu szkolnego. 2. Wprowadzenie zasady nauczania wszystkich przedmiotów w języku polskim w miejsce łaciny. 3. Powołanie sektora szkół państwowych w postaci szkół akademickich. 4. Opracowanie nowoczesnych programów nauczania i podręczników szkolnych. 5. Podniesienie rangi zawodu nauczycielskiego. 6. Utworzenie po raz pierwszy w dziejach szkolnistwa polskiego seminariów dla kształcenia nauczycieli. 7. Podjęcie kwestii kształcenia dziewcząt. 8. Uczniów traktowano na równi, kładzono nacisk na wychowanie fizyczne, odejście od kar cielesnych i zastąpiono perswazją i odwołaniem się do zasad moralnych.

Przeprowadź charakterystykę polskiej edukacji w okresie międzywojennym.

Nieujednolicony system kształcenia, spowodwany przez zróżnicowaną oświatę w poszczególnych zaborach.
Próby utworzenia powszechnego, bezpłatnego szkolnictwa i reform. Pierwsza wprowadzona reforma w życie – utworzenie trzystopniowego systemu kształcenia.
Szkoły podzielone na 6-letnie powszechne, 4-letnie gimnazja i 2-letnie liceum.
Wprowadzono ustawę o państwowych szkołach akademickich, główne ośrodki – Kraków, Lwów i Wilno.
Światowa sława polskich naukowców powracających z emigracji, głównie w dziedzinach – matematyki, biologii, etnologii, nauk humanistycznych.

podstawowe filary współczesnej edukacji europejskiej.

Trzy segmenty szkoły wyższej – licencjat, magisterka, studia doktoranckie.
Przewodnie idee edukacji człowieka XXI w.
– Uczyć się aby wiedzieć (zdobyć kwalifikacje i kompetencje) – Uczyc się aby działać (oddziaływać na swoje środowisko) – Uczyć się aby żyć wspólnie (uczestniczyć i współpracować z innymi) – Uczyć się aby być (lepiej poznać siebie i przyczyniać się do rozwoju)
Edukacja ma służyć w odkrywaniu swojej tożsamości (samozrozumieniu, samoocenie, samoakceptacji oraz samorealizacji). Odpowiedzialność za samego siebie, otwartość na innych ludzi, kierowanie się uznanym przez siebie systeme wartości.