Ad. 1. Na czym polegał wkład J.J. Rousseau w nowożytną myśl pedagogiczną w Europie.

„Wychowanie to rozwijanie a nie kształtowanie człowieka”. Wydał książke o systemie naturalnego wychowania opartego na dwóch zasadach:
1. Negatywnej – bez celów, kierowanie umiejętnościami życia, swobodny rozwój.
2. Progresywnej – wychowanie dzieci w 4 okresach: niemowlęcym (do pojawienia się mowy), dziecięcym (do 12 r.ż. rozwój zdrowia i zmysłów), chłopieństwa (do 15 r.ż. umysł, nabywanie wiedzy w zakresie jakim jest mu potrzebna), młodzieństwa (do 20 r.ż. wychowanie moralne).
Kładł nacisk na szkoły publiczne, bezpłatne (szkoły te nie mogą być wyizolowane, muszą zyć życiem publicznym).

Ad. 2. Omów główne poglądy pedagogiczne i działalność edukacyjną Stanisława Konarskiego.

Ideały wychowawcze:
1. Wychować człowieka uczciwego – religijny, sprawiedliwy i posłuszny.
2. Wychować dobrego obywatela – patriota, płacący podatki, szanuje prawo i ojczyznę.
3. Wychować człowieka moralnego – kształtowanie postaw religijno-moralnych.
Poglądy podporządkowywuje dobru ojczyzny.
Zorganizował szkołę szlachecką w Warszawie – Collegium Nobilium.
Organizacja i program nauczania w kolegiach pijarskich (co najmniej 7 lat nauczania):
– 1 klasa – łacina, polski i arytmetyka
– 2 klasa – gramatyka i historia polski
– 3 klasa – retoryka i prawo
– klasy następne – retoryka, polityka, geografia, metafizyka, fizyka, etyka, prawo specjalistyczne, traktaty mocarstwowe, architektura
Kładł nacisk na naukę religijną w kościele – znajomość katechizmu, moralności i aksjologii.
Autor reformy szkolnej w szkołach Pijarskich.

Ad. 3. Rola Komisji Edukacji Narodowej w życiu narodu i państwa polskiego.

1. Stworzenie jednolitego systemu szkolnego.
2. Wprowadzenie zasady nauczania wszystkich przedmiotów w języku polskim w miejsce łaciny.
3. Powołanie sektora szkół państwowych w postaci szkół akademickich.
4. Opracowanie nowoczesnych programów nauczania i podręczników szkolnych.
5. Podniesienie rangi zawodu nauczycielskiego.
6. Utworzenie po raz pierwszy w dziejach szkolnistwa polskiego seminariów dla kształcenia nauczycieli.
7. Podjęcie kwestii kształcenia dziewcząt.
8. Uczniów traktowano na równi, kładzono nacisk na wychowanie fizyczne, odejście od kar cielesnych i zastąpiono perswazją i odwołaniem się do zasad moralnych.

Ad. 4. Wymień i omów główne kierunki pedagogiki na przełomie XIX i XX wieku.

Pedagogika naturalistyczna – założenie, że wychowanie jest procesem naturalnym. Aby lepiej poznać wychowanie należy posługiwać się metodami psychologów, psychiatrów, lekarzy – obserwować i eksperymentować. Utożsama proces wychowawczy z procesami przyrodniczymi.
Pedagogika humanistyczna – przeciwieństwo naturalistycznej. Proces wychowania jest procesem odnoszącym się do człowieka, koncentruje się na człowieku patrząc przez pryzmat określonych wartości.

Ad. 5. Przeprowadź charakterystykę polskiej edukacji w okresie międzywojennym.

Nieujednolicony system kształcenia, spowodwany przez zróżnicowaną oświatę w poszczególnych zaborach.
Próby utworzenia powszechnego, bezpłatnego szkolnictwa i reform. Pierwsza wprowadzona reforma w życie – utworzenie trzystopniowego systemu kształcenia.
Szkoły podzielone na 6-letnie powszechne, 4-letnie gimnazja i 2-letnie liceum.
Wprowadzono ustawę o państwowych szkołach akademickich, główne ośrodki – Kraków, Lwów i Wilno.
Światowa sława polskich naukowców powracających z emigracji, głównie w dziedzinach – matematyki, biologii, etnologii, nauk humanistycznych.

Ad. 6. Omów podstawowe filary współczesnej edukacji europejskiej.

Trzy segmenty szkoły wyższej – licencjat, magisterka, studia doktoranckie.
Przewodnie idee edukacji człowieka XXI w.
– Uczyć się aby wiedzieć (zdobyć kwalifikacje i kompetencje)
– Uczyc się aby działać (oddziaływać na swoje środowisko)
– Uczyć się aby żyć wspólnie (uczestniczyć i współpracować z innymi)
– Uczyć się aby być (lepiej poznać siebie i przyczyniać się do rozwoju)
Edukacja ma służyć w odkrywaniu swojej tożsamości (samozrozumieniu, samoocenie, samoakceptacji oraz samorealizacji). Odpowiedzialność za samego siebie, otwartość na innych ludzi, kierowanie się uznanym przez siebie systeme wartości.

Ad. 7. Omów uwarunkowania, typy i zasady reform edukacyjnych.

Powody – kryzys, transformacja, integracja, globalizacja
Typy – adaptacyjne, radykalne, parcjalne, holistyczne
Zasady:
– Realności – autentyczność, pragmatyczność, prognostyczność
– Komplementarności – dopełnienie, uzupełnienie
– Akceptacji – uznanie, dialog, negocjacja
– Wiarygodności – sens, rzetelność, bezstronność
Autorzy – elity gospodarcze, eksperci, futurolodzy, uczeni, politycy
Realizatorzy – nauczyciele, rodzice, samorządy, władze publiczne