1. Podaj i zdefiniuj parametry charakterystyczne diod stabilizacyjnych (Zenera).
napięcie przewodzenia Uf przy określonym prądzie przewodzenia If,
-Prąd wsteczny IR przy określonym napięciu wstecznym UR Uz,
-napięcie stabilizacji UZ, określone przy danym prądzie IZ ,
-temperaturowy współczynnik zmian napięcia stabilizacji wyrażany 1/o C lub %/oC, określony przy danym prądzie IZ:LUz=(1/Uz)*(dUz/dT),
-Rezystancja różniczkowa (dynamiczna) rZ = ((d)Uz/(d)Iz)
2. Podaj parametry dopuszczalne diod stabilizacyjnych (Zenera) i wzór na dopuszczalny
prąd stabilizacji.
Najważniejszymi parametrami dopuszczalnymi diod stabilizacyjnych są: -Maksymalna moc strat Pmax oraz maksymalna temperatura złącza Tjmax –maksymalny stały prąd przewodzenia If max –zakres zmian temperatur otoczenia, w którym dioda może pracować i być przechowywana. Znajomość parametrów Pmax oraz Uz umożliwia wyznaczenie maksymalnego dopuszczalnego prądu stabilizacji Izmax=Pmax/Uz.
3. Narysować i omówić charakterystykę rzeczywistą diody stabilizacyjnej oraz jej
aproksymację odcinkowo-liniową.
Typowy obszar pracy diod stabilizacyjnych to zaporowa polaryzacja w zakresie przebicia tj. w obszarze, gdzie obserwuje się gwałtowny wzrost prądu diody przy niewielkim wzroście napięcia. Rozróżnia się dwa zasadnicze mechanizmy przebicia złącza – przebicie Zenera i przebicie lawinowe. Charakterystyczne różnice we właściwościach diod stabilizacyjnych, związane z mechanizmem przebicia to wartość napięcia stabilizacji Uz oraz
temperaturowego współczynnika względnych zmian napięcia stabilizacji (L)Uz . Diody, w
których występuje przebicie Zenera, charakteryzują się małymi, poniżej 5V , wartościami
napięcia stabilizacji oraz ujemną wartością UZ a ( Z U maleje wraz ze wzrostem temperatury).
Przy lawinowym przebiciu diody obserwuje się wartości napięć Z U powyżej 7V oraz dodatnią wartość UZ a ( Z U rośnie wraz ze wzrostem temperatury). W diodach o napięciach stabilizacji 5 7 Z V <U < V równocześnie występują oba mechanizmy przebicia, w związku z
czym charakteryzują się one małą wartością UZ a (napięcie stabilizacji Z U w nieznacznym stopniu zależy od zmian temperatury).
4. Narysować układ prostego zasilacza stabilizowanego z diodą stabilizacyjną i wyjaśnić
jego zasadę działania.
Najprostszy układ stabilizatora napięcia z wykorzystaniem diody stabilizacyjnej
przedstawiono na Rys. 2a. W układzie tym stabilizator tworzą rezystor R wraz z diodą
stabilizacyjnąDb. Dioda Db stabilizuje napięcie wyjściowe u0, a więc znacznie zmniejsza
zależność zmian napięcia u0 od zmian napięcia wejściowego U1 oraz rezystancji obciążenia
R0 (lub prądu obciążenia i0 ).
5. Narysować układ do pomiaru charakterystyki ( ) 0 1 u u stabilizatora i omówić zasadę
pomiaru ( 1 u – napięcie wejściowe stabilizatora, 0 u – napięcie wyjściowe).
Opisać dokładnie oscylogram. Zanotować nastawy oscyloskopu (VOLTS/DIV) obu
kanałów. Oś prądu I (oś Y) należy wyskalować w miliamperach mA, natomiast oś
napięcia U (oś X) należy wyskalować w woltach V . Należy pamiętać, Ŝe prąd diody
odczytywany jest jako napięcie na rezystorze R2, którego rezystancja wynosi 1. Zatem
wartość prądu diody równa jest co do wartości napięciu na rezystorze R2 np. jeśli nastawa
oscyloskopu w kanale Y VOLTS/DIV=5mV , wówczas na oscylogramie należy przyjąć
jednostkę 5mA.
6. Narysować układ do pomiaru charakterystyki i0 u1) stabilizatora i omówić zasadę
pomiaru (u1 – napięcie wejściowe stabilizatora, i0 – prąd wyjściowy).
Zmierzyć charakterystykę przejściową stabilizatora U0 (U1 ) , a następnie zastąpić rezystor R0 opornicą dekadową i dokonać pomiaru charakterystyki obciążenia stabilizatora U0(I0) przy U1=10V, przy czym zmiany napięcia wejściowego dokonuje się poprzez zmiany napięcia regulowanego źródła napięcia RZN tablicy montażowej TM1, natomiast zmiany prądu wyjściowego I0= U0/ RO dokonuje się poprzez zmiany rezystancji obciążenia (opornicy dekadowej) od 10kdo 10