ofiarami przestępstw. Do tej grupy możemy zaliczyć : kierowców taksówek, Kaiserów, ekspedientki,
funkcjonariuszy policji itp.
Brak winy ofiary ma miejsce w przypadku przestępstw okazjonalnych. Stan zagrożenia ofiary
(prawdopodobieństwo bycia obiektem działalności przestępczej) może również wynikać z faktu, że
osoba lub grupa osób staje się dla sprawcy uciążliwa lub niewygodna a wynika to np. z warunków
pracy lub stanu posiadania dóbr materialnych - również w tym przypadku nie można mówić o winie
ofiary
Generalnie więc ofiary „niewinne" to osoby, grupy osób, które stają się ofiarami działalności
przestępczej na skutek przesłanek nie wynikających z ich osobistego funkcjonowania lecz z tytułu np.
wykonywania określonego zawodu, widocznego wysokiego statusu materialnego lub swej fizjonomii i
wieku a więc czynników obiektywnych niezależnych od nich.
45. Scharakteryzuj ofiary ^zawinione ?
Ofiary „zawinione" to ofiary, które swoim działaniem pobudzają sprawcę do czynów przestępczych
na ich szkodę (prowokacja).
Zakres i formy „winy" (prowokacja) ofiary są bardzo różne. Ze względu na intencjonalność winę
ofiary można określić jako świadomą i nieświadomą.
Z punktu widzenia moralnych i społecznych kryteriów można wyróżnić winę (prowokację) o cechach
pejoratywnych (nagannych) pozytywnych lub obojętnych. Inna formą winy ofiary jest nieostrożność i
stworzenie sprawcy dogodnych warunków dokonania przestępstwa np. zawieranie przypadkowych
znajomości, przechwalanie się, posiadanie dóbr materialnych, spożywanie alkoholu w podejrzanym
towarzystwie. Nieostrożność może być incydentalna gdy ofiara jednorazowo, przypadkowo stwarza
sytuację niebezpieczna dla siebie. Nieostrożność trwała - polega na trwałym sprowadzaniu na siebie
niebezpieczeństwa np. trwałe kontakty ze środowiskiem przestępczym, brawurowe prowadzenie
samochodu itp.
46. Indywidualne czynniki podatności wiktymologicznej ?
To rodzaj cech osoby, która stała się lub może stać się w konkretnym, społecznym i przestrzennym
usytuowaniu przedmiotem pokrzywdzenia.
Potencjał wiktymologiczny, to taki system cech jednostki, jej warunków funkcjonowania, które
prowadzą do powstania zagrożenia [przestępstwem.
Można tutaj wymienić:
cechy .. biologicznej np. obniżona sprawność fizyczna/ z tytułu wieku/ , co w znacznym
stopniu wpływa na możliwość obrony /starsze osoby/ oraz na świadomość zagrożenia /dzieci/
cechy kondycji psychicznej wpływające na brak mechanizmów obronnych, agresywności itp.
Cechy kondycji społecznej /status społeczny, pochodzenie, krąg towarzyski/
Cechy zawodów wykonywanych /kierowcy taksówek, dozorcy nocni, osoby powracające
późną nocą z pracy/
Cechy kondycji ekonomicznej /posiadanie dóbr materialnych/
Cechy rasowe /kolor skóry, pochodzenie/
Obyczajowość światopoglądowa.
47. Grupowe czynniki podatności wiktymologicznej - omów to zagadnienie Grupowe czynniki wiktymologiczne wynikają ze wspólnoty kondycji biologicznej /wiek, płeć/ kulturowej /obyczajowość światopoglądowa i wynikająca z niej ideologia/ ekonomicznej /standard ekonomiczny np. bogaci, organizacyjnej /określony rodzaj i sposób działalności/, społecznej /prestiż zawodu/ oraz z uwagi na zakres wpływów i władzy.. Podatność wiktymologiczna wiąże się z cechami wyróżniającymi poszczególne grupy społeczne, które są przedmiotem pożądania /wysoki status materialny/ lub z tego tytułu określone grupy społeczne są ofiarami prześladowań religijnych, rasowych, politycznych i in. Dotyczy to np. przeciwników reżimów politycznych, dyktatur.
48. Jakie okoliczności mogą wpłynąć na pogłębienie wiktymizacji funkcjonariuszy SW (w związku z wykonywaniem czynności służbowych) ?
brak profesjonalnego przygotowania do pełnienia tych obowiązków /lekkomyślność i
nieświadomość zagrożeń/
nielegalne powiązania z osadzonymi
lekceważenie środków ostrożności
bezduszne i zbyt rygorystyczne egzekwowanie obowiązków od osadzonych
alkoholizowanie się, udział w nielegalnych transakcjach handlowych z osadzonymi
nieuwaga i lekceważenie przepisów
16