Depresja

Zmiana nastroju polegająca na pogrążeniu się w smutku, wygaszeniu zainteresowań oraz utrata zdolność do odczuwania przyjemności. Nic człowiekowi nie sprawia przyjemności. Nie ma rzeczy, która by zainteresowała, nie ma zjawisk, które wprawiało by człowieka w stan zainteresowania.

Czas trwania: co najmniej 2 tygodnie - wtedy możemy mówić o depresji.

DSM-IV dzieli zaburzenia nastroju (znane również jako zaburzenia afektywne) na zaburzenia depresyjne, manię i zaburzenia dwubiegunowe. W depresji dużej (jednobiegunowej) człowiek odczuwa jedynie symptomy depresyjne (np. poczucie smutku, beznadziei, bierność, zaburzenia snu i odżywiania).
W zaburzeniu dwubiegunowym (maniakalno-depresyjnym) jednostka przeżywa zarówno stany depresji, jak i manii. Depresja napadowa trwa nie dłużej niż 2 lata i ma wyraźny początek, który wyróżnia ją od poprzedniego nie zaburzonego funkcjonowania. Zaburzenie dystymiczne stanowi chroniczną depresję, w której jednostka pogrążona jest przez przynajmniej 2 lata, w ciągu których nie nastąpił powrót do normalnego funkcjonowania na dłużej niż 2 miesiące. Depresja chroniczna jest rzadziej spotykana niż depresja epizodyczna. Depresja chroniczna i dodatkowo depresja epizodyczna = depresja podwójna.

OZNAKI I SYMPTOMY DEPRESJI:

Wyróżniamy cztery grupy objawów depresji:

- zaburzenia nastroju

- zaburzenia myślenia lub poznawcze

- zaburzenia motywacyjne

- zaburzenia fizyczne

ZABURZENIA NASTROJU:

Osoba z depresją czuje się:

Zaniepokojona Załamana

Bezużyteczna Zgaszona

Bezradna Przygnębiona

Beznadziejna Bezwartościowa

Samotna Upokorzona

Nieszczęśliwa Zawstydzona

Smutna Winna

Smutek i wina są oczywistymi symptomami depresji i cierpiący na nią rzeczywiście podczas rozmowy nie są w stanie powstrzymać się od płaczu.

Nastrój ten zależy jednak od pory dnia ( przeważnie ludzie ci najgorzej czują się rano, potem ich nastrój nieco się poprawia)

Oprócz poczucia smutku winy, bardzo częstym symptomem jest brak radości z zycia (czynności, które kiedyś sprawiały radość, teraz stają się nudne, wycofywanie się życia towarzyskiego)

ZABURZENIA POZNAWCZE:

Osoba mająca depresję odbiera siebie w bardzo negatywny sposób.

Negatywne myśli, „stwarzają” negatywny obraz samego siebie i swojej przyszłości.

Człowiek myśli, ze poniósł w życiu klęskę, i ze to właśnie jego osoba jest przyczyną tego niepowodzenia.

Osoba z depresją uważa się za kogoś gorszego, nieodpowiedniego, niekompetentnego.

Ludzie pogrążeni w depresji maja niskie poczucie własnej wartości, czują się winni spowodowania kłopotów, które na nie spadają.

Jeżeli pojawi się jakieś niepowodzenie, branie na siebie odpowiedzialności, za to, co się stało

Pesymistyczne patrzenie w przyszłość

ZABURZENIA MOTYWACJI:

Ludzie cierpiący na depresję mają spore problemy ze wstawaniem rano z łóżka, z chodzeniem do pracy, realizacją pewnych projektów, oddawaniem się rozrywce

„Paraliż woli” – osoba nie jest zdolna do wykonywania nawet koniecznych do zycia czynności. Trzeba go wyciągać z łóżka, ubierać, karmić

W silnych stanach depresyjnych może dojść do spowolnienia psychoruchowego, przy którym pacjent chodzi i mówi nieznośnie wolno.

OBJAWY FIZYCZNE:

Powszechnym zjawiskiem osób cierpiących na depresję jest utrata apetytu.

Osoby tracą na wadze, (chociaż stanach łagodnych może nastąpić jej wzrost)

Zauważyć można także zaburzenia snu ( problemy z zasypianiem, z przebudzaniem się rano)

Odczuwanie zmęczenia cały dzień

Utrata zainteresowania seksem (problemy z erekcją, brak podniecenia)

Wzrost zaniepokojenia własnym zdrowiem (istotnie osoby te, są bardziej podane na zachorowania; dotyczy to zwłaszcza depresji połączeni z melancholią

Depresja jest często pierwsza oznaka chorób zakaźnych, nowotworowych, schorzeń serca

KTO ZNAJDUJE SIĘ W GUPIE RYZYKA DEPRSJII KLINICZNEJ?

Jak się okazuje, każdy jest podatny na depresję.

Nie można wykluczyć żadnej grupy- ani czarnych ani białych; ani kobiet ani mężczyzn; ani młodych ani starszych; ani bogatych ani biednych.

Jednak mimo, ze depresja jest zjawiskiem, wygląda na to, ze pewne grupy są szczególnie zagrożone.

Na przykład, badania wykazują, ze depresja występuje częściej o osób młodych niż starszych

Istnieją również dowody, że u kobiet stany depresyjne stwierdza się dwukrotnie częściej niż u mężczyzn.

Występowanie zaburzeń u czarnych jest o jedna trzecią niższa niż u białych i Latynosów.

PRZYCZYNY WYSTĘPOWANIA DEPRESJI:

WG PODEJŚCIA BIOLOGICZNEGO:

- na depresję mają wpływ geny (krewni pierwszego stopnia pacjentów cierpiących na to zaburzenie są od dwóch do pięciu razy bardziej podatni na wystąpienie depresji niż ogół społeczeństwa)

- zmiany w strukturze mózgu i gospodarce chemicznej organizmu

- zaburzenia hormonalne ( u mężczyzn produkowanie przez jądra mężczyzn niewystarczającej ilości testosteronu; u kobiet, po urodzeniu dziecka, w okresie menopauzy, przed menstruacją- spadek poziomu estrogenu; niedoczynność tarczycy)

WG PODEJŚCIA PSYCHOLOGICZNEGO:

- Depresja jest wynikiem negatywnego myślenia o własnym „ja”

- Jest ona spowodowana przeświadczeniem o przyszłej bezradności (osoba cierpiąca na depresję spodziewa się nieprzyjemnych wydarzeń, jest przekonana ze nic nie można zrobić, by im zapobiec- model wyuczonej bezradności, model poczucia beznadziejności)

- KOGNITYWNA TEORIA DEPRESJI: (BECK)

( Do powstania depresji przyczyniają się dwa mechanizmy)

Triada poznawcza Błędy logicznego myślenia

TRIADA POZNAWCZA:

- Na triadę poznawczą składają się negatywne myśli na temat własnego „ja„ bieżących doświadczeń
i przyszłości.

- Cierpiący na depresję zakłada, ze jest on człowiekiem ułomnym, bezwartościowym

- Jego niska samoocena wynika z tego, ze uważa się za osobę kaleką

- Jeśli miewa nieprzyjemne doświadczenia, to przypisuje je swojej bezwartościowości

- Błędnie interpretuje drobne utrudnienia, jako przeszkody nie do pokonania

BŁĘDY LOGICZNEGO MYŚLENIA:

- Cierpiący na depresję popełnia pięć błędów w myśleniu:

Arbitralne wnioskowanie:

- wyciąganie wniosków na podstawie niewielkiej liczny przesłanek lub pomimo ich braku

Abstrakcja selektywna:

- skupianie się na nieistotnym szczególe, przy jednoczesnym pominięciu ważniejszych aspektów danej sytuacji

Nadmierne uogólnienie:

- wyciąganie ogólnych wniosków dotyczących braku wartości, zdolności lub działania na podstawie jednego faktu

Wyolbrzymianie i pomniejszanie:

- wyolbrzymianie małych negatywnych wydarzeń

- pomniejszanie pozytywnych wydarzeń

Personalizacja:

- branie na siebie odpowiedzialności za negatywne wydarzenia na świecie

LECZENIE DEPRESJI:

BIOLOGICZNA TERAPIA PRZECIWDEPRESYJNA:

Terapia farmakologiczna
Leczenie elektrowstrząsami

TERAPIA FARMAKOLOGICZNA:

- Wyróżnia się trzy klasy umiarkowane skutecznych substancji stosowanych w leczeniu depresji

*trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne –TCA

*inhibitory monoaminooksydazy- inhibitory MAO

*inhibitory selektywnego powtórnego wychwytu serotoniny – SSRI (prozac, zoloft, paxil)

Poza tym wyróżnić możemy substancje z heterogenicznej klasy środków

*trazadon, serzone, effexor, wellbutrin

LECZENIE ELEKTROWSTRZĄSAMI (ECT):

Podłączanie elektrod do którejś ze stron czoła pacjenta, który został poddany znieczuleniu. Znieczulenie jest krótkotrwałe i połączone z podaniem leków zwiotczających mięśnie w celu uniknięcia złamań podczas konwulsji.

Przez mózg(często tylko przez jego część) przepuszczany jest prąd o wysokiej częstotliwości

Trwa to około pół sekundy.

Potem następują skurcze obserwowane blisko minutę

Po zakończeniu zabiegu pacjent nie pamięta jego przebiegu.

Po około 20 minutach zaczyna normalnie funkcjonować, nie odczuwa zbytnio fizycznego dyskomfortu.

Kuracja obejmuje zwykle około pięciu zabiegów, każdy innego dnia.

TERAPIA POZNAWCZA:

- W terapii poznawczej pacjent uczyć się, jak przemóc problemy i opanować sytuację, które wcześniej wydawały my się nie do przezwyciężenia.

- Terapeuci prowadzą pacjenta ku reorganizacji sposobów myślenia, ale przede wszystkim teraźniejszości.

TERAPIA POZNAWCZA BECKA:

- Usiłuje przeciwstawiać się negatywnym myślom i błędom w logice

- Wg niego istnieją cztery specyficzne techniki tego typu terapii:

*wykrywanie myśli automatycznych *testowanie myśli automatycznych w rzeczywistości

*trening zmiany atrybucji *zmiana założeń depresjogennych

- Beck twierdzi ze istnieją dyskretne, negatywne zdania, które pacjenci w depresji natychmiast
i automatycznie sobie powtarzają

-Terapia poznawcza ma na celu zidentyfikować myśli automatyczne

-Gdy naucza się już to robić, terapeuci nawiązuje z nim dialog, w którym zgłębiają argumenty „za
i przeciw” tym myślom

- W celu przeciwdziałania irracjonalnemu poczuciu winy pacjenci wraz z terapeutą dokonują przeglądu wydarzeń, korzystając ze standardów przypisywania winy właściwym ludziom niepogrążonych w depresji (skutkiem tego ma być zwrócenie uwagi pacjentowi na to, że oprócz jego niekompetencji istnieją jeszcze inne czynniki warunkujące negatywne wydarzenia.

- BECK kreśli 6 założeń, na których cierpiący na depresję, opierają swoje życie, tym samym stają się bardziej podatni na doświadczanie smutku, rozpaczy:

1. Żeby być szczęśliwym, muszę odnosić sukces we wszystkim, czego się podejmę

2. Żeby być szczęśliwym, musze być przez wszystkich akceptowane

3. Jeśli popełniam błąd, to znaczy ze brak mi kompetencji

4. Nie mogę żyć bez miłości

5. Jeśli ktoś się ze mną nie zgadza, to znacz, ze mnie nie lubi

6. Moja wartość jak człowieka zależy od tego, co inni o mnie myślą

-Gdy pacjent lub terapeuta rozpozna któreś z tych założeń, natychmiast starają się je zniwelować

- Sprawdza się jego siłę poszukuje się kontrargumentów, przedstawia się niszczące konsekwencji trzymania się tego założenia

- Leczenie wyuczonej bezradności

- Elastyczny optymizm(zmiana nastawieni z pesymistycznego na optymistyczne)

TERAPIA INTERPERSONALNA (IPT):

- Wywodzi się z terapii psychoanalitycznych (Sullivan, Fromm-Reichmann)

- Jest krótka, nie ma nic wspólnego z dzieciństwem lub mechanizmami obronnymi

Skupia się na teraźniejszych relacjach społecznych i w szczególności dotyczy obecnych problemów interpersonalnych

Główny materiał tej terapii stanowią trwające kłótnie, frustracje, niepokoje, rozczarowania

Zajmuje się ona 4 obszarami problemu:

* reakcjami żalu *sporami * okresami przejściowymi w pełnieniu ról

* deficytem umiejętności społecznych