CAŁE PODSTAWY PIELĘGNIARSTWA DO DYPLOMU (Z INTERNETU)

1. Co to są prawa pacjenta i na podstawie jakich dokumentów powstały?

Prawem pacjenta jest uprawnienie przysługujące w równym stopniu każdemu człowiekowi z tytułu korzystania ze świadczeń zdrowotnych.

W polskim systemie prawnym, prawa pacjenta są rozproszone w wielu aktach prawnych, często wynikają z przepisów nakładających obowiązki na różne podmioty uczestniczące w udzielaniu świadczeń zdrowotnych i z tego powodu są przez pacjentów nie zawsze znane, czy w należyty sposób rozumiane.

KARTA PRAW PACJENTA

Podstawowe unormowania prawne wynikające z ustawy zasadniczej

- Konstytucji z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. Nr 78, poz. 483), określone w ustawach:

1. z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej
   (Dz.U. Nr 91, poz. 408 , z 1992 r. Nr 62, poz. 315, z 1994 r. Nr 121, poz. 591, z 1995 r. Nr 138, poz. 682, z 1996 r. Nr 24, poz. 110, z 1997 r. Nr 104, poz. 661, Nr 121, poz. 769 i Nr 158, poz. 1041 oraz z 1998 r. Nr 106, poz. 668 i Nr 117, poz. 756),

2. z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego
   (Dz.U. Nr 111, poz. 535, z 1997 r. nr 88, poz. 554 i Nr 113, poz. 731,

3. z dnia 26 października 1995 r. o pobieraniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów
   (Dz.U. Nr 138, poz. 682),

4. z dnia 5 lipca 1996 r. o zawodach pielęgniarki i położnej
   (Dz.U. Nr 91, poz. 410 oraz z 1998 r. nr 106, poz. 668),

5. z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodzie lekarza
   (Dz.U. Nr 28, poz. 28 i Nr 88, poz. 554 oraz z 1998 r. Nr 106, poz. 668).

PRAWO DO WYRAŻANIA ZGODY NA INTERWENCJĘ MEDYCZNĄ

Pacjent ma prawo do wyrażenia zgody lub odmowy na udzielenie określonych świadczeń zdrowotnych, po uzyskaniu odpowiednie informacji. Lekarz może przeprowadzić badanie lub udzielić innych świadczeń zdrowotnych po wyrażeniu zgody przez pacjenta.

PRAWO DO INFORMACJI

Obejmuje prawo do informacji o stanie zdrowia pacjenta, rozpoznaniu, proponowanych oraz możliwych metodach diagnostycznych, leczniczych, dających się przewidzieć następstwach ich zastosowania albo zaniechania, wynikach leczenia oraz rokowaniu.

Informacja której udziela lekarz musi być dla pacjenta zrozumiała.

PRAWO DO GODNOŚCI

Podczas udzielania świadczeń zdrowotnych lekarz ma obowiązek poszanowania intymności i godności osobistej pacjenta.

Świadczenia zdrowotne powinny być udzielone w obecności niezbędnego, ze względu na rodzaj tego świadczenia, personelu medycznego.

PRAWO DO POMOCY MEDYCZNEJ

Lekarz ma obowiązek udzielać pomocy lekarskiej w każdym przypadku, gdy zwłoka w jej udzieleniu mogłaby spowodować niebezpieczeństwo utraty życia, ciężkiego uszkodzenia ciała lub ciężkiego rozstroju zdrowia oraz w innych przypadkach nie cierpiących zwłoki.

PRAWO DO OPIEKI MEDYCZNEJ ODPOWIEDNIEJ JAKOŚCI

Pacjent ma prawo do świadczeń zdrowotnych odpowiadających wymaganiom wiedzy medycznej, a w sytuacji ograniczonych możliwości udzielenia odpowiednich świadczeń – do korzystania z rzetelnej, opartej na kryteriach medycznych procedury ustalającej kolejność dostępu do tych świadczeń.

PRAWO DO TAJEMNICY

Lekarz ma obowiązek zachowania w tajemnicy informacji dotyczących pacjenta, uzyskanych w związku z wykonywaniem zawodu.

Lekarz nie może podać do publicznej wiadomości danych umożliwiających identyfikację pacjenta bez jego zgody.

Lekarz jest zobowiązany tajemnicą także po śmierci pacjenta.

2. Na czym polega holizm w pielęgniarstwie?

HOLIZM w odniesieniu do pielęgniarstwa oznacza świadczenie opieki we wszystkich stanach zdrowia i choroby, we wszystkich obszarach życia pacjenta oraz to, że pielęgniarka musi wykorzystać wszystkie swoje umiejętności, by udzielić pacjentowi jak najwszechstronniejszej pomocy. Interwencja pielęgniarska może być nieskuteczna, jeżeli ukierunkowana jest tylko na fragment problemu zdrowotnego, jeśli bierze pod uwagę tylko jedną możliwą przyczynę zaobserwowanego stanu (np. tylko somatyczną lub tylko psychiczna ).

Holizm oznacza aktywność pacjenta, traktowanie i podejmowanie organizmu jako całość, co wynika z faktu, że organizm jest czymś więcej niż sumą swoich części, ponieważ stanowi system.

Holizm to podejście do pacjenta jako bytu intelektualnego, emocjonalnego, społecznego, duchowego i oczywiście fizycznego. Wymaga od pacjenta aktywnego podejścia do spraw swego leczenia.

Podejście holistyczne łączy ekologiczną wrażliwość starożytnych tradycji leczniczych, z propozycją nowoczesnej nauki i techniki, uwzględniając zarówno te techniki, których efektywność została już dawno udokumentowana i stwierdzona, jak również te, które dopiero od niedawna zaczyna się stosować.

Podejście holistyczne zmierza do stworzenia takiego systemu opieki zdrowotnej i edukacji, w którym ludzie, jako członkowie określonej społeczności, sami będą troszczyć się o własne zdrowie.

3. Co to jest misja pielęgniarstwa i jakie funkcje zawodowe wynikają z niej dla pielęgniarek?

Misja pielęgniarstwa to pomaganie innym w osiągnięciu maksymalnych możliwości fizycznych, psychicznych, społecznych w zmieniającym się środowisku. To zapewnienie opieki od poczęcia do starości.

Misja pielęgniarstwa (w społeczeństwie) polega na pomaganiu jednostce, rodzinom i innym grupom w określeniu i osiągnięciu ich fizycznego, umysłowego, społecznego potencjału w zmieniającym się środowisku, w którym oni żyją i pracują.

Z misji pielęgniarstwa wynikają funkcje zawodowe pielęgniarek, czyli zbiór zadań i czynności zawodowych, dla których można sformułować wspólny cel, a zadania te wynikają z roli zawodowej pielęgniarek.

Podział funkcji:

1. Bezpośrednie – zadania związane z działaniem na rzecz odbiorcy:

Funkcja promowania zdrowia- wskazanie właściwego stylu życia, współpraca z grupami wsparcia, znajomość programów edukacyjnych.

F. profilaktyczna- (rozpoznawanie i ocena stanu zdrowia, planowanie działań dla indywidualnej osoby, planowanie działań zapobiegających lub ograniczających ryzyko występowania powikłań w wyniku stosowanych metod.)

Zakres zadań:

-rozpoznanie stanu zagrożenia zdrowia

-planowanie i realizowanie działań profilaktycznych w oparciu o dokonane rozpoznanie i ocenę stanu indywidualnej osoby

- planowanie i realizowanie działań w ramach ustalonego programu profilaktyki dla indywidualnej osoby

- planowanie i realizowanie działań zapobiegających lub ograniczających ryzyko wystąpienia powikłań w wyniku stosowanych metod diagnozowania

-ocenianie wykonanych zadań, działań, czynności na rzecz profilaktyki zdrowotnej

F. opiekuńcza- to złożone działania i czynności dotyczące pomagania, towarzyszenia, asystowania, wspierania podopiecznych przy rozwiązywaniu ich problemów dotyczących zdrowia i życia.

Zakres zadań:

-stwarzanie optymalnych warunków podtrzymywania biologicznych funkcji życiowych organizmu

-przygotowanie do roli pacjenta różnych instytucji ochrony zdrowia

-ułatwienie pacjentowi wejście do grup wsparcia

-organizowanie i uczestniczenie w opiece terminalnej

F. wychowawcza- to zadania związane z zamierzonym wpływem na osobowość· pacjenta przez kształtowanie prawidłowych postaw, zachowań zdrowotnych, poczucia odpowiedzialności za własne zdrowie.

Zakres działań:

-kształtowanie u chorego poczucia odpowiedzialności za własne zdrowie

-podejmowanie działań prozdrowotnych wobec siebie

-przygotowanie do samopielęgnacji

-przygotowanie rodziny do pomocy

F. terapeutyczna- to realizowanie zadań związanych z udzieleniem pomocy przedlekarskiej, w sytuacji zagrożenia życia lub zdrowia, współpraca z zespołem terapeutycznym w procesie diagnozowania, rehabilitacji.

Zakres działań:

-współpraca z zespołem terapeutycznym w procesie diagnozowania

-umiejętność wykonywania zabiegów pierwszej pomocy w stanach zagrożenia życia

F. rehabilitacyjna- pomaganie pacjentowi w uzyskaniu niezależności i umiejętności radzenia sobie w zmienionej sytuacji życiowej, która powstała z przyczyny choroby, urazu, chorób rozwojowych.

Zakres działań:

-prowadzenie rehabilitacji kompleksowej

-usprawnianie psychiczne, czyli adaptacja psychiczna do zmienionej sytuacji

-przygotowanie środowiska do potrzeb osoby niepełnosprawnej

-nauka samoobsługi osoby niepełnosprawnej

2. Pośrednie – zadania na rzecz rozwoju zawodu i rozwoju własnego:

F. zarządzania- planowanie, organizowanie zabiegów pielęgniarskich. To kierowanie pracą zespołów, ocenianie i formułowanie wniosków.

Czynności:

-planowanie pracy własnej i zespołów pielęgniarskich

-projektowanie działań, koordynowanie ich wykonania

-motywowanie ludzi do osiągania celów zawodowych i osobistych

-ocenianie, kontrolowanie realizacji zamierzonych zadań i formułowanie wniosków

F. kształcenia- zadania związane z procesem kształcenia, doskonalenia zawodowego

Czynności:

-inwestowanie we własny rozwój

-współdziałanie w adaptacji nowych pracowników

-szkolenia wewnątrzzakładowe

-ustalenie standardów zawodowych

-ocenianie i opiniowanie programów szkolenia i doskonalenia

F. naukowo-badawcza – zadania i ich realizacja na rzecz badań naukowych

Czynności:

-prowadzenie badań

-propagowanie badań

-wykorzystywanie wyników badań w działalności praktycznej

4. Na czym polega współdziałanie pielęgniarki w zespole terapeutycznym?

Na czym polega współdziałanie pielęgniarki w zespole terapeutycznym?

Forma wzajemnego oddziaływania nie jest dowolna, określają je reguły i normy, które mogą być wyczerpujące, albo mogą składać się z nie pisanych życzeń i ogólnych wskazówek postępowania. Czasem mówi się nawet, że poszczególne osoby w tym systemie mają przydzielone pewne funkcje stopniowo przyzwyczajają się do ich spełnienia, zgodnie z przyjętymi oczekiwaniami.

Pacjent w szpitalu również odgrywa przydzieloną mu, określoną rolę. Można się spodziewać, że będzie postępować tak, a nie inaczej, np. że będzie wykonywać polecenia lekarskie, przestrzegać przepisów obowiązujących w szpitalu. Rola lekarzy, pielęgniarek i innych pracowników w szpitalu mniej lub bardziej wyraźnie wyznacza ich stosunek do pacjenta i wzajemnie do siebie.

Pomiędzy lekarzem a pielęgniarką istnieje ustalony podział pracy tam, gdzie chodzi o wykonywanie zadań instrumentalnych i ekspresywnych.

Zawód pielęgniarki należy do zawodów, w których przedmiotem pracy jest człowiek zagrożony chorobą. specyfiką pracy jest przede wszystkim to, że nie mając głosu decydującego w sprawach pacjenta, pielęgniarka ma z nim najczęstszy kontakt. Do niej należy nie tylko zaspakajanie potrzeb pacjenta, stworzenie odpowiedniej atmosfery, ale przede wszystkim współudział w zespole terapeutycznym poprzez:

1. Wykonywanie zadań i zabiegów w ramach pierwszej pomocy przedlekarskiej :

- w nagłym załamaniu stanu zdrowia człowieka (przy utracie przytomności, zatrzymaniu krążenia, przy braku oddechu)
-w sytuacjach wystąpienia (omdlenia, krwawienia, krwotoku, obrażeń termicznych, w odmrożeniach, przy ukąszeniu przez zwierzęta, w zachłyśnięciu, podczas utonięcia, przy zranieniu)
-zorganizowanie pomocy w miejscu wypadku, katastrofy

2. Współudział w procesie diagnozowania pacjenta:

- wykonywanie i dokumentowanie pomiarów podstawowych parametrów życiowych,

-pobierania materiału do badań laboratoryjnych wykonywanie, niektórych z nich (np. krew, kał, mocz plwocina itp. )

-wykonywanie prób, (np. uczuleniowych, wysiłkowych)

-wykonywanie badań (np. bilansowych, EKG)

-wykonywanie pomiarów (np. wzrost, waga, wzrok, słuch)

- pomoc lekarzowi w wykonywaniu badań nieinwazyjnych (urografia) i inwazyjnych ( angiografia, nakłucie mostka)

3. Wykonywanie zabiegów zleconych w planie terapii:

- leczenie farmakologiczne, podanie leków, wykonywanie zabiegów,

-leczenie dietetyczne,

-leczenie zabiegowe

5. Dlaczego mówi się, że proces pielęgnowania jest podstawą profesjonalnej opieki pielęgniarskiej?

Proces pielęgnowania jako metoda pracy stosowany jest w wielu szpitalach i lecznictwie otwartym. Jest dynamiczną, uniwersalną metodą pracy pielęgniarskiej, którą można stosować w każdej sytuacji. Jest to metoda prowadząca do cyklicznego rozpoznawania i rozwiązywania problemów chorego. Podstawa profesjonalnej opieki umożliwia większa umiejętność rozpoznawania problemów pacjenta oraz zwiększoną umiejętność rozwiązywania tych problemów i stosowania pielęgnacji poprzez profesjonalizm w procesie pielęgnowania.

3.Na czym polegają czynności pielęgniarki w III etapie procesu pielęgnowania.

6. Dlaczego diagnoza pielęgniarska jest podstawą prawidłowego planowania opieki pielęgniarskiej?

Ostatecznym celem I etapu pielęgnowania jest postawienie diagnozy pielęgniarskiej. Jest to ważne dla całego procesu gdyż na podstawie diagnozy pielęgniarka może zaplanować indywidualną opiekę pacjenta.

Jest też podstawą ponieważ jest:

1. jasna, zwięzła, czytelna zrozumiała

2. powinna uwzględniać stan negatywny lub stan zagrożenia zdrowia jak również stan pozytywny

3. w formułowaniu diagnozy służyć może stosowanie następujących określeń: zmiana w..., uszkodzenie..., nadwyrężenie..., niezdolność do..., niestosowanie się do...

4. powinna koncentrować się na osobie diagnozowanej

5. może być w formie opisowej, np. jeśli nie ma pełnych informacji

6. powinna być wyrażona jako zestaw przyczyn

I etap procesu pielęgnowania – ROZPOZNANIE stanu pacjenta i jego środowiska – składa się z 3 faz:

I faza – gromadzenie danych o pacjencie i jego środowisku. Dane powinny obejmować informacje o stanie biologicznym, psychicznym i społecznym. Dane pozyskujemy poprzez: obserwację pielęgniarską, wywiad, dokonany pomiary, analizę dokumentacji.

II faza - analizowanie i syntetyzowanie zgromadzonych danych w celu precyzyjnego określania zakresu i charakteru opieki, jakiej potrzebuje pacjent. Sprawdzenie danych pozwala także na wykrycie powstałych w zapisie luk, nieścisłości, pomyłek.

III faza – stawianie diagnozy pielęgniarskiej – wnioski z danych o pacjencie, wykazujące stan bio-psycho-społeczny, wymagający (lub nie) pielęgnowania z uwzględnieniem genezy i prognozy tego stanu.

III etap procesu pielęgnowania to REALIZOWANIE

Podstawowym celem tego etapu jest doprowadzenie przez pielęgniarkę do osiągnięcia istotnych zmian w dotychczasowym stanie biologicznym, psychicznym lub społecznym pacjenta bądź utrzymanie/potęgowanie dotychczasowego. Realizowanie planu opieki daje pielęgniarce szanse zweryfikowania wcześniejszych ustaleń wynikających z podjętych decyzji zawodowych. Realizując zamierzone cele pielęgniarka dostarcza pacjentowi pewności, że realizowana przez nią opieka nad nim jest dokładnie przemyślaną działalnością profesjonalną.

W realizowaniu opieki nad pacjentem pielęgniarka podejmuje różnorodne działania opiekuńcze, lecznicze oraz psychopedagogiczne, których głównym celem jest kształtowanie pożądanych zachowań zdrowotnych pacjenta i wpływanie na polepszenie się jego samopoczucia. Dużo wnosi tu rozmowa z chorym oraz stwarzanie miłej atmosfery.

W tej fazie procesu pielęgnowania pielęgniarka musi znać cele, musi być zorientowana , które z działań może realizować samodzielnie, a do których potrzebuje pomocy innych osób, musi również dysponować odpowiednim sprzętem do wykonywania zaplanowanych działań.

Należy pamiętać, że nie wszystkie zaplanowane cele zawsze da się zrealizować. Wówczas pielęgniarka odnotowuje i uzasadnia ten fakt.

7. Jakie rodzaje wsparcia wykorzystuje pielęgniarka w procesie pielęgnowania?

Wsparcie – to pomoc polegająca na łagodzeniu negatywnych emocji, oddziaływań i zdarzeń obejmująca wszystkie możliwe jej rodzaje tzn. pomoc emocjonalną, informacyjną, materialną i usługowo rzeczową świadczoną przez nieprofesjonalistów i profesjonalistów. Zakres i charakter wsparcia wynikają z diagnozy pielęgniarskiej, powinna ona ukazywać stan zapotrzebowania na wsparcie.

Typy wsparcia:

1. psychiczne asystowanie

2. fizyczne zachęcanie

3. duchowe mobilizowanie

4. materialne motywowanie

5. religijne podtrzymywanie

informowanie

pouczanie

nauczanie

wychowanie

8. Źródła i metody gromadzenia informacji są najczęściej wykorzystywane w pracy pielęgniarki?

Dane to odzwierciedlenie faktów, zdarzeń, opinii zgłaszanych i odczuwanych przez podmiot opieki, dotyczących jego samego i środowiska, w którym żyje, na których można opierać się przy formułowaniu oceny stanu.

Źródłem danych jest podmiot opieki, a także osoby z najbliższego kręgu i środowiska, w którym żyje i pracuje.

1. W zależności od charakteru dane dzielimy na:

a) jakościowe- odzwierciedlają właściwości i cechy podmiotu opieki

b) ilościowe- podlegają liczeniu, mierzeniu, ważeniu

2. W zależności od sposobu pozyskiwania:

a) bezpośrednie- można dotrzeć do nich wprost

b) pośrednie- nie można dotrzeć do nich wprost, wymagają określonych, dodatkowych operacji

3. W zależności od czasu, którego dotyczą dane:

a) retrospektywne- to, co miało miejsce w przeszłości, wymaga przypomnienia faktów, zdarzeń, objawów, stanów z okresu, który minął

b) prospektywne- to, co będzie miało miejsce, przewidywanie zdarzeń, stanów, zmian, jakie mogą pojawić się u pielęgnowanego.

Metody pozyskiwania danych o pacjencie:

1. Obserwacja- to celowe, planowe i ukierunkowane spostrzeganie. Polega na gromadzeniu informacji o podmiocie opieki przez zamierzone spostrzeganie tego, co obserwowany robi, jak się zachowuje, jak reaguje w określonej sytuacji. Może mieć charakter obserwacji uczestniczącej i ukrytej.

2. Wywiad- to zaplanowana, ukierunkowana rozmowa pielęgniarki z podmiotem opieki, mająca doprowadzić do zgromadzenia wiarygodnych danych o badanym. Należy pytać o zdarzenie sprawdzalne, czyli takie, które można sprawdzić.

3. Pomiar- to zespół wyraźnie określonych czynności podejmowanych w celu dostarczenia danych do wyrażenia pewnych badanych cech w sposób ilościowy.

a) bezpośredni- odwzorowanie wyników pomiarów, np. temperatury, wzrostu, RR

b) pośredni- odwzorowanie wyników pomiarów musi być porównane z ustalonymi wartościami dla danego wieku, płci itp.

4. Analiza dokumentów- dotyczy dokumentów, z jakimi pacjent wchodzi w system ochrony zdrowia. Są to wytwory zawodowej działalności pracowników ochrony zdrowia, które w sposób zmaterializowany prezentują jego stan.

9. Współczesne problemy medyczne społeczeństwa to przede wszystkim:

- alkoholizm,

- choroby serca (głównie nadciśnienie),

- nowotwory,

- depresja,

- niepełnosprawność.

.

Pielęgniarstwo poprzez promowanie zdrowia i profilaktykę może przyczynić się do zminimalizowania wystąpienia wyżej wymienionych problemów. Jeśli natomiast dochodzi do sytuacji gdzie na zapobieganie jest za próżno cały proces pielęgnowania skupia się na konkretnej osobie i jego rodzinie. Indywidualne, holistyczne podejście do pacjenta pozwoli na świadczenie opieki na wysokim poziomie co ograniczy deficyty spowodowane chorobą.

10. Jakie są funkcje oceny osiągniętych działań pielęgniarskich w procesie pielęgnowania?

Ocena jest planowym, systematycznym porównaniem stanu pacjenta i środowiska z uprzednio założonymi celami opieki sprawowanej przez pielęgniarkę.

Ocena składa się z 2 faz:

1. analizowanie wyników opieki, czyli tego co zostało zrobione w stosunku do pacjenta,

9. formułowanie oceny odbywa się w postaci sądu wartościującego mogącego wyrażać aprobatę lub dezaprobatę, tego co zostało osiągnięte w odniesieniu do uprzednio założonego celu, a ostatecznie uzyskanego stanu pacjenta. Wyrażona ocena powinna zawierać/ wyjaśniać nie tylko to, co jest ale także wyrażać braki i niedociągnięcia. Ocena powinna być dla pielęgniarki wyznacznikiem tego co powinna zrobić aby w pełni zrealizować założone wcześniej cele opieki nad pacjentem

11. Jakie są różnice pomiędzy paternalistycznym a partnerskim modelem opieki?

Modele te różnią się pod względem podejścia pielęgniarki do odbiorcy jej usług. Paternalistyczny model pozwala jej na decydowanie co dla pacjenta jest najlepsze, w związku z czym jego potrzeby i problemy zdrowotne wcale nie muszą zostać rozwiązane. Natomiast partnerski model opieki charakteryzuje się akceptacją pełni praw pacjenta. Pielęgniarka informuje go o działaniach względem jego osoby oraz pozwala mu na wybór tych działań. Podmiot opieki jest dynamiczny, więc i pielęgniarka musi zmieniać swoje postawy

12. Jakie są różnice pomiędzy tradycyjnym pielęgnowaniem i procesem pielęgnowania?

W tradycyjnym pielęgnowaniu pielęgniarka jest podporządkowana zaleceniom lekarskim, a jej główną troską jest szybkie i bezbłędne wykonywanie zaleceń.

Natomiast w procesie pielęgnacyjnym pielęgniarka pracuje jako samodzielna specjalistka w zakresie pielęgnowania we współpracy z pacjentem, rodziną, osobami bliskimi oraz członkami zespołu terapeutycznego.

W pielęgnowaniu tradycyjnym opieka pielęgniarska oparta jest na diagnozie lekarskiej; ma charakter rutynowej; zorientowana jest na chorobę pacjenta i likwidowanie jej; jest zazwyczaj realizowana bez udziału pacjenta, jego rodziny. Natomiast w procesie pielęgnacyjnym opieka oparta jest na planie, który wynika z rozpoznania stanu pacjenta i jego środowiska, dokonanym przez pielęgniarkę; opieka jest realizowana przy aktywnym udziale pacjenta i jego rodziny. Pacjent i rodzina są zachęcani do świadczenia samo opieki i opieki nieprofesjonalnej. W pielęgnowaniu tradycyjnym przy zaleceniu pielęgniarce zabiegów do wykonania nie uwzględnia się jej indywidualnych kwalifikacji; wiedzy, umiejętności, a wyniki pielęgnowania jest zbiorowa odpowiedzialność. Natomiast w procesie pielęgnowania bierze się pod uwagę indywidualne kwalifikacje, predyspozycje, zdolności pielęgniarki. Odpowiedzialność za pacjenta i środowisko jest indywidualna.

Proces pielęgnowania – jest systematycznym stosowaniem przez pielęgniarkę rozpoznania stanu bio-psycho-społecznego jednostki oraz podejmowania celnych i planowych działań wynikających z wcześniejszego rozpoznania, a także oceniania uzyskanych wyników.

13. Jaka jest rola pielęgniarki w procesie pielęgnowania?

Rola pielęgniarki polega na rozpoznaniu stanu bio-psycho-społeczny jednostki i środowiska oraz

podejmuje celowe i planowe działania wynikające z wcześniejszego rozpoznania, a także ocenia uzyskane wyniki zaistniałe w przebiegu prowadzenia procesu pielęgnowania.

W procesie pielęgnowania pielęgniarka występuje jako:

- niezależna od innych profesjonalistów w sprawach związanych z pielęgnowaniem pojedynczych osób lub całych grup ludzi

- współzależna od członków zespołu terapeutycznego w zakresie koordynowania prac podejmowanych na rzecz pacjenta i środowiska

- zależna od lekarza, ale tylko w zakresie zaordynowanych przez niego zleceń wynikających z rozpoznania lekarskiego.

14. Czym jest proces pielęgnowania? Podaj cechy procesu pielęgnowania.

Proces pielęgnowania:
jest systematycznym stosowaniem przez pielęgniarkę rozpoznania stanu bio-psycho-społecznego jednostki oraz podejmowania celowych i planowych działań wynikających z wcześniejszego rozpoznania, a także oceniania uzyskanych wyników.

Cechy procesu pielęgnowania:

-wieloetapowość

-ciągłość i dynamika

- logiczność i następstwo czasowe

- całościowe podejście do pielęgnowanego

- szerokie możliwośći realizowania procesu, ze względu na przedmiot i zakres działań

15. Omów l etap procesu pielęgnowania.

Proces pielęgnowania składa się z 4 etapów.

I etap procesu pielęgnowania – ROZPOZNANIE –składa się z 3 faz:

1. To gromadzenia danych o pacjencie i jego środowisku. Dane powinny obejmowac informacje o stanie biologicznym, psychicznym i społecznym.

Dane te pozyskujemy poprzez:

-obserwację pielęgniarską

-wywiad

-dokonane pomiary

-analizę dokumentacji

2. To analizowanie i syntetyzowanie zgromadzonych danych w celu precyzyjnego określenia zakresu i charakteru opieki, jakiej potrzebuje pacjent. Sprawdzenie danych pozwala także na wykrycie powstałych w zapisie luk, niejasności, pomyłek.

3. To stawianie diagnozy pielęgniarskiej. Czyli wnioski z danych o pacjencie, wykazujące stan bio-psycho-społeczny, wymagający (lub nie) pielęgnowania z uwzględnieniem genezy i prognozy tego stanu.

16. Scharakteryzuj II etap procesu pielęgnowania.

II etap procesu pielęgnowania – PLANOWANIE OPIEKI PIELĘGNIARSKIEJ.

Dane zgromadzone na I etapie procesu pielęgnowania pozwalają określić stan pacjenta, co stanowi punkt wyjścia do planowania opieki pielęgniarskiej. Bardzo ważnym elementem tego etapu jest współpraca z pacjentem, powinien on być zachęcany do współdecydowania w sprawach dotyczących jego osoby.

II etap procesu pielęgnowania składa się z 3 faz:

1. Ustalanie celów opieki pielęgniarskiej do indywidualnego pacjenta i środowiska. Celem jest przedstawienie takiego stanu, jaki ma być osiągnięty lub zachowany.

4. Dobieranie działań, osób i sprzętu do realizowania zadań wynikających z celów opieki pielęgniarskiej. Należy zaplanować: jakie zadnia będą realizowane i w jakiej kolejności, jaka wiedza zawodowa i umiejętności fachowe pielęgniarki będą potrzebne

5. Formułowanie planu opieki pielęgniarskiej nad pacjentem i jego środowiskiem.

Plan to pewien projekt czy tez program dochodzenia do ustalonego celu, gdzie uwzględnia się stan ( problem) pacjenta stwierdzony przez pacjenta i / lub rozpoznany przez pielęgniarkę, cel/e opieki pielęgniarskiej, jakie zamierza się osiągnąć w wyznaczonym przedziale czasu, konkretne zadania, których wykonanie jest konieczne dla osiągnięcia założonego celu.

17. Na czym polegają czynności pielęgniarki w III etapie procesu pielęgnowania.

III etap procesu pielęgnowania – REALIZOWANIE

Podstawowym celem tego etapu jest doprowadzenie przez pielęgniarkę do osiągnięcia istotnych zmian w dotychczasowym stanie biologicznym, psychicznym lub społecznym pacjenta bądź utrzymanie/potęgowanie dotychczasowego. Realizowanie planu opieki daje pielęgniarce szanse zweryfikowania wcześniejszych ustaleń wynikających z podjętych decyzji zawodowych. Realizując zamierzone cele pielęgniarka dostarcza pacjentowi pewności, że realizowana przez nią opieka nad nim jest dokładnie przemyślaną działalnością profesjonalną.

W realizowaniu opieki nad pacjentem pielęgniarka podejmuje różnorodne działania opiekuńcze, lecznicze oraz psychopedagogiczne, których głównym celem jest kształtowanie pożądanych zachowań zdrowotnych pacjenta i wpływanie na polepszenie się jego samopoczucia. Dużo wnosi tu rozmowa z chorym oraz stwarzanie miłej atmosfery.

W tej fazie procesu pielęgnowania pielęgniarka musi znać cele, musi być zorientowana , które z działań może realizować samodzielnie, a do których potrzebuje pomocy innych osób, musi również dysponować odpowiednim sprzętem do wykonywania zaplanowanych działań.

Należy pamiętać, że nie wszystkie zaplanowane cele zawsze da się zrealizować. Wówczas pielęgniarka odnotowuje i uzasadnia ten fakt.

18. Jakie jest znaczenie IV etapu procesu pielęgnowania?

Czwarty etap to OCENIANIE WYNIKÓW OPIEKI świadczonej na rzecz pacjenta i jego środowiska.
Każdy dobrze przeprowadzony proces piel. zakańcza się oceną.

Etap ten pełni dwie role:

– zamyka i podsumowuje wszystko to co dotychczas miało miejsce,

– podkreśla postępy w leczeniu, poprawę bądź jej brak w stanie zdrowia pacjenta i zarazem otwiera to co ma nastąpić, a więc wyraża wskazówki na przyszłość które mogłyby posłużyć poprawie stanu zdrowia oraz przyszłemu ewentualnemu leczeniu.

Ocena wyników opieki – jest to analizowanie uzyskanych wyników opieki nad pacjentem. Czyli czy zamierzone cele zostały osiągnięte i czy udało się zrealizować plan opieki. Określa czy został osiągnięty cel opieki. Ocena powinna podkreślać nie tylko to, co zostało osiągnięte, ale również braki i wskazywać ich przyczyny bezpośrednie i pośrednie. Ocena powinna być prosta, czytelna i zrozumiana. Mogą w niej się znaleźć uwagi pacjenta lub rodziny. Ocena pozwala zatem wyciągnąć wnioski, uzyskać informacje o błędach, poszukiwać coraz to lepszych rozwiązań.

19. Jakie jest znaczenie modeli pielęgnowania dla współczesnego pielęgniarstwa?

W pielęgniarstwie światowym istnieje wiele teorii (modeli) pielęgniarstwa, są one znane i wykorzystywane do celów: naukowych, praktycznych, dydaktycznych.

Modele pielęgnowania ukazują, czym jest pielęgniarstwo i pielęgnowanie z punktu widzenia różnych autorów.
Są to logicznie spójnie uporządkowane zbiory twierdzeń, spełniających metodologiczne kryterium naukowości danej dyscypliny.

Dla teorii pielęgniarstwa centralne są 4 koncepcje: OSOBA, ŚRODOWISKO, ZDROWIE, PIELĘGNACJA.
Teorie służą do oceny i realizacji zaburzonych potrzeb człowieka w różnych sferach jego życia.

Znaczenie modeli:

1. określają czym jest pielęgniarstwo,

2. określają czym jest pielęgniarka i jaką rolę odgrywa,

3. wskazują podstawy filozoficzne w pielęgniarstwie,

4. określają w jaki sposób pomagać podmiotowi opieki, jak sprawować opiekę, aby otrzymać optymalne wyniki.

Zastosowanie teorii w praktyce i jej testowanie jest interesującą strategią pogłębiania wiedzy

o pielęgnowaniu. Teorie pielęgniarskie stanowią dla praktyki ważne ogniwo w perspektywie rozwoju pielęgniarstwa, mówią o tendencjach i możliwościach działania. W XXI wieku człowiekowi, który dzięki sukcesom medycyny może uniknąć śmierci, można również poprzez działania pielęgniarskie umożliwić powrót do stanu, w którym świadomość niemocy zostanie sprowadzona do minimum.

20. Jakie funkcji zawodowe skierowanych na działania opiekuńcze realizuje pielęgniarka?

Cel zadań funkcji opiekuńczej:

Pomaganie, towarzyszenie, asystowanie, wspieranie przy rozwiązywaniu problemów podopiecznego dotyczących zdrowia i życia.

Zakres zadań funkcji opiekuńczej:

1. rozpoznanie stanu zapotrzebowania na opiekę, jej rodzaj (nieprofesjonalny, profesjonalny) zakres i charakter

2. stwarzanie optymalnych warunków do podtrzymywania biologicznych funkcji życiowych organizmu

2. pomaganie w wykonywaniu (albo wykonywaniu za podopiecznego) tych czynności życia codziennego, które gwarantują komfort życia codziennego ( codziennego sferze biologicznej, psychicznej, społecznej)

3. pomaganie w rozwiązywaniu problemów, wynikających z metody diagnozowania, leczenia i rehabilitacji

4. ułatwienie podopiecznemu dostępu do informacji o stanie zdrowia, planowych działaniach opiekuńczych

5. ułatwienie podopiecznemu i jego rodzinie wejścia do grup wsparcia

6. wspierania, tworzenie warunków i uczestniczenie w opiece terminalnej- ta opieką obejmowane są osoby ciężko chore, umierające.

21. Jakie znasz funkcje zawodowe pielęgniarki związane z jej profesjonalnym rozwojem?

– czynne uczestnictwo w zajęciach dla uczniów i studentów

– współudział w procesie adaptacji nowych pracowników

– prowadzenie wybranych form zajęć w doskonaleniu wewnątrzzakładowym

– współudział w tworzeniu planów i programów kształcenia i doskonalenia

– inwestowanie we własnym rozwoju zawodowym.

22. Jakie znasz współczesne problemy etycznych służby zdrowia i pielęgniarstwa?

Pielęgniarstwo to szczególny rodzaj działalności, która dokonuje się podczas relacji zachodzących między dwoma podmiotami: pielęgniarka -pacjent.
Naczelną wartością etyki zawodowej jest poszanowanie zdrowia i życia człowieka, poszanowanie jego godności i wzmacnianie jego praw.
W pielęgniarstwie problemem etycznym będzie zastosowanie przymusu bezposredniego, mimo ze zagadnienia etyczne mówią, że chory ma:

- prawo do pozbawionego przymusu, godnego, humanitarnego, kwalifikowanego

- leczenia z zapewnieniem dostępu do odpowiadającej standardom profesjonalanym i normom etycznym pomocy medycznej, psychologicznej i socjalnej

- prawo do prywatności i intymności
- prawo do ochrony mienia osobistego
- prawo do ochrony przed zniewagą fizyczną lub psychiczną
- prawo do ochrony przed zaniedbaniem i zaniechaniem pomocy
profesjonalnej i nieprofesjonalnej
- prawo każdej osoby do rzetelnej informacji o jej stanie klinicznym
Tymczasem w oddziałach psychiatrycznym i nie tylko na tym oddziale problemem etycznym jest zastosowanie przymusu bezpośredniego-, czyli przetrzymywanie pacjenta, unieruchomienie go, izolacja oraz przymusowe podawanie leków. Zanim zastosuje się przymus bezpośredni należy chorego o tym uprzedzić. Przy wyborze środka przymusu należy kierować się tym, aby był on jak najmniej uciążliwy dla chorego i nie był niebezpieczny Eutanazja to zadanie śmierci osobie nieuleczalnie chorej umotywowane skróceniem jej cierpień.. Stanowi ona problem etyczny od dawna. Dopuszczalność eutanazji jest trudnym zagadnieniem. Ma ona zarówno zwolenników jak i przeciwników. Konflikt racji bierze się z różnych systemów wartości, jakimi kierują się obie strony. Przeciwnicy eutanazji uważają życie za święte, dar od Boga albo uznają
je za najwyższą wartość. Zwolennicy natomiast twierdzą, iż ważniejsze są uszanowanie chorego, uchronienie go od cierpień oraz jego prawo do zachowania godności w rozumieniu, jakie on przyjmuje. Pozostaje bez odpowiedzi pytanie, kto miałby dokonywać eutanazji? Lekarze czy pielęgniarki przy łóżku chorego, którzy zobowiązani są do ochrony i ratowania do końca ludzkiego życia? Mieliby to życie odbierać? Jeśli nie oni to, kto? Czy jest ktoś uprawniony do odbierania życia? W służbie zdrowia jednym z dylematów jest: aborcja
Nie jest zwykłym chirurgicznym zabiegiem. To inwazja w dwa organy poczętego dziecka i jego matki. Jak wiemy organizm płodu ginie. Natomiast organizm matki po tak
brutalnej ingerencji jest narażony na szereg negatywnych następstw, mogących prowadzić nawet do zgonu. Wiadomo, że nielegalnie dokonują tego lekarze, którzy w kodeksie etyki lekarskiej mają obowiązek chronić i ratować ludzkie życie. Legalnie w Polsce aborcji można dokonać w trzech sytuacjach:, kiedy ciąża jest z gwałtu, dziecku lub matce grozi śmiertelne niebezpieczeństwo, ciąża jest pozamaciczna. Natomiast faktem jest, iż w Polce aborcje dokonywane są poza tymi tez powodami. Problemem etycznym jest czy aborcja powinna być
całkowicie legalna? Korupcja w służbie zdrowia to problem etyczny na porządku dziennym. Mimo ze prawa pacjenta mówią, iż każdy ma prawo do równych świadczeń
zdrowotnych i opieki medycznej. Tymczasem prawdą jest, iż łapówki przyjmowane w służbie zdrowia pozwalają tym bogatszym na łatwiejszy i szybszy dostęp do tych świadczeń.

23. Jakie są najczęściej popełniane błędy podczas stawiana diagnozy pielęgniarskiej?

ęłęóDiagnoza pielęgniarska formułowana jako stan pacjenta, rodziny są to wnioski z danych zgromadzonych o pacjencie (kliencie, rodzinie, grupie, środowisku lokalnym) szacujące jego stan pod względem zakresu i charakteru wymaganego pielęgnowania wraz z uwzględnieniem genezy i prognozy tego stanu. Określanie stanu pacjenta jako diagnoza pielęgniarska jest to trzecia faza I etapu procesu pielęgnowania

Błędy popełniane w stawianiu diagnozy piel.:

- błędy powstałe na etapie gromadzenia danych;(1.błędne źródła informacji, źródłem informacji może być sam pacjent, rodzina, opiekunowie, lecz nie zawsze oznacza to, że informacje przekazane przez źródło są poprawne, 2.zastosowanie złej lub niekompletnej metody gromadzenia danych: prawidłowe gromadzenie danych powinno się odbywać na podstawie obserwacji, wywiadu, lustracji terenowa, analizy dokumentów, pomiarów, 3.brak ęłęówyodrębnienia obszaru gromadzenia informacji dotyczących odbiorcy usług: informacje muszą być gromadzone w wymiarze biologicznym, psychicznym, duchowym, społecznym i kulturowym, 4. niepoprawne udokumentowanie danych)

-błędy dotyczące wnioskowania;(najważniejsze jest : ęłęóAnalizowanie danych w zakresie ich kompletności i użyteczności dla celów diagnozowania stanu pacjenta, jego rodziny. ęłęóUstalanie hierarchii stanów pacjenta ze względu na ich znaczenie w utrzymaniu optymalnego stanu zdrowia pacjenta, zgodnie z jego akceptacją. ęłęóOkreślenie genezy i prognozy rozpoznanego stanu (np.: przyczyn zaparć - błędy dietetyczne, następstw odczucia drętwienia kończyn dolnych - narażenie na urazy).

- błędy wynikające z braku i wiedzy.( najważniejsze jest Syntetyzowanie zgromadzonych informacji w oparciu o wiedzę zawodową w grupy na podstawie ich podobieństwa ze względu na istotę której dotyczą, bądź ich przyczynę. )

24. Jakie jest znaczenie badań naukowych dla pielęgniarstwa?

Badania naukowe są bardzo ważnym elementem pielęgniarstwa, ponieważ pozwalają one na:

1. Uzyskiwanie wiedzy o zjawiskach i faktach, które przyczynią się do rozwoju nauki o pielęgniarstwie;

2. Dostarczanie informacji jak funkcjonuje opieka pielęgniarska w obliczu zmian w sytuacji zdrowotnej i demograficznej

Badania pielęgniarskie nabierają szczególnego znaczenia ze względu na nowe, wzrastające problemy zdrowotno-społeczne spowodowane:

1. Wzrastającą liczbą osób starszych z wieloma zdrowotnymi problemami i niesprawnościami,

2. Rosnącą liczbą osób wykazujących emocjonalne i psychiczne niedomagania,

3. Stylami życia, które prowadzą do chorób przewlekłych,

4. Pojawieniem się problemów środowiskowych, zagrażających zdrowiu,

5. Wzrastającą liczbą osób poszkodowanych i cierpiących z powodu różnego rodzaju wypadków

6. Wzrastającą liczbą chorób nowotworowych, włączając w to osłabienie sił odpornościowych człowieka,

7. Wzrostem problemów związanych z układem krążenia i przemianą materii występujących także wśród ludzi młodych,

8. Rozwojem medycznych technologii, włączając w to mechaniczne urządzenia podtrzymujące życie, transplantację organów oraz umożliwiających genetyczne ingerencje,

9. Rolą kobiety jako opiekunów – zmianą struktury rodziny,

10. Wzrastającymi oczekiwaniami konsumentów opieki zdrowotnej.

25. Wymień problematykę badań naukowych w pielęgniarstwie i dla pielęgniarstwa.

Badania naukowe w pielęgniarstwie mogą dotyczyć niemal wszystkiego, pod warunkiem, że:

- stanowi to istotne zagadnienie dla pielęgniarstwa ( z punktu widzenia teorii i praktyki)

- pielęgniarka dysponuje niezbędną wiedzą i narzędziami badawczymi, które pozwolą na zebranie potrzebnego materiału badawczego (pozwolą uzyskać- odpowiedzi na pytania interesujące badaczy).

Zakres badań naukowych w pielęgniarstwie (programy badań):

- międzynarodowe

- rządowe międzyresortowe

- resortowe

- inne

Charakter badań naukowych w pielęgniarstwie:

1. indywidualne

2. zespołowe: małe (kilkuosobowe), duże (wieloosobowe, interdyscyplinarne)

Istotna jest kwestia wyboru metody badań. Ponieważ pielęgniarstwo jest stosunkowo młodą nauką nie wypracowało jeszcze własnych, specyficznych metod badań. Korzysta z metod wykorzystywanych przez inne nauki i modyfikuje je do własnych potrzeb.

W jakim celu w pielęgniarstwie podejmuje się działania naukowe?

- aby wykorzystać pozytywne wyniki badań w działalności praktycznej, a tym samym podwyższać standard wykonywanych świadczeń

- aby umieć współpracować w zespołach prowadzących badnia podstawowe i kliniczne

- aby dysponować najnowszymi informacjami dotyczącymi zdrowia i móc dzielić się nimi z pacjentami

Bariery badań naukowych w pielęgniarstwie:

– osobowe: strach przed nieznanym, niepewność, brak wiedzy lub umiejętności, brak zaufania, utrata wpływów, urażenieni krytyką dot. Bieżącej praktyki, obawa przed zmianami w zakresie obowiązków

– organizacyjne: niezrozumienie wpływu zmian na zadania, praktykę, relacje, brak wewnętrznych szkoleń w placówce, nieodpowiednia alokacja środków w stosunku do wykorzystywania wyników badań naukowych- pieniędzy, czasu, ludzi, materiałów, zbyt wiele konkurujących ze sobą innowacji wprowadzanych jednocześnie, przeciążenie zmianami obecnie odbywa się coraz więcej konferencji naukowych poświęconych problematyce w pielęgniarstwie, przykładem jest IV Międzynarodowa Onkologiczna Konferencja Naukowa w Sanoku, której tematem była „Promocja zdrowia, profilaktyka i znaczenie czynników środowiskowych w chorobach nowotworowych. Problemy definiowania niepełnosprawności.

26. Jaki jest wpływ psychologii, pedagogiki, socjologii i innych dyscyplin naukowych na rozwój pielęgniarstwa?

Na rozwój pielęgniarstwa ma wpływ szereg dyscyplin naukowych, a w tym psychologia, pedagogika, socjologia, historia, filozofia, etyka, metodologia badań naukowych.

Począwszy od Arystotelesa, każda epoka w rozwoju cywilizacji ludzkiej miała wielu zwolenników kształcenia ustawicznego. Eksplozja myśli filozoficznych, nowe teorie i postęp cywilizacyjny wymaga ciągłej nowelizacji i aktualizacji wiedzy, umiejętności oraz wdrażania ich w praktyce.
Pielęgniarstwo, jako dziedzina nauki i praktyki, korzystając z wiedzy wielu dziedzin nauk humanistycznych i społecznych dąży do zapewnienia bezpiecznej, profesjonalnej opieki nad zdrowymi, chorymi, niepełnosprawnymi, społeczeństwem. Kształcenie, nauczanie ma charakter dynamiczny.

Dziś zawód pielęgniarki zaliczony jest do zawodów zaufania publicznego. Aktualny i przyszły rozwój pielęgniarstwa jako samodzielnej zawodowo, naukowo i organizacyjnie dziedziny wiedzy, nauki i praktyki zależeć będzie od działalności naukowo-dydaktycznej, standardów w praktyce, zarządzania, systemu kształcenia ustawicznego w Polsce, Europie i na świecie.

Psychologia jest nauką zajmującą się badaniem mechanizmów i praw rządzących zjawiskami psychicznymi oraz zachowaniami człowieka. Psychologia bada również wpływ zjawisk psychicznych na interakcje międzyludzkie oraz interakcję z otoczeniem.

Nauki, z których czerpie psychologia to głównie socjologia, antropologia, filozofia i biologia, ale dzięki wypracowaniu własnych metod eksperymentalnych psychologia jest nauką samodzielną. Psychologia zaliczana jest do nauk społecznych, także do nauk humanistycznych. Ostatnio jest także zaliczana do nauk behawioralnych (nauk o zachowaniu) razem z socjologią, etologią, antropologią kulturową, kryminologią, niektórymi działami medycyny (psychiatrią, medycyną behawioralną).

Psychologia zajmuje się m. in.

2. procesami poznawczymi - postrzeganiem, myśleniem, wyobrażaniem, pamięcią

3. nabywaniem mowy i powiązaniem jej z pozostałymi procesami psychicznymi

4. rozwojem i zmianami mechanizmów psychicznych

5. emocjami, procesami motywacji, stałymi cechami psychicznymi (psychologia osobowości);

6. postrzeganiem osób i psychicznymi aspektami interakcji między ludźmi (psychologia społeczna) oraz komunikacją między nimi (negocjacje, mediacje);

7. związkiem procesów psychicznych i funkcjonowaniem centralnego układu nerwowego

8. psychologicznymi aspektami religii, twórczości naukowej i artystycznej oraz innych obszarów funkcjonowania człowieka.

9. zaburzeniami osobowości

Psychologia stosowana zajmuje się zastosowaniem wiedzy psychologicznej w:

10. zaburzeniach procesów psychicznych (psychopatologia), ich diagnozowaniu i leczeniu (psychologia kliniczna) - pokrewną dziedziną medycyny jest psychiatria;

11. korygowaniu zaburzeń relacji społecznych oraz w związkach partnerskich i rodzinie (psychoterapia, psychologia małżeństwa i rodziny)

12. psychicznych uwarunkowaniach chorób somatycznych, promocji zdrowia i działań praktycznych na terenie medycyny (psychologia zdrowia)

13. wymiarze sprawiedliwości (psychologia sądowa),

14. problemach szkolno-wychowawczych, funkcjonowaniu instytucji szkolnych i wychowawczych (psychologia wychowawcza),

15. organizacjach (psychologia organizacji) i przedsiębiorstwach (psychologia pracy),

16. zachowaniach ekonomicznymi ludzi (psychologia ekonomiczna),

17. w wojsku, sporcie, wyznaniach i w wielu innych obszarach.

Socjologia to nauka badająca w systematyczny sposób funkcjonowanie i zmianę społeczeństwa. Socjologowie badają społeczne reguły, procesy i struktury, które łączą i dzielą ludzi, tworzą lub są przejawem więzi między ludźmi, a także proces ich zmian. Socjologowie badają zarówno jednostki, jak i relacje między ludźmi (np. podziały społeczne), grupy społeczne, instytucje czy całe społeczeństwa. Narodziny socjologii wiążą się z zachodzącymi w XIX wieku gwałtownymi zmianami społecznymi, stąd wielu teoretyków uważa, że głównym przedmiotem badań socjologii jest nowoczesność i społeczeństwo przemysłowe.

Określenie precyzyjnych granic między socjologią a wyspecjalizowanymi naukami społecznymi takimi jak ekonomia czy nauki polityczne nie jest łatwe. Zdaniem części socjologów, tym co wyróżnia socjologię jest holistyczne podejście do analizy zjawisk społecznych. Trudne jest też odróżnienie socjologii od starszych dyscyplin naukowych jak historia czy filozofia, które często poszukiwały odpowiedzi na pytania podobne do tych, które stawia socjologia. Istnieją też młodsze od socjologii, pokrewne dziedziny wiedzy: antropologia i socjobiologia.

Socjologowie posługują się zróżnicowanymi metodami i technikami badań, zarówno o charakterze ilościowym, jak i jakościowym.

Pedagogika dzieli się na trzy działy:

       1. Pedagogika ogólna - zajmuje się problematyką wychowania w najogólniejszym tego słowa znaczeniu, czyli definiuje pojęcia, uszczegóławia terminologię, opracowuje metody i techniki badań, określa funkcje i zadania.

       2. Dydaktyka - jest to teoria nauczania, uczenia się. Traktuje ona o metodach, formach, środkach, treściach i zasadach skutecznego nauczania uczenia się, Przedmiotem zainteresowań dydaktyki jest wychowanie umysłowe.

       3. Teoria wychowania - zajmuje się analogicznie tym, co dydaktyka, ale w odniesieniu do wychowania społeczno - moralnego, które jest przedmiotem jej zainteresowań. A więc traktuje ona o metodach, formach, środkach, treściach i zasadach wychowania społeczno - moralnego.

Wyróżniamy wychowanie umysłowe, społeczno - moralne, estetyczne i zdrowotne.

Pedagogikę dzieli się też ze względu na zakres treściowy i wiek:

· ped. przedszkolna

· ped. wczesnoszkolna

· ped. szkoły ogólnokształcącej

· ped. szkoły wyższej

· ped. kulturalno- oświatowa

· ped. opiekuńczo- wychowawcza

· ped. zawodowa (pracy)

· ped. wojskowa

· ped. medyczna

 
 Pielęgniarstwo jako osobna dziedzina wiedzy czerpie informacje z innych dziedzin naukowych, aby ciągle się rozwijać. Dzieki temu opieka nad pacjentem może uwzględniać wszystkie aspekty jego życia i funkcjonowania w społeczeństwie.

27. Na czym polega rola pacjenta we współudziale z pielęgniarką w ocenie swego stanu zdrowia?

Nie znalazłam na to pytanie odpowiedzi wśród opracowań Magdy Romaniuk, Jeżeli zostały wysłane to prosze mnie oświecić.

Znalazłam natomiast odpowiedź na pytanie.

28. Jakie są funkcje oceny osiągniętych działań pielęgniarskich w procesie pielęgnowania?

Ocena jest planowym, systematycznym porównaniem stanu pacjenta i środowiska z uprzednio założonymi celami opieki sprawowanej przez pielęgniarkę.

Ocena składa się z 2 faz:

1. analizowanie wyników opieki, czyli tego co zostało zrobione w stosunku do pacjenta,

9. formułowanie oceny odbywa się w postaci sądu wartościującego mogącego wyrażać aprobatę lub dezaprobatę, tego co zostało osiągnięte w odniesieniu do uprzednio założonego celu, a ostatecznie uzyskanego stanu pacjenta. Wyrażona ocena powinna zawierać/ wyjaśniać nie tylko to co jest ale także wyrażać braki i niedociągnięcia. Ocena powinna być dla pielęgniarki wyznacznikiem tego co powinna zrobić aby w pełni zrealizować założone wcześniej cele opieki nad pacjentem.

29. Na czym polega rola pielęgniarki w diagnozowaniu, leczeniu i usprawnianiu pacjentów?

W procesie diagnozowania, leczenia i rehabilitacji pielęgniarka wykonuje liczne zadania, przy tym różny jest jej zakres kompetencji przy realizacji poszczególnych zadań i zabiegów.

Stąd można określić, że do zadań pielęgniarki w procesie diagnozowania, leczenia i usprawniania może należeć:

1. Samodzielne wykonywanie całej procedury badania lub zabiegu

2. Wykonanie całej procedury badania lub zabiegu na zlecenie lekarza (np. badanie krwi na OB., pomiar cukru we krwi itp.)

3. Przygotowanie pacjenta do badania (zabiegu) w tym zastosowanie czasowych ograniczeń dietetycznych, wykonanie zabiegów poprzedzających badanie, wyjaśnienie pacjentowi istoty badania lub udzielenie dodatkowych wyjaśnień

Diagnozowanie:

- mierzenie podstawowych parametrów życiowych

- asystowanie pacjentowi podczas badań (RTG, USG, MRI, TK)

- Pobieranie krwi do badań - (Krew żylna, włośniczkowa) - do oznaczenia morfologii krwi obwodowej, stężenie elektrolitów, białka, itd.

- Badanie ogólne moczu – polega na pobraniu próbki moczu w celu oceny właściwości fizykochemicznych (barwy, ciężaru, PH, zawartości glukozy, białka)

- Pobranie moczu na posiew – badanie bakteriologiczne.

- Pobranie kału do badania na krew utajoną – polega na pobraniu próbki kału do analizy w celu wykazania obecności krwi.

- Wymaz z gardła – pobranie materiału ze ściany gardła do oceny bakteriologicznej, cytologicznej.

Leczenie:

- realizowanie procesu pielęgnowania, który jest częścią składową procesu leczenia

- asystowanie przy zabiegach

- podawanie leków na zlecenie lekarza

Usprawnianie:

- gimnastyka poranna

- pionizowanie

- spacerowanie z pacjentem

- toaleta poranna (poprawianie ukrwienia poprzez mycie, tarcie, masaż)

- poznaniu zakresu niesprawności

- kontrolowaniu siły i sprawności pacjenta

- uwzględnieniu przeciwwskazań do usprawnianiu

- określeniu pory dnia najlepszej do podejmowania działań usprawniających i czasu jej trwania

- właściwym przygotowaniu pomieszczenia i miejsca (mikroklimaty)

- zadbaniu o właściwy ubiór i pozycje pacjenta

- zabezpieczeniu wkłuć, cewników, drenów, sond

- podanie leków przeciwbólowych 30min wcześniej jeśli jest to potrzebne

- przygotowanie sprzętu

- ocenie stanu pacjenta w czasie ćwiczeń usprawniających i po ich zakończeniu

- pomaganiu pacjentowi w zdobyciu nowych umiejętności

- współpracy z rodzina pacjenta

- pomaganiu w tworzeniu atmosfery zachęcającej pacjenta do pokonywania trudności

- pomaganiu w przygotowaniu środowiska domowego na przyjęcie osoby niepełnosprawnej

30. Jakie znasz trudności i bariery przeszkadzające pielęgniarce w zrealizowaniu zaplanowanych działań

- wykonywanie przez pielęgniarkę różnych zadań, które zostały wcześniej zaplanowane może napotkać różnego rodzaju trudności, które można podzielić na dwie grupy:

- trudności podmiotowe- te które tkwią w samej osobie profesjonalisty świadczącego opiekę oraz w osobie pacjenta lub w rodzinie( nieśmiałość, roztargnienie, wybuchowość, zmęczenie

- trudności przedmiotowe- wynikające z sytuacji w jakiej znalazła Sie pielęgniarka (brak intymności, hałas, brak sprzętu, nieumiejętne posługiwanie się sprzętem.

31. Prawa i obowiązki wynikające z ustawy o zawodzie pielęgniarki i położnej.

Zgodnie z art. 4 ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej wykonywanie zawodu pielęgniarki polega na udzielaniu przez osobę posiadającą wymagane kwalifikacje, potwierdzone odpowiednimi dokumentami, świadczeń zdrowotnych, a w szczególności świadczeń:

1. pielęgnacyjnych,
2. zapobiegawczych,
3. diagnostycznych,
4. leczniczych,
5. rehabilitacyjnych oraz
6. z zakresu promocji zdrowia.

Udzielanie tych świadczeń pielęgniarka wykonuje przede wszystkim poprzez:

1. rozpoznawanie warunków i potrzeb zdrowotnych,
2. rozpoznawanie problemów pielęgnacyjnych,
3. sprawowanie opieki pielęgnacyjnej,
4. realizację zleceń lekarskich w procesie diagnostyki, leczenia i rehabilitacji,
5. samodzielne udzielanie w określonym zakresie świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych,
6. leczniczych i rehabilitacyjnych,
7. edukację zdrowotną.

Nauczanie zawodu pielęgniarki to również wykonywanie zawodu pielęgniarki.

Za wykonywanie zawodu pielęgniarki przez osobę posiadającą wymagane kwalifikacje, potwierdzone odpowiednimi dokumentami uważa się również:

1. nauczanie zawodu pielęgniarki,
2. prowadzenie prac naukowo-badawczych w dziedzinie pielęgniarstwa,
3. kierowanie pracą zawodową pielęgniarek i położnych.

Na czym polega wykonywanie zawodu położnej

Zgodnie z art. 4 ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej wykonywanie zawodu położnej polega na udzielaniu przez osobę posiadającą wymagane kwalifikacje, potwierdzone odpowiednimi dokumentami, świadczeń zdrowotnych, a w szczególności świadczeń:

1. pielęgnacyjnych,
2. zapobiegawczych,

3. diagnostycznych,

4. leczniczych,

5. rehabilitacyjnych oraz promocji zdrowia, w zakresie opieki nad kobietą, kobietą ciężarną, rodzącą i

położnicą oraz noworodkiem.

Udzielanie tych świadczeń położna wykonuje przede wszystkim przez:

1. prowadzenie działalności edukacyjno-zdrowotnej w zakresie przygotowania do życia w rodzinie, metod planowania rodziny oraz ochrony macierzyństwa i ojcostwa,

2. rozpoznawanie ciąży i sprawowanie opieki nad kobietą w przebiegu ciąży fizjologicznej oraz przeprowadzanie badań niezbędnych w monitorowaniu ciąży fizjologicznej,

3. kierowanie na badania konieczne do jak najwcześniejszego rozpoznania ciąży wysokiego ryzyka,

4. prowadzenie porodu fizjologicznego oraz monitorowanie płodu z wykorzystaniem aparatury medycznej,

5. przyjmowanie porodu siłami natury wraz z nacięciem i szyciem naciętego krocza,

6. podejmowanie koniecznych działań w sytuacjach nagłych, do czasu przybycia lekarza, w tym przyjęcie porodu z położenia miednicowego oraz ręczne wydobycie łożyska,

7. sprawowanie opieki nad matką i monitorowanie przebiegu okresu poporodowego,

8. badanie noworodków i opiekę nad nimi,

9. realizację zleceń lekarskich w procesie diagnostyki, leczenia i rehabilitacji,

10. samodzielne udzielanie w określonym zakresie świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych,

11. profilaktykę chorób kobiecych i patologii położniczych.

Za wykonywanie zawodu położnej przez osobę posiadającą wymagane kwalifikacje, potwierdzone odpowiednimi dokumentami uważa się również:

1. nauczanie zawodu położnej,

2. prowadzenie prac naukowo-badawczych w dziedzinie opieki położniczej,

3. kierowanie pracą zawodową pielęgniarek i położnych.

Art. 20.

1. Pielęgniarka, położna ma obowiązek poinformować pacjenta o jego prawach.

2. Pielęgniarka, położna udziela pacjentowi lub jego przedstawicielowi ustawowemu informacji o stanie zdrowia pacjenta, w zakresie koniecznym do sprawowania opieki pielęgnacyjnej.

3. Pielęgniarka, położna ma obowiązek prowadzenia dokumentacji medycznej określonej odrębnymi przepisami.

Art. 21.

1. Pielęgniarka, położna ma obowiązek do zachowania w tajemnicy informacji związanych z pacjentem, a uzyskanych w związku z wykonywaniem zawodu.

2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się, gdy:

1) tak stanowią odrębne przepisy,

2) zachowanie tajemnicy może stanowić niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia pacjenta lub innych osób,

3) pacjent lub jego przedstawiciel ustawowy wyraża zgodę na ujawnienie tajemnicy,

4) zachodzi potrzeba przekazania niezbędnych informacji o pacjencie związanych z udzielaniem świadczeń zdrowotnych osobom uczestniczącym w udzielaniu tych świadczeń,

5) jest to niezbędne do praktycznej nauki zawodów medycznych,

6) jest to niezbędne dla celów naukowych.

3. Pielęgniarka, położna, z zastrzeżeniem sytuacji, o których mowa w ust. 2 pkt 1-3, 5 i 6, jest związana tajemnicą również po śmierci pacjenta.

4. Pielęgniarka, położna nie może podać do publicznej wiadomości danych umożliwiających identyfikację pacjenta, bez jego zgody.

Art. 22.

1. Pielęgniarka, położna zobowiązana jest do wykonywania zleceń lekarskich odnotowanych w dokumentacji medycznej.

2. Zapis w dokumentacji medycznej, o którym mowa w ust. 1, nie dotyczy zleceń wykonywanych podczas zabiegów ratujących życie pacjenta i w sytuacjach grożących bezpośrednim niebezpieczeństwem utraty życia lub poważnym uszczerbkiem na zdrowiu pacjenta.

3. Pielęgniarka, położna ma prawo uzyskania od lekarza informacji o stanie zdrowia pacjenta, rozpoznaniu, proponowanych metodach diagnostycznych, leczniczych, rehabilitacyjnych i dających się przewidzieć następstwach podejmowanych działań, w zakresie niezbędnym do udzielanych przez siebie świadczeń zdrowotnych.

4. W przypadku uzasadnionych wątpliwości pielęgniarka, położna ma prawo domagać się od lekarza, który wydał zlecenie, by uzasadnił potrzebę wykonania tego zlecenia.

5. W wyjątkowych przypadkach pielęgniarka, położna ma prawo odmówić wykonania zlecenia lekarskiego, podając niezwłocznie przyczynę odmowy na piśmie.

6. Pielęgniarka, położna ma prawo uzyskania pełnej informacji o celowości, planowanym przebiegu i dających się przewidzieć skutkach eksperymentu medycznego, w którym ma uczestniczyć.

7. W przypadku uzasadnionych wątpliwości pielęgniarka, położna może odmówić uczestniczenia w eksperymencie, podając przyczynę odmowy na piśmie.

32. Jakie czynniki determinują jakość usług pielęgniarskich?

Wiedza współczesnej pielęgniarki powinna stanowić spójny system wiadomości o zdrowiu, człowieku i środowisku. Kształtowanie tej wiedzy powinno dokonywać się w aspekcie holistycznej całościowej) wizji istoty ludzkiej, na którą składać się będą:

1. Treści z zakresu nauk biologiczno – medycznych i pielęgniarskich;

2. Wiadomości dla nauk psychologiczno – socjologicznych, antropologiczno – kulturowych, teorii dobrej pracy i organizacji;

3. Wiedza o rodzinie jako podstawowej grupie społecznej;

4. Wiedza o promocji zdrowia w jej wszystkich aspektach medyczno – psychologiczno – społecznych i prawnych.

Pielęgniarka powinna także posiadać wiedzę o sobie samej, o swych słabych i mocnych stronach, o swoich możliwościach terapeutycznego oddziaływania, wiedzy którą musi zdobyć w procesie samokontroli, samoanalizy, samopoznania. Wiedza o sobie warunkuje proces zdobywania umiejętności działania, umiejętności realizacji zadań i celów.

W systemie pożądanych umiejętności włącza się:

1. Umiejętności proceduralne związane z czynnościami i zabiegami natury leczniczo – pielęgnacyjnej.

2. Umiejętności komunikacyjne zarówno w sferze werbalnych jak i pozawerbalnych środków wzajemnego porozumiewania się.

3. Umiejętności organizacyjne niezbędne do sprawnej realizacji procesu opieki pielęgnacyjnej, łącznie z umiejętnościami diagnozowania, planowania, realizowania i oceniania.

W zakres tych wszystkich umiejętności włącza się również zdolność empatii.

Szczególnie istotne jest przejawianie samodzielności i umiejętności współpracy w wielozadaniowym zespole opiekuńczym i zespole pielęgniarek:

1. Komunikowanie się;

2. Współdecydowanie o sprawach podopiecznego;

3. Samodzielne wykonywanie zleceń wydawanych przez innych specjalistów;

5. Ponoszenie indywidualnej odpowiedzialności za jakość wykonywanych zadań składające się na osiągnięcie celów całego zespołu.

33. Czemu służy Kodeks Etyki Zawodowej Pielęgniarki i Położnej?

Kodeks Etyki Zawodowej Pielęgniarki i Położnej służy do identyfikacji, analizy i rozwiązywania problemów moralnych w obszarze medycyny.

Zasady etyki zawodowej wynikają z uniwersalnych zasad etycznych i zobowiązują pielęgniarki i położne do przestrzegania praw pacjenta i dbania o godność zawodu. Pielęgniarka i położna obowiązana jest przestrzegać zasad wynikających z praw pacjenta.

Kodeks Etyki jest potrzebnym dokumentem. W nim właśnie moralne zobowiązania pielęgniarki i położnej ujęte są w formę jednoznacznej deklaracji obowiązków zawodowych. Kodeks powinien przyczyniać się do zintegrowania środowiska pielęgniarskiego, wzmacniać zaufanie chorych do pielęgniarek, podnosić autorytet ich zawodu w opinii publicznej. Kodeks etyki jest sformułowany jako zbiór norm bardzo ogólnych, powszechnie akceptowanych i niepodważalnych.

Zasady Kodeksu etyki zawodowej pielęgniarki i położnej Rzeczypospolitej Polskiej (KEPP) wynikają z ogólnych norm etycznych i zobowiązują do poszanowania praw pacjenta i godności zawodu. Kodeks obejmuje części ogólną i szczegółową, poruszającą problem relacji do pacjenta, do  praktyki  i  nauki, stosunek wobec samorządu zawodowego, współpracowników i społeczeństwa.

34. Dlaczego w pielęgnowaniu przywiązuje się tak dużą wagę do dokumentowania działań i do zapisywania oceny stanu podmiotu opieki?

Dokumentowanie działań i ocena stanu podmiotu opieki:

– Pozwala zachować ciągłość opieki

– Zamyka wszystko to co dotychczas miało miejsce

– Otwiera, to co dopiero ma nastąpić

– Pomaga przeanalizować wyniki opieki i stwierdzić czy założone cele zostały osiągnięte. Dostarcza przy tym informacji dla ponownego rozpoznania stanu pacjenta

– Wyraża aprobatę lub dysaprobatę tego co zostało osiągnięte w odniesieniu do uprzednio założonego celu, a ostatecznie uzyskanego stanu pacjenta

– Pozwala na wykorzystanie wniosków w przyszłych działaniach pielęgniarskich i pielęgnacyjnych podejmowanych u tego samego lub innego podopiecznego.

– Pozwala na uzyskanie informacji o błędach, jakie miały miejsce

– Pozwala na uzyskanie inf. O nieprzewidzianych trudnościach, brakach i niedociągnięciach w pracy

– Pozwala na poszukiwanie coraz lepszych rozwiązań, bardziej skutecznych metod w pracy z pacjentem

– Dokumentacja działań stanowi zabezpieczenie przed ewentualnymi procesami gdyż pacjenci są coraz bardziej roszczeniowi.

35. Pielęgniarstwo to profesja, zawód, nauka czy sztuka?

Pielęgniarstwo to szeroko rozumiana działalność zarówno w procesie kształtowania jak i doskonalenia zawodowego pielęgniarek. To zespół działań profesjonalnych. Składowa część służby zdrowia z jej problematyka i techniką. Pielęgniarstwo to sztuka i wiedza. To termin wieloznaczny, który określić można jako nauka, dyscyplina, praktyka opieki zdrowotnej, która skupiać się ma na ocenie i rozpoznanie, leczenie klientów wykazujących problemy zdrowotne w ramach pielęgnowania.

Pielęgniarstwo to :

o Zawód

o Przedmiot nauczania

o Dyscyplina naukowa

o Działalność praktyczna

o Zawodowe i inne niż zawodowe pielęgnowanie

• Działalność teoretyczna

36. W jaki sposób można podzielić dane o pacjencie.

Dane o podmiocie opieki – to odzwierciedlenie faktów, zdarzeń, opinii zgłaszanych (manifestowanych) i (lub) odczuwanych przez pacjenta, dotyczących jego samego i środowiska, w którym żyje, na których można opierać się podczas formułowania oceny stanu pacjenta.

Ze względu na charakter (ich cechy) dane można podzielić na:

Ilościowe (obiektywne) – Odzwierciedlają to, co zostało określone dokładnie pod względem ilościowy
(liczba czegoś, np. oddechów; miara, np. diureza dobowa); oparte są na porównywaniu mierzalnych wartości. Podlegają liczeniu, mierzeniu, ważeniu itd.

Jakościowe (subiektywne) – odzwierciedlają właściwości, cechy pomiotu, zawierają informacje o odczuciach,
przeżyciach. Można wnioskować o nich tylko w sposób pośredni, np. złe samopoczucie potwierdzone w postaci
przyśpieszonego tętna i podwyższonej temperatury ciała.

Ze względu na sposób pozyskiwania dane można podzielić na:

Bezpośrednie – można dotrzeć do nich wprost;
Pośrednie – nie można do nich dotrzeć wprost, wymagają określonych, dodatkowych czynności.

Ze względu na czas (okres), którego dotyczą dane, można je podzielić na:

Retrospektywne – dotyczą tego, co miało miejsce w przeszłości (wymagają przypomnienia faktów, zdarzeń, objawów z okresu, który minął, przy czym okres ten może być bardzo różny, np. dni, miesiące);
Prospektywne – dotyczą tego, co będzie miało miejsce; to przewidywanie zdarzeń, stanów, zmian jakie mogą pojawić się u pielęgnowanego.

37. Na czym polega respektowanie przez pielęgniarkę zasad obowiązujących w etyce pielęgniarskiej?

1. Pielęgniarka pełniąc rolę zawodową zobowiązana jest do:

– udzielania wszystkim pacjentom troskliwej opieki zgodnej z obowiązującymi standardami,

– udzielania pierwszej pomocy w nagłych przypadkach oraz w sytuacji zagrożenia życia,

– udzielania pacjentowi rzetelnej i zrozumiałej informacji dotyczącej procesu pielęgnowania.

6. We współpracy z pacjentem pielęgniarka powinna okazywać życzliwość, wyrozumiałość, cierpliwość stwarzając atmosferę wzajemnego zaufania i zrozumienia.

8. Pielęgniarka obowiązana jest przestrzegać następujących zasad wynikających z praw pacjenta:

– respektować prawo pacjenta do intymności i godności osobistej podczas udzielania świadczeń medycznych,

– realizować świadczenia pielęgniarskie za zgodą pacjenta, o ile jest on zdolny ją sformułować

– poinformować pacjenta, w przypadkach odmowy wyrażenia przez niego zgody,
o możliwych skutkach jego decyzji oraz podjąć próbę przekonania pacjenta, aby zmienił swoje zdanie.

9. Pielęgniarkę obowiązuje zachowanie w tajemnicy wszystkich wiadomości o pacjencie i jego środowisku (rodzinnym, społecznym) uzyskanych w związku z pełnieniem roli zawodowej.

10. Pielęgniarka umożliwia pacjentowi kontakt z rodziną, w miarę potrzeby pomaga rodzinie w sprawowaniu nad nim opieki oraz edukuje członków rodziny w zakresie dalszego postępowania pielęgnacyjnego.

11. Na prośbę pacjenta lub jego rodziny pielęgniarka umożliwia kontakt z duchownym, stwarzając w miarę możliwości odpowiednie ku temu warunki.

14. Pielęgniarka powinna dołożyć wszelkich starań, aby zapewnić pacjentowi humanitarną opiekę terminalną, godne warunki umierania wraz z poszanowaniem uznawanych przez niego wartości.

17. Pielęgniarka nie może żądać od pacjentów dodatkowego wynagrodzenia ani też uzależniać swych usług od uzyskania korzyści materialnych.

System ochrony zdrowia musi uwzględniać specyficzne potrzeby poszczególnych grup społecznych i przestrzegać praw pacjenta.

Prawa do prywatności i godności   

  Poszanowanie godności osób korzystających z usług systemu ochrony zdrowia jest obowiązkiem wszystkich lekarzy i innych pracowników opieki zdrowotnej. Powinni się oni odnosić z jednakowym szacunkiem do każdej osoby, niezależnie od jej płci, wieku, statusu społecznego, stanu cywilnego, wykształcenia, koloru skóry, rasy, choroby, orientacji seksualnej, poglądów, a także stylu życia.
   Udzielane porady powinny być bezstronne i umożliwić jej podjęcie najlepszej we własnym odczuciu decyzji.

Prawo do informacji

    
   Pacjent korzystający z usług medycznych ma prawo do pełnej informacji na temat stanu swojego zdrowia, proponowanych oraz możliwych metod diagnostyki i leczenia, spodziewanych korzyści i ewentualnych skutków ubocznych oraz ryzyka związanego z terapią, a także do informacji o błędach popełnionych w trakcie procesu diagnostycznego i terapeutycznego.
   Pacjent ma prawo wglądu do wszelkiej dokumentacji medycznej dotyczącej stanu swojego zdrowia oraz do jej kopiowania.

Prawo do decydowania, do świadomej zgody lub odmowy

   Prawo to oznacza, że niedopuszczalne jest podjęcie jakichkolwiek czynności medycznych, w tym również badań, bez zgody osoby zainteresowanej. Udzielona zgoda jest ważna tylko wtedy, gdy pacjent wyrazi ją po uzyskaniu pełnej, rzetelnej informacji na temat stanu swego zdrowia, proponowanych metod leczenia, przewidywanych korzyści i ewentualnych skutków ubocznych. Informacja musi być przekazana w sposób zrozumiały, dostosowany do możliwości zrozumienia pacjenta.
   W przypadku osób małoletnich wymagana jest zgoda przedstawiciela ustawowego albo sądu opiekuńczego wtedy, gdy nie ma przedstawiciela ustawowego lub porozumienie z nim jest niemożliwe. Jeżeli osoba ukończyła 16 lat, wymagana jest także jej zgoda. W przypadku osób, które nie wyrażają zgody na zabieg, ale nie ukończyły jeszcze 16 lat, oprócz zgody opiekunów prawnych potrzebna jest także zgoda sądu.

Prawo do poufności

     Obowiązek ochrony tajemnicy spoczywa na lekarzu, pielęgniarce, położnej i władzach ośrodka opieki zdrowotnej.

Prawo do dodatkowej opieki

      W zakładach opieki zdrowotnej przeznaczonych dla osób wymagających całodobowych lub całodziennych świadczeń zdrowotnych pacjent ma również prawo do dodatkowej opieki pielęgnacyjnej sprawowanej przez bliską lub inną wskazaną przez niego osobę. Zakład powinien również zapewnić pacjentowi możliwość kontaktu osobistego, telefonicznego lub korespondencyjnego z osobami z zewnątrz. Powinien też uszanować prawo pacjentów do opieki duszpasterskiej.

Prawo do poszanowania wartości i przekonań religijnych i filozoficznych

     Wolność sumienia i wyznania w szpitalach. Zasada respektowania wolności sumienia i wyznania wymaga, by szpital zapewnił pacjentkom - w zależności od ich potrzeb - warunki do praktyk religijnych, ale też całkowitą wolność od tych praktyk. Obowiązkiem zakładu opieki zdrowotnej jest dbałość o to, by przekonania wynikające z wyznawanej religii lub jej braku były respektowane przez cały personel.

38. Jak pielęgniarka w swej pracy może zapobiegać zakażeniom wewnątrzszpitalnym?

Zakażenie szpitalne jest to zakażenie, które nastąpiło w szpitalu, ujawniło się w czasie pobytu lub do 3mc po jego opuszczeniu, a zostało spowodowane przez udokumentowany czynnik chorobotwórczy pochodzący od innego chorego lub pracowników szpitalnych albo też spowodowany przez endogenny czynnik mikrobiologiczny.

ZAPOBIEGANIE:

- systematyczne doskonalenie pielęgniarek oraz całego personelu w zakresie profilaktyki zakażeń wewnątrzszpitalnych

- sumienne stosowanie i pełni odpowiedzialne wykonywanie każdej czynności wg. standardów i procedur postępowania pielęgniarskiego w szpitalu

- higieniczne mycie i dezynfekcja rąk przed rozpoczęciem i po zakończeniu pracy z chorym

- używanie jednorazowych rękawiczek przy kontakcie z wydzielinami i wydalinami, brudną bielizną podczas pielęgnacji pacjenta

- stosowanie i przestrzeganie zasad aseptyki i antyseptyki

- dezynfekcja przedmiotów szpitalnych zanieczyszczonych przez drobnoustroje np. łóżka, szafki

- niedoprowadzanie do styczności bielizny czystej z brudną

- przestrzeganie izolacji i segregacji pacjentów w celu zapobiegania rozpowszechniania się zakażeń

- zwracać uwagę na zachowanie się chorych w salach i wzajemne ich kontakty- pożyczanie rzeczy, siadanie na nie swoich łóżkach itp.

- przestrzeganie zasad higieny osobistej i zachowanie na co dzień wszystkich nawyków z nią związanych np. myć ręce zawsze po dotknięciu materiału, który może być skażony( brudny)

- instruowanie i kontrolowanie podległego sobie personelu, chorych, aby nie popełniali błędów przyczyniających się do rozszerzania się zakażeń

- odpowiednie rozmieszczenie i dobranie pacjentów pod względem schorzeń, a w razie potrzeby przeprowadzić ich izolację z zastosowaniem pełnego reżimu obowiązującego przy pielęgnowaniu zakaźnie chorego

39. Co to jest Primary Nursing i jakimi cechami się charakteryzuje?

zorganizowany system opieki – primary nursing

Primary nursing zajmuje się całkowitą indywidualną opieką, oferowaną choremu przez tę samą pielęgniarkę, od czasu przybycia pacjenta do szpitala aż do dnia jego wypisania (terminu nie należy mylić z primary health care, która zajmuje się pacjentem mieszkającym w środowisku lokalnym i odnosi się do rozległej, zindywidualizowanej opieki, która cechuje się ciągłością trwania). Ten rodzaj opieki pielęgniarskiej eliminuje całkowicie opiekę fragmentaryczną. Organizacja pracy z primary nursing stała się standardem opieki zespołowej w Stanach Zjednoczonych, Anglii i innych krajach, i służy do osiągnięcia celu, którego potrzebę pielęgniarki dostrzegały od wielu lat. Ten system opieki pozwala pielęgniarce służyć pacjentowi bezpośrednią opieką, wyklucza odpowiedzialność zbiorową i opiekę fragmentaryczną. Umożliwia pielęgniarce prowadzenie praktyki i wiodącej roli w ramach obowiązków i funkcji, które spełnia. Z drugiej strony pielęgniarka jest bezpośrednio odpowiedzialna za powierzonych chorych.

37