Pedagogika wykł. 26.10.08r.(nd)

Szkoła alternatywna

Cechą konstytutywną szkoły alternatywnej wobec tej, którą nazywany konwencjonalną lub tradycyjną, jest otwarcie na to, co ją otacza, co postępowe i twórcze, co pobudza uczniów do samodzielnej działalności poznawczej, co kształtuje i rozwija ich zainteresowania, zaspokaja różnorakie potrzeby intelektualne i emocjonalne, wdraża do samokształcenia, stymuluje grupowe formy pracy.

W szkole alternatywnej istnieje model o następującej strukturze:

1. Uczeń,

2. realny świat,

3. wiedza,

4. nauczyciel

Odmiana szkoły duńskiej

Ośrodek składa się z kilku placówek:

z uniwersytetu otwartego, seminarium nauczycielskiego, szkoły średniej z internatem, szkoły ćwiczeń dla seminarzystów przygotowujących się do zawodu nauczycielskiego, przedszkola szkoły małej, której głównym zadaniem jest nauczanie języka duńskiego.

W ośrodku przeważają twórcze rozwiązania:

myśleć samodzielnie i perspektywicznie

Korzystać ze zdobywanej wiedzy w praktyce,

Uczyć się, ucząc innych.

Odmiana Niemiecka

Koncepcja Steinera

Wszechstronny rozwój

wychowanie intelektualne,

społeczno-moralne,

fizyczne

estetyczne;

Treść kształcenia – większe jednostki metodyczne zwane metodą projektu.

Wspólne założenia dla szkół alternatywnych:

elastyczność programowa i metodyczna;

wyjście z realizacją niektórych zagadnień programowych poza mury szkoły;

łączenie nauki z pracą dostosowaną do sił i możliwości uczniów;

samorządność i choćby tylko częściowa samowystarczalność finansowa;

odrzucenie wszelkich awersyj-nych form kontroli i oceny postępów uczniów w nauce; słowem — przekształcenie szkoły z placówki przygotowującej do życia w placówkę autentycznego życia

Niekonwencjonalne formy oddziaływań edukacyjnych

Metoda Montessori

W klasach uczą się zróżnicowane wiekiem grupy dzieci, kładzie się nacisk na:

obserwację dziecka w celu poznania jego rozwoju,

określanie aktualnych umiejętności, preferencji, zainteresowań, uzdolnień oraz w celu dostrzeżenia i wykorzystania – dla stymulacji rozwoju – okresów szczególnej wrażliwości na poszczególne rodzaje oddziaływań.

W metodzie pamiętamy o:

Troskliwości nauczyciela w stosunku do dziecka,

Używaniu pomocy dydaktycznych,

Dostarczaniu dziecku ćwiczeń praktycznych,

Stwarzaniu dziecku warunków do podejmowania samodzielnych decyzji.

Integracja sensoryczna

Jest to proces w którym następuje organizacja dostarczanych do naszego organizmu wrażeń, tak by mogły być wykorzystane w celowym, zakończonym sukcesem działaniu. Metoda przeznaczona jest dla:

dzieci z trudnościami w uczeniu się (trudności

wynikające z dysleksji, dysortografii itp.), dzieci autystycznych, z mózgowym porażeniem

dziecięcym, zespołem Downa, nadpobudliwych psychoruchowo, niesłyszących, niewidomych.

Przykładowe ćwiczenia:

6. łowienie w grochu, kaszy czy piasku, wyszukiwanie drobnych przedmiotów w wypełnionych nimi pojemnikach

7. ścieranie gąbką, pędzlem, dłonią pianki naniesionej na różne części ciała

8. wyszukiwanie i odklejanie nalepek i plastrów przyklejonych na ciele

9. chodzenie po podłożu o zmiennej fakturze

10. kąpiele w tzw. Suchym basenie wypełnionym piłeczkami, a także wyciąganie przez dziecko takich piłeczek włożonych pod koszulę

11. malowanie palcami z użyciem różnorodnych substancji - farb, kremów, mogą być mieszane z piaskiem

12. mycie a następnie wycieranie poszczególnych części ciała materiałami o różnej fakturze

13. podskoki: obónóż, na jednej nodze, przeskakiwanie z nogi na nogę, skakanie wokół

14. własnej osi,

15. ruchy wahadłowe głowy

16. obroty wokół własnej osi odpychając się nogami

Rodzina jako instytucja wychowania naturalnego

i jej zadania

Wyróżniamy następujące funkcje rodziny:

17. Funkcje biopsychiczne:

1. funkcja prokreacyjna,

2. . funkcja seksualna.

18. Funkcje ekonomiczne:

3. funkcja materialno-ekonomiczna,

4. . funkcja opiekuńczo-zabezpieczająca.

19. Funkcje socjopsychologiczne:

5. funkcja soc-jalizacyjno-wychowawcza,

6. . funkcja kulturalna,

7. . funkcja religijna (dotyczy rodzin ludzi wierzących),

8. funkcja rekreacyjno-towarzyska,

9. . funkcja emoc-jonalno-ekspresyjna.

Pojęcia typologiczne:

20. Małżeństwa monogamiczne, małżeństwo poligamiczne, oraz małżeństwo grupowe

21. rodzina wielodzietna, niepełna, z jednym dzieckiem lub osadniczym np. wiejska czy społeczno-zawodowa

22. . rodzina dwupokoleniowa i trójpokoleniowa,

rodzina zrekonstruowana - rodzina utworzona z powtórnego związku małżeńskiego,

rodzina przysposobiona (małżeństwo prawnie przysposabia, adoptuje na stałe obce
dziecko, które staje się ich dzieckiem,

rodzina zastępcza pojęciem tym oznacza się rodzinę, w której wychowuje się dziecko
nie będące jej własnym dzieckiem Koszty utrzymania takiego dziecka pokrywa państwo
lub agendy samorządowe,

rodzina kontraktowa, podejmująca czasowo pieczę nad dzieckiem odpłatnie, głównie z inicjatywy terenowych ośrodków pomocy społecznej,

rodzina niepełna

rozumieć będziemy taką strukturę, gdy
rodzic opiekuje się dziećmi swoimi lub współmałżonka zamieszkującymi wspólnie z nim.
W ramach struktury niepełnej wyróżniamy:

a) rodzinę sierocą (brak rodziców na skutek ich śmierci, dzieci pozostają pod opieką
krewnych, dziadków lub osób obcych, ale nie przebywają w domu dziecka);

b) rodzinę półsierocą (brak jednego z rodziców na skutek śmierci, dzieci pozostają
w rodzinie pod opiekąjednego z rodziców);

c) rodzinę rozbitą (brak jednego z małżonków na skutek rozwodu lub porzucenia ro-
dziny, ze względu na separację, niepowroty z zagranicy; dzieci są pod opiekąjednego
z rodziców, chociaż możliwe są dorywcze kontakty z drugim z rodziców lub stała pomoc
materialna);

d) rodzinę samotnych osób zwłaszcza niezamężnych matek z dziećmi (są tu możliwe
przypadki losowe lub decyzje podjęte świadomie co do zachowania stanu wolnego).

Opiekuńczo-wychowawcze funkcje szkoły:

Funkcje są to skutki wywoływane przez działania czy zachowania się członków grupy, występujące w szerszej zbiorowości bez względu na to, czy były one zamierzone czy pożądane.

Do zadań szkoły w zakresie opieki wychowawczej zaliczamy:

1. Tworzenie w szkole i w środowisku optymalnych warunków rozwoju uczniów.

2. Zaspokajanie potrzeb biologicznych, psychicznych i społecznych.

3. Wzbogacanie potrzeb przez rozwijanie zainteresowań i zamiłowań.

4. Zapewnienie uczniom możliwości indywidualnego rozwoju według posiadanych możliwości.

5. Prowadzenie działalności korekcyjnej i wyrównawczej.

6. Pomoc uczniom w wyborze określonego systemu wartości oraz w kreowaniu siebie i odnajdywaniu wśród rzeczywistych warunków życia własnej drogi do ideału pełnego człowieka.

7. Wychowanie do czasu wolnego — organizowanie różnych form racjonalnego korzystania z czasu wolnego.

Funkcje opiekuńczo-wychowawcze szkoła spełnia względem uczniów w następujących formach:

24. diagnozowanie sytuacji dziecka w rodzinie i środowisku,

25. ratownictwo indywidualne,

26. kompensacja,

27. profilaktyka,

28. stymulowanie rozwoju,

29. poradnictwo,

30. integracja i koordynacja działalności opiekuńczo-wychowa-wczej.