Poradnictwo psychologiczne

Cele poradnictwa

0. Pomoc w rozwiązywaniu normatywnych reakcji kryzysowych

1. Asystowanie ludziom w procesie podejmowania ważnych decyzji życiowych

2. Asystowanie ludziom w procesie życia w charakterze eksperta

3. Doskonalenie własnych talentów

4. Doskonalenie samego siebie

Zadania rozwojowe

Zadania rozwojowe to oczekiwania nałożone na osobę, które wymagają nabycia przez nią odpowiednich umiejętności i kompetencji

Okres dzieciństwa

0. Przystosowanie do szkoły dziecka i rodziców

1. Oczekiwania rodziców i możliwości dziecka

2. Relacje z rówieśnikami

3. Relacje z nauczycielami

Umiejętności potrzebne do rozwoju fizycznego

0. Higiena osobista

1. Dieta

2. Troska o własne zdrowie

3. Troska o estetykę

4. Umiejętność oceny własnego ciała, ograniczeń fizycznych, sposobów nabywania energii

Problemy rozwojowe wczesnego dzieciństwa

0. Pojawienie się dziecka jako problem: lęk, rywalizacja, choroby

1. Przystosowanie do roli rodzica

2. Przystosowanie dziecka do opieki poza domem

3. Deficyty dziecka

Umiejętność uczenia się

0. Stawianie sobie realistycznych i wzmacniających celów kształcenia

1. Umiejętność odróżniania ważnych i nieważnych wiadomości

2. Umiejętność tłumaczenia wiedzy na programy działania

Okres dorastania

0. Relacje z rodzicami: bunt, emocjonalne uniezależnianie się, wybór szkoły i przyszłego zawodu, uwalnianie się od rodziców

1. Relacje ze sobą: problemy z własnym ciałem, problemy z seksualnością, eksperymentowanie z nowymi doświadczeniami, system wartości, niepokój o przyszłość

2. Relacje z rówieśnikami: zależność, doświadczenia w związkach uczuciowych, konsekwencje dla przyszłych doświadczeń dla własnej rodzinny

Umiejętność klasyfikowania wartości

0. Zdolność do identyfikowania wartości, które są ważne dla własnego życia

1. Identyfikowanie wartości innych ludzi i sposobów wpływania ludzi na jednostkę

2. Identyfikowanie wartości wyznaczanych przez systemy społeczne

3. Zdolność do zmiany wartości wraz ze zmianami rozwojowymi

Wczesna dorosłość

0. Wybór partnera

1. Uczenie się życia ze współmałżonkiem

2. Problemy rodzinne: dzieci, utrzymanie rodziny, warunki mieszkaniowe, prowadzenie domu

3. Problemy zawodowe: wybór zawodu, doświadczenia zawodowe, samoocena i rozwój zawodowy

Umiejętność zarządzania własnym życiem

0. Zdolność do podejmowania decyzji

1. Zdolność do planowania własnych celów

2. Zdolność do planowania programu ich realizacji

3. Zdolność rozwiązywania problemów

Umiejętność komunikowania się

0. Zdolność do wyrażania swoich potrzeb

1. Zdolność do informowania o własnych emocjach

2. Zdolność do rozumienia otrzymywanych informacji

3. Zdolność do nadawania znaczenia wydarzeniom życiowym

Umiejętność życia w grupie

0. Zdolność rozpoznawania oczekiwań grupy, do której chce się należeć

1. Zdolność do rozpoznawania celów grupy

2. Zdolność do współpracy

3. Zdolność do znajdowania własnej roli w grupie

4. Zdolność rozumienia ról innych osób

5. Zdolność do udzielania i korzystania z informacji zwrotnych

Umiejętność włączania się w system

0. Zdolność do pełnienia różnych ról w różnych systemach

1. Zdolność do ograniczonego inwestowania siebie w różne systemy

2. Zdolność do ochrony własnych interesów

3. Zdolność rozumienia jak działa dany system

4. Zdolność do kontrolowania systemu

Wiek dojrzały

0. Wychowywanie dzieci

1. Relacje małżeńskie: spadek zainteresowań wzajemnych, zagrożenia trwałości, puste gniazdo

2. Relacje zawodowe: zmiany w rozwoju zawodowym, wypalenie, bilans zawodowy

3. Relacje ze sobą: zmniejszająca się sprawność, bilans życiowy

Umiejętność aktywnego radzenia sobie z sytuacjami trudnymi

0. Analiza logiczna

1. Pozytywne przeformułowanie

2. Formułowanie problemu

3. Rozwiązanie problemu

Umiejętność radzenia sobie z trudnymi sytuacjami przez unikanie

0. Unikanie poznawcze

1. Rezygnacyjne akceptowanie

2. Poszukiwanie wzmocnień zastępczych

3. Rozładowywanie napięcia przez pokazywanie negatywnych emocji

Wiek podeszły

0. Narastające ograniczenia psychofizyczne

1. Emerytura i zmiana style życia

2. Choroby ostre i chroniczne

3. Niepełnosprawność

4. Śmierć współmałżonka

5. Zależność od innych

Proces pomagania

0. Tworzenie warunków sprzyjających rozwiązaniu problemu

1. Diagnoza bieżącego problemu

2. Poszukiwanie nowych sposobów rozwiązania problemu

3. Opracowanie programu działania

4. Wprowadzenie programu do realizacji

Diagnoza bieżącego problemu

0. Identyfikacja realnego problemu

1. Ulokowanie problemu w kontekście, np.: trudności rozwojowe, trudności związane z czynnikami zewnętrznymi, zaburzenia wewnątrzpsychiczne,

2. Identyfikacja czynników podtrzymujących problem

Tworzenie warunków sprzyjających rozwiązaniu problemu

0. Konotacja pozytywna

1. Odreagowanie emocji negatywnych skierowanych wobec siebie i otoczenia

2. Spadek napięcia

3. Zaakceptowanie własnego udziału w podtrzymywaniu problemu

4. Umiejętności pomagającego: słuchanie, wyrażanie empatii, poszukiwanie informacji

Poszukiwanie nowych sposobów rozwiązania problemu

0. Identyfikacja innych możliwych rozwiązań problemu i analiza konsekwencji z ich wprowadzenia

1. Wybór 2-3 sposobów:

2. konkretne

3. realistyczne

4. możliwe do zastosowania

5. ograniczone w czasie

Opracowanie programu działania

0. Zaplanowanie konkretnych działań

1. Uczenie się identyfikowania efektów własnego działania

2. Uczenie się elastyczności

3. Uczenie się nowych umiejętności

Wprowadzenie programu do realizacji

0. Monitorowanie przebiegu

1. Ocena konsekwencji

2. Wprowadzanie programu alternatywnego

3. Uzyskiwanie wzmocnień