29. POŁĄCZENIA KRĘGOSŁUPA Z UWZGLĘDNIENIEM STAWU SZCZYTOWO-POTYLICZNEGO I SZCZYTOWO-OBROTOWEGO.


Połączenia kręgosłupa z czaszką (staw szczytowo-potyliczny i szczytowo-obrotowy).
Staw szczytowo-potyliczny – składa się z dwóch symetrycznie sprzężonych stawów utworzonych przez kłykcie potyliczne i dołki stawowe górne kręgu szczytowego. . W stawach tych odbywają się ruchy zginania i prostowania głowy oraz nieznaczne zgięcia boczne.
Staw szczytowo-obrotowy – składa się z:
- stawu szczytowo-obrotowego bocznego (parzysty)
- stawu szczytowo-obrotowego pośrodkowego - przedniego i tylnego.

Stawy boczne są utworzone przez powierzchnie stawowe kręgu szczytowego i obrotowego. .
Staw pośrodkowy przedni utworzony przez dołek zębowy kręgu szczytowego i powierzchnię stawową przednią zęba kręgu obrotowego.
Staw pośrodkowy tylny leży pomiędzy powierzchnią stawową tylną zęba a więzadłem poprzecznym kręgu obrotowego.
W stawie szczytowo obrotowym krąg szczytowy obraca się razem z czaszką dookoła zęba kręgu obrotowego.
Połączenie między czaszką a kręgiem obrotowym zabezpieczają mocne więzadła:
- więzadła skrzydłowe – biegną od powierzchni bocznych zęba do powierzchni przyśrodkowych kłykci potylicznych
- więzadło krzyżowe kręgu szczytowego – tworzone jest przez przylegające od tyłu do zęba więzadło poprzeczne (które ciągnie się w poprzek pomiędzy częściami bocznym wewnątrz kręgu szczytowego) i biegnące od więzadła poprzecznego pęczki - do góry (do brzegu przedniego otworu wielkiego) i w dół do trzonu kręgu obrotowego.
- więzadło krzyżowe pokryte jest błoną pokrywającą – biegnącą od otworu wielkiego do części tylnej kręgu obrotowego
- błony szczytowo-obrotowe przednia i tylna – zamykają szczeliny między kręgami szczytowym i obrotowym
Połączenia żeber z kręgosłupem
Stawy żebrowo-kręgowe
- staw głowy żebra (art. capitis costale) – łączy głowę żebra z dołkami żebrowymi kręgów. Żebra (z wyjątkiem I, XI i XII) łączą się z trzonami dwóch sąsiednich kręgów. Od grzebienia głowy (żebra I-X) do krążka międzyżebrowego biegnie więzadło śródstawowe głowy żebra. Staw posiada własną torebkę wzmocnioną więzadłem promienistym głowy żebra.
- staw żebrowo-poprzeczny –łączy guzek żebra z dołkiem żebrowym wyrostka poprzecznego (stawy te występują przy żebrach od I do X. Staw ten jest wzmocniony więzadłem żebrowo-poprzecznym łączącym żebro z wyrostkiem poprzecznym kręgu tworzącego staw i kręgu leżącego wyżej
Połączenia żeber z mostkiem
- żebro I łączy się z mostkiem chrząstkozrostem
- żebra II – VII łączą się stawami mostkowo-żebrowymi – koniec mostkowy żebra jest ścięty, od jego wierzchołka do mostka biegnie więzadło mostkowo-żebrowe śródstawowe mocujące koniec żebra we wcięciu żebrowym mostka. Staw jest otoczony torebką wzmocnioną więzadłami mostkowo-żebrowymi promienistymi. Tworzą one na powierzchni przedniej i tylnej mostka błonę mostka
- żebra VIII – IX tworzą z żebrem leżącym wyżej staw międzychrząstkowy, X z IX jest połączone pasmem łącznotkankowym
- żebra XI i XII – wolne
31. RUCHY KRĘGOSŁUPA I WYKONUJĄCE JE MIĘŚNIE
Ruchy kręgosłupa zachodzą w trzech płaszczyznach:
- w płaszczyźnie strzałkowej – ruchy zgięcia i prostowania
- w płaszczyźnie czołowej – ruchy zgięcia bocznego
- w płaszczyźnie poziomej – ruchy obrotowe
Kolejno występujące po sobie ruchy zgięcia dają także złożony ruch obwodzenia.
1. Mięśnie zginające kręgosłup w kierunku bocznym, skurcz obustronny zgina tułów ku tyłowi (prostowniki grzbietu)
- mięsień biodrowo-żebrowy (ILIOCOSTALIS)
- mięsień najdłuższy (LONGISSIMUS)
- mięsień kolcowy (M. SPINALIS)
2. Mięsień prostujący kręgosłup oraz głowę
- mięsień półkolcowy (SEMISPINALIS)
3. Mięśnie wspierające zgięcia boczne i skręty kręgosłupa (przy jednostronnym skurczu)
- mięsień wielodzielny (MULTIFIDI)
- mięśnie skręcające (ROTATORES)
4. Mięśnie zginające kręgosłup ku bokowi (przy skurczu jednostronnym), prostujące kręgosłup przy skurczu obustronnym
- mięśnie międzypoprzeczne
5. Mięśnie pomagające przy prostowaniu, pochylaniu w kierunku bocznym i skręcaniu kręgosłupa (oraz działające na żebra)
- dźwigacze żebrowe
6. Mięśnie odpowiadające za pochylanie kręgosłupa w stronę boczną (obracające głowę)
- mięsień płatowaty głowy (SPLENIS CAPITIS)
7. Mięśnie obracające i pochylające w stronę boczną część szyjną kręgosłupa
- mięsień płatowaty szyi
Podział mięśni grzbietu
1. Mięśnie grzbietu powierzchowne
- kolcowo-ramienne: czworoboczny, najszerszy grzbietu
- kolcowo-żebrowe: zębaty tylny górny, zębaty tylny dolny
2. Mięśnie grzbietu głębokie (prostowniki grzbietu)
- płatowate: płatowaty głowy, płatowaty szyi
- długie grzbietu: biodrowo-żebrowy, najdłuższy, kolcowy
- mięsień poprzeczno-kolcowy: półkolcowy, wielodzielny, skręcające
- mięśnie krótkie grzbietu: międzykolcowe, międzypoprzeczne
3. Mięśnie podpotyliczne