Roboty odwadniające (odwodnienie

korpusu drogowego)

- z konieczności zabezpieczenia przed

wodami naporowymi spływu

powierzchniowego wykonuje się:

-rowy opaskowe - stokowe

-rowy przydrożne

-a na nasypie rów opaskowy będący

jednocześnie rowem przydrożnym od

strony wyższej - konieczne jest, aby

woda została odprowadzona

z rowu (np. do rzeki, kanału, jeziora)

- ławeczka - stosowana, gdy pomiędzy

nasypem a rowem odległość jest

większa niż 3m, aby zapobiec nanoszeniu

materiału przy wysokim stanie wód na drogę.

Odwodnienie wgłębne

-jeśli korona drogi znajduje sie na

gruntach wysadzinowych (pyły, gliny,

gliny zwięzłe, itp.) o wysokiej

kapilarności i podsiaku kapilarnym musi

być warstwa odsączająca , grunty takie

mogą się podnosić nawet o 20cm

-warstwa odsączająca ma 20-35cm i jest

zbudowana z dobrze przepuszczalnego
piasku, żwiru (nie występuje w nich

podsiąk kapilarny)

1.Ciągła warstwa ze spadkiem

2.Sączek 90° od podłóżnej osi jezdni,

gdy spadek <0,5% i

60°, gdy spadek >0,5% (sączek

powinien być umocniony; wylot

sączka powinien znajdować

się 20cm nad dnem rowu).

Nawierzchnie

-grubość nawierzchni drogi rzymskiej

ViaAppia(zbudowana przed narodzinami

Chrystusa) wynosi90cm (więcej niż

dzisiejsze autostrady)

-zasada filtra odwrotnego - warstwy

1.piasek ze żwirem

2.żwir wielkości orzecha włoskiego na

zaprawę wapniową

3.kamienie wielkości pięści na zaprawę

wapniową

4.kamienie na zaprawę wapniową

-słynna szkoła francuska tłuczniówki

(Treseżeta) – dno koryta drogowego

wypełniano dużymi kamieniami

(podkładowymi 14-18cm), ostrymi

krawędziami do góry zasypywano to

drobnym grysem(25-60mm) i tłuczniem

(6-10cm) , które obecnie zostały zalane

asfaltem

-szkoła Mc Adama: mniejsza wytrzymałość

od tłuczniówki:

6-10cm – tłuczeń 25-40mm

6-10cm – tłuczeń 40-60mm

12-15cm tłuczeń 60-80mm

-tłuczniówka z niesortu:

8-10cm – tłuczeń40-60mm

16-40cm-kruszywo nieodsiane 0-100mm

-brukowiec

15-20cm brukowiec

2-5cm piasek

-tłuczniowo betonowa

6cm –tłuczeń 25-40mm

5cm-zaprawa cementowa 1:3

5cm-tłuczeń 40-60mm

Systemy:

• Powierzchniowy

• korytowy

• powierzchniowo-korytowy

Zasadą jest, że im słabszy materiał,

tym grubsza warstwa.

Sytuacja drogowa w lasach:

-zła

-wskaźnik zagęszczenia 2,4m/ha

(w Szwajcarii 7-8m/ha -najwięcej);

jest on również wskaźnikiem

dostępności do powierzchni leśnej;

w Bieszczadach wyjątkowo niski;

-brak drog z odpowiednia nośnością

-ok. 80%to drogi gruntowe (większość

z nich to drogi gruntowe naturalne –jak

za czasów Piasta - wydzielony pas

gruntu, na którym odbywa się ruch,

bez spadków,rowów;

-ich jakość zależy od gruntów:

różnoziarniste - dobrze się zagęszczają;

równoziarniste, grunty spoiste i piaski

drobne - najgorzej się zagęszczają;

Drogi gruntowe:

- naturalne (wydzielony pas gruntu)

• profilowane (tworzone w lasach; nadawanie

spadków, wyrównywanie powierzchni, tworzenie

rowów)

• wzmocnione - utwardzone – wzmacniane

przez stabilizację:

a)mechaniczną (nadanie spadków i zagęszczenie

powierzchni)

b)granulometryczną (stworzenie z istniejącego

gruntu mieszanki optymalnej przez dodawanie

brakujących frakcji - patrz trójkąt Fereta)

-obciążenie dróg KR-1 (0-12 pojazdów w ciągu

dnia; nacisk 10ton na oś), KR-2 (pow.12)

-nierównomiernie użytkowane (sezonowość prac)

Nawierzchnie

- twarde - nieulepszane (tłuczniówki,

żwirówki, żużlowe) - LP

• twarde - ulepszane (tłucznie z warstwą

bitumiczną smołową albo asfaltową)

Stabilizacja przy pomocy środków wiążących

Srodki te (wapno, cement, popioły lotne) posiadaja

właściwości żelowania-otaczania cząstek gruntu

• wapno (8-15%) i popioły (12-14%) lotne

nadają się do stabilizacji gruntów spoistych

- cement (4-12%) stabilizuje grunty sypkie

(piaski – oprócz pylastych i drobnych

równoziarnistych); dla piasku grubego 4%, a dla

piasków gliniastych - 12%.

-wytrzymałość na ściskanie drog stabilizowanych

wapnem może być w dłuższym okresie

wieksza niż stabilizowanych cementem.

Badania powykonawcze

1. Określenie geometrii drogi

• ocena łuków

• ocena parametrów szerokości nawierzchni,

pobocza (różnica 5-10 cm dopuszczalna)

• ocena równości nawierzchni (głównie

twardych nieuiepszonych; ulepszone asfaltem

3cm odchyłki; sprawdzenie 4m łatą)

-ocena nośności nawierzchni (za pomocą VSS)

VSS działa na zasadzie siłownika hydraulicznego.

Posiada płytkę o określonej średnicy: 16cm – do

badania podłoża i warstw konstrukcji nawierzchni

oraz 30cm do badania modułu odkształcenia na

skończonej powierzchni.

Moduł odkształcenia - iloczyn stosunku przyrostu

obciążenia jednostkowego Δp do przyrostu

odkształcenia ΔS przez średnicę płytki obciążającej

D (16lub 30cm):

mε = Δp/Δs * d [MPa]

Zakres obciążeń jednostkowych:

0,15-0,05-dla podłoża

0,25-0,15 - dla podbudowy

0,35-0,25 - dla nawierzchni

Kryteria dostatecznej nośności podłoża oraz

poszczególnych warstw nawierzchni w

najniekorzystniejszych warunkach:

Mε ≥ 15 MPa - dla podłoża naturalnego

Mε ≥ 40 MPa - dla dolnej warstwy podbudowy

lub ulepszonego podłoża

Mε ≥ 1000 MPa - dla górnej warstwy podbudowy

Kryteria dostatecznej nośności nawierzchni

w najniekorzystniejszych warunkach:

• przy ruchu lekkim Mε= 100-130 MPa

• przy ruchu średnim Mε = 130-200 MPa

• przy ruchu ciężkim Mε = 200-300 MPa

• przy ruch b. ciężkim Mε pow. 400 MPa

Geokrata i geowłókniną należą do geotekstyliow

Geowłóknina - osnowa z polietylenu lub polipropylenu

, a następnie wyplot (podobne do worków sizalowych)

. Całość jest runowana jednostronnie (runo zatrzymuje

części ilaste). Woda jest przepuszczana w obydwie strony.

Jedna warstwa geowłókniny potrafi podnieść Me o 20%

- zwiększa nośność. Geokrata - wyglądem przypomina

plaster miodu. Wysokość 5-20cm (na drogi leśne 10cm).

Najpierw wykonuje się koryto, na dnie którego umieszcz

się geowłókninę. Na nią kładzie się geokratę i się ja

palikuje.Wszystko zasypuje się dobrze zagęszczającym

się gruntem(np. pospołka) z nakładem (po zagęszczeniu

min. połowa wysokości geokraty). Ważne dobre

zagęszczenie . Trwałość400lat. Wykorzystanie:

dreny

odcięcie napływu wody

zabezpieczenie przed podsiąkaniem

materace geowłókninowo-gruntowe

umocnienie zboczy

tworzenie pionowych nasypów

Nawierzchnie z żerdzi i faszyny

głównie na gruntach organicznych, podmokłych,

wysadzinowych

składa się z wałków, krawężników, tępych klamr,

na powierzchni piasek z pospołka(ok.5cm)

zagęszczamy na torfach o miąższości powyżej

1 m stosujemy nawierzchnie z faszyny z

kołkami wzmacniającymi

Urządzenia piętrzące

1. Zastawka

- służy regulacji poziomu wody gruntowej –

stosowana na siedliskach Ol, OIJ - tam,

gdzie zastosowano system rowów otwartych

- budowa ścianka szczelna, odrzwia z wnękami

do zakładania brusów, próg (szandory), zastrzały

- brusy są wbijane głęboko, przez warstwę

przepuszczalną do warstwy nieprzepuszczalnej (w

innym przypadku byłyby podmywane i

zniszczone)

-ścianka szczelna jest zbudowana

z pali kierujących, listw, między

które wkłada się brusy i pobiją

(w środku brus rozpierający - do całkowitego

uszczelnienia)

- wyróżniamy brusy: klinowe oraz z wpustem i

piórem - prostokątne i trapezowe

-ponur- część rowu przed spiętrzeniami

-poszur- część rowu za spiętrzeniem

wysokość spiętrzonej wody do 60 cm

2. Jaz (o stałym korpusie)

- budowa: skrzydła wlotowe, korpus, szykana

(próg, w który uderza rozpędzona woda), poszur

betonowy, ścianka szczelna, umocnienie ponuru,

szczeliny dylatacyjne (beton ma tendencje

do pekania więc kontrolujemy ten proces

tą szczeliną)

- wysokość spiętrzonej wody 60-250 cm ,

powyżej mowimy o tamie

- jaz jest elementem sieci meliorowanych łąk tam

są także jazy o ruchomym korpusie (zamykanym

od góry, bądź od dołu)

3. Przepusty rurowe - np. pod drogami

4. mnich

• służy do piętrzenia wody na stawach,

zbiornikach wodnych

• składa się z stojaka i leżaka (typowy przepust

rurowy), poza tym występuje grobla,pomost

• mnich oszczędza materiał na zabudowę

(zastawka byłaby ogromna)

Mosty

- składają się z podpory i przęsła
- podpory dzielą się na:

• przyczułki (skrajne podpory na brzegu)

• filary (środkowe podpory)

- wyróżniamy:

a) most leżajowy

• przęsło przerzucone i podtrzymuje się

jedynie na przyczułkach

• kładka opiera się na legarach

• belka poddawana jest siłom zginającym

b) most łukowy

- belka jest poddawana siłom ściskającym

c) most wiszący (w tym most wantowy)

Rodzaje przyczółków

a) przyczułek bulwarowy

2. przyczułek o palach opartych na kamieniach

3. przyczułek drewniany zatopiony

Filary (w moście drewnianym zwane jarzmem);

szczyty belek są przytrzymywane przez oczep;

dolna część belek leży na belce dolnej - podwalinie.

Przęsła zbudowane są z legarów (zasadnicze belki

nośne), poprzecznie (3 zawsze dłuższa - na

balustradę), do których przybijamy pokład:

• dolny (równoległy do legarów)

• górny (równoległy, poprzeczny lub przybijany

pod kątem do pokładu dolnego)

Na całość może być położony dywanik bitumiczny.

Do budowy mostów można wykorzystać także

gotowe fabrykaty, które się jedynie składa.

Przepusty:

-rurowe

-ramowe

-mosty o małym świetle (do4m)

Małe obiekty mostowe nie mające

oddzielnych przyczółków. Służą do

przeprowadzenia wody z cieków i rowów

przez droge. Odstępy miedzy nimi max 400m

co zapobiega zamulaniu rowow i wystepowaniu

wody z rowow przy ulewach.

Przepust drogowy- min 60cm srednicyi 50cm

nadsypki.Elementy-rurociąg, podsypka, ścianki

czołowe umocnienia wlotu wylotu. Skarpy

nasypu drogowego formuje się w kształcie

stożkow 1:1 i umacnia się brukiem.