1)cms
2)pz,kpz
3)morfologia chromosomów
4)nondysjunkcja- efekt za wczesnego kurczenia się pierścienia zbudowanego z mikrofilamentów (aktynowych).
5)trisomia- obecnosc dodatkowego, trzeciego chromosomy, np. zesp. Downa.
6)euploidy
7)źródła zmienności genetycznej: zmiany w budowie białek lub czasie i miejscu ich wytwarzania
8)czynniki pływające na zachwianie równowagi genetycznej: mutacje, migracje, sellekcja, zdolnosc par do kojarzenia, dryft genetyczny.
9)crosing-over
CROSSING - OVER
Przekazywanie potomstwu genów, czyli cech obojga rodziców. Zachodzi w stadium podwójnych nici, czyli diplotenie
Podwójny c.o.- Jeżeli rozpatrujemy nie ⁿ, a 3 nici różnych sprzężeń genów
10)co zrobili Crick i Wilsons: panspermia/
11)odkrycia Morgana: twórca chromosomowej teorii dziedzicznośc, według której czynniki dziedziczności – geny – są jednostkami materialnymi i znajdują się na chromosomach, są ułożone liniowo i zajmują ściśle określone miejsca (tzw. locus).
12)odkrycia Mendla
Sformułował podstawowe prawa dziedziczenia, przeprowadzając badania nad krzyżowaniem roślin, głównie grochu zwyczajnego (Pisum sativum), których wyniki ogłosił w 1865 roku na posiedzeniu lokalnego towarzystwa naukowego w Brnie[2]. W 1866 roku opublikował je drukiem w artykule Badania nad mieszańcami roślin (niem. Versuche über Pflanzen-Hybriden)[3].
Jego odkrycia początkowo nie uzyskały rozgłosu i dopiero w roku 1900 trzej uczeni Hugo de Vries, Carl Correns i Erich Tschermak, niezależnie potwierdzili wyniki jego prac. W uwspółcześnionej postaci brzmią one następująco:
· Pierwsze prawo Mendla (prawo czystości gamet) – w organizmach znajdują się komórki, które na każdą cechę posiadają jeden gen (allel). Komórki te to gamety
· Drugie prawo Mendla (prawo niezależnej segregacji) – geny warunkujące różne cechy segregują niezależnie od siebie i jest kwestią przypadku, który allel z pary warunkującej jedną cechę znajdzie się w gamecie z jednym bądź drugim allelem z par alleli warunkującej drugą cechę.
13)5 nazwisk twórców gentyki
C. Corrensa,
E. Tschermaka
H. de Vriesa
G. Mendla
Th. Morgana
14)rodzaje mutacji
I TYP MUTACJI GENOWYCH
TRANZYCJA – zmiana jednego nukleotydu purynowego na inny lub pirymidynowego na inny
TRANSWERSJA – zmiana zasady purynowej na pirymidynowa
Nie zawsze powoduje zmianę zapisu genetycznego, bo kod jest zdegenerowany
II TYP MUTACJI GENOWYCH
*DELECJA – zmiana liczby nukleotydów w obrębie genu, czyli utracenie 1 nukleotydu
*DUPLIKACJA - dodanie 1 nukleotydu w wyniku jego powtórzenia
*INWERSJA – wstawienie 1 nukleotydu
Kod genetyczny jest bezprzecinkowy, mutacja taka powoduje zmianę zapisu genetycznego na całej długości genu. To powoduje mutacje „duża”
15)mtDNA- materiał genetyczny w postaci kolistego DNA znajdujący się w macierzy mitochondrium (łac. matrix)
16)ctDNA- cytoplazmatyczne DNA
17)budowa DNA,RNA
DNA:
kwas dezoksyrybonukleinowy
RNA:
rybonukleinowy
występowanie:
DNA:
występuje
w komórce, w jądrze komórkowym chloroplasty, mitochondriach
RNA:
jądro komórkowe, jąderko, chloroplasty, mitochondria, rybosomy,
oraz w cytoplazmie
Rodzaje
RNA:
mRNA
infrormacyjny
rRNA
kwas rybosomowy
tRNA
kw. transportujący
BUDOWA:
kwasy
te są związkami polimerycznymi jednostką budującą jest
nukleotyd.
nulkeotyd
DNA :
składa
sie z : reszty kw. fosforowego, cukier (5 atomów C), dezoksyryboza,
zasady azotowej: adenina, guanina, cytozyna, tymina.
nukleotyd
RNA:
reszta
kwasu fosforowego, cukier (5 at. C) RYBOZA i zasada azotowa: adenina
guanina cytozyna URACYL
struktura
przestrzenna kwasów nukleinowych:
Kwas
DNA wyst. w postaci dwóch polinukleotydowych włókien skręconych
spiralnie.
Kwas
RNA występuje w postaci pojedynczego łańcucha
polinukleotydowego
Znaczenie:
Kwas
DNA posiada informacje o kolnejności ułożenia aminokwasów w
łańcuchu białkowym
(taką
kolejność nazywamy pierwszorzędową strukturą białka).
Kwasy
nukleinowe uczestniczą w procesie biosyntezy w żywych organizmach.
18)tRNA
tRNA - transportujący RNA. Cząsteczki kwasu rybonukleinowego (RNA), których zadaniem jest przyłączanie wolnych aminokwasów w cytoplazmie i transportowanie ich do rybosomów, gdzie zostają włączone do powstającego łańcucha polipeptydowego.
19)poliploidy
Poliploid,
organizm posiadający w swych komórkach somatycznych
zwielokrotnioną, tzn. większą niż dwa, liczbę zespołów
chromosomów (genomów).
Poliploidy
występują głównie wśród roślin.
20)aneuploidy
aneuploidy [gr.], genet. organizmy zawierające w jądrach komórek somatycznych różną od 2 normalnych genomów liczbę chromosomów (obciążone jedną z aberracji chromosomów, polegającą na nieprawidłowej liczbie chromosomów homologicznych);
21)translokacja
translokacja – przemieszczenie chromosomów dotyczące 2 lub większej liczby par chromosomów niehomologicznych
22)trans wersja
TRANSWERSJA – zmiana zasady purynowej na pirymidynowa
Nie zawsze powoduje zmianę zapisu genetycznego, bo kod jest niejednoznaczny
23)transgresja
TRANSGRESJA
Zjawisko przekraczania w pokoleniu F2 właściwości ilościowych cech rodzicielskich zarówno na plus, jak i na minus
24)translacja
translacja - proces, w którym kod genetyczny (kodony) w informacyjnym RNA jest dekodowany do postaci polipeptydu o specyficznej sekwencji aminokwasów; translacja zachodzi na rybosomach
25)transkrypcja
transkrypcja - proces syntezy nowego łańcucha RNA na matrycy DNA przez polimerazę RNA
26)replikacja
replikacja - proces powielania DNA lub RNA
replikacja DNA - synteza dwóch nowych podwójnych helis DNA na podstawie jednej podwójnej helisy; każdy łańcuch w pierwszej podwójnej helisie służy jako matryca do syntezy łańcucha komplementarnego
27)dziedziczenie maryklinalne
28) semikonserwatywne przemiany??