Zagadnienie nr 4 Co to znaczy że filozofia jest racjonalizacją rzeczywistości?

Racjonalizm – to filozoficzne podejście w epistemologii zakładające możliwość dotarcia do prawdy z użyciem samego rozumu z pominięciem doświadczenia, poprzez stworzenie systemu opartego na aksjomatach, z których poprzez dedukcję można wywieść całość wiedzy. Racjonalizm w nowożytnej filozofii wywodzi się od Kartezjusza.

Filozofię można zdefiniować na dwa sposoby (w zależności od przyjmowanych przez filozofów założeń) – albo jako próbę zrozumienia rzeczywistości (przy założeniu, że jest w ogóle co rozumieć) albo – zinterpretowania rzeczywistości.

Inaczej mówiąc – filozofia może być albo próbą odkrycia w rzeczywistości sensu, albo próbą

nadania rzeczywistości sensu – niewątpliwie jest dziedziną, w której podstawowym pytaniem

jest pytanie o sens.

Filozofowie od zarania dziejów podejmowali próby racjonalnego wyjaśnienia rzeczywistości. Próby te polegają na odwołaniu się człowieka do rozumu, „brania rzeczy na rozum”. Od starożytności po współczesność myślenie filozoficzne sprowadza się do rozumowego wyjaśnienia przez człowieka otaczającego go świata. Jak pisze Andrzej L. Zachariasz „filozofia i filozofowanie wyrastają z rozumu i ten nadaje jej specyficzne zabarwienie”. Można określić filozofię jako dziedzinę działalności kulturowej, w której człowiek dokonuje racjonalizacji rzeczywistości jako przedmiotu poznania przez pojęciowe jej ujecie. Specyfika tego ujęcia polega na tym, że jeśli faktycznie filozofia ma być pojęciowym ujęciem rzeczywistości jako przedmiotu poznania, to wyróżniać ją powinien zarówno charakter kategorialny jak i zgodność z zasadami myśli teoretycznej. Chodzi tu przede wszystkim o wierność regułom logiki, myślenia matematycznego zasad wnioskowania i uzasadniania. W porządku poznawczym cecha filozofii, pojmowanej jako racjonalizacja rzeczywistości w kategoriach teoretycznych, jest działanie ze względu naprawdę.

Filozofia próbuje poznaniem objąć rzeczywistość jako pewną całość, wyjaśnić ja i zrozumieć.