^{Prawne i etyczne aspekty}

psychiatrii

Katedra i Klinika Psychiatrii PUM

_{Ocena poczytalności}

Kodeks karny:

POCZYTALNOŚĆ ZNIESIONA

Art. 31. 1 Nie popełnia przestępstwa, kto z powodu choroby psychicznej, upośledzenia umysłowego lub innego zakłócenia czynności psychicznych nie mógł w czasie czynu

rozpoznać jego znaczenia lub pokierować swoim postępowaniem

_{Ocena poczytalności}

^{Kodeks karny:}

POCZYTALNOŚĆ OGRANICZONA

Art. 31. 2 Jeżeli w czasie popełnienia przestępstwa zdolność rozpoznania znaczenia czynu lub kierowania swoim postępowaniem

była w znacznym stopniu ograniczona, sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary.

_{Ocena poczytalności}

Kodeks karny:

Art. 31 3 przepisów 1 i 2 nie stosuje się gdy sprawca wprawił się w stan nietrzeźwości lub odurzenia powodujący wyłączenie lub

ograniczenie poczytalności, które przewidywał

lub mógł przewidzieć.

Środki zabezpieczające

INTERNACJA

Sąd może orzec środek zabezpieczający związany z umieszczeniem w zakładzie zamkniętym tylko wtedy, gdy jest to niezbędne aby zapobiec ponownemu popełnieniu przez sprawcę czynu zabronionego związanego z jego chorobą psychiczną, upośledzeniem umysłowym lub uzależnieniem od alkoholu lub innego środka odurzającego;

przed orzeczeniem tego środka sąd wysłuchuje lekarzy

psychiatrów oraz psychologa.

Środki zabezpieczające

INTERNACJA

Jeżeli sprawca w stanie niepoczytalności

określonej w art. 31 1 kk popełnił czyn

zabroniony o znacznej społecznej szkodliwości i

zachodzi wysokie prawdopodobieństwo, że popełni taki czyn ponownie, sąd orzeka

umieszczenie sprawcy w odpowiednim zakładzie

psychiatrycznym.

Ubezwłasnowolnienie

_{Z wnioskiem o ubezwłasnowolnienie mogą wystąpić:}

-	Małżonek
-	Krewny w linii	prostej

^{- Ustawowy przedstawiciel}

- Prokurator okręgowy

Osoba, która ma być ubezwłasnowolniona musi być

zbadana przez jednego lub kilku biegłych psychiatrów.

Na podstawie opinii dwóch biegłych psychiatrów sąd może poddać ww. osobę obserwacji na maksymalnie 6 tygodni lub wyjątkowo na 3 miesiące.

Ubezwłasnowolnienie cd.

• Ubezwłasnowolnienie musi być celowe, tj. ma zapewniać opiekę osobie ubezwłasnowalnianej – decyduje dobro i interes tej osoby

• Nie wolno kierować się interesem ogólnym i społecznym

Ubezwłasnowolnienie całkowite

• osoba, która ukończyła 13 lat może być

ubezwłasnowolniona całkowicie jeżeli wskutek

choroby psychicznej,niedorozwoju umysłowego lub

innych zaburzeń np. pijaństwa lub narkomanii nie

jest w stanie kierować swoim postępowaniem

Dla ubezwłasnowolnionego całkowicie ustanawia

się opiekę

Ubezwłasnowolnienie całkowite cd.

Konsekwencją ubezwłasnowolnienia całkowitego są:

- Nieważność oświadczenia woli

- Nieważność testamentu

- Niemożność zawarcia małżeństwa

- Niemożność sprawowania władzy rodzicielskiej

- Niemożność przysposobienia dziecka

- Niemożność bycia opiekunem prawnym

- Niemożność bycia wykonawcą testamentu

Ubezwłasnowolnienie częściowe

Osoba, która ukończyła 18 lat może być

ubezwłasnowolniona częściowo jeżeli wskutek

choroby psychicznej, niedorozwoju umysłowego lub innych zaburzeń np. pijaństwa lub narkomanii

potrzebna jest pomoc do prowadzenia jej spraw a

stan tej osoby nie uzasadnia ubezwłasnowolnienia

całkowitego

Dla ubezwłasnowolnionego częściowo ustanawia się

kuratelę.

Ubezwłasnowolnienie

art. 559 § 1 kpc - sąd uchyli ubezwłasnowolnienie,

gdy ustaną przyczyny, dla których je orzeczono;

uchylenie może nastąpić także z urzędu.

art. 559 § 2 kpc - sąd może w razie poprawy stanu psychicznego ubezwłasnowolnionego zmienić ubezwłasnowolnienie całkowite na częściowe, a w

razie pogorszenia się tego stanu - zmienić

ubezwłasnowolnienie częściowe na całkowite.

Ubezwłasnowolnienie

Od 7 października 2007 r. obowiązuje przepis

art. 559 § 3 kpc zgodnie z którym, z wnioskiem o

uchylenie albo zmianę ubezwłasnowolnienia może wystąpić opiekun/kurator a także sam ubezwłasnowolniony.

Oświadczenia woli

np. darowizny, akty kupna-sprzedaży

Testament

jest nieważny jeśli został sporządzony w stanie wyłączającym świadome albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli.

Zawarcie małżeństwa, sprawy rozwodowe

Nie może zawrzeć małżeństwa:

- osoba ubezwłasnowolniona całkowicie

- osoba dotknięta chorobą psychiczną lub

niedorozwojem umysłowym

(jeśli stan zdrowia takiej osoby nie zagraża małżeństwu ani zdrowiu przyszłego potomstwa

sąd może zezwolić na zawarcie małżeństwa).

^{Zawarcie małżeństwa, sprawy rozwodowe}

- Nie można unieważnić małżeństwa z powodu choroby psychicznej małżonka

po ustaniu tej choroby.

- Choroba psychiczna powstała przed jak i

w czasie małżeństwa może być przyczyną rozwodu jeśli powoduje zupełny i trwały rozkład małżeństwa. Sama choroba nie

może być powodem orzeczenia rozwodu.

Sprawy odszkodowawcze i rentowe

- wydawanie opinii w sprawie m.in.

urazów czaszkowo-mózgowych,

zatruć, skutków choroby zawodowej

i ich związku z wystąpieniem

zaburzeń psychicznych

MIĘDZYNARODOWA KARTA PRAW PSYCHIATRYCZNYCH PACJENTÓW SZPITALNYCH

1. Prawa życia codziennego

• godność bez uprzedzeń

• prawa obywatelskie

• środowisko

• najmniej restrykcyjna alternatywa

• swoboda poruszania się

• rzeczy osobiste

• komunikacja

• odwiedzający

MIĘDZYNARODOWA KARTA PRAW PSYCHIATRYCZNYCH PACJENTÓW SZPITALNYCH CD.

2. Prawo do informacji

• informacja o prawach i oczekiwaniach

• informacja o możliwościach leczenia

• informacje o statusie prawnym

• informacje o opiekunach

• informacje o postępie leczenia

• informacja o przeniesieniu

MIĘDZYNARODOWA KARTA PRAW PSYCHIATRYCZNYCH PACJENTÓW SZPITALNYCH CD.

3.Prawa wynikające ze statusu pacjenta

• zgoda

• poufność

• prywatność

• brak nadużycia

• izolacja i krępowanie w sytuacjach prawnie określonych

• eksperymenty tylko za zgodą

• leczenie nadzwyczajne

• zażalenia

• przedstawicielstwo prawne

• przymusowe skierowanie na leczenie szpitalne

• zapłata za pracę

MIĘDZYNARODOWA KARTA PRAW PSYCHIATRYCZNYCH PACJENTÓW SZPITALNYCH CD.

4.Prawa dotyczące leczenia psychiatrycznego i

ogólnego

•	leczenie
•	indywidualny plan	leczenia
•	druga opinia
^•	^p^l^an^wy^p^isu

^{Ustawa o ochronie zdrowia}

psychicznego

z dnia 19 sierpnia 1994 r.

Ostatnia nowelizacja 3 grudnia 2010 r.

Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego

z dnia 19 sierpnia 1994 r.

Ochronę zdrowia psychicznego zapewniają:

- organy administracji rządowej i samorządowej

- instytucje do tego powołane.

W działaniach z zakresu ochrony zdrowia psychicznego mogą uczestniczyć stowarzyszenia i inne organizacje społeczne, fundacje, samorządy zawodowe, kościoły i

inne związki wyznaniowe oraz grupy samopomocy

pacjentów i ich rodzin, a także inne osoby fizyczne i

prawne.

Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego

Ochrona zdrowia psychicznego polega w

szczególności na:

1) promocji zdrowia psychicznego i zapobieganiu

zaburzeniom psychicznym,

2) zapewnieniu osobom z zaburzeniami psychicznymi

wielostronnej i powszechnie dostępnej opieki

zdrowotnej oraz innych form opieki i pomocy

niezbędnych do życia w środowisku rodzinnym i

społecznym,

3)kształtowaniu wobec osób z zaburzeniami

psychicznymi właściwych postaw społecznych, a

zwłaszcza zrozumienia, tolerancji, życzliwości, a

także przeciwdziałaniu ich dyskryminacji.

Rada do spraw Zdrowia Psychicznego

"Art. 4a.

1. Tworzy się Radę do spraw Zdrowia Psychicznego, jako działający przy ministrze właściwym do spraw zdrowia organ koordynacyjno-doradczy w sprawach z zakresu ochrony zdrowia psychicznego.

2. Do zadań Rady należy w szczególności:

1) monitorowanie realizacji zadań określonych w Narodowym Programie

Ochrony Zdrowia Psychicznego,

2) opiniowanie projektów informacji o realizacji zadań wynikających z

Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego,

3) występowanie do ministrów właściwych do spraw: kultury fizycznej, nauki, oświaty i wychowania, pracy, spraw wewnętrznych, szkolnictwa wyższego, zabezpieczenia społecznego oraz Ministra Sprawiedliwości i Ministra Obrony Narodowej, w sprawach założeń i projektów programów działań z zakresu ochrony zdrowia psychicznego,

Rada do spraw Zdrowia Psychicznego – cd.

• 4) inicjowanie działalności badawczo-wdrożeniowej

• 5) opiniowanie projektów przepisów prawnych dotyczących

ochrony zdrowia psychicznego.

Minister właściwy do spraw zdrowia powołuje i odwołuje, z własnej inicjatywy lub na wniosek ministrów, przewodniczącego, zastępcę przewodniczącego, sekretarza i członków Rady - spośród specjalistów z zakresu medycyny, pedagogiki, psychologii,

socjologii, a także innych dziedzin nauki i praktyki, mających

zastosowanie w ochronie zdrowia psychicznego.

Wydatki związane z działalnością Rady są finansowane z

budżetu państwa, z części, której dysponentem jest minister właściwy

do spraw zdrowia.

Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego

Art.11

Świadectwo o stanie zdrowia osoby z

zaburzeniami psychicznymi, orzeczenie, opinię lub

skierowanie do innego lekarza lub psychologa albo

zakładu opieki zdrowotnej - lekarz może wydać

wyłącznie na podstawie uprzedniego osobistego

_{zbadania tej osoby.}

^{Skierowanie do szpitala psychiatrycznego}

wydawane jest w dniu badania, a jego ważność wygasa po upływie 14 dni.

Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego

Wskazany okres ważności skierowania ulega

przedłużeniu o czas oczekiwania na przyjęcie

do szpitala psychiatrycznego pod warunkiem wpisania na listę oczekujących na udzielenie świadczenia, w terminie 14 dni od dnia wystawienia skierowania

Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego

_{Ochrona praw pacjentów szpitali psychiatrycznych należy do}

zadań Rzeczników Praw Pacjenta Szpitala Psychiatrycznego

^{(ma wejść w życie od połowy 2006 r.)}

_{Do zadań Rzecznika Praw Pacjenta Szpitala Psychiatrycznego należy}

^{w szczególności:}

1) pomoc w dochodzeniu praw w sprawach związanych z przyjęciem, leczeniem, warunkami pobytu i wypisaniem ze szpitala psychiatrycznego,

_{2) wyjaśnianie lub pomoc w wyjaśnianiu ustnych i pisemnych skarg tych}

^osób,

3) współpraca z rodziną, przedstawicielem ustawowym, opiekunem prawnym lub faktycznym tych osób,

4) inicjowanie i prowadzenie działalności edukacyjno-informacyjnej w zakresie praw osób korzystających ze świadczeń zdrowotnych udzielanych przez szpital psychiatryczny.

Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego

Rzecznik Praw Pacjenta Szpitala Psychiatrycznego ma prawo:

1) wstępu do pomieszczeń szpitala psychiatrycznego związanych z udzielaniem świadczeń zdrowotnych,

2) występowania z wnioskiem do personelu zakładu opieki zdrowotnej, w szczególności do lekarza prowadzącego, ordynatora oddziału psychiatrycznego (lekarza kierującego oddziałem) lub kierownika zakładu opieki zdrowotnej, oraz do podmiotu, który utworzył ten zakład, o podjęcie działań zmierzających do usunięcia przyczyny skargi lub zaistniałych naruszeń,

3) wglądu w dokumentację medyczną za zgodą pacjenta, jej

przedstawiciela ustawowego, opiekuna prawnego lub faktycznego,

4) porozumiewania się z pacjentami, bez udziału innych osób."

Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego

Art. 18. Przymus bezpośredni wobec osób z zaburzeniami psychicznymi można stosować tylko

wtedy, gdy przepis niniejszej ustawy do tego upoważnia

albo osoby te:

1) dopuszczają się zamachu przeciwko życiu lub zdrowiu

własnemu lub innej osoby, bezpieczeństwu

powszechnemu lub

2) w sposób gwałtowny niszczą lub uszkadzają przedmioty

znajdujące się w ich otoczeniu lub

3) poważnie zakłócają lub uniemożliwiają funkcjonowanie zakładu psychiatrycznej opieki zdrowotnej lub jednostki organizacyjnej pomocy społecznej.

Art.18.2. O zastosowaniu przymusu bezpośredniego decyduje lekarz, który określa rodzaj zastosowanego środka przymusu oraz osobiście nadzoruje jego wykonanie.

W szpitalach psychiatrycznych oraz w domach pomocy społecznej, jeżeli nie jest możliwe uzyskanie natychmiastowej decyzji lekarza, o zastosowaniu przymusu bezpośredniego decyduje pielęgniarka, która jest zobowiązana niezwłocznie zawiadomić lekarza. Każdy wypadek zastosowania przymusu bezpośredniego odnotowuje się w dokumentacji medycznej.

Art.18.3.

W jednostce organizacyjnej pomocy społecznej, która

nie zatrudnia lekarza, informację, o której mowa w

ust. 2, pielęgniarka przekazuje kierownikowi jednostki, który niezwłocznie informuje o tym upoważnionego przez marszałka województwa lekarza specjalistę w dziedzinie psychiatrii.

• Art.18.5.

Jeżeli nie jest możliwe uzyskanie natychmiastowej

decyzji lekarza, o zastosowaniu przymusu

bezpośredniego w trakcie wykonywania czynności wobec

osoby, której pomocy udziela zespół ratownictwa

medycznego, decyduje i nadzoruje osobiście kierujący

akcją prowadzenia medycznych czynności ratunkowych, który jest obowiązany niezwłocznie zawiadomić o tym dyspozytora medycznego. Każdy przypadek

zastosowania przymusu bezpośredniego i uprzedzenia o możliwości jego zastosowania odnotowuje się w dokumentacji medycznej.

• Art.18.7.

W sytuacji, o której mowa w ust. 5, zastosowanie przymusu bezpośredniego polega na przytrzymaniu lub unieruchomieniu.

Przymus bezpośredni stosuje się nie dłużej niż

przez czas niezbędny do uzyskania pomocy lekarskiej, a

w przypadku gdy jej uzyskanie jest utrudnione, na czas niezbędny do przewiezienia osoby do zakładu psychiatrycznej opieki zdrowotnej lub szpitala

wskazanego przez dyspozytora medycznego. Przewiezienie osoby z zastosowaniem przymusu bezpośredniego następuje w obecności zespołu ratownictwa medycznego.

• Art.18.10.

Zasadność zastosowania przymusu bezpośredniego:

1) przez lekarza zakładu opieki zdrowotnej, w tym lekarza, który zatwierdził stosowanie środka przymusu bezpośredniego zleconego przez inną osobę - ocenia, w

_{terminie 3 dni, kierownik tego zakładu, jeżeli jest lekarzem}

lub lekarz przez niego upoważniony,

2) przez innego lekarza, pielęgniarkę jednostki organizacyjnej pomocy społecznej lub kierującego akcją prowadzenia medycznych czynności ratunkowych - ocenia, w terminie 3 dni, upoważniony przez marszałka województwa

lekarz specjalista w dziedzinie psychiatrii.

Zastosowanie przymusu bezpośredniego polega na:

- przytrzymywaniu,

- przymusowym zastosowaniu leków,

- unieruchomieniu lub

- izolacji.

wobec osoby, o której mowa w ust. 1 pkt 3 - na

przytrzymaniu lub przymusowym podaniu leku

Art18.8.

Przed zastosowaniem przymusu bezpośredniego

uprzedza się o tym osobę, wobec której środek

ten ma być podjęty. Przy wyborze środka

przymusu należy wybierać środek możliwie dla

tej osoby najmniej uciążliwy, a przy stosowaniu przymusu należy zachować szczególną ostrożność i dbałość o dobro tej osoby.

_Art.18.9.

^{W przypadkach stosowania przymusu bezpośredniego}

Państwowe Ratownictwo Medyczne, Policja oraz Państwowa Straż Pożarna są obowiązane do udzielania lekarzowi, pielęgniarce lub kierującemu akcją prowadzenia medycznych czynności ratunkowych pomocy na ich żądanie.

Zasady stosowania przymusu

bezpośredniego

• Zastosowanie przymusu jest interwencją terapeutyczną

• Należy dążyć do dialogu i informować

chorego o podejmowanych działaniach

• W sposób zdecydowany realizować podjęte decyzje

• Odstąpić od stosowania środków

przymusu gdy mija zagrożenie

Warunki zastosowania przymusu bezpośredniego wymagają zapewnienia

• Właściwego zaplecza technicznego

• Wystarczającej liczby osób

• Dostępności leków

• Właściwych kwalifikacji personelu

Zasady stosowania

unieruchomienia

• W procesie tym uczestniczy pięć osób

_{• Odebranie pacjentowi przedmiotów, które}

^{mogą być niebezpieczne}

_{• Krótkie wyjaśnienie pacjentowi przyczyny}

^interwencji

_{• Zabezpieczenie głowy pacjenta- powinna być}

^uniesiona

_{• Po zabezpieczeniu należy podjąć próby}

kontaktu terapeutycznego i rozpocząć leczenie

^{farmakologiczne}

Przyjęcie do szpitala psychiatrycznego

Art. 21. 1. Osoba, której zachowanie wskazuje

na to, że z powodu zaburzeń psychicznych

może zagrażać bezpośrednio własnemu życiu albo życiu lub zdrowiu innych osób, bądź nie

jest zdolna do zaspokajania podstawowych

potrzeb życiowych, może być poddana

badaniu psychiatrycznemu również bez jej zgody, a osoba małoletnia lub ubezwłasnowolniona całkowicie - także bez zgody jej przedstawiciela ustawowego.

Przyjęcie do szpitala psychiatrycznego

Art. 22. 1.

Przyjęcie osoby z zaburzeniami psychicznymi do szpitala psychiatrycznego następuje za jej pisemną zgodą na podstawie

ważnego skierowania do szpitala, jeżeli lekarz wyznaczony do tej czynności, po osobistym zbadaniu tej osoby, stwierdzi wskazania do przyjęcia.

_{W nagłych przypadkach, w szczególności w przypadku braku możliwości}

uzyskania pomocy lekarskiej przed zgłoszeniem się do szpitala, osoba

z zaburzeniami psychicznymi może być przyjęta do szpitala psychiatrycznego, za jej pisemną zgodą, bez skierowania, o którym mowa w ust. 1

Przyjęcie do szpitala psychiatrycznego osoby chorej psychicznie lub osoby upośledzonej umysłowo niezdolnej do wyrażenia zgody lub stosunku do przyjęcia do szpitala psychiatrycznego i leczenia następuje po uzyskaniu zgody sądu opiekuńczego właściwego ze względu na miejsce zamieszkania tej osoby.

Przyjęcie do szpitala psychiatrycznego

Art.. 22.3.

Przyjęcie do szpitala psychiatrycznego osoby małoletniej lub ubezwłasnowolnionej całkowicie następuje za pisemną zgodą jej przedstawiciela ustawowego.

Art. 22.4.

Jeżeli przyjęcie do szpitala dotyczy osoby małoletniej powyżej 16 roku życia lub całkowicie ubezwłasnowolnionej, zdolnej do wyrażenia zgody, wymagane jest również uzyskanie zgody tej osoby na przyjęcie.

W przypadku sprzecznych oświadczeń w sprawie przyjęcia do szpitala psychiatrycznego tej osoby i jej przedstawiciela ustawowego, zgodę na przyjęcie do szpitala wyraża sąd opiekuńczy.

^{Przyjęcie do szpitala psychiatrycznego}

• Za zgodą pacjenta – art. 22

• Tryb „nagły” bez zgody – art. 23

• Tryb „wnioskowy” bez zgody – art. 29

• Tryb „obserwacyjny” – art. 24

^{Przyjęcie do szpitala psychiatrycznego – tryb nagły}

Art. 23. 1. Osoba chora psychicznie może być przyjęta do szpitala psychiatrycznego bez zgody

wymaganej w art. 22 tylko wtedy gdy jej dotychczasowe zachowanie wskazuje na to, że z

powodu tej choroby zagraża bezpośrednio

własnemu życiu albo życiu lub zdrowiu innych

osób.

Przyjęcie do szpitala psychiatrycznego - tryb nagły cd.

Art.23.2. O przyjęciu do szpitala osoby, o której mowa

w ust. 1, postanawia lekarz wyznaczony do tej czynności po osobistym jej zbadaniu i zasięgnięciu w miarę możliwości opinii drugiego lekarza psychiatry

albo psychologa.

Art.23.3. Lekarz, o którym mowa w ust. 2, jest

obowiązany wyjaśnić choremu przyczyny przyjęcia

do szpitala bez zgody i poinformować go o jego

prawach.

Przyjęcie do szpitala psychiatrycznego – tryb obserwacyjny

Art.24.1. Osoba, której dotychczasowe zachowanie wskazuje na to, że z powodu zaburzeń psychicznych zagraża bezpośrednio swojemu życiu albo życiu lub zdrowiu innych osób, a zachodzą wątpliwości, czy jest ona chora

psychicznie, może być przyjęta bez zgody wymaganej w art. 22 do szpitala w celu

wyjaśnienia tych wątpliwości.

Art. 24.2.Pobyt w szpitalu, o którym mowa w ust. 1,

nie może trwać dłużej niż 10 dni.

Przyjęcie do szpitala psychiatrycznego – tryb wnioskowy

Art. 29. 1. Do szpitala psychiatrycznego może być również przyjęta, bez zgody wymaganej w art.

22, osoba chora psychicznie:

1/ której dotychczasowe zachowanie wskazuje na to,

że nieprzyjęcie do szpitala spowoduje znaczne pogorszenie stanu jej zdrowia psychicznego, bądź

2/ która jest niezdolna do samodzielnego zaspokajania

podstawowych potrzeb życiowych, a uzasadnione

jest przewidywanie, że leczenie w szpitalu

psychiatrycznym przyniesie poprawę jej stanu

zdrowia.

Przyjęcie do szpitala psychiatrycznego – tryb wnioskowy cd.

O potrzebie przyjęcia do szpitala psychiatrycznego

osoby, o której mowa w ust. 1, bez jej zgody, orzeka

sąd opiekuńczy miejsca zamieszkania tej osoby - na wniosek jej małżonka, krewnych w linii prostej, rodzeństwa jej przedstawiciela ustawowego lub

osoby sprawującej nad nią faktyczną opiekę.

W stosunku do osoby objętej oparciem społecznym, wniosek może zgłosić również gmina lub właściwy organ administracji rządowej.

Przyjęcie do szpitala psychiatrycznego – tryb wnioskowy cd.

1. Do wniosku dołącza się orzeczenie lekarza psychiatry szczegółowo uzasadniające potrzebę leczenia w szpitalu psychiatrycznym. Orzeczenie lekarz psychiatra wydaje na uzasadnione żądanie osoby lub organu uprawnionego do

zgłoszenia wniosku o wszczęcie postępowania.

2. W przypadku niezałączenia do wniosku orzeczenia

lekarskiego lub gdy zostało ono wydane w okresie dłuższym niż

14 dni przed dniem złożenia wniosku, sąd zwraca wniosek.

Przepisy art. 130 Kodeksu postępowania cywilnego nie mają w

tym przypadku zastosowania.

Przyjęcie do szpitala psychiatrycznego – tryb wnioskowy cd.

3. W przypadku, o którym mowa w ust. 2, jeżeli treść wniosku lub załączone do wniosku dokumenty uprawdopodabniają zasadność przyjęcia do szpitala

psychiatrycznego, a złożenie orzeczenia, o którym mowa w ust. 1,

nie jest możliwe, sąd zarządza poddanie osoby, której dotyczy

wniosek, odpowiedniemu badaniu.

4. Jeżeli osoba, o której mowa w art. 29 ust. 1, odmawia poddania się badaniu, może być ono przeprowadzone bez jej

zgody. Przepis art. 21 stosuje się odpowiednio."

Postępowanie lecznicze w stosunku do osoby

leczonej bez jej zgody

Art.33.1. Wobec osoby przyjętej do szpitala psychiatrycznego bez jej zgody można stosować niezbędne czynności lecznicze, mające na celu usunięcie przewidzianych w ustawie przyczyn przyjęcia bez zgody.

Art.33.2. Lekarz wyznaczony do tych czynności zapoznaje osobę, o której mowa w ust. 1, z planowanym postępowaniem leczniczym.

Postępowanie lecznicze w stosunku do osoby

leczonej bez jej zgody

Art. 34. Wobec osoby przyjętej do szpitala psychiatrycznego bez jej zgody przymus bezpośredni można stosować także wtedy, gdy

jest to konieczne do dokonania niezbędnych czynności leczniczych, o których mowa w art.

33. Przymus bezpośredni można także stosować

w celu zapobieżenia samowolnemu opuszczeniu przez tę osobę szpitala psychiatrycznego.

^{Przyjęcie do domu pomocy społecznej}

Art. 38. Osoba, która wskutek choroby psychicznej

lub upośledzenia umysłowego nie jest zdolna do zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych i

nie ma możliwości korzystania z opieki innych

osób oraz potrzebuje stałej opieki i pielęgnacji,

lecz nie wymaga leczenia szpitalnego, może być za

jej zgodą lub zgodą jej przedstawiciela ustawowego przyjęta do domu pomocy społecznej.

Przyjęcie do domu pomocy społecznej

Art. 39. 1. Jeżeli osoba, o której mowa w art. 38 lub

jej przedstawiciel ustawowy nie wyrażają zgody

na przyjęcie jej do domu pomocy społecznej, a

brak opieki zagraża życiu tej osoby, organ do spraw pomocy społecznej może wystąpić do sądu opiekuńczego miejsca zamieszkania tej osoby z

wnioskiem o przyjęcie do domu pomocy

społecznej bez jej zgody.

Ochrona tajemnicy

Art. 50. 1. Osoby wykonujące czynności wynikające z niniejszej ustawy są obowiązane do zachowania w tajemnicy wszystkiego, o czym powezmą wiadomość w związku z wykonywaniem tych czynności.

Ochrona tajemnicy

Art.50.2. Od obowiązku zachowania tajemnicy osoba

wymieniona w ust. 1 jest zwolniona w stosunku do:

1) lekarza sprawującego opiekę nad osobą z zaburzeniami psychicznymi,

2) właściwych organów administracji rządowej lub samorządowej co do okoliczności, których ujawnienie jest niezbędne do wykonywania zadań z zakresu pomocy społecznej,

3) osób współuczestniczących w wykonywaniu

czynności w ramach pomocy społecznej, w zakresie,

w jakim to jest niezbędne.

^{Ochrona tajemnicy}

Art. 51. W dokumentacji dotyczącej badań lub przebiegu leczenia osoby, wobec której podjęto czynności wynikające z niniejszej ustawy, nie utrwala się oświadczeń obejmujących przyznanie się do popełnienia czynu zabronionego pod groźbą kary. Zasadę tę stosuje się również do dokumentacji dotyczącej badań przeprowadzonych na żądanie uprawnionego organu.

_{Ochrona tajemnicy}

Art.52.1. Nie wolno przesłuchiwać osób obowiązanych do zachowania tajemnicy, stosownie do przepisów niniejszego rozdziału, jako świadków na okoliczność wypowiedzi osoby, wobec której podjęto czynności wynikające z niniejszej ustawy, co do popełnienia przez nią czynu zabronionego pod groźbą kary.

Art.52.2. Zakaz określony w ust. 1 stosuje się odpowiednio do lekarzy wykonujących czynności biegłego.

^USTAWA

o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.

^{z dnia 26 października 1982 r.}

Postępowanie w stosunku do osób

nadużywających alkoholu.

Art.21.1. Leczenie odwykowe osób uzależnionych

^{od alkoholu prowadzą stacjonarne i}

^{niestacjonarne zakłady lecznictwa odwykowego}

^{oraz inne zakłady opieki zdrowotnej.}

Art.21.2. Poddanie się leczeniu odwykowemu jest dobrowolne. Wyjątki od tej zasady określa ustawa.

Art.21.3. Od osób uzależnionych od alkoholu nie pobiera się opłat za świadczenia w zakresie leczenia odwykowego udzielane w zakładach opieki zdrowotnej.

Postępowanie w stosunku do osób

nadużywających alkoholu.

Art. 24. Osoby, które w związku z nadużywaniem alkoholu powodują rozkład życia rodzinnego, demoralizację małoletnich, uchylają się od pracy albo systematycznie zakłócają spokój lub porządek publiczny, kieruje się na badanie przez biegłego psychiatrę i biegłego psychologa

w celu wydania opinii w przedmiocie uzależnienia od alkoholu i wskazania rodzaju zakładu leczniczego.

Postępowanie w stosunku do osób

nadużywających alkoholu.

Art. 26. 1. Osoby, o których mowa w art. 24, jeżeli uzależnione są od alkoholu, zobowiązać można

do poddania się leczeniu w stacjonarnym lub niestacjonarnym zakładzie lecznictwa odwykowego.

Art.26.2. O zastosowaniu obowiązku poddania się leczeniu w zakładzie lecznictwa odwykowego orzeka sąd rejonowy właściwy według miejsca zamieszkania lub pobytu osoby, której postępowanie dotyczy, w postępowaniu nieprocesowym.

Postępowanie w stosunku do osób

nadużywających alkoholu.

Art.26.3. Sąd wszczyna postępowanie na wniosek gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych lub prokuratora.

Do wniosku dołącza się zebraną dokumentację wraz z opinią biegłego psychiatry i psychologa, jeżeli badanie to zostało przeprowadzone.

^{USTAWA o przeciwdziałaniu}

narkomanii.

z dnia 29 lipca 2005 r.

^{Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii}

Art. 25.Podjęcie leczenia, rehabilitacji lub reintegracji osób uzależnionych jest dobrowolne, jeżeli przepisy ustawy nie stanowią inaczej.

Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii

Art. 30.

1. Na wniosek przedstawiciela ustawowego, krewnych w linii prostej,

rodzeństwa lub faktycznego opiekuna albo

z urzędu sąd rodzinny może skierować niepełnoletnią osobę

_{uzależnioną na przymusowe leczenie i rehabilitację.}

^{2. Czasu przymusowego leczenia i rehabilitacji nie określa się z góry, nie}

_{może on być jednak dłuższy niż 2 lata.}

^{3. Jeżeli osoba uzależniona ukończy 18 lat, przed zakończeniem}

przymusowego leczenia lub rehabilitacji, sąd rodzinny może je

przedłużyć na czas niezbędny do osiągnięcia celu leczenia lub

rehabilitacji, łącznie nie dłuższy jednak niż określony w ust. 2.

^{Dziękuję za uwagę}