Podstawowymi składnikami preparatów segmentu kosmetyki kolorowej są substancje barwiące. Barwa substancji jest wynikiem wybiórczego pochłaniania światła widzialnego. W przypadku ciała białego padająca wiązka światła jest całkowicie odbita, zaś dla przedmiotu czarnego całkowicie zaabsorbowana. Gdy część światła zostanie przez układ zaabsorbowana a część odbita to ciało wykazuje barwę światła odbitego.

Barwniki stosowane w kosmetyce można podzielić na dwie zasadnicze grupy:

1. rozpuszczalne w odpowiednio dobranym rozpuszczalniku np. wodzie, alkoholu, tłuszczach, węglowodorach itd

2. nierozpuszczalne w wodzie i innych zwyczajowo stosowanych w kosmetykach rozpuszczalnikach 2zwane pigmentami.

Oddzielny segment stanowią tu nierozpuszczalne laki będące układem odpowiednio dobranych barwników trwale związanych z nośnikami, najczęściej tlenkiem glinowym lub siarczanem barowym.

Duża grupa substancji barwnych stosowanych w kosmetykach to układy syntetyczne, do których należą związki azowe, nitrozowe, nitrowe, pirazolowe, indygowe, antracenowe, fluorenowe, chinolowe, trifenylometanowe.

Spośród barwników naturalnych, które można znaleźć w recepturach preparatów kosmetycznych najliczniejszą grupę stanowią produkty pochodzenia roślinnego. Za najstarszy barwnik z tego segmentu uważana jest henna. Niemal na całym świecie używana jest ona przez kobiety do farbowania włosów i rzęs, zaś w świecie muzułmańskim także do barwienia powiek, dłoni i innych powierzchni skóry. Hennę otrzymuje się z wysuszonych i sproszkowanych liści krzewu Lawsonii (Lawsonia Inermis lub Lawsonia Spinosa) rosnącego w krajach o ciepłym klimacie. Poza znaczną ilością garbników i polisacharydów liście zawierają substancję o właściwościach barwiących, tj. 2- hydroksy-2,4- naftochinon. Związek ten jest obecny w roślinie w postaci glikozydów (hennozydy A, B i C), które są hydrolizowane w czasie ekstrakcji liści za pomocą wody. Świeży barwnik jest szaro- zielonym proszkiem, stary na skutek procesów utleniania ma zabarwienie brązowo-brunatne. Henna uważana jest za barwnik nieszkodliwy, który barwi keratynę w środowisku kwaśnym przy pH 5,5. Jej ujemną stroną jest to, że nie przenika ona do wewnętrznych warstw włókna włosowego, stąd siwe włosy niekiedy są oporne na działanie roztworów hennowych. Odcień włosów uzyskany przy jej pomocy zależy nie tylko od gatunku, a także od zestawu do farbowania. Sproszkowane liście lawsonii zmieszane z gorącą wodą barwią włókno włosowe na kolor od jasno rudego do kasztanowego. Jeżeli doda się do nich ciemnoniebieskiego barwnika otrzymanego z indygowca uzyskuje się kolor brązowy w różnych odcieniach. Aby ufarbować włosy na czarno należy zmieszać hennę z indygo w stosunku 1 : 3. W farbach często pojawia się także syntetyczny 2-hydroksy- 1,4 –naftochinon znany jako Lawson.

Kolejną grupę barwników naturalnych stanowią karotenoidy. Występują one w dużych ilościach w m.in. w oleju palmowym, lucernie, marchwi. Najczęściej pozyskuje się je z tego ostatniego surowca, który w 1 kilogramie zawiera od 20 do 80 mg karotenów. Barwniki te stosowane są do barwienia preparatów tłuszczowych na kolor od żółtego do pomarańczowego np. kremów, olejków, które zwykle są deklarowane jako zawierające witaminę A. Oprócz naturalnego β-karotenu (Natural Yellow) często stosowany jest jego odpowiednik syntetyczny ( Food Orange –5 synthetic).

Spośród karotenoidów na uwagę zasługuje także bixyna - główny składnik żółto-pomarańczowej substancji otrzymywanej z ziaren owoców krzewu Bixa Orleana uprawianego w Brazylii, Gujanie, Meksyku i Indiach. W ekstraktach wodno-alkalicznych tychże ziaren obecny jest kolejny barwnik - norbixyna.

Ważnym przedstawicielem układów roślinnych jest chlorofil. Ten zielony pigment wyodrębnia się z roślin, głównie pokrzyw i lucerny, na drodze ekstrakcji alkoholem etylowym i acetonem. Chlorofil ma własności dezynfekcyjne i dezodoryzujące. Barwi on preparaty na różne odcienie zieleni. Jest to układ chętnie wykorzystywany w takich wyrobach kosmetycznych jak pasty do zębów, płukanki do jamy ustnej, niektóre kremy i mydła. Ważnym układem roślinnym jest szafran czyli sproszkowane kwiaty szafranu lub proszek otrzymywany przez wysuszenie pozyskanego z niego wyciągu wodnego lub alkoholowego. W układzie tym występują barwniki żółte i czerwone. Wyodrębniono z nich między innymi nietrwały barwnik żółty – kartaminę oraz trwały barwnik – czerwień safrolową. W kosmetyce znajduje zastosowanie również czerwony barwnik buraka ćwikłowego tzw. betanina.

Spośród substancji barwnych pochodzenia zwierzęcego na uwagę zasługuje koszenila -czerwony barwnik wydzielany z wysuszonych ciał samic owadów Coccus Cacti, żerujących na kaktusach Napalea Cocinelifera rosnących głównie w Peru i Meksyku. Ze 140 000 insektów można otrzymać około 300 g koszenili, zawierającej 10% podstawowego składnika barwiącego, którym jest zaliczany do barwników antrachinowych - kwas karminowy (C22H20O13). Z karminu koszenilowego otrzymuje się stałe laki glinowo-wapniowe, które znajdują zastosowanie w kosmetyce barwnej do wyrobu różu, szminek, pudrów. Obecnie ten naturalny barwnik coraz częściej zastępowany jest układami syntetycznymi.

Ważną grupę barwników, chętnie wykorzystywanych w kosmetyce, stanowią także układy mineralne. Do głównych przedstawicieli tego segmentu należą między innymi różnorodne tlenki żelaza, chromu, tytanu, cynku, a także ultramaryna.

Substancje stałe

Oprócz barwników, ważnymi składnikami wielu wyrobów kosmetyki kolorowej m in. pudrów są odpowiednio dobrane, rozdrobnione substancje stałe. Surowce te charakteryzują się określonymi własnościami chłonnymi, poślizgowymi, przyczepnymi, kryjącymi. Powinny być one ponadto stabilne wobec czynników atmosferycznych, oraz wzajemnie niereaktywne. Jako podstawy pudrów kosmetycznych stosowane są najczęściej układy pochodzenia mineralnego, bądź syntetycznego. Do ich recepturalnych surowców należą między innymi talk

(3 MgO x SiO2 x H2O), kaolin (2 SiO2 x Al2O3 x H2O), węglan wapnia, węglan magnezu, tlenek cynku, ditlenek tytanu. Spośród składników organicznych najczęściej wymieniane są skrobia, fibroina jedwabiu, alkohol stearylowy. Często w recepturach pudrów pojawiają się także sole kwasu stearynowego: magnezowe, glinowe, wapniowe.

Tłuszcze

Ważnymi składnikami kosmetyków kolorowych, szczególnie pomadek są tłuszcze, głównie oleje i woski. Często pojawiającym się w tego typu recepturach układem jest olej rycynowy. Jest to surowiec pozyskiwany z nasion racznika pospolitego (Ricinus communis) poprzez tłoczenie lub na drodze ekstrakcji rozpuszczalnikami. Jest to nietypowy tłuszcz, ponieważ jego głównym składnikiem, którego zawartość dochodzi do 86 – 90%, jest kwas rycynolowy (12-hydroksy-9-oktadecenowy).

Obecność grupy hydroksylowej w łańcuchu kwasowym powoduje, że wytworzona zostaje w układzie równowaga hydrofobowo-hydrofilowa. Olej rycynowy należy do olejów nieschnących. Działa on nie tylko powlekająco, ale także łagodząco w stosunku do skóry. W kosmetyce znajduje on zastosowanie zarówno w postaci niezmienionej jak i daleko przetworzonej. Jego lepkość i zdolność zwilżania pigmentu przeciwdziała osadzaniu się i zapewnia właściwą dyspersję barwników. Olej ten ponadto nadaje wyrobowi korzystne własności organoleptyczne, takie jak uczucie wilgotności i kremowej struktury. Tłuszcz ten jest doskonałym środkiem zmiękczającym stosowanym na szeroką skalę między innymi w pomadkach do ust. Kolejnymi ważnymi składnikami tej grupy są oleje mineralne, które dodawane w malej ilości nadają ładny połysk, a także ułatwiają dyspersję barwników. Czasami bywają one zastępowane pochodnymi oleju rycynowego, między innymi rycynolanem cetylu, który w znaczący sposób ułatwia dyspersję pigmentów, jak również poprawia jego adhezję. Podobną rolę pełni także lanolina, która ponadto wiąże wilgoć wprowadzoną z innymi surowcami, oraz zapewnia odpowiedni poślizg wyrobu na wargach. Swoje miejsce w recepturach preparatów kolorowych znalazły także woski. Do najczęściej wymienianych składników tej grupy należą woski roślinne: Carnauba i Candelilla. Pierwszy z nich pozyskiwany jest z liści palmy woskowej Copernicia cerifera rosnącej w Ameryce Południowej, drugi zaś z podobnych do trzciny krzewów Padilantus Pavonis rosnących w Meksyku. Są to woski twarde, stanowiące dobre, nie ulegające oksydacji podłoże do pomadek, sztyftów. Podobną do nich rolę pełnią woski mineralne: ozokeryt i cerezyna. Nadają one preparatom sztywność, ułatwiają wyjście z formy, obniżają lepkości spowodowaną obecnością innych wosków. Wśród surowców kosmetyków kolorowych można także znaleźć woski mikrokrystaliczne czy też syntetyczne.

Ważnym składnikiem kredek do warg jest także polibuten. Jako składnik receptury powoduje on zwiększenie połysku wyrobu. Ułatwia także pokrycie warg barwnym filmem.

W recepturach kosmetyki kolorowej można znaleźć także estry kwasów tłuszczowych lub lanolinowych i alkoholu izopropylowego. Związki te łatwo mieszają się z silikonami, olejami mineralnymi i roślinnymi. Ich dodatek zapobiega tzw. poceniu się kredek i wykrystalizowaniu wosków. Nadają one wyrobowi jednorodności i odporności na ścieranie. Ich obecność jest szczególnie ważna przy dużej zawartości w wyrobie oleju rycynowego, która może czasami powodować, że kredki nakładają się tłustą, grubą, lepką warstwą gdyż znoszą te cechy.

Kosmetyki te w życiu kobiet spełniają niebagatelną rolę. Dobrze dobrane podkreślają naturalne piękno twarzy, ust, oczu, paznokci każdej kobiety, korygują ewentualnie defekty skóry, zapewniają poczucie zadbania, pewności siebie oraz stwarzają indywidualny i niepowtarzalny wizerunek.

Wśród środków upiększających wyróżnia się:

- pudry kosmetyczne;

- kredki do warg

- róże do twarzy

- środki do pielęgnacji paznokci (emalie, lakiery, zmywacze, środki do polerowanie, środki do ochronny paznokci);

- środki do upiększania opraw oczu (henna, kredki do powiek, ołówki do brwi, tusze do rzęs, pastele do oczu).

Pudry kosmetyczne służą do ochrony cery przed wpływami atmosferycznymi. Nadają skórze świeży i matowy wygląd, chłonką nadmierne wydzieliny skóry. Pudry są to mieszaniny bardzo sproszkowanych skrobi ryżowej lub pszennej, bieli cynkowej, węglanu magnezu, talku, tlenku cynku, kaolinu z dodatkiem barwników i kompozycji zapachowych. Powinny charakteryzować się następującymi właściwościami: mieszanina powinna być lekka, miałka, jednorodna w całej masie, o odpowiedniej śliskości; nie może zawierać grudek, zanieczyszczeń mechanicznych; powinny mieć przyjemny zapach, dobre właściwości kryjące i dobrą przyczepność do skóry, dobą chłonność potu. W sprzedaży znajdują się pudry w postaci sypkiej, prasowanej, w kremie, w emulsji o bardzo dużej gamie barw i odcieni.

Róże to wyroby otrzymywane z drobno mielonego pudru i pigmentów, połączony białkiem. Umiejętne używane służą do korekty kształtu twarzy, jak również nadają cerze „zdrowy” wygląd. Występują w formie kremu i kamienia w oferowanym asortymencie róży można

spotkać tzw. róż opalizujący, przeznaczony na wieczór i specjalne okazje.

Kredki są to suche, ołówkowe kredki, produkowane z glinki kaolinowej, wosku i barwników. Konturówki podkreślają kształt ust, zapobiegają rozpływaniu się pomadki Kredki do brwi są czarne lub brązowe. Służą do podkreślania brwi i nadania im żądanego kształtu i koloru. Kredki do powiek oraz pastele do powiek są produktami służącymi do podkreślania kształtu, wielkości i wyrazistości oczu, poprawienia ich oprawy.

Cienie do powiek pozwalają na podkreślenie naturalnego koloru oczu. Produkuje się je w postaci szminek (sztyfty), kremów, kremożelów lub pudrów sypkich lub prasowanych. Kolory cieni należy dobierać w zależności od pory roku, koloru oczu, a nawet tonacji garderoby. Ogólnie cienie do powiek dzieli się na: ciepłe – brązy, beżowe, złote i zimne- róże, filety, niebieskie.

Preparaty do pielęgnacji paznokci

Lakiery do paznokci są to szybko schnące roztwory celulozowe, barwione lub bezbarwne, dające silny połysk. Lakier powinien się odznaczać dobrą przyczepnością i trwałością do 6 dni.

Emalie do paznokci są barwionym kryjącym lakierem. Produkowane są w szerokiej gamie kolorów, co pozwala na ich swobodne dobieranie do barwy pomadki do ust i karnacji skóry. Trwałość emalii wynosi do około 5 dni.