przestępczości. Uważa, że trwanie w przestępczości nie jest stałe tzn. na całe życie, ponieważ obserwuje się:

^ wyrastanie z przestępczości, zerwanie z gangami i nieakceptowanym

zachowaniem wraz ze wstępowaniem w dorosłe życie, wyrastanie z wieku

młodzieńczego, > zjawisko tylko chwilowego zerwania więzów z resztą społeczeństwa.

Członkowie gangu odróżniają dobro od zła. Przestępstwo to efekt

zracjonalizowania sobie nagannego zachowania tak aby było ono

usprawiedliwione. Tego rodzaju racjonalizacja jako technika neutralności przybiera różne formy :

> zaprzeczenie odpowiedzialności - zaistniało przestępstwo ale przestępca nie ponosi odpowiedzialności np. nie mogłem się powstrzymać, jestem wariat itp.,

> zaprzeczenie krzywdy - zaistniało przestępstwo np.(kradzież), ale nikt z tego powodu nie ucierpiał (np. na tę stratę mogli sobie pozwolić bo byli ubezpieczeni,

^ zaprzeczenie ofiary - zaistniało przestępstwo (np. pobicie), ale ofiara się do tego przyczyniła lub sobie na to zasłużyła np. sam sobie winien, sam tego chciał,

> potępienie potępiających -zaistniało przestępstwo, ale winę ponosi cale społeczeństwo, albo organy władzy np. miałem trudne dzieciństwo, policjant mnie sprowokował, wszyscy wokół kradną,

^ odwoływanie się do wyższych racji - zaistniało przestępstwo, ale zostało popełnione z imię wyższych racji np. nie mogłem pozostawić kolegów bez pomocy, rodzina żyła w biedzie itp.

Członkowie gangów siebie uważają za najlepszych, innych, za gorszych tylko po to by utrzymać swą pozycję w grupie tłumaczy to dopuszczanie się przez gang takich czynów których, nie popełniłby żaden z jego członków działając indywidualnie. 31. Przedstaw główne założenia teorii naznaczania (stygmatyzacjl)? Teoria ta stara się znaleźć odpowiedź na pytanie dlaczego człowiek trwa w przestępczości i dlaczego dochodzi do uznania pewnych zachowań za przestępcze. Głównymi propagatorami tego kierunku są :

Edwin Lamert, Howard, Becker(Beker), Kai Erickson i John Kitsue. Lamert - zdaniem jego to kontrola społeczna rodzi dewiacje np. wiele zachowań uprzednio piętnowanych (uznawanych za przestępstwa np. handel waluta, homoseksualizm,) po zmianie prawa stały się legalne i nie były ścigane jako przestępstwa. Tak więc na przestępczość obok „złej woli" sprawcy ma wpływ samo prawo. Dokonał on podziałów na :

^- dewiacje pierwotna - mechanizmy w wyniku których człowiek decyduje się

na popełnianie przestępstwa to czynniki kulturowe, społeczne, psychiczne

czy fizjologiczne, które funkcjonują w stałych lub przypadkowych

związkach. Dewiacja nie nazywa faktu kradzieży, nadużywania alkoholu czy

narkotyków. Dewiacja wg Lemertajest to wejście człowieka w role

złodzieja, pijaka czy narkomana, ^- dewiacja wtórna — rozpoczyna się z chwila relacji, tj. wszczęcia oficjalnego

postępowania wobec sprawcy przestępstwa. Kryminalny moment tego

rodzaju dewiacji to proces karny, wtedy następuje publiczne określenie

osoby jako przestępcy, dewianta, odmieńca. W czasie odbywania kary proces

degradacji społecznej pogłębia się chociażby poprzez przymus w postaci np.

obcięcia włosów, noszenia ubrania więziennego.

Proces ten sprawia, że człowiek zaczyna zachowywać się adekwatnie do przyczepionej etykietki np.. przypadkowy sprawca przestępstwa przez fakt stygmatyzacji zachowuje się jak przestępca, podobnie wygląda sprawa np. alkoholika. U innych poddanych stygmatyzacji wytwarza się negatywny obraz samego siebie. Dewiacja w rozumieniu zwolenników naznaczania to swoista „kariera", a proces wykolejenia określa się jako efekt spiralny. Lamert następująco opisuje stadia procesu dewiacji:

1. dewiacja pierwotna,

2. dewiacja wtórna,