Badania Diagnostyczne

• Nakłucie lędźwiowe

Nakłucie lędźwiowe (ang. lumbar puncture) - zabieg pobrania do badań płynu mózgowo-rdzeniowego.

• Wskazania diagnostyczne do nakłucia lędźwiowego

• podejrzenie zakażenia oun

• podejrzenie choroby autoimmunologicznej oun

• podejrzenie choroby metabolicznej (zwłaszcza typu leukodystrofii)

• podejrzenie krwawienia do przestrzeni podpajęczynówkowej

• podejrzenie neuropatii

• napady drgawkowe przygodne o niejasnej etiologii

• drgawki gorączkowe o przypuszczalnym związku z zakażeniem oun

• podejrzenie innych chorób oun, w których diagnostyce przydatne może być badanie płynu mózgowo-rdzeniowego

• Wskazania terapeutyczne do nakłucia lędźwiowego

• zakażenia oun wymagające dokanałowego stosowania antybiotyków

• choroba nowotworowa oun wymagająca dokanałowego stosowania cytostatyków

• doraźne obniżenie ciśnienia płynu mózgowo-rdzeniowego

• Przeciwwskazania do nakłucia lędźwiowego

• objawy wzmożonego ciśnienia pmr, zwłaszcza podejrzenie guza tylnego dołu czaszki

• zakażenie tkanek w okolicy nakłucia

• wady rozwojowe kręgosłupa i rdzenia kręgowego

• zaburzenia krzepnięcia krwi

• niewydolność krążeniowa lub oddechowa u niemowląt

• Możliwe powikłania

• ból głowy

• ból kręgosłupa

• wymioty

• nasilające się objawy oponowe

• krwawienie podpajęczynówkowe

• krwawienie podtwadówkowe

• krwiak nadtwardówkowy

• uraz więzadeł kręgosłupa

• uchwycenie korzeni nerwowych przez uszkodzoną oponę twardą

• ostre ropne zapalenie kręgów

• ropień

• pogorszenie przebiegu poprzecznego zapalenia rdzenia

• guz epidermoidalny (kilka lat po).

• ANGIOGRAFIA

Badanie polega na uzyskiwaniu obrazu naczyń przy pomocy promieniowania rentgenowskiego. W prawidłowych warunkach naczynia krwionośne nie są widoczne na zdjęciach rentgenowskich. Aby móc je uwidocznić, należy do światła naczynia wprowadzić środek cieniujący (kontrast) silnie pochłaniający promieniowanie rentgenowskie

Badanie daje możliwość wykrycia i określenia rodzaju zmian patologicznych w obrębie naczyń, np.: utrudnienie przepływu krwi, zmiana kształtu naczynia i narządów. Szczególnym rodzajem badania jest ocena naczyń wieńcowych serca czyli tzw. koronarografia.

WSKAZANIA

Podejrzenie zmian naczyniowych w mózgowiu (malformacja naczyniowa, tętniak naczyń mózgowych). Podejrzenie guza mózgu - możliwość uwidocznienia unaczynienia patologicznego. Guzy i zwężenia tętnic nerkowych. Podejrzenie zmian miażdżycowych w naczyniach w obrębie aorty, naczyń miednicy oraz naczyń kończyn dolnych. Podejrzenie tętniaka aorty i dużych naczyń. Guzy wątroby. Zmiany miażdżycowe w naczyniach szyjnych. Inne.

• MIELOGRAFIA

Mielografia - badanie radiologiczne polegające na wprowadzeniu drogą nakłucia lędźwiowego środka cieniującego pochłaniającego promienie X, celem uwidocznienia rdzenia kręgowego wraz z korzeniami rdzeniowymi i workiem oponowym.

• REZONANS MAGNETYCZNY

Badanie to polega na umieszczeniu pacjenta w komorze aparatu, w stałym polu magnetycznym o wysokiej energii. Powoduje to, że linie pola magnetycznego jąder atomów - w organizmie człowieka - ustawiają się równolegle do kierunku wytworzonego pola magnetycznego. Dodatkowo sam aparat emituje fale radiowe, które docierając do pacjenta i jego poszczególnych tkanek wzbudzają w nich powstanie podobnych fal radiowych (to zjawisko nazywa się rezonansem), które z kolei zwrotnie są odbierane przez aparat

WSKAZANIA DO WYKONANIA BADANIA
Ze strony ośrodkowego układu nerwowego

 Choroby demielinizacyjne (np. stwardnienie rozsiane).

 Choroby otępienne (np. choroba Alzheimera).

 Nowotwory mózgu trudne do oceny w innych badaniach.

 Ocena struktur okolicy przysadki mózgowej, oczodołu, tylnego dołu mózgu.

 Guzy kanału kręgowego.

 Ocena anatomiczna struktur kanału kręgowego.

 Zmiany popromienne w ośrodkowym układzie nerwowym.

 Zaburzenia neurologiczne o niewyjaśnionej etiologii.

 Inne.
Ze strony tkanek miękkich

 Guzy tkanek miękkich.

 Urazy tkanek miękkich (stawów, mięśni, więzadeł).

 Inne.
Ze strony klatki piersiowej, śródpiersia i miednicy

 Guzy serca.

 Choroby dużych naczyń.

 Guzy płuc naciekające ścianę klatki piersiowej.

 Nowotwory narządów rodnych u kobiet i gruczołu krokowego (prostaty) u mężczyzn.

 Inne.

• SKALA GLASGOW

• BADANIA DOPPLEROWSKIE

Zjawisko to polega na zmianie częstotliwości odbitej fali akustycznej od ruchomej przeszkody.
W ultrasonografii dopplerowskiej można ustalić, czy widoczna struktura anatomiczna jest naczyniem krwionośnym, czy istnieje w niej ruch krwi i jaki ma charakter - korkowy, laminarny czy burzliwy, jaki jest kierunek przepływu krwi. Można też tą metodą ocenić zmiany prędkości przepływu krwi w miejscu przeszkody wewnątrznaczyniowej czy przewężenia całego naczynia, przedstawić unaczynienie patologicznego guza oraz obliczyć ilościowe parametry przepływu krwi.
WSKAZANIA DO WYKONANIA BADANIA

 Zaburzenie krążenia obwodowych naczyń tętniczych i żylnych.

 Objawy neurologiczne sugerujące niedokrwienie ośrodkowego układu nerwowego.

 Stany kliniczne sugerujące przetoki naczyniowe.

 Tętniaki aorty i naczyń brzusznych.

 Ocena stanu krążenia narządów przeszczepionych.

 Ocena serca - wskazania omówiono w echokardiodiografii.

• TOMOGRAFIA KOMPUTEROWA

• ELEKTROMIOGRAFIA

Elektromiografia jest jednym z podstawowych badań w rozpoznawaniu chorób mięśni i nerwów obwodowych. Badanie to pozwala ustalić lokalizację i charakter zmian patologicznych w mięśniach, oraz ocenić dynamikę procesu chorobowego.
WSKAZANIA DO WYKONANIA BADANIA

 Różnicowanie niedowładów pochodzenia mięśniowego.

 Wykrywanie i różnicowanie niedowładów wywołanych uszkodzeniem nerwu obwodowego.

 Ocena funkcji mięśni po urazach.

 Zanik mięśni o nieznanej etiologii (przyczynie).

• BADANIE POTENCJAŁÓW WYWOŁANYCH

• ELEKTROENCEFALOGRAFIA

Badanie EEG ułatwia różnicowanie schorzeń czynnościowych i organicznych mózgu. W wielu schorzeniach mózgu badanie pozwala umiejscowić proces chorobowy w określonej okolicy.
Szczególnie istotne znaczenie ma badanie EEG u pacjentów z napadami padaczkowymi, w przebiegu zapalenia mózgu, po urazie czaszkowym oraz dla różnicowania śpiączek. Badanie to jest metodą pomocniczą w ocenie stanu pacjentów z guzami mózgu i naczyniopochodnym uszkodzeniem mózgu (po udarach mózgowych).
W niektórych przypadkach ta metoda badania służy do monitorowania pracy mózgu np. pacjentów z licznymi napadami padaczkowymi, w trakcie operacji na tętnicy szyjnej lub sercu, a także dla oceny zaburzeń snu.

WSKAZANIA DO WYKONANIA BADANIA

 Różnicowanie czynnościowych i organicznych schorzeń mózgu.

 Napady padaczkowe.

 Urazy czaszkowo-mózgowe.

 Niedorozwój umysłowy.

 Monitorowanie czynności mózgu podczas operacji (tętnicy szyjnej i serca).

 Śpiączki.

 Zaburzenia snu.

3

---