WSPIERANIE GOSPODARSTW NISKOTOWAROWYCH
Cel działania:
wsparcie restrukturyzacji gospodarstw rolnych o niewielkim potencjale ekonomicznym
poprawa konkurencyjności polskiego sektora rolnego w warunkach integracji z UE
zakres pomocy finansowej: wsparcie gospodarstw niskotowarowych , które zgodnie z 5-letnim planem rozwoju podejmują inwestycje prowadzące do rynkowego ukierunkowania produkcji oraz poprawy dochodowości gospodarstw
beneficjent:
producent rolny bedący osobą fizyczną, prowadzący gospodarstwo rolne będące własnością jego bądź jego małżonka i odpowiadające definicji gospodarstwa niskotowarowego.
Warunki uzyskania pomocy
Pomoc w ramach niniejszego działania może być przyznana, jeśli spełnione zostaną wszystkie warunki:
wnioskodawca jest właścicielem niskotowarowego gospodarstwa rolnego
wnioskodawca przez okres 3 lat poprzedzających złożenie wniosku o pomoc prowadził gospodarstwo rolne, którego ma dotyczyć ta pomoc
wnioskodawca przedstawił wniosek o pomoc wraz z planem rozwoju gospodarstwa zawierającym:
informacje na temat gospodarstwa
wielkość ekonomiczna gosp
wykazanie przyszłego osiągnięcia przez gosp żywotności ekonomicznej
opis planowanych inwestycji oraz przedsięwzięć
określenie celów pośrednich realizacji planu
pomoc finansowa w ramach tego działania może wspierać w gospodarstwach rolnych przedsięwzięcia związane zarówno z sektorem rolnym jak i z dywersyfikacją działalności na obszarach wiejskich
warunkiem wypłaty pomocy w 4 i 5 roku od przyznania pomocy jest osiągnięcie przynajmniej 1 celu pośredniego planu rozwoju gosp. Celami pośrednimi mogą być:
uzyskanie certyfikatu produkcji ekologicznej lub formalne wejście w okres przejściowy poprzedzający jego uzyskanie
przystąpienie do grupy lub organizacji producentów
ukończenie szkoleń w zakresie: dobrej praktyki rolniczej lub ekonomiki gospodarstwa
udział w programie rolno-środowiskowym
przejście na system opodatkowania VAT na zasadach ogólnych
przejście na system opodatkowania produkcji w działach specjalnych na zasadach ogólnych
podpisanie umowy na realizację planowanych inwestycji lub ich części w ramach działań SOP
otrzymanie finansowej pomocy publicznej na cele określone w założeniach planu rozwoju gospod lub jego promesy
PLAN ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH
Jest dokumentem na podst którego finansowane będą działania na rzecz rozwoju obszarów wiejskich, z tzw grupy środków towarzyszących Wspólnej Polityki Rolnej a ponadto kilka instrumentów dodatkowych zaproponowanych w czasie negocjacji akcesyjnych przez Komisje europejska. Działania zaproponowane tam maja na celu wspieranie wielofunkcyjnego i zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich
Instrumenty PROW obejmują 2 grupy działań.
zaliczane do grupy środków towarzyszących: renty strukturalne, zalesianie gruntów, wsparcie dla obszarów o niekorzystnych warunkach gospodarowania, programy rolno-środowiskowe
druga grupa: wsparcie dla gosp niskotowarowych, wsparcie dla grup producentów rolnych, które nie są objęte regulacjami rynkowymi; podniesienie standardów; pomoc techniczna
renta strukturalna:
program ten jest przeznaczonych dla rolników w wieku przedemerytalnym, posiadających gosp rolne o powierzchni co najmniej 3 ha użytków rolnych którzy zdecydują się na przekazanie gosp:
na powiększenie innego gosp
do wykorzystania dla celów naukowych lub doświadczalnych
do zalesienie przez lasy państwowe
do zagospodarowania przez AWRSP
w celach innych niż rolnicze, na rzecz jednostek samorządu teryt
beneficjentem programu będzie rolnik który prowadzi działalność rolniczą od co najmniej 10 lat i działalność ta była w tym czasie jego jedynym lub głównym źródłem utrzymania oraz podlega ubezpieczeniu społecznemu rolników
zalesianie gruntów rolnych:
potrzeby zalesieniowe zostały oszacowane w krajowym programie zwiększenia lesistości. Celem tego instrumentu jest wsparcie procesu zalesienia gruntów rolnych nie należących do skarbu państwa, a następnie zapewnienie właściwej pielęgnacji nowych nasadzeń we wczesnych etapach jej rozwoju.
Beneficjentem tego instrumentu może być:
pełnoletni rolnik prowadzący dział rolniczą w gospodarstwie rolnym, który posiada gosp rolne i uzyskuje co najmniej 20% dochodów z tego tyt
grupa rolników( co najmniej 3) spełniających powyższe warunki i chcą wspólnie zalesić co najmniej 5 ha gruntów, przylegających do siebie.
Rolnik może otrzymać pomoc finansową przez 20 lat od założenia uprawy jako rekompensatę za utracony dochód z tyt wyłączenia gruntów spod upraw. Działanie to obejmuje następujące dopłaty:
dotacja na zalesienie; premia pielęgnacyjna- za utrzymanie nowej uprawy przez pierwsze 5 lat po nasadzeniu; premia zalesieniowa- ekwiwalent za wyłączenie gruntu upraw rolnych.
Warunkiem uzyskania wsparcia będzie spełnienie następujących wymogów:
zalesienie można dokonać na gruntach ornych, trwałych użytkach zielonych, sadach i plantacjach owocowych; grunty w stałym użytkowaniu rolniczym; minimalna łączna powierzchnia zalesiania wynosi 0,5 ha przy minimalnej szerokości zalesionej działki 20 m; do nowych zalesień wykorzystywane będą jedynie rodzime gatunki drzew i krzewów; materiał sadzeniowy musi spełniać wymagania jakościowe zgodne z polską normą ;
obszary o niekorzystnych warunkach gospodarowania (ONW)
dopłaty wyrównawcze do gosp rolnych na ONW na których produkcja rolnicza jest utrudniona ze względu na niekorzystne warunki naturalne- mają zrekompensować wyższe koszty lub gorsze wyniki produkcji tych gosp.. w ramach ONW wyróżniono:
obszary górskie
obszary nizinne, gdzie produktywność rolnictwa jest ograniczona ze względu na niską jakość gleb, niekorzystne warunki klimatyczne, wodne niesprzyjająca rzeźba terenu oraz niskie zaludnienie
według WWRPP: wnioskodawca przestrzega zakazów odnośnie stosowania substancji o działaniu hormonalnym, tyreostatycznym i beta agonistycznym w żywieniu zwierząt
programy rolno środowiskowe
to przedsięwzięcia dobrowolnie realizowane przez rolnika, związane z gospodarowaniem rolniczym, służące ochronie środowiska oraz zachowaniu krajobrazu i dziedzictwa przyrodniczego wsi. Obszar całego gosp będzie objety planem działalności rolno- środowiskowej, w którym zostaną określone pakiety rolno-środowiskowe i działki rolne, na których będą realizowane określone w planie zadania. Plany takie muszą być realizowane określone w planie zadania. Plany takie musza być realizowane przez 5 lat.
Krajowy program rolno-środowiskowy składa się z 4 podprogramów:
ochrona różnorodności biologicznej obszarów rolnych- celem jest ochrona półnaturalnych siedlisk łąk i pastwisk, zagrożonych degradacją w wyniku zaniechania użytkowania bądź ich intensyfikacji
ochrona środowiska przyrodniczego i krajobrazu- został on ukierunkowany na promocję rolnictwa zrównoważonego oraz rozwiązywanie problemów środowiskowych o zasięgu regionalnym jak np.: przeciwdziałanie erozji i zanieczyszczeniu wó azotonami, ochronę i kształtowanie krajobrazu w celu zachowania walorów przyrodniczych.
rolnictwo ekologiczne- celem będzie promocja rolnictwa ekologicznego
ochrona zasobów genetycznych w rolnictwie- celem jest ochrona zasobów genetycznych zgromadzonych w tradycyjnych odmianach roślin uprawnych i sadowniczych oraz rasach zwierząt gospodarskich
beneficjentem programu rolno środowiskowego może zostać rolnik który prowadzi działalność rolnicza na powierzchni co najmniej 2 ha użytków rolnych w przypadku ekologicznego gosp rolnego- 1 ha.
WSPÓLNA POLITYKA ROLNA
Organizacja OEEC- zadania:
stworzenie programu odbudowy i rozwoju współpracy gospodarczej państw członkowskich
administrowanie funduszem marshalla
wypracowanie metod rokowań i konsultacji ze stanami zjednoczonymi w sprawach dotyczących europy.
Unia europejska: powszechnie za pomysłodawcę uważa się francuskiego ministra spraw zagranicznych Roberta schumana.
Kwiecień 1951 (Belgia, Francja, Holandia, Luksemburg, RFN, Włochy) podpisano traktat o utworzeniu europejskiej wspólnoty węgla i stali nazywany traktatem paryskim. Celem powołania wspólnoty było:
dobre zaopatrzenie rynku z równym dostępem wszystkich podmiotów
przeciwdziałanie praktykom monopolistycznym
prowadzenie racjonalnej gospodarki surowcami
wzrost wymiany międzynarodowej
modernizacja produkcji z poprawą warunków dla pracowników
25 marzec 1957 r Rzym- podpisano traktat o europejskiej wspólnocie gospodarczej.
Cele i zasady wspólnej polityki rolnej
W traktacie o europejskiej wspólnocie gospodarczej (ewg) dużo uwagi poświęcono zagadnieniom rolnictwa.
Podstawowe cele WPR:
zwiększenie wydajności rolnictwa, rozwijając postęp techniczny, zapewniając racjonalny rozwój produkcji rolnej w sposób pozwalający zastosować optimum czynników produkcji
zapewnienie godziwego poziomu życia ludności rolniczej, przez wzrost dochodów indywidualnych tych, którzy pracują w rolnictwie
stabilizacja rynku produktów rolnych
gwarancja i bezpieczeństwo zaopatrzenia żywnościowego
zapewnienie na odpowiednim poziomie, korzystnych dla konsumentów cen żywności
postanowienia traktatu:
utworzenie wspólnego rynku obejmującego rolnictwo i handel produktami z wykazem opłat celnych i produktów rolnych
wspólnotowa polityka rolna będzie realizowana stopniowo na zasadach równości z uwagi na jej specyficzny charakter w poszczególnych krajach członkowskich
wyłączenie rolnictwa z obowiązku konkurencji w obrotach wewnętrznych wspólnoty
zastosowanie procedur pomocowych gospodarstwom, które znalazły się w niekorzystnej sytuacji ze względów naturalnych lub strukturalnych i gospodarstwom ulepszonym
3 podstawowe zasady na których oparto koncepcje WPR
wspólny rynek produktów rolnych- jednolita organizacja rynków rolnych, swobodny przepływ towarów z jednego kraju do drugiego, jednolitość postępowania w zakresie handlu z krajami trzecimi, wspólne zasady interwencji
preferencje dla własnych produktów rolnych- przyznanie pierwszeństwa sprzedaży produktom wytwarzanym na całym obszarze wspólnoty
solidarność finansowa- uczestnictwo w finansowaniu kosztów interwencji przez wszystkich członków, niezależnie od tego w jakim stopniu z tej polityki będą korzystać; interwencja ta odbywa się za pośrednictwem działającego w ramach budżetu wspólnoty funduszu orientacji i gwarancji rolnych; fundusz składa się z 2 wydzielonych sekcji: orientacji- finansującej przedsięwzięcia związane z restrukturyzacją rolnictwa i sekcji gwarancji- finansującej wspólną organizacje rynków rolnych
ZASADY FINANSOWANIA WPR
Mechanizmy interwencji rynkowej opierały się na 2 filarach:
jednolitym systemie podtrzymywania rynku polegającym na:
przeniesieniu wszystkich decyzji dotyczącym instrumentarium interwencji na szczebel ponadnarodowy
pełnym finansowaniu kosztów interwencji przez budżet wspólnoty
wspólnej organizacji poszczególnych rynków branżowych wykorzystującej interwencje wewnętrzną, protekcję zew, subwencję dla przemysłu spożywczego oraz pomoc ryczałtowa dla określonej ilości produkcji
środki interwencji wewnętrznej:
to różne formy określanych corocznie cen podtrzymywanych w postaci ceny docelowej i ceny rynku wewnętrznego.
CENA DOCELOWA- określa poziom cen, których osiągnięcie uznaje się za pożądane
MINIMALNA CENA- rynku wew wyznacza punkt spadku cen rynkowych, poniżej którego uruchomiony zostaje przewidziany dla danego rynku zespół środków jego podtrzymania.
Stabilizacji wew służą również zakupy interwencyjne i składowanie nadwyżek zapobiegające zbytniemu spadkowi cen rynkowych wpływające na wycofywanie z rynku nadmiernej podaży.
Ochrona zew to przede wszystkim zapobieganie importowi tanich produktów pochodzących z państw trzecich oraz promocja na zew własnych produktów. Do najczęściej stosowanych instrumentów mających umożliwić realizację tego celu należy zaliczyć:
cena wejścia- dla produktów wytwarzanych poza obszarem celnym wspólnoty, która pełni funkcję wyznacznika najniższego poziomu ceny produktów importowanych, po której mogą one wejść na rynek wew
obciążenia importowe- jak cła i opłaty wyrównawcze- nakładane na import oferowany po cenach niższych od ceny wejścia
regulacje typu administracyjnego- kontyngenty, standardy i normy techniczne, przepisy sanitarne itp.- ograniczające niepożądany import
subwencje eksportowe- umożliwiające lokowanie za granicą nadwyżek droższych produktów rolnictwa. Pokrywają one różnice między ceną uzyskiwaną na tych rynkach a wyższą ceną na wspólnym rynku rolnym Unii; wykorzystywane są również w celu pozbywania się uciążliwych nadwyżek produktów rolnych i żywnościowych w postaci akcji pomocowych udzielanych przez unie krajom rozwijającym się.
Subsydia eksportowe mają wpływ na popyt i ceny rodzimych artykułów zarówno w kraju jak i przy eksporcie.
WPR- ponadnarodowa, sektorowa polityka UE określająca obowiązujące kraje członkowskie regyły interwencji państwa w rolnictwie jest historycznie pierwszą i równocześnie najbardziej kompleksową wśród polityk społeczno ekonomicznych UE
Obszary wpr:
polityka rynkowa
polityka strukturalna (regiony opóźnione w rozwoju)