Orzeczenia:
DASSONVILLE W 1974 roku Trybunał Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich wydał orzeczenie w sprawie firmy Dassonville, od pośrednika sprowadzającej z Wielkiej Brytanii szkocką whisky. Ze względu na fakt, iż firma Dassonville nie dysponowała odpowiednimi certyfikatami świadczącymi o autentyczności alkoholu, sąd belgijski wydał wyrok o łamaniu prawa przez firmę wobec niemożności potwierdzenia kraju źródłowego towaru. Trybunał Sprawiedliwości uniewinnił jednak przedsiębiorców zgodnie z sugestiami obrony, iż wymóg posiadania podobnego certyfikatu stanowi ograniczenie wolnego przepływu towarów pomiędzy państwami członkowskimi. Orzeczenie to stało się kanwą powstania jednej z najbardziej podstawowych zasad handlowych, do której swą politykę gospodarczą dostosować muszą państwa członkowskie struktur europejskich.
CASSIS DE DIJON -
Wyrok Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, dotyczył skargi związanej z niemożnością sprzedaży na teranie Niemiec, francuskiego likieru Cassis de Dijon. Niemieckie przepisy o alkoholach ustalały minimalną zawartość alkoholu dla likierów owocowych w wysokości25%. Korespondujące z przepisami niemieckimi prawo francuskie przewidywało natomiast ,iż zawartość alkoholu w likierach owocowych może wahać się od 15% do 20%. Powołując się na te różnice, władze niemieckie odmówiły zgody na wprowadzenie do obrotu na swoim rynku likieru francuskiego Cassis de Dijon. Oprócz odmiennych standardów jakościowych, podniesiono również to, że właściwe przepisy niemieckie chronią konsumentów przed wprowadzeniem w błąd oraz mają na celu ochronę zdrowia publicznego. ETS sformułował formułę Cassis de dijon :
- zasada wzajemnego uznawania standardów (w braku unijnych regulacji dotyczących danej kwestii towar legalnie wyprodukowany i wprowadzany do obrotu w jednym państwie członkowskim powinien być wprowadzony do obrotu w innym państwie członkowskim) oraz
- zasada wymogów imperatywnych (każde państwo członkowskie może ograniczyć dostęp do swojego rynku wobec niektórych towarów uzasadniając to koniecznością ochrony ważnego interesu np.: ochrona środowiska, zdrowia ). Wymogi imperatywne muszą być stosowanie niedyskryminacyjnie (uniknięcie sytuacji, że zabrania się sprzedaży z zewnątrz, a sprzedaż taki samych produktów rodzimych)oraz z zachowaniem testu proporcjonalności (im ważniejsze dobro tym bardziej można ograniczyć swobodę przepływu towaru), (element przydatności - czy możliwe jest osiągnięcie tego skutku , element konieczności niezbędności - czy nie da się osiągnąć tego skutku bez tych ograniczeń)
KECK - Sprawa wynikła na tle stosowania przez Francję przepisu zakazującego pod groźbą sankcji karnych odsprzedaży towarów poniżej ceny ich nabycia. W związku ze stwierdzeniem , że w dwóch supermarketach został naruszony ten zakaz, w stosunku do ich menagerów wszczęto postępowanie karne. Oskarżeni- Panowie Keck i Mithouard- w trakcie postępowania podnieśli zarzut niezgodności uregulowań francuskich z prawem Wspólnoty - m.in. regułami swobodnego przepływu towarów. Pytanie o zgodność takiego uregulowania z tymi regułami zostało skierowane do trybunału Wspólnot. Środki które dotyczą reklamy, pod warunkiem ze są stosowanie niedyskryminacyjnie są dopuszczalne.
SWOBODA PRZEPŁYWU PRACOWNIKÓW
Co oznacza swobodny przepływ pracowników?
Swobodny przepływ pracowników oznacza, że obywatele UE mają prawo do poszukiwania pracy w innym państwie członkowskim, zatrudnienia w tym państwie bez konieczności uzyskania pozwolenia na pracę, zamieszkiwania w nim w okresie zatrudnienia, pozostania w nim nawet po zakończeniu stosunku pracy oraz do takiego samego traktowania, jakie przysługuje obywatelom państwa przyjmującego w zakresie dostępu do zatrudnienia, warunków pracy oraz wszelkich innych przywilejów socjalnych i podatkowych, które mogą ułatwić integrację pracownika w danym państwie.
Europejski Trybunał Sprawiedliwości zinterpretował i rozwinął zasadę swobody przepływu osób oraz jej skutków, w tym samo pojęcie pracownika. Więcej informacji na temat orzecznictwa można znaleźć w komunikacie Komisji „Free movement of workers - achieving the full benefits and pote
ntial” (Swobodny przepływ pracowników - osiąganie pełnych korzyści i potencjału), COM(2002) 694 wersja ostateczna).
System koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego oraz system gwarantujący wzajemne uznawanie dyplomów uzupełniają prawo do swobodnego przepływu pracowników.
Swobodny przepływ pracowników istnieje od momentu powstania Wspólnoty Europejskiej, czyli od roku 1957. Obecnie zasada ta stanowi część bardziej ogólnego prawa do swobodnego przepływu osób - jest ona jedną z podstawowych swobód gwarantowanych przez prawo wspólnotowe, która, pod pewnymi warunkami, uprawnia obywateli UE do przenoszenia się do innego państwa członkowskiego, aby osiedlić się tam po przejściu na emeryturę, studiować lub po prostu w celu pobytu na terytorium danego państwa bez podejmowania działalności zawodowej.
Jest to prawdopodobnie najważniejszy z punktu widzenia jednostki zapis prawny w prawodawstwie Wspólnoty i stanowi podstawowy element obywatelstwa europejskiego.
CELE
Swobodny przepływ pracowników jest jedną z podstawowych zasad UE. Został on ustanowiony w art. 45 TFUE i od tego czasu jest podstawowym prawem pracowników. Obejmuje on zniesienie wszelkiej dyskryminacji ze względu na przynależność państwową między pracownikami państw członkowskich w zakresie zatrudnienia, wynagrodzenia i innych warunków pracy i zatrudnienia.
Wraz ze swobodą prowadzenia działalności gospodarczej tworzy SWOBODĘ PRZEPŁYWU OSÓB. Obejmuje następujące prawa:
-opuszczenia państwa ojczystego,
-wjazdu i pobytu na terytorium innego państwa człon.,
-równego traktowania w zakresie dostępu do pracy i warunków jej wykonywania,
-prawo do pozostawania na ter. innego pańs. człon. po zakończeniu zatrudnienia.
3 wymiary postrzegania swobody:
1.wymiar ekonomiczny-zapewnienie przepływu siły roboczej między pańs. człon.
2.wymiar społeczny-swoboda realizuje podstawowe prawa człowieka, m.in. gwarancja prawa wyboru miejsca pobytu, prawa wyboru wykonywania rodzaju pracy, prawa do godnych warunków pracy i słusznego wynagrodzenia.
3.wymiar wspomagania koncepcji obywatelstwa europejskiego-obywatelstwo ma łączyć w sobie prawa polityczne, społeczne i ekonomiczne obywateli pańs.człon.
PODSTAWY PRAWNE
Przepisy regulujące tą swobodę znajdują się w pr. pierwotnym i pr. wtórnym wspólnotowym.(art. 39-42 TWE -stare).
Art.39 ust.1 Na obszarze Wspólnoty zapewniony jest swobodny przepływ pracowników. Przepis ten konkretyzuje uprawnienia pracownika, który podejmuje pracę na obszarze Wspólnoty (prawa do : ) :
-równego traktowania za zakresie zatrudnienia, płacy i warunków pracy,
-przyjmowania ofert pracy,
-swobodnego przemieszczania się w celu podjęcia pracy,
-pobytu na ter. innego pańs.człon. w celu wykonywania pracy,
-pozostania na ter. innego pańs.człon. po zakończeniu pracy.
Przepis ten (ust.3) przewiduje ograniczenia swobody, jeżeli jest to uzasadnione ochroną porządku, bezpieczeństwa i zdrowia publicznego.
Ponadto z zakresu swobody wyłączone jest zatrudnienie w administracji publicznej.
Regulacje dot. swobody w pr.wtórnym:
-rozporządzenie nr 1612/68/EWG o swobodzie poruszania pracowników wewnątrz Wspólnoty. Rozciąga zakres podmiotowy swobody na członków rodziny pracownika i ich uprawnienia.
-rozp. Nr 1408/71/EWG o stosowaniu systemów zabezpieczenia społecznego w stosunku do pracowników pracowników osób pracujących na własny rachunek oraz członków ich rodzin
-dyrektywa nr 2004/38/WE o prawie obywateli UE i członków ich rodzin do swobodnego przemieszczania się i pobytu na ter. pańs.człon. Dyrektywa zastępuję pojęcie pracownika, przedsiębiorcy, studenta pojęciem OBYWATELA. Uchwalona 29.04.2004 r. i weszła w życie 30.04.2004 r. Do roku 2006 dyrektywę implementowały Austria i Litwa.
Duże znaczenie w tej materii miał również Układ z Shengen z 1995 r., który znosił kontrolę na granicach pańs.człon.(13 pańs.człon.;poza układem:WB,Irlandia)
ZAKRES PODMIOTOWY
Definicje pracownika:
w sprawie Levin - jest nim osoba, która świadczy w sposób rzeczywisty pracę o określonej wartości ekonomicznej. Przeciwieństwem pracownika jest osoba świadcząca pracę na tak mała skalę, że można uznać ta pracę za dodatkową działalność tej osoby.
W sprawie Lawrie-Blum - jest osoba, która świadczy pracę o określonej wartości ekonomicznej na rzecz innej osoby i pod jej kontrolą oraz otrzymuje w zamian wynagrodzenie pieniężne lub inne świadczenie wzajemne. W rozumieniu tej def. należy stwierdzić, że dana osoba jest pracownikiem jeżeli spełnia łącznie przesłanki:
Jest obywatelem pańs.człon.
Świadczy pracę o określonej wartości ekonomicznej (nawet w stopniu niewielkim)
Praca jest wykonywana na rzecz i pod kontrolą innego podmiotu
W zamian za pracę otrzymuje wynagrodzenie pieniężne lub inne świadczenie wzajemne.
Sprawa w wyroku Bettray - ETS rozstrzygał czy osoba wykonująca pracę w ramach terapii, będącej częścią programu rehabilitacyjnego dla osób uzależnionych od narkotyków, jest pracownikiem w rozumieniu przepisów wspólnotowych. Stan faktyczny tej sprawy spełniał wszystkie przesłanki w/w, ale ETS stwierdził, że osoba ta nie jest pracownikiem w rozumieniu prawa wspólnotowego.
Osoba wykonująca pracę w celu przygotowania do podjęcia studiów (student) nie ma prawa do równego traktowania w zakresie dostępu do korzyści socjalnych, tak jak jest to w przypadku pracowników.
Członkowie rodziny pracowników
Uprawnienia: (mają char.wtórny, gdyż wynikają z praw pracownika)
-prawo do wjazdu i pobytu na ter. państwa przyjmującego
-prawo do podjęcia nauki lub pracy
-prawo do pozostania w pańs. przyjmującym
Krąg członków rodziny pracownika:
-małżonek
-osoba, z którą pracownik pozostaje w zarejestrowanym związku partnerskim
-bezpośredni zstępny, który nie ukończył 21 lat
-bezpośredni wstępny pracownika lub jego małżonka, który jest na utrzymaniu pracownika
Przepis art.3 dyrektywy 2004/38/WE przewiduje, że można katalog uprawnionych na podstawie przepisów krajowych rozszerzyć o kategorie podmiotów. Uprawnienia mogą objąć inni członkowie rodziny pod warunkiem, że
-pozostają na utrzymaniu obywatela UE lub
-są domownikami obywatela UE lub
-względy zdrowotne wymagają sprawowania osobistej opieki przez obywatela UE nad takim członkiem rodziny.
ZAKRES PRZEDMIOTOWY
Są to prawa podmiotów wymienionych w art. 39 (wymienione są przy podstawie prawnej).
Prawa składające się na swobodę przepływu pracowników wymienione są na początku, dodać należy prawo do równego traktowania w zakresie dostępu do korzyści socjalnych oraz prawo do kształcenia (razem jest ich 7).
Prawo wjazdu
Pańs.człon. może na obywateli innych państw przebywających na jego terytorium nałożyć obowiązek meldunkowy.
W wyroku Komisja przeciwko Belgii ETS stwierdził, że nie jest dopuszczalne uzależnianie prawa wjazdu od okazania pozwolenia na pobyt.
Prawo pobytu
Prawo pobytu na okres do 3 miesięcy ma charakter bezwarunkowy i wynika wprost z obywatelstwa UE. Prawo pobytu powyżej 3 miesięcy wymaga spełnienia dodatkowych przesłanek:
Obywatel UE musi być pracownikiem lub samodzielnym przedsiębiorcą w państwie przyjmującym lub
posiada wystarczające środki utrzymania dla siebie i rodziny oraz ubezpieczenie zdrowotne lub
Pobiera naukę w państwie przyjmującym i posiada przy tym wystarczające środki utrzymania i ubezpieczenie zdrowotne lub
Jest członkiem rodziny obywatela UE spełniającego 1 z powyższych przesłanek.
Musi być spełniona 1 z w/w przesłanek. Przesłanki te dot. członków rodziny pracownika, którzy sami nie posiadają obywatelstwa UE.
Obowiązek rejestracji Art. 8 dyrektywy przewiduje możliwość wprowadzenia takiego obowiązku. Następstwem tego byłoby wydanie dokumentu zaświadczenia o rejestracji. Termin rejestracji nie może być krótszy niż 3 miesiące od daty przybycia. Obywatel w celu uzyskania takiego dokumentu musi przedstawić paszport lub innym dowód tożsamości oraz potwierdzenie zatrudnienia.
Karta pobytu członka rodziny obywatela UE dot. członków rodziny nieposiadających obywatelstwa UE. Jest wydawana w przypadku jeżeli osoba ta chce przebywać w państwie przyjmującym dłużej niż 3 miesiące. Obowiązkowe jest okazanie paszportu i dok .potwierdzającego więź rodzinną lub zarejestrowany związek partnerski. Karta wydawana jest na 5 lat lub na planowany czas pobytu , jeżeli jest on krótszy niż 5lat. Ważność karty nie jest naruszona w przypadku tymczasowej nieobecności przez okres nie dłuższy niż 6m.oraz w przypadku dłuższej nieobecności uzasadnionej obowiązkiem odbycia służby wojskowej, poważną chorobą lub studiami.
Zaświadczenie i karta pobytu mają char. deklaratoryjny.
Pracownik, który nie znalazł pracy (ma na to 6m.) może zostać deportowany. Może tego uniknąć, jeżeli wykaże, że w tym czasie poszukiwał intensywnie pracy.
Pracownik, który stracił pracę zachowuje status pracownika, gdy:
Jest czasowo niezdolny do pracy w następstwie choroby lub wypadku lub
Stracił pracę nie z własnej woli i pracował wcześniej przez co najmniej 1 rok i jest zarejestrowany jako bezrobotny lub
-//- pracował krócej niż rok (zachowuje status pracownika przez okres nie dłuższy niż 6m.) lub
Podjął kształcenie zawodowe po zwolnieniu z pracy.
Prawo pobytu członków rodziny w przypadku śmierci lub wyjazdu obywatela UE Prawa pobytu nie tracą członkowie rodziny, którzy są obywatelami UE. W przypadku obywateli państw trzecich muszą oni przebywać w państwie przyjmującym przez co najmniej rok przed śmiercią obywatela UE.
Prawo pobytu członków rodziny w przypadku rozwodu lub unieważnienia małżeństwa lub związku partner.
Prawa pobytu jak w/w nie tracą członkowie rodzin będący obywatelami UE. W przypadku obywateli państw trzecich zachowują prawo pobytu, jeżeli:
Małżeństwo lub związek trwały co najmniej 3 lata, z czego rok obejmuje pobyt w państ.przyjmującym lub
Na podst.porozumienia lub orzeczenia sądu małżonek z państ.trzeciego zachowuje prawo opieki nad dziećmi obywatela UE lub
Uzasadnione jest to szczególnie trudną sytuacją, np. gdy obywatel pańs.3 jest ofiarą przemocy domowej lub
Na podst.porozumienia lub orzeczenia małżonek zachowuje prawo do kontaktu z nieletnimi dziećmi.
Prawo do równego traktowania w zakresie zatrudnienia
Zakaz dysrykinacji w art. 12 TWE
Zasada niedyskryminacji w art. 39 TWE -swobodny przepływ pracowników oznacza zniesienie wszelkiej dyskryminacji wobec pracowników z państ.członk., stosowanej ze wzgl. na obywatelstwo w dziedzinie zatrudnienia, płac oraz innych warunków pracy.
Rozp. 1612/68/EWG gwarantuje obywatelom przyjeżdżającym takie warunki pracy na zasadzie których pracują obywatele danego państwa. Ponadto gwarantuje im równy dostęp do usług świadczonych przez urzędy pracy. Na podstawie tego rozporz.można wyróżnić 2 formy zakazanej dyskryminacji pracowników:
Dys. bezpośrednia- kryterium rozróżnienia jest obywatelstwo. Przepisy krajowe w różny sposób regulują warunki podjęcia pracy przez własnych obywateli i przez obywateli innych państw, na niekorzyść tych ostatnich. Np. wyrok w sprawie Komisja przeciwko Francji , w sprawie ASTI.
Dys .pośrednia- częściej stosowana. Np. sprawa Ugliola; Bachmanna belgijskiej przepisy w sposób pośredni dyskryminowały pracowników przemieszczających się, ale były uzasadnione potrzebą ochrony integralności krajowego systemu podatkowego. Jeżeli przepis krajowy jest stosowany niezależnie od obywatelstwa, ale:
W rzeczywistości dot. pracowników przemieszczających się lub migrujących lub
Warunki do spełnienia w tych przepisach mogą być łatwiejsze dla pracowników krajowych niż przemieszczających się lub
Istnieje ryzyko, że przyniesie szczególną szkodę pracownikom przemieszczającym się.
Np. sprawa Regina -regulacja wspólnotowa nie ma zastosowania w stosunkach czysto wewnątrzkrajowych (między pracownikami krajowymi), gdzie brakuje tzw. elementu wspólnego.
Prawo do równego traktowania w zakresie dostępu do świadczeń socjalnych
Ma tutaj zastosowanie zasada niedyskryminacji.
Ze świadczeń wyłączone są te świadczenia socjalne dla członków rodziny pracownika, które nie mają żadnego związku z sytuacją samego pracownika.
Pojęcie świadczeń należy odróżniać od korzyści socjalnych, które uregulowane są rozp. 1408/71/EWG o stosowaniu systemów zabezpieczenia socjalnego … Pojęcie korzyści socjalnych obejmuje:
Dodatek do wynagrodzenia z tytułu rozłąki,
Dodatek dla osób niepełnosprawnych
Stypendium naukowe dla uczniów szkół średnich w Niemczech
Zniżkę na przejazdy kolejowe we Francji dla rodzin wielodzietnych
Nieoprocentowaną, długoterminową pożyczkę z okazji narodzin dziecka
Minimalne, gwarantowane uposażenie dla osób w podeszłym wieku
Zasiłek pogrzebowy
Prawo do kształcenia
1 GRUPA dzieci obywateli pańs.człon. rozp. 1612/68/EWG wynika z tego, że lista rodzajów kształcenia dostępna dla dzieci pracowników ma jedynie charakter przykładowy. Dzieci obywateli przemieszczających się mają prawo do korzystania na takich samych zasad ze stypendium jak i dzieci krajowe. Jeżeli rodzic dziecka powróci do kraju, dziecko nie traci prawa do korzystania z nauki w państwie przyjmującym.
2 GRUPA pracownicy chcący korzystać z prawa do kształcenia się. Może korzystać jeżeli istnieje związek między pracą a nauką, w przeciwnym wypadku traci status pracownika i za tym idące uprawnienia. Jedynym wyjątkiem jest sytuacja, gdy pracownik traci pracę nie z własnej woli i jest zmuszony przekwalifikować się w celu znalezienia nowej pracy. Pracownik nie ma prawa korzystania ze stypendium.
INNA GRUPA studenci prawa ich określone są w odrębnych aktach prawnowspólnotowych.
Prawo do pozostania=stałego pobytu w państwie przyjmującym po zakończeniu zatrudnienia wg dyr. 2004/38/EWG
Prawo do stałego pobytu po upływie 5 lat przebywania w pań. przyjm. Zwykłe prawo do pobytu na czas nie dłuższy niż 3m.Ciągłość pobytu nie jest naruszona, jeżeli:
Trwa nie dłużej niż 6 m. w roku
Konieczność odbycia służby wojskowej
Nieobecność 12 m, jeżeli uzasadniona jest słusznymi względami
Utrata prawa do stałego pobytu w przypadku nieobecności w państwie przyjmującym przez okres 2 lat.
WYJĄTEKI od nie spełnienia warunku dot. 5 lat pobytu w pańs. przyjm. :
Pracownik osiągnął wiek do świadczenia emerytalnego pod warunkiem, że
Pracował na ter.państwa przyjm.przez co najmniej 12m.
Przebywał nieprzerwalnie na ter.pańs.przyjm. prze co najmniej 3lata
Pracownik utracił trwale zdolność do wykonywania pracy, pod warunkiem, że przebywał na ter. Przez co najmniej 2lata . Jeżeli pracownik ma rentę to prawo pobytu jest niezależne od okresu przebywania na ter.państwa.
Wymagane w obu sytuacjach okresy zatrudnienia i pobytu nie dotyczą jeżeli małżonek pracownika jest obywatelem państ.przyjm. lub utracił to obywatelstwo w wyniku zawarcia małżeństwa z pracownikiem.
WYŁĄCZENIE SWOBODY PRZEPŁYWU PRACOWNIKÓW
Jedynym dopuszczalnym wyłączeniem jest zatrudnienie w administracji publicznej. Zgodnie z orzecznictwem ETS wyłączone są tylko te stanowiska, które spełniają łącznie 2 przesłanki:
Wiążą się z wykonywaniem władzy publicznej oraz
Obejmują odpowiedzialność za ogólne interesy państwa
Swoboda nie może być wyłączona w odniesieniu do stanowisk:
Pracy na kolei, np. maszynista
Pielęgniarek, elektryków, stolarzy,
Hydraulików zatrudnionych przez samorząd
Pracowników poczty
Pracowników państwowych ośrodków badawczych
Nauczycieli stażystów
Wykaz stanowisk, które należy zaliczyć do administracji publicznej wydany w 1988 r. przez KE oraz stanowisk, które temu wyłączeniu nie podlegają. Wyłączeniu podlegają: architekt miejski, kontroler zapasów, stróż nocny zatrudniony przez samorząd miejski, policja, wojsko, sądownictwo, władze podatkowe, organy publiczne zaangażowane w proces legislacyjny.
Nie można wykluczać przyjęcia obywatela na określone stanowisko ze względu na to, że w przyszłości może awansować na stanowisko objęte wyłączeniem.
OGRANICZENIA
Swoboda może być ograniczona, jeżeli przemawia za tym potrzeba ochrony porządku, bezpieczeństwa i zdrowia publicznego. Ograniczeniu podlegają następujące prawa pracownika:
Do wjazdu
Pobytu
Prawa do pozostania w pańs.przyjm.
Porządek i bezpieczeństwo publiczne Środki podejmowane w związku z tą ochroną muszą być zgodne z zasadą proporcjonalności i opierać się na indywidualnym zachowaniu pracownika( musi stanowić rzeczywiste, aktualne i dostatecznie poważne zagrożenie dla jednego z podstawowych interesów społecznych).
Np. sprawa Van Duyn obywatelki Holandii chcącej pracować w szkole jako sekretarka na ter. WB -swoboda ma charakter ograniczenia. Sprawa Rutili poważne naruszenie porządku publicznego-ma char. ograniczenia. Sprawa Bonsignore -nie ma ograniczenia, na podstawie tej sprawy pojęcie indywidualne zachowanie wyraża obowiązek, aby nakaz deportacji był wydany tylko w przypadku zakłócenia porządku publicznego przez zachowanie konkretnej osoby.
Ograniczenia zakładają dyskryminację pracowników przemieszczających się.
Zdrowie publiczne Podstawę nie mogą stanowić choroby, które wystąpiły po upływie okresu 3m. od dnia przyjazdu.
Gwarancje proceduralne Wszystkie ograniczenia muszą być zgodne z gwarancjami proceduralnymi określonymi w dyrektywie 2004/38/EWG. Przede wszystkim chodzi oto, że ograniczenie musi mieć uzasadnienie. Od obowiązku uzasadnienie można odstąpić w przypadku, jeżeli zagrażałoby ono bezpieczeństwu państwa.
PRZEPŁYW PRACOWNIKÓW W TRAKTACIE AKCESYJNYM
Przepływ pomiędzy starymi i nowymi państwami członkowskimi + Lichtenstein, Norwegia, Islandia
Traktat Akcesyjny wyklucza możliwość skorzystania ze swobody natychmiast po rozszerzeniu. Przewiduje on w tym okres przejściowy, tj. od 1.V.2004 r. W tym okresie musza nastąpić po sobie 3 etapy:
Obejmuje 2 lata po akcesji. Całkowicie wykluczone jest stosowanie wobec obywateli państw przystępujących prawa do równego traktowania w zakresie dostępu do pracy. W konsekwencji prowadzi to do wielu ograniczeń dla osób poszukujących pracy, np. pozwolenia na pracę.
Stare pańs.człon. mają możliwość wyboru między dotychczasowymi przepisami krajowymi (1 etap) a otwarciem rynku na zasadach wspólnotowych. Państwa są zobowiązane do dokonania wyboru przed końcem 1 etapu. Powiadamiają o tym KE. Decyzja o otwarciu rynku pracy jest NIEODWOŁALNA. Państwa, które zdecydowały się jednak na dalsze stosowanie przepisów krajowych mogą je stosować przez następne 2 lata. W ten sposób wydłużają okres przejściowy na kolejny 3) etap.
Długość okresu przejściowego na otwarcie rynku pracy może wahać się od 2 do 7 lat. Przedstawione zasady nie dot. Cypru i Malty. Państwo może cofnąć decyzję o otwarciu rynku pracy jeżeli w danym państwie występuje zakłócenie na rynku pracy. Austria i Niemcy skorzystały z maxymalnego okresu przejściowego. Od dnia 1.v.2006 r. następujące państwa zdecydowały się na otwarcie rynku: Finlandia, Grecja, Hiszpania, Irlandia, Portugalia, Szwecja, WB, Włochy.
Przepływ między nowymi pańs.człon. zdecydowały o wprowadzeniu wobec siebie pełnej swobody na zasadach krajowych. WYJĄTEK: Cypr i Malta.