Protokoły internetowe

Sposobów przesyłanie danych jest wiele i mają one własne, specyficzne cechy pozwalające na wydajną pracę określonych aplikacji.

W dzisiejszych czasach ze względu na znaczne poprawienie jakość i szybkości łącz internetowych a także z uwagi na postęp technologiczny nikogo już nie dziwią załączniki w poczcie e-mail o wielkości 50MB

mało kto wie i pamięta o przyrostach wagi narzucanych przy protokołach pocztowych. Niemniej jednak postaramy się przybliżyć te, które miały największe znaczenie dla świata internetu i sieci komputerowych….

Protokół przesyłania plików (FTP)

Protokół przesyłania plików FTP (File Transfer Protocol) jest standardowym protokołem służącym do przesyłania plików z jednego systemu na drugi. Jego zadania określono w specyfikacji RFC 0765:

• udostępnianie plików (programów bądź danych)

• umożliwienie bezpośredniego korzystania z komputerów zdalnych (przy użyciu programów)

• ujednolicenie sposobów korzystania z różnych nośników danych na komputerze zadalnym

• niezawodne przesyłanie plików

Prace nad metodą przesyłania plików trwały ponad 20 lat. W ciągu tego czasu protokół FTP zyskał wiele ulepszeń. Do przesyłania plików możemy użyć dowolnego klienta FTP.

Telnet

Zadaniem protokołu Telnet jest zapewnienie komunikacji wielozadaniowej, dwukierunkowej, ośmiobitowej i zorientowanej bajtowo. Umożliwia połączenie ze sobą urządzenia terminalowego i procesu pozwalającego na jego obsługę.

Telnet nie tylko pozwala użytkownikowi na zalogowanie się na zdalnym komputerze (uzyskanie dostępu poprzez podanie nazwy użytkownika i hasła), ale także na wywoływanie na nim poleceń. Tak więc użytkownik w Łodzi może połączyć się z hostem w Nowym Jorku i uruchamiać na nim programy tak, jakby faktycznie znajdował się przed tamtym komputerem.

Telnet uruchamiany jest odpowiednim poleceniem, po którym następuje nazwa (albo adres numeryczny IP) hosta zdalnego. Połączenie będzie zaakceptowane bądź odrzucone z zależności od konfiguracji komputera zdalnego.

Protokół przesyłania poczty elektronicznej (SMTP)

Protokół przesyłania poczty elektronicznej SMTP służy do wydajnego i niezawodnego przesyłania poczty elektronicznej (e-mail).

Protokół SMTP w bardzo małym stopniu wykorzystuje zasoby systemowe. Użytkownik, korzystając z dowolnego klienta SMTP, przekazuje żądanie do serwera SMTP. Następnie uruchamiane jest dwukierunkowe połączenie. Klient wysyła komendę MAIL oznaczającą, że chce wysłać wiadomość. Jeśli SMTP pozwala na wykonanie takiej operacji, wysyła potwierdzenie. Sesja zostaje rozpoczęta. Klient może już wysłać nazwę odbiorcy, jego adres IP oraz samą wiadomość (tekstową).

Protokół przesyłania hipertekstu (HTTP)

Protokół przesyłania hipertekstu HTTP (Hypertext Transfer Protocol) jest chyba najbardziej rozpowszechnionym z protokołów. To właśnie dzięki niemu możemy „surfować” po sieci WWW. Według dokumentu RFC 1945, HTTP to szybki i niewymagający protokół poziomu aplikacji obsługujący rozproszone systemy informacji połączonych hiperzłączami. Jest zorientowany obiektowo i ma wiele zastosowań - m.in. w serwerach nazw, systemach rozproszonych - dzięki rozszerzonym funkcjom wysyłania żądań.

Protokół ten na zawsze zmienił oblicze Internetu. Udostępnił go przeciętnemu człowiekowi. HTTP przypomina nieco usługę Gopher. Jego działanie także oparte jest na wymianie żądań i odpowiedzi. To istotna cecha: Gopher i HTTP nie wymagają, tak jak Telnet, logowania - po którym w ciągu całej sesji wykorzystywane są zasoby systemowe. W HTTP klient korzysta z tych zasobów tylko wtedy, kiedy wysyła żądanie bądź otrzymuje dane.

Protokół przesyłania wiadomości w sieci USENET (NNTP)

Protokół przesyłania wiadomości w sieci USENET NNTP (Network News Transfer Protocol) to jeden z najczęściej używanych protokołów. Dzięki niemu uzyskujemy wygodny dostęp do grup dyskusyjnych, czyli ogólnie mówiąc USENET-u. NNTP służy do dystrybucji, ściągania oraz wysyłania artykułów news transmisją strumieniową. Artykuły przechowywane są w centralnej bazie danych. NNTP pozwala wybierać tylko interesujące nas tematy. System pozwala na indeksowanie, budowę odsyłaczy oraz kasowanie wygasłych wiadomości.

NNTP zawiera zarówno elementy protokołu SMTP jak i TCP. Z tym pierwszym wiąże go możliwość wydawania poleceń w trybie tekstowym, zaś z drugim transmisja strumieniowa.

Protokoły Sieciowe

Gopher

Gopher (w Polsce funkcjonuje także określenie „świstak”) to rozproszony system dokumentów. Początkowo służył do publikacji informacji w miasteczku akademickim przy Uniwersytecie Minessota. Tam też powstały jego założenia:

• protokół internetowy Gopher ma przede wszystkim obsługiwać dokumenty (i usługi) rozproszone, czyli znajdujące się na wielu serwerach. Zastosowano w nim hierarchię plików i katalogów przypominającą system plików w każdym komputerze.

• usługa Gopher obejmuje nie tylko dokumenty, ale także dźwięki i inne media. Jest dostępna również w trybie tekstowym i działa szybciej niż protokół HTTP w przeglądarkach WWW. Programy obsługujące Gophera dostępne są dla wszystkich systemów operacyjnych.

• obsługa Gophera polega na uruchomieniu odpowiedniego programu, który łączy się z serwerem. Ten odpowiada wysłanem rozwijalnego menu (może ono zawierać opcje wyszukiwania, predefiniowane adresy lub katalogi plików).

• usługa Gopher w całości oparta jest na systemie klient - serwer. Nie ma możliwości pracy off-line, czyli bez podłączenia. Klient wysyła do serwera zapytanie o listę dostępnych dokumentów, a po jej otrzymaniu może zażądać konkretnego obiektu.

Chociaż Gopher został na tyle skutecznie wyparty przez WWW, że szczerze powiem nie widziałem od lat praktycznego zastosowania tego protokołu.

Tak przy okazji - gopher oznacza po angielsku Susła

---