- 6 maja 2010Posted in: Paleoantropologia
Od 1 do 4 proc. genów ludzi spoza Afryki pochodzi od neandertalczyków - ustalił zespół genetyków, którym kieruje Svante Pääbo z Instytutu Antropologii Ewolucyjnej Maxa Plancka w Lipsku.
Te dane są jedną z najważniejszych informacji uzyskanych w wyniku odczytania DNA neandertalczyka, czyli gatunku człowieka, który wymarł około 30 tys. lat temu. To gigantyczne osiągnięcie genetyki. DNA naszego gatunku odczytano zaledwie 10 lat temu.
Badacze zdołali odczytać około 60 proc. genomu jądrowego neandertalczyka. Okazało się, że jest on trochę bardziej podobny do genomu ludzi spoza Afryki niż mieszkańców Czarnego Lądu. Wszystko to dość jasno wskazuje na współżycie Homo sapiens, którzy wyszli z Afryki z neandertalczykami. A także na to, że w wyniku tych stosunków rodziło się płodne potomstwo.
DNA neandertalczyków badacze uzyskali z kości trzech neandertalskich kobiet znalezionych w chorwackiej jaskini Vindija. Szczątki mają około 38 tys. lat.
Uzyskane dane badacze porównali z genami pięciu współczesnych ludzi: dwóch Afrykanów (z ludów Joruba i San) i po jednym z Papui Nowej Gwinei, Chin i Francji.
Według zespołu Pääbo do bliskich kontaktów z neandertalczykami doszło najpewniej wkrótce po wyjściu Homo sapiens z Afryki, gdyż ślady tych kontaktów mają wszystkie pozaafrykańskie społeczności. Co ciekawe bliższe pokrewieństwo z neandertalczykami mają mieszkańcy Chin i Papui Nowej Gwinei niż Francji. Właśnie dlatego naukowcy uważają, że krzyżowanie się obu gatunków miało miejsce już na Bliskim Wschodzie. Nie ma natomiast żadnych dowodów genetycznych na to, że doszło do niego również w Europie.
Genetycy zidentyfikowali także 212 regionów w neandertalskim DNA, które szczególnie mocno różnią się od naszych. Generalnie jednak różnice między naszym DNA i neandertalskim są niezwykle małe, gdyż aż w 99,84 proc. mamy identyczne geny.
W oparciu o uzyskane dane naukowcy stwierdzili również, że do rozdzielenia linii neandertalczyków i Homo sapiens doszło około 270-440 tys. lat temu.
- W pewnym sensie neandertalczycy nie całkiem wymarli - komentuje wyniki tych przełomowych badań Svante Pääbo.
Wyniki badań neandertalskiego DNA ukazały się w Science. Green, R., Paabo, S. et al. (2010). A Draft Sequence of the Neandertal Genome Science, 328 (5979), 710-722 DOI: 10.1126/science.1188021
Wyniki uzyskane przez zespół Svante Pääbo zgadzają się z ustaleniami zespołu Jeffreya Longa z Uniwersytetu Nowego Meksyku, który analizował DNA współczesnych ludzi, by odczytać z niego historię naszego gatunku. Jak niedawno pisałem, badacze z Nowego Meksyku stwierdzili, że dwukrotnie nasi przodkowie krzyżowali się z innymi gatunkami z rodzaju Homo. Prezentując wyniki tych badań Long powiedział, że mała cząstka neandertalczyka jest prawie w każdym człowieku. Teraz Pääbo to potwierdza.