wykład Aleksandry Karasowskiej
"Jak pomóc dziecku pracując z jego rodzicami"
Konspekt wykładu:
Rodziców i dzieci łączy silna więź.
Więź ta stanowi grunt dla rozwoju dziecka i może być silna także wtedy, gdy rodzic krzywdzi dziecko lub je opuszcza. Nawiązanie i utrzymanie więzi z rodzicami jest pierwszym i najważniejszym celem w życiu dziecka. Prawidłowa więź opiera się na przypisywaniu przez rodziców ważnego miejsca potrzebom dziecka i trafnym reagowaniu na nie (A. Muller). W rodzinach dysfunkcyjnych więzi pomiędzy rodzicami i dziećmi mogą być osłabione lub zniekształcone.
Większość rodziców kocha swoje dzieci w sensie emocjonalnym (Miłość jako uczucie), jednak wielu z nich nie potrafi realizować wobec nich POSTAWY MIŁOŚCI.
Uczucia są zmienne, pojawiają się w nas w odpowiedzi na zdarzenia zachodzące w rzeczywistości lub nasze wyobrażenia. Jako rodzice przeżywamy w stosunku do naszego dziecka różne UCZUCIA - nie tylko miłość, ale także złość, rozczarowanie, lęk.
POSTAWA MIŁOŚCI jest niezmienna - niezależna od uczuć, zdarzeń, wyobrażeń - np. rodzic może realizować postawę miłości przeżywając złość lub rozczarowanie z powodu zachowania dziecka. Dlatego właśnie POSTAWA, a nie UCZUCIE MIŁOŚCI wobec dziecka buduje więź. Postawę miłości przyjmujemy na mocy osobistej decyzji - jest ona reakcją intelektu i woli (K. Wojcieszek).
Rodzice wycofują się ze swojej roli wychowawczej i profilaktycznej wobec dzieci z różnych powodów:
są zaabsorbowani zarabianiem pieniędzy
przeżywają osobiste problemy: kryzys małżeństwa, alkoholizm, współuzależnienie, przemoc, depresja itp.
brakuje im wiedzy, umiejętności, dobrych wzorów z dzieciństwa
przeżywają brak satysfakcji z rodzicielstwa, obniżenie poczucia kompetencji w roli rodzica
nie wierzą, że mogą wywrzeć wpływ na swoje dzieci
Rodzice mogą sprawować rolę rodzicielską wobec dzieci w destrukcyjny sposób - w takich przypadkach dochodzi do zniekształcenia więzi i poważnych urazów u dziecka:
rodzic "sprawca przemocy"/ więź oparta na przemocy
rodzic ofiara /więź oparta na przemocy
rodzic "dziecko" - odwrócenie więzi
rodzic nadkontrolujący i nadopiekuńczy - więź nieadekwatna do wieku dziecka, blokuje rozwój dziecka
rodzic "nieobecny" - osłabienie więzi
Z rodzicami można pracować w trzech obszarach:
INTERWENCJA - w rodzinach dotkniętych alkoholizmem, przemocą, zaniedbaniem celem jest motywowanie do skorzystania z pomocy
WSPÓŁPRACA - z rodzicami w wychowaniu, nauczaniu, terapii dziecka
POMOC rodzicom w rozwiązywaniu problemów wychowawczych z dziećmi
Motywowanie rodziców do współpracy i korzystania z pomocy w rozwiązywaniu problemów wychowawczych. Warto się odwoływać do potrzeb rodziców i ważnych dla nich wartości:
potrzeba wsparcia
miłość do dziecka
odpowiedzialność za dziecko
satysfakcja z rodzicielstwa
potrzeba rozwoju w roli rodzica
świadomość problemów i zagrożeń
Ważna jest też postawa wobec rodziców:
przekonanie o niezastępowalności rodziców
partnerstwo
szacunek dla rodziców.
1