OGNIWA OŚRODKA - odnośnie ćwiczeń słuchowych, ćwiczeń korekcyjnych,
ćwiczeń wyrównawczych
Ćw. słuchowe:
- ilość sygnałów ( do 3) - najpierw dziecko może obserwować później się musi odwrócić
- czas nadawania sygnału - długo- krótko, dzieci pokazują długi krotki pasek
- tempo - szybko- powoli jak szybko to biegamy, jak wolno idziemy
( A. Korzon - wychowanie słuchowe dzieci z wadą słuchu ) - głośno- cicho, nisko- wysoko -
ćwiczenia korekcyjne: cel: korygowanie dodatkowych zaburzeń tzw, mikrodefektów , które zostały wywołane przez ten sam czynnik co głuchota ; korygowanie zaburzonych funkcji wzrokowych, motorycznych (motoryka mała) dodatkowych trudności w nauce w pisaniu czytaniu, nauce pojęć matematycznych
Rodzaje ćwiczeń :
- układanki ( pocięte obrazki)
- różnicowanie liter
- różnicowanie figur geometrycznych
- cw, przygotowujące do pisania np. szlaczki
- usprawniane manualne ( malowanie palcami „gra na pianinie” )
ćw. wyrównawcze: cel: uzupełnienie zaległości , braków w nauce z powodu nieobecności , powinny się odbywać 2x w tygodniu , mogą być prowadzone z 2jak dzieci, nauczyciel musi opracować indywidualny program nauczania
Zasady ćwiczeń stosowanych w rewalidacji :
systematyczności - umiejętne planowanie określonych działań
stopniowania trudności
indywidualizacji
utrwalania - ćwiczymy tak długo aż dziecko będzie poprawnie etykietować i artykułować
aktywnego i świadomego udziału rodziców
zestaw „ od obrazka do słowa” Rodak, Nawrocka
M. Miękus „ terapia mowy uczniów z wadą słuchu kl -13 na zajęciach rewalidacji indywidualnej, red J. Wyczesany „ dziecko z wadą słuchu w szkole podstawowej „
I. Stawowy Wojnarowska „ nauczanie w kl 1-3 w szkole dla głuchych
OGNIWA LEKCJI WG. I. STAWOWY - WOJNAROWSKIEJ DOTYCZĄCE
OPRACOWANIA CZYTANKI
nawiązywanie do tematu omawianego w czytance ( wycieczka, inscenizacja, pogadanka)
zapoznanie uczniów z tekstem czytanki ( czytana przez nauczyciela na stojąco, głośno z efektem aktorskim, potem czytana samodzielne przez uczniów , czytanie wspólne głośne )
sprawdzenie stopnia zrozumienia czytanki( pytamy po kolei o zdania , o kim , o czym jest tekst? Stosujemy pytania tekstowe: zaznacz poprawną odpowiedz - wybierz z 3 podanych; uzupełnianka zdaniowa, narysuj o czym jest czytanka , inscenizacja )
wyjaśnienie niezrozumiałych zwrotów , wyrażeń występujących w tekście ( tworzymy słowniczek pojęć , pokaz rysunków i inscenizacji)
doprowadzenie do zrozumienia treści czytanki poprzez jej omówienie
ćwiczenia w pisaniu i w czytaniu ( czytanie z podziałem na role ) - ćwiczenia: chronologiczne układanie wydarzeń w formie zdań- plan wydarzeń
zapis do zeszytu
zadanie pracy domowej
UMIEJĘTNOŚĆ OPISYWANIA ILUSTRACJI PRZEZ DZIECI
- Wł. Pietrzak , M. Kalbarczyk „ Szk.spec.1987 nr 6 „
Dzieci mają trudności w opisywaniu ilustracji w określeniu:
- stosunków przestrzennych
- stosunków czasowych
- ujmowaniu relacji czas- przestrzeń
- brak różnicowania planów- bliższego i dalszego
- budowanie tylko prostych zdań
- relacji przestrzennych za pomocą przyimków
W klasach niższych ukierunkowujemy percepcje dzieci na:
- przedmioty
- charakterystykę osób i czynności przez nie wykonywane
- stosowanie zwrotów niezbędnych dla opisywania zjawisk, zdarzeń
- zewnętrzną ocenę zachowań postaci przedstawionych na ilustracji
- porównywane sytuacji zilustrowanych z realnymi przeżyciami dzieci
W klasach wyższych rozszerzony zakres spostrzegania zjawisk i sytuacji poprzez:
- różnorodność stosowanych wyrazów bliskoznacznych
- uwzględnienie zależności przyczynowo skutkowych
- opis myśli , uczuć, pragnień i zamierzeń postaci czyli ocena ich wewnętrznych zachowań oddająca pełną charakterystykę osobowości człowieka , czyli tych elementów które są niezbędne dla oceny własnych postaw i zachowań
OPRACOWANIE TEKSTU NA LEKCJI „ MIT O SYZYFIE”
wprowadzenie do tematu : wycieczka/ pogadanka/ praca plastyczna/ projekcja filmu
kształtowanie pojęcia mit
zapoznanie z tekstem
wyjaśnienie niezrozumiałych słów
sprawdzenie rozumienia tekstu poprzez zadawanie pytań
zapis do zeszytu
ROZWIJANIE SPRAWNOŚCI JĘZYKOWEJ UCZNIA Z WADĄ SŁUCHU
W ZAKRESIE PRZEDMIOTÓW HUMANISTYCZNYCH
j. polski
Zdaniem St. Grabiasa zadaniem surdopedagoga jest kształcenie następujących sprawności :
spr. systemowa - umiejętność budowania zdań gramatycznie poprawnych
spr. społeczna - to umiejętność realizowania językowych ról społecznych
( dostosowanie wypowiedzi do adresata)
3. spr. sytuacyjna - umiejętność używania języka w najczęstszych sytuacjach życiowych
spr. pragmatyczna - umiejętność dostosowania celów do formy wypowiedzi (przekazywanie przeżyć emocjonalnych )
cele nauczania języka polskiego:
aspekt teoretyczno- poznawczy ( dostarczenie wiedzy o faktach , zjawiskach językowych)
aspekt praktyczno - normatywny (wzbogacanie słownictwa ilościowe i jakościowe kształtowanie , rozwijanie płynnej mowy , budowanie dłuższych wypowiedzi [mowa wiązana] kształtowanie odczytywania mowy z ust , kształtowanie umiejętności czytania i pisania
hiperleksja - czytanie tekstu bez zrozumienia
ksiązki:
\ L. Karpińska „ nauczanie podstaw historii dla głuchych” /
TAKSONOMIA CELÓW NAUCZANIA :
1. zapamiętanie wiadomości |
Zakres
Wiadomości mogą dotyczyć terminologii, faktów, zasad działania, metodologii badań
|
Czynności ucznia
Wiadomości są zapamiętane jeśli uczeń potrafi : - odszukać je w pamięci - sprawdzić kompletność - uzupełnić - przedstawić w formie pisemnej lub ustnej - wykorzystać w praktycznym działaniu
|
Cele nauczania przy użyciu czasowników operacyjnych
- wiedzieć - nazwać - wymienić - wyliczyć - zdefiniować - zidentyfikować
|
2. zrozumienie wiadomości |
Obejmuje elementarny poziom zrozumienia wiadomości w zakresie niezbędnym na danym szczeblu nauczania |
Tłumaczenie- przedstawienie swoimi słowami w danej formie lub w innej formie niż były podane ( słownej, symbolicznej, graficznej,. ruchowej) Interpretacja - syntaktyczne ujęcie danych wiadomości i porównanie ich z innymi Ekstrapolacja - przedłużenie ciągu wydarzeń na inne sytuacje równoległe lub przyszłe |
- rozumieć - streścić -zilustrować - rozróżnić
|
PRZYGOTOWANIE DO LEKCJI - NAUCZANIE BLOKOWE
Dobór i układ treści nauczania:
- określenie tematu lekcji - temat lekcji musi być zgodny ze ścieżką edukacyjną i programem nauczania
- selekcja materiału nauczania (dostosowanie go do możliwości ucznia z wadą słuchu)
- wyznaczenie kolejności pojawiania się treści nauczania po to by był logiczny układ
- przemyślenie problemów do rozwiązania
Dobór odpowiednich strategii kształcenia ( metody, środki dyd, formy )
ocena osiągnięć szkolnych ucznia
zaplanowanie czasu na realizację poszczególnych ogniw lekcji
zadanie pracy domowej
lekcja to główny element systemu klasowo -lekcyjnego , wpływający na tok kształcenia, określa ona czas pracy nad tematem, struktura lekcji jest uzależniona od: celów, metod i treści.
Wyróżniamy 3 podstawowe typy lekcji:
1) służąca zapoznaniu ucznia z nowym materiałem
2) powtórzeniowo - systematyzująca
3) poświęcona kontroli i ocenie
Metody:
wprowadzania nowego materiału :
metody oglądowe : - pokaz konkretów w naturalnym środowisku
- pokaz konkretów przeniesionych do sztucznego środowiska np., tygrys w zoo
- pokaz modeli, obrazów , filmów
Metody słowne : - pogadanka ( dyskusja w starszych klasach)
- opis
- opowiadanie
- praca z książką
- wykład - w starszych klasach
Metody działania praktycznego: - ćw. laboratoryjne
- zajęcia praktyczne, ćwiczenia
utrwalania materiału :
powtarzanie: - powtarzanie łańcuchowe ( jeszcze raz cala lekcje)
- -///- wyrywkowe ( fragmenty materiału)
- strukturalne ( ogólnych zasad, definicji)
- syntetyczne (poprzez rozwiązywanie jakiegoś problemu)
Uczenie się na pamięć
Ćwiczenia:
- w mówieniu i pisaniu
- w czytaniu
- odczytywanie z ust
Praca samodzielna ucznia, formy pracy domowej :
- samodzielne opanowanie nowych wiadomości poprzez przygotowanie materiału do lekcji
przeprowadzenie prostej obserwacji, zbieranie inf z czasopism
- utrwalenie poznanego materiału poprzez uczenie się z podręcznika, na pamięć np. definicji
- samodzielny opis ilustracji , opracowanie listu
- ćwiczenia w formie pisemnej
3. kontroli i oceny
konwencjonalno- tradycyjne :
- odpytywanie
- sprawdzian pisemny
- wykonywanie prac praktycznych
- praca domowa
met. tekstowe :
- test wyboru
- test z pytaniami otwartymi, zamkniętymi
met. komputerowe
PRACA DOMOWA UCZNIA Z WADĄ SŁUCHU
- zadania domowe powinny kształcić logiczne myślenie a nie opierać się na nauce pamięciowej
- powinny być dobrze wyjaśnione, szczegółowo wytłumaczone, poparte przykładem
- powinny być zróżnicowane, dopasowane do możliwości uczniów
- rodzaj zadania (ustne, pisemne) dostosowane do przedmiotu ( polski, matematyka)
- odpowiednia ilość zadawanych zadań
- systematyczne sprawdzanie zadań domowych
- współpraca nauczyciela i wychowawcy
Praca domowa ucznia spełnia funkcje dydaktyczno- wychowawcze wtedy gdy:
- stosuje się odpowiednie rodzaje pracy
- zadanie pracy domowej w czasie lekcji ma właściwy przebieg
- nauczyciel ją kontroluje
Formy pracy domowej:
- samodzielne opracowanie nowych wiadomości
- utrwalenie poznanego materiału
- kształcenie umiejętności w zakresie organizowania własnej pracy
- samodzielny opis
OCENA
Ocena to sąd wartościujący będący wynikiem procesu oceniania
Kryteria ocenienia:
- systematyczność, pilność
- wiadomości , umiejętności
- stosunek do przedmiotu
- motywacja
- zainteresowanie przedmiotem
Funkcje oceniania:
- dydaktyczna
- wychowawcza
- społeczna
- rehabilitacyjna
KSIĄZKI NA KTÓRE WARTO ZWRÓCIĆ UWAGĘ:
J. Baran „ rozwijanie mowy uczniów głuchych w procesie dydaktycznym kl 5-8 „
L. Geppert „ źródła trudności w przyswajaniu języka przez dzieci głuche”
kształtowanie wstępnych pojęć matematycznych M. Kupisiewicz , E. Gruszczyk- Kolczyńska
U. Eckert „przygotowanie dzieci z wadą słuchu do nauki szkolnej” -> dojrzałość szkolna
I. Stawowy- Wojnarowska „ nauczanie w klasie 123 dla głuchych”
Gałkowski Wojnarowska- „wychowanie dz. Głuchych w wieku przedszkolnym”
M. Nagajowa „ ćwiczenia słownikowe i frazeologiczne w klasie 5-8 „ -> cw. w mówieniu i pisaniu
L. Karpińska „ nauczanie podstaw historii dla głuchych”
Wł. Pietrzak M.Kalbarczyk „ umiejętności opisywania ilustracji przez dz głuche. Szkoła spec. 1987 nr6
Korzon. E. Turska „praca domowa uczniów głuchych” szkoła spec. 1989 nr 3
Korzon „wychowanie słuchowe”
„od obrazka do słowa „ Rodak, Nawrocka
M. Miękus „terapia mowy uczniów z wadą słuchu na zajęciach rewalidacji „ W: red wyczesany „dzieci z wadą słuchu w przedszkolu”
Miękus „ chcę mówić wyraźnie”
5